زاهر بن عمرو کندی

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
(تغییرمسیر از زاهر بن عمرو)
زاهر بن عمرو کندی
آرامگاه شهدای کربلا
نام کاملزاهر بن عمرو کندی
جنسیتمرد
از قبیلهکنده
پدرعمرو کندی
محل زندگیکوفه
محل شهادتکربلا
از اصحاب
حضور در جنگواقعه کربلا

مقدمه

«زاهر» فرزند عمرو کندی از شخصیت‌های کوفه از قبیله کنده و مردی شجاع و از یاران باوفای امیرالمؤمنین (ع) بود وی همواره ملازم عمرو بن حمق در حرکت‌های ضد معاویه نقش داشت و کوفیان را بر خلاف کاری حاکمان دست نشانده معاویه می‌شوراند، او غلام[۱] و به قولی یکی از یاران نزدیک عمرو بن حمق بود [۲].

در برخی منابع آمده است که وی همان زاهر بن عمرو اسلمی و یا زاهر بن اسود اسلمی است که در بیعت شجره و جنگ خیبر حضور داشت و فرزندش «بحزاة» به واسطه او از رسول خدا (ص) نقل روایت کرده است[۳]. در حالی که برخی دیگر، این دو شخصیت - یعنی زاهر بن عمرو کندی و زاهر بن اسود اسلمی - را جداگانه معرفی کرده‌اند[۴].[۵]

برخی از منابع تاریخی بدون استناد به دلیل معتبری گفته‌اند: موقعی که عمرو بن حمق خزاعی یار صدیق و راستین امیرالمؤمنین (ع) از ترس جانش از کوفه به کوه‌های موصل فرار کرد زاهر او را همراهی کرد، ولی طبق منابع معتبر کسی که عمرو بن حمق را همراهی کرد رفاعة بن شداد بجلی[۶] بود. و زاهر در کوفه ماند و در عاشورای حسینی به شهادت رسید[۷].[۸]

محمد بن سنان، ابوجعفر زاهری، صحابی امام رضا (ع) و نویسنده کتاب‌های «الطرائف»، «الأظلّة»، «المکاسب» و... ، از نوادگان همین «زاهر بن عمرو کندی» است[۹].[۱۰]

شهادت زاهر در کربلا

زاهر پس از شهادت مولایش عمرو بن حمق در کوفه می‌زیست و زمانی که خبر حرکت اباعبدالله الحسین (ع) از مکه به کربلا رسید، مخفیانه خود را به کاروان حسینی رساند و با آن حضرت و یارانش وارد کربلا شد و در روز عاشورا با سپاه عمر سعد جنگید و در رکاب آن حضرت به شهادت رسید. و به نقل ابن شهرآشوب او در حمله نخست به شهادت رسید[۱۱].

در فضیلت و شخصیت زاهر همین بس که در زیارت ناحیه مقدسه بر او سلام و درود فرستاده شده است. «اَلسَّلاَمُ عَلَى زَاهِرٍ مَوْلَى عَمْرِو بْنِ اَلْحَمِقِ»[۱۲].[۱۳]

منابع

پانویس

  1. جامع الروات مقدس اردبیلی، ج۱، ص، الزاء «زاهر را مصاحب عمرو بن حمق دانسته نه غلام او».
  2. شیخ طوسی در رجال و اعیان الشیعه، ج۷، ص۴۲ و معجم الرجال، ج۷، ص۲۱۴، ش۴۶۴۶. زاهر را غلام عمرو بن حمق دانسته است و در زیارت ناحیه مقدسه، بحار الانوار، ج۴۵، ص۷۲، بر او سلام و درود به عنوان غلام عمرو فرستاده است. که در ذیل خواهد آمد.
  3. اسدالغابة، ج۲، ص۱۹۲- ۱۹۳، الاصابة فی تمییز الصحابة، ج۱، ص۵۴۲؛ تهذیب التهذیب، ج۳، ص۳۰۵؛ تنقیح المقال، ج۱، ص۴۳۷.
  4. رجال الطوسی، ص۲۰ و ۷۳؛ تنقیح المقال، ج۱، ص۴۳۷؛ قاموس الرجال، ج۴، ص۴۰۲-۴۰۴؛ معجم رجال الحدیث، ج۷، ص۲۱۲-۲۱۴؛ جامع الرواة، ج۱، ص۳۲۴؛ نقد الرجال، ج۲، ص۲۵۱-۲۵۲؛ مجمع الرجال، ج۴، ص۴۰۳-۴۰۴؛ اعیان الشیعة، ج۷، ص۴۱-۴۲
  5. جمعی از نویسندگان، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ص:۱۶۴.
  6. ر. ک: تاریخ طبری، ج۵، ص۲۶۲ و کامل ابن اثیر، ج۲، ص۴۹۲.
  7. اعیان الشیعه، ج۷، ص۴۱، شاید منشأ این ادعا، کلمه مصاحبت زاهر با عمرو بن حمق باشد، در حالی که معنای مصاحبت همراهی زاهر با عمرو در کوفه بوده نه هنگام فرار، والله العالم.
  8. ناظم‌زاده، سید اصغر، اصحاب امام علی، ج۱، ص۵۵۴-۵۵۵.
  9. رجال نجاشی، ص۳۲۸.
  10. جمعی از نویسندگان، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ص:۱۶۵.
  11. مناقب ابن شهرآشوب، ج۴، ص۱۱۳.
  12. بحار الانوار، ج۴۲، ص۷۵.
  13. ناظم‌زاده، سید اصغر، اصحاب امام علی، ج۱، ص۵۵۵.