عبدالله بن عباس در معارف و سیره حسینی

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت

مقدمه

عبدالله بن عباس از جمله کسانی بود که پس از تصمیم امام حسین (ع) برای رفتن به کوفه، تلاش می‌کرد آن حضرت را از این سفر بازدارد و بی وفایی کوفیان را یادآوری می‌کرد و چون کلماتش در ارادۀ امام تأثیر نگذاشت، بشدت متأثّر شد[۱]. از کسانی بود که از شهادت سیدالشهدا پیشاپیش خبر داشت و روز عاشورا در مدینه بود و با دیدن خواب و تبدیل مشکی که داشت به خون، از کشته شدن حسین باخبر شد[۲].

ابن عباس، پسر عموی امیرالمؤمنین و پیامبر اکرم (ص) بود و از چهره‌های بارز مفسران اسلام محسوب می‌شد که تفسیر را از حضرت علی (ع) آموخته بود. مجالس ابن عباس، آمیخته به بحث‌های قرآنی بود. وی از بزرگان اسلام بود، اما نسبت به مواضع سیاسی او دربارۀ عثمان و امویان و مسائل حکومت و خلافت، نظر‌های متناقضی ابراز شده است. به لحاظ علمی، به او “حبر امّت” می‌گفتند. در جنگ‌های علی (ع) در رکاب او بود، اما برخی آشفتگی‌ها در عملکرد او دیده می‌شود. وی در اواخر عمر نابینا شده بود. در سال ۶۸ هجری، در فتنۀ پسر زبیر، در طائف درگذشت، در حالی که هفتاد سال عمر داشت. محمد حنفیه بر او نماز گزارد[۳].[۴]

منابع

پانویس

  1. حیاة الإمام الحسین، ج۳، ص۲۵.
  2. امالی صدوق، ص۴۸۰.
  3. برای شرح حال مفصل او از جمله ر.ک: «اعیان الشیعه»، ج۸، ص۵۵؛ «ابن عباس و مکانته فی التفسیر و المعارف الأخری» از دکتر محمدباقر حجتی.
  4. محدثی، جواد، فرهنگ عاشورا، ص۳۲۵.