بحث:مالک بن تیهان
نویسنده: آقای واثق
مقدمه
- مالک بن تیهان، ابو الهیثم. وی نیز از مسلمانان اولیه و صحابی پیامبر(ص) بود. قبل از هجرت مسلمان شد. در جنگهای پیامبر با مشرکین شرکت داشت. در دورۀ پس از پیامبر(ص)، یکی از معترضان به خلافت ابوبکر بود. با به خلافت رسیدن حضرت علی(ع) در رکاب او فداکاری کرد و در جنگ صفین به شهادت رسید[۱].
- مالک بن تَیهان بن مالک که به کنیهاش (ابوهَیثم) مشهور است، جزو نخستین گروه انصار بود که پیش از هجرت پیامبر(ص) در مکه ایمان آوردند. او قبل از اسلام هم موحد بود و از پرستش بت، تن میزد. ابوهیثم در تمام نبردهای پیامبر خدا شرکت داشت و از جمله کسانی است که "حدیث غدیر" را روایت کردهاند. او از پیشگامان شناخت حق پس از پیامبر خداست که پس از ایشان در شناخت خلافت حق، پیشتاز شد و به دیگرسانی خلافت، تن نداد و در زمره دوازده نفری بود که در مسجد النبی، به دفاع از مولا(ع) در برابر دگرگونی مسیر خلافت، فریاد اعتراض برآوردند. چنین بود که ابو هیثم، از آغاز شکلگیری خلافت علی(ع) با ایشان همراه شد و همراه با عمار بن یاسر، مسئول بیعت گرفتن از مردم شد. امام(ع) ابو هیثم را به همراه عمار بن یاسر، بر بیت المال گمارد که نشانی است از سلامت نفس او. علی(ع) در اوج تنهایی و در تنگنای سستی همراهانش، آن گاه که با سوز و گداز، یاران استوار گامِ از دست رفتهاش را یاد کرده است، از مالک بن تیهان نیز نام برده و بر نبودش تأسف خورده است. مورخان در زمان درگذشت ابو هیثم، یکداستان نیستند؛ اما از سخنانی که علی(ع) ایراد نموده و از نبود او، عمار و خزیمة بن ثابت ذو الشهادتین با سوز یاد کرده و فرموده است: "کجایند برادران من که بر راه [صحیح] رفتند و با حق گذشتند؟ کجاست عمار؟ و کجاست ابن تیهان؟ و کجاست ذو الشهادتین؟ و کجایند برادران همانند ایشان که پیمان مرگ بستند و سرهایشان را برای فاجران فرستادند؟"[۲]، روشن میشود که وی در صفین به شهادت رسیده است. ابن ابی الحدید[۳] و علامه محمد تقی شوشتری بر این نظر، تصریح کردهاند[۴][۵].
پانویس
- ↑ محدثی، جواد، فرهنگ غدیر، ص۷۴.
- ↑ نهج البلاغة، خطبه ۱۸۲.
- ↑ شرح نهج البلاغة، ج ۱۰، ص ۱۰۸.
- ↑ قاموس الرجال، ج ۷، ص ۴۶۲.
- ↑ محمدی ریشهری، محمد، گزیده دانشنامه امیرالمؤمنین، ص ۸۲۸.