سیره اجتماعی پیامبر خاتم در وفای به عهد چه بوده است؟ (پرسش)
| سیره اجتماعی پیامبر خاتم در وفای به عهد چه بوده است؟ | |
|---|---|
 | |
| موضوع اصلی | بانک جامع پرسش و پاسخ سیره اجتماعی معصومان |
| مدخل اصلی | وفای به عهد - وفای به عهد در معارف و سیره نبوی |
| تعداد پاسخ | ۱ پاسخ |
سیره اجتماعی پیامبر خاتم در وفای به عهد چه بوده است؟ یکی از پرسش‌های مرتبط به بحث سیره اجتماعی معصومان است که می‌توان با عبارت‌های متفاوتی مطرح کرد. برای بررسی جامع این سؤال و دیگر سؤال‌های مرتبط، یا هر مطلب وابسته دیگری، به مدخل اصلی سیره اجتماعی معصومان مراجعه شود.
پاسخ نخست
حجت الاسلام و المسلمین محمد جواد برهانی در کتاب «سیره اجتماعی پیامبر اعظم» در این‌باره گفته است:
«یکی دیگر از اموری که در استحکام روابط اجتماعی نقش برجسته دارد، وفای به عهد است. درباره اهمیت آن همین بس که پیامبر فرمود: کسی که پیمان ندارد و به عهد خود وفا نمی‌کند، دین ندارد: « لَا دِينَ لِمَنْ لَا عَهْدَ لَهُ»[۱]. در حدیث نبوی آمده است: مؤمنان در گرو قرارها و پیمان‌های خود هستند: «الْمُؤْمِنُونَ عِنْدَ شُرُوطِهِمْ»[۲]. همچنین پیامبر اسلام فرمود: کسی که به خدا و روز قیامت ایمان داشته باشد، باید به عهد خود وفا نماید: « مَنْ كانَ يُؤْمِنُ بِاللَّهِ وَ الْيَوْمِ الْآخِرِ فَلْيَفِ إِذَا وَعَدَ»[۳].
از ابن سعد نقل شده است: رسول خدا (ص) از لحاظ جوانمردی، حسن خلق و آداب معاشرت و پای‌بندی به عهد و پیمان از همه برتر بود و به همین سبب قومش او را امین نامیدند[۴].
یک داستان جالب از وفای به عهد رسول خدا: قاضی عیاض به اسناد خود از ابو الحمساء چنین نقل کرده است: پیش از بعثت با پیامبر معامله‌ای کردم و مقداری از آن باقی ماند. با حضرت در مکان وی قرار گذاشتم تا آن را تحویل دهم، اما قرار خود را فراموش کردم تا آن‌که پس از سه روز به خاطرم آمد، پس به مکان وی رفتم حضرت را در آنجا دیدم. به من فرمود: ای جوان! مرا سخت به زحمت انداخته و در محظور قرار داده‌ای که سه روز است در اینجا منتظر توام[۵].
داستان دیگری از سیره آن حضرت از امام صادق (ع) نقل شده است: «روزی رسول خدا با مردی قرار گذاشت که در کنار صخره معینی در انتظار آن مرد بماند تا وی برگردد. شدت گرمی آفتاب رسول خدا را در آن مکان رنج می‌داد، اصحاب گفتند: چه می‌شود که به سایه منتقل شوید؟ حضرت فرمود: وعده‌گاه ما همین‌جاست و اگر نیامد خلف وعده از جانب او خواهد بود»[۶]. شاید اگر پیامبر از زیر گرمای سوزان آفتاب به سایه می‌رفت، خلف وعده صدق نمی‌کرد، اما برای اینکه حضرت اهمیت وفای به عهد را برای اصحاب خود آموزش دهد، از جای خود تکان نخورد و گرمای آفتاب را تحمل کرد تا به صورت کامل وفای به عهد کرده باشد.
همچنین در حدیث نبوی آمده است: اگر به فرزندانتان وعده دادید باید به وعده خود وفا کنید؛ زیرا آنها فکر می‌کنند که شما آنها را روزی می‌دهید[۷]»[۸]
منبع‌شناسی جامع سیره اجتماعی معصومان
پانویس
- ↑ سیره نبوی، ج۳، ص۴۴۳.
- ↑ نهج الفصاحه، حدیث ۴۴۲.
- ↑ أصول کافی، باب خلف الوعد، ح۲.
- ↑ سیره نبوی، ج۳، ص۴۴۵.
- ↑ بحار الانوار، ج۱۶، ص۲۳۵؛ سیره نبوی، ج۲، ص۴۴۶.
- ↑ بحار الانوار، ج۱۶، ص۲۳۹؛ سیره نبوی، ج۲، ص۴۴۶.
- ↑ حلیة المتقین، فصل ۱۱، ص۱۱۹.
- ↑ برهانی، محمد جواد، سیره اجتماعی پیامبر اعظم، ص ۹۳.