مبارزات حضرت فاطمه
مقدمه
فاطمه زهرا (س) در اوج کشمکش میان اسلام و جاهلیت دیده به جهان گشود و زمانی پا به عرصه وجود نهاد که مسلمانان با آیین شرک و بت‌پرستی ستم‌پیشه، سخت در نبرد بودند. قریش، رسول اکرم (ص) و همه بنی هاشم را در محاصره اقتصادی قرار داد و بدین‌سان، پیامبر (ص) همراه با همسر فداکار و دخت پاکدامن خویش وارد شعب گردید و مدت سه سال در محاصره قریش قرار داشتند و انواع محرومیت‌ها را در مورد آنان به اجرا گذاشتند. بدین ترتیب، فاطمه زهرا (س) با تحمّل این محاصره دشوار، روزگار گذراند و در جهت دفاع از حق و جانفشانی در راه مکتب و آرمان خویش، در کودکی، تلخی محرومیّت و دشواری‌های زندگی را چشید.
سال‌های محاصره اقتصادی، سخت و دشوار سپری شد و رسول اکرم (ص) پیروزمندانه از آن خارج گردید و اراده خداوند تعلق گرفت در آن سال حضرت خدیجه را در جوار خویش قرار داده و ابو طالب عموی رسول خدا (ص) و حامی و پشتیبان رسالت و یار و یاور اسلام دنیا را وداع گوید. بدین‌گونه، حزن و اندوه قلب رسول خدا (ص) را فراگرفت زیرا محبوب‌ترین و عزیزترین افراد خاندانش را از دست داده بود.
فاطمه زهرا (س) که هنوز از مهر و محبّت مادر بهره کافی نبرده بود، این چنین دچار بلا و مصیبت گردید و با اینکه خود، کانون مهر و محبّت گرانبهای خویش را از دست داده بود، پدر را در رنج و ناراحتی، تسلّی خاطر می‌داد و قریش پس از وفات ابو طالب عمو و حامی و پشتیبان رسول خدا (ص) جام خشم و کینه و آزار و اذیّت خود را بر وجود نازنین نبی اکرم (ص) فروریخت و زهرای اطهر (س) با چشم خود می‌دید که اراذل و اوباش و سرکشان قریش چگونه رسول خدا (ص) را ناسزا گفته و در صدد آزار و اذیّت او برمی‌آیند، در صورتی که هدف پیامبر خدا رهایی آنان از تاریکی‌های جهل و نادانی و رهنمون گشتن به نور هدایت بود، رسول خدا (ص) می‌کوشید از سنگینی بار ناراحتی زهرا بکاهد و او را به صبر و شکیبایی بر دشواری‌ها تشویق کند، از این‌رو بدو می‌فرمود: «دخترم! گریه مکن، خداوند پدرت را از شر مخالفان محافظت می‌کند و در مبارزه بر ضد دشمنان دین و رسالتش وی را یاری می‌رساند»[۱].
بدین‌سان، پیامبر اکرم (ص) در جان و روان دخت گرامی‌اش روح والای جهاد و مبارزه را غرس و قلبش را به صبر و شکیبایی و اطمینان به پیروزی شاد می‌گرداند.
فاطمه (س) پس از هجرت پدر بزرگوارش به مدینه و در فضای وحشت‌زای مکه به همراه پسر عمویش علی بن ابی طالب (ع) که برای فخر و غرور قریش اهمیّتی قائل نمی‌شد، هجرت خود را آغاز کرد. علی (ع) در حالی که پاهای مبارکش در اثر پیاده‌روی در سفر، متورّم شده بود در منطقه «قباء» به رسول خدا (ص) پیوست.
پس از آن‌که رسول اکرم (ص) پایه و ارکان دولت مبارک خویش را در مدینه تحکیم بخشید، زهرای مرضیّه (س) به خانه بی‌تکلّف و ساده همسر منتقل گردید و در جنگ و مبارزه‌اش همراه با او شرکت جست و بر شداید زندگی و رنج و دشواری‌های جهاد و مبارزه در راه خدا، صبر و بردباری پیشه ساخت. وی می‌کوشید الگویی بی‌نظیر از زندگی خانوادگی را به جهانیان ارائه دهد. فاطمه زهرا (س) در مسیر یاری حق و دفاع از وصیّت و سفارش رسول اکرم (ص) آن‌گاه که در دشوارترین روزهای زندگی علی بن ابی طالب در کنار وی موضعی بی‌نظیر اتخاذ کرد، نقش برجسته و توانفرسایی را ایفا نموده و تأکید داشت که جبهه داخلی در زمان امیر مؤمنان (ع) هم‌چنان مقاوم و پایدار بوده و احساس ضعف و سستی در آن راه ندارد. ولی ارزیابی شرایط و اتخاذ موضع را، به رهبر و همسر خویش امام علی (ع) وانهاد، تا هرگونه بخواهد تصمیم بگیرد و دستور دهد و فرمانش اطاعت شود.
حضرت زهرا (س) بامداد هر شنبه بر مزار شهدا حضور می‌یافت و برای آنان طلب رحمت و آمرزش می‌نمود آغازی این‌چنین برای کارهای هفته به خوبی روشن می‌سازد که ارزیابی فاطمه زهرا (س) از جهاد و شهادت تا چه پایه بوده و به وضوح حاکی از زندگی عملی آن مخدّره است که با جهاد، آغاز می‌شد و تا مرز شهادت، بر جهاد و مبارزه و جانفشانی متّکی بود[۲].[۳]
منابع
پانویس
- ↑ سیرة المصطفی، ص۲۰۵؛ تاریخ طبری، ج۱، ص۴۲۶.
- ↑ به نقل از مقدمه «فاطمة الزهرا وتر فی غمد» از سید موسی صدر.
- ↑ حکیم، سید منذر، پیشوایان هدایت ج۳، ص ۵۵.