مفاد حدیث غدیر از دیدگاه اهل بیت چیست؟ (پرسش)
| مفاد حدیث غدیر از دیدگاه اهل بیت چیست؟ | |
|---|---|
 | |
| موضوع اصلی | بانک جامع پرسش و پاسخ امامت |
| مدخل اصلی | امامت |
| تعداد پاسخ | ۱ پاسخ |
مفاد حدیث غدیر از دیدگاه اهل بیت چیست؟ یکی از پرسش‌های مرتبط به بحث امامت است که می‌توان با عبارت‌های متفاوتی مطرح کرد. برای بررسی جامع این سؤال و دیگر سؤال‌های مرتبط، یا هر مطلب وابسته دیگری، به مدخل اصلی امامت مراجعه شود.
پاسخ نخست
حجت الاسلام و المسلمین علی ربانی گلپایگانی در کتاب «براهین و نصوص امامت» در این‌باره گفته است:
«پیامبر (ص) در حدیث ثقلین - که از احادیث متواتر و مورد قبول همه مسلمانان است- عترت و اهل بیت خود را همتای قرآن قرار داده و هدایت امت را در گرو پیروی از آنان قرار داده است. این حدیث بر عصمت و مرجعیت علمی و دینی اهل‌بیت پیامبر (ص) دلالت می‌کند و بیانگر این است که گفتار و رفتار آنان، معیار تشخیص حق و باطل است. همین افراد ولایت در حدیث غدیر را به ولایت امامت و رهبری امت اسلامی تفسیر کرده‌اند:
- از طریق شیعه و اهل‌سنت روایت شده است که فاطمه زهرا (س) حدیث غدیر را از دلایل امامت علی (ع) دانسته است. طبق نقل شمس‌الدین جزری دمشقی در کتاب “اسنی المطالب فی مناقب علی بن ابی‌طالب” از فاطمه زهرا (س) روایت شده است که فرمود: «أنسیتم قول رسول الله یوم غدیر خم: مَنْ كُنْتُ مَوْلَاهُ فَعَلِيٌّ مَوْلَاهُ»، آیا سخن پیامبر را فراموش کرده‌اید که در غدیر خم فرمود: هر کس من مولای او هستم علی مولای اوست”[۱]. ابن‌بابویه قمی نیز از محمود بن لبید (محمود أبی‌لبید) روایت کرده که گفته است از فاطمه زهرا (س) پرسیدم: “آیا رسول خدا قبل از وفاتش، امامت علی (ع) را بیان کرد؟” حضرت زهرا (س) پاسخ داد: «وا عجبا أنسیتم یوم غدیر خم»[۲]، این پرسش شگفت‌آور است! آیا روز غدیر خم را فراموش کرده‌اید؟”
- در خطبه‌ای که امام حسن مجتبی (ع) در حضور مردم و معاویه ایراد کرد، فرمود: “بنی‌اسرائیل هارون را- که برادر و جانشین و وزیر موسی (ع) بود- رها کردند و از سامری پیروی کردند و گوساله‌پرست شدند. این امت نیز شنید که پیامبر (ص) درباره پدرم فرمود: علی (ع) نسبت به من مانند هارون نسبت به موسی است مگر اینکه پس از من پیامبری نخواهد بود، و نیز پیامبر را دیدند که در غدیر خم او را به امامت نصب کرد و به آنان دستور داد که حاضران آن مطلب را به غایبان برسانند”[۳].
- ابواسحاق از امام زین‌العابدین (ع) پرسید معنای سخن پیامبر (ص) که فرمود: «مَنْ كُنْتُ مَوْلَاهُ فَعَلِيٌّ مَوْلَاهُ» چیست؟ امام (ع) پاسخ داد: “به آنان فرمود که او امام پس از وی می‌باشد”[۴].
- از امام رضا (ع) روایت شده که پس از تلاوت آیه
الْيَوْمَ أَكْمَلْتُ لَكُمْ دِينَكُمْ
[۵] فرمود: “امر امامت از تمامیت دین است و پیامبر (ص) از بین امت نرفت، مگر اینکه علی (ع) را به عنوان امام و راهنمای آنان منصوب کرد”[۶]. روشن است که سخن امام رضا (ع) ناظر به واقعه و حدیث غدیر است.
روایات اهل‌بیت (ع) درباره دلالت حدیث غدیر بر امامت امیرالمؤمنین (ع) بسیار است و به ذکر نمونه‌های بیشتری نیازی نیست، چنان که احتجاج‌ها و استدلال‌های امیرالمؤمنین (ع) به حدیث غدیر بر امامت خود نیز از مسلمات تاریخ است[۷]»[۸].
پانویس
- ↑ الغدیر، ج۱، ص۳۹۶-۳۹۷.
- ↑ غایة المرام، ج۱، ص۳۲۴-۳۲۵.
- ↑ غایة المرام، ج۱، ص۳۲۴-۳۲۳، به نقل از: امالی شیخ طوسی، ج۲، ص۱۷۴-۱۸۰؛ الغدیر، ج۱، ص۳۹۸؛ ینابیع المودة، ج۳، ص۱۵۰، باب ۹۰.
- ↑ غایة المرام، ج۱، ص۳۲۴-۳۲۳، به نقل از: امالی شیخ صدوق، ص۱۰۹.
- ↑ «امروز دینتان را کامل و نعمتم را بر شما تمام کردم» سوره مائده، آیه ۳.
- ↑ اصول کافی، ج۱، ص۵۱۴؛ باب نادر جامع فی فضل الامام و صفاته، حدیث اول.
- ↑ ر.ک: الغدیر، ج۱، ص۳۲۷-۳۹۶.
- ↑ ربانی گلپایگانی، علی، براهین و نصوص امامت، ص ۲۴۳.