بریر بن خضیر همدانی در معارف و سیره حسینی
این مدخل زیرشاخهٔ بحث بریر بن خضیر همدانی است. بریر بن خضیر همدانی از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود: بریر بن خضیر همدانی در تاریخ اسلامی - بریر بن خضیر همدانی در معارف و سیره حسینی - پرسش مرتبط نداردمقدمه
از شهدای کربلاست. از اصحاب وفادار امام حسین (ع) و از انسان‌های شایسته و پرهیزگار که زاهد، قاری قرآن و معلم قرآن و از شجاعان بزرگوار کوفه، از قبیله همدان بود. بریر از تابعین به شمار می‌رفت و به عنوان سید القراء شناخته می‌شد. اهل عبادت و قرائت قرآن بود که در مسجد جامع کوفه به قرائت می‌پرداخت و در میان قبیله همدان ارزش و منزلتی داشت. در کوفه مشهور و مورد احترام بود. کوشش بسیاری داشت که عمر سعد را از دوستی و همدلی با حکومت اموی باز دارد که موفق نشد[۱].
وی در سال ۶۰ هجری از کوفه به مکه رفت و به امام حسین پیوست و همراه او به کوفه آمد. روز تاسوعا از خوشحالی اینکه به شهادت خاهد رسید، با عبد الرحمن بن عبد ربه شوخی می‌کرد. شب عاشورا نیز از کسانی بود که برخاست و در حمایت و جانبازی برای امام، سخنانی ایراد کرد[۲] در کربلا چندین بار خطاب به دشمن سخنرانی‌ها کرد. کلمات وفاداری او نسبت به سید الشهدا معروف است. روز عاشورا، به میدان رفت و خطاب به سپاه عمر سعد خطابه‌ای ایراد کرد و به نکوهش آنان پرداخت. بریر، پس از حر به میدان رفت و جنگید تا شهید شد[۳].[۴]
ویژگی‌های بُرَیر بن خُضَیر
بُرَیر، از بزرگ‌ترین قرآن‌شناسان عصر خود در کوفه بوده است، به‌گونه‌ای که وی أَقْرَأَ أَهْلِ زَمَانِهِ (بهترین قاری عصر خود) و سَيِّدُ الْقُرَّاءِ (سرور قاریان) شمرده شده است. از دیگر ویژگی‌های او بصیرت کامل نسبت به راهی بود که برگزیده بود، همچنین پارسایی و سخنوری و دفاع از حریم ولایت حسینی. خنده‌رویی او در صبح عاشورا در شرایطی که دشمن حلقه محاصره را هر ساعت تنگ‌تر می‌کرد حکایت از روح بلند و متعالی او داشت.
در کتاب الملهوف آمده است: بُرَیر بن خُضَیر - که زاهد و عابد بود- به میدان آمد. یزید بن معقل، به سوی او بیرون آمد و با هم، قرار مُباهِله گذاشتند و از خدا خواستند که هر که بر حق است، آن را که بر باطل است، بکُشد. آن گاه، با هم جنگیدند و بُرَیر، او را کُشت. سپس، پیوسته جنگید تا به شهادت رسید. خداوند، از او خشنود باد![۵]
از ابن شهرآشوب نقل است: بریر بن خضیر هَمْدانی من، بُرَیرم و پدرم، خُضَیر بود؛ شیری که دیگر شیران را [نیز] با غُرّشش می‌ترسانْد. نیکوکاران، کار خیر ما را می‌دانند شما را با شمشیر می‌زنم و در این کار، زیانی نمی‌بینم. این‌گونه است انجام دادن کار خیر از بُرَیر. بحیر بن اوس ضبی، او را کُشت[۶].
منابع
پانویس
- ↑ انصار الحسین، ص ۶۱
- ↑ عنصر شجاعت، ج ۱، ص ۱۵
- ↑ بحار الانوار، ج ۴۵، ص ۱۵.
- ↑ ر.ک: محدثی، جواد، فرهنگ عاشورا، ص۷۶.
- ↑ «خَرَجَ بُرَيْرُ بْنُ خُضَيْرٍ الْخَضْرَمِيُّ وَ كَانَ زَاهِداً عَابِداً فَخَرَجَ إِلَيْهِ يَزِيدُ بْنُ الْمُغَفَّلِ فَاتَّفَقَا عَلَى الْمُبَاهَلَةِ إِلَى اللَّهِ تَعَالَى فِي أَنْ يَقْتُلَ الْمُحِقُ مِنْهُمَا الْمُبْطِلَ وَ تَلَاقَيَا فَقَتَلَهُ بُرَيْرٌ وَ لَمْ يَزَلْ يُقَاتِلُ حَتَّى قُتِلَ رِضْوَانُ اللَّهِ عَلَيْهِ» (الملهوف، ص۱۶۰؛ مثیر الأحزان، ص۶۱).
- ↑ محمدی ری‌شهری، محمد، گزیده دانشنامه امام حسین ص ۵۳۶.