پژوهشی در زمینه‌های تاریخی اجتماعی سیره تعلیمی اهل بیت تا ۶۱ هجری (کتاب)

پژوهشی در زمینه‌های تاریخی اجتماعی سیره تعلیمی اهل بیت(ع) تا ۶۱ هجری کتابی است به زبان فارسی به بررسی سیره تعلیمی اهل بیت(ع) می‌پردازد. این کتاب اثر هناء ذاکر مشهدی است و توسط انتشارات راه ابریشم‏‫ به چاپ رسیده‌است.‬

پژوهشی در زمینه‌های تاریخی اجتماعی سیره تعلیمی اهل بیت(ع) تا ۶۱ هجری
زبان	فارسی
نویسنده	هناء ذاکر مشهدی
موضوع	سیره اهل بیت اهل بیت
مذهب	شیعه
ناشر	انتشارات راه ابریشم‏‫ ‬
محل نشر	تهران، ایران
سال نشر	۱۳۹۶ ش
تعداد صفحه	۴۱۲
شابک	‏۹۷۸-۶۰۰-۵۴۴۱-۵۳-۶
شماره ملی	۴۶۸۹۳۱۹

دربارهٔ کتاب

در معرفی این کتاب آمده است: «سیره تعلیمی اهل بیت(ع) به عنوان موضوعی مهم و کاربردی همواره مورد توجه مورخان، علمای اخلاق و دیگر محققان بوده است. نگاهی به تالیفات موجود در این زمینه یک روند مشترک را نشان می‌دهد که آن پیروی از بینش و روش سنتی یعنی روش روایی با نگاهی فضیلت نگارانه است؛ به این معنی که از میان منابع مختلف روایی و تاریخی، تنها به گردآوری روایات در باب سیره تعلیمی اهل بیت(ع) فارغ از نگاهی تاریخی – اجتماعی به چرایی پیروی اهل بیت(ع) از چنین سیره ای پرداخته شده است».

فهرست کتاب

فصل اول:زمینه‌های اجتماعی، فرهنگی و سیاسی ظهور و گسترش اسلام

• زمینه اجتماعی ظهور و گسترش اسلام

1. جزیره العرب
   1. ساکنان
   2. بافت و سازمان قبیله‌ای
   3. تقسیمات قبیله‌ای
   4. مناسبات قبیله‌ای
   5. مدنیت حجاز
   6. معیشت
2. ازدواج و امور وابسته به آن
3. طلاق و انواع آن
   1. عده زنان
   2. تبنی
   3. ارث
4. جایگاه و سیمای زن در فرهنگ عرب

• عراق

1. ساخت و ترکیب جمعیتی عراق از دوره ساسانیان تا ۶۱ هجری
2. ساختار و ترکیب اجتماعی کوفه
3. تمایلات و خواسته‌های ساکنان کوفه
4. اساس وحدت و همبستگی اجتماعی در عراق

• زمینه فرهنگی ظهور و اسلام

1. جزیره العرب
   1. فرهنگ بدوی
   2. اعتقادات
      1. دین اعراب جاهلی
      2. مناسک دینی
   3. اخلاقیات و روحیات
      1. فضایل اخلاقی
      2. رذایل اخلاقی
   4. آداب و رسوم فرهنگی
      1. پوشش
      2. شیوه آراستن
      3. نظافت
      4. خوردن و آشامیدن
      5. آیین‌ها
      6. خرافات
      7. سرگرمیها
   5. سابقه تعلیم
      1. روشهای تعلیمی
      2. مواد تعلیمی
      3. شیوه‌های تعلیمی
      4. مکان‌های تعلیم
      5. زمان‌های تعلیم

• عراق

1. پیشینه تمدنی
2. پیشینه فرهنگی
3. مراکز فرهنگی

• زمینه سیاسی ظهور و گسترش اسلام

1. جزیره العرب
   1. قبیله، کیان اندیشه و نظام سیاسی اعراب
   2. نقش رهبران قبیله‌ای
   3. اشرافیت قبیله قریش در حجاز
   4. دولت‌های قبیله‌ای
      1. دولت‌های یمن
      2. دولت‌های مشارف عراق و شام
2. عراق
   1. عراق تختگاه دولت ساسانی
   2. سقوط دولت ساسانی و پیامدهای سیاسی آن
   3. سلطه اعراب مسلمان بر عراق و پیدایش رقابتهای سیاسی و قبیله ای
   4. ناکار آمد شدن آموزه‌های سیاسی اسلام در عراق

فصل دوم: روشهای تعلیمی اهل بیت(ع)

• روش شفاهی

1. اقراء
   1. مفهوم‌شناسی
   2. روش
2. مناظره
   1. مفهوم‌شناسی
   2. روش
3. خطابه
   1. مفهوم‌شناسی
   2. روش
4. سؤال و جواب
   1. مفهوم‌شناسی
   2. روش
5. مذاکره یا مدارسه
   1. مفهوم‌شناسی
   2. روش

• روش کتابی

1. املاء
   1. مفهوم‌شناسی
   2. روش
   3. مفهوم‌شناسی
   4. روش
2. صحیفه نگاری
   1. مفهوم‌شناسی
   2. روش

• روش رفتاری

فصل سوم: مواد تعلیمی

• قرآن
• سنت

1. مفهوم‌شناسی
2. مصادیق سنت و و تحلیل زمینه‌های آن
   1. اعتقادات
   2. اخلاقیات
   3. احکام
3. علوم متعارف
   1. سواد آموزی
   2. زبانهای بیگانه
   3. ساخت ادوات جنگی
   4. طب
   5. نجوم و تنجیم
   6. علم انساب
   7. شعر
   8. انواء
   9. سحر و جادو
   10. کهانت
   11. عرافه

فصل چهارم: شیوه‌های تعلیمی

• تنظیم و دسته‌بندی مطالب
• تأنی و تکرار
• تأکید بر مطالب مهم
• تمثیل و تشبیه
• شیوه عملی
• تشویق
• موزون گویی
• موجز گویی
• استفاده از اسلوب استفهامی یا بر انگیختن سوال در ذهن مخاطب
• تضاد یا قرینه گویی

فصل پنجم: آداب تعلیمی

• سیره اهل بیت(ع) در رعایت آداب

1. آغاز و پایان سخن با نام و یاد خدا
2. رفق و مدارا
3. آسان گیری
4. عدالت بین مخاطبان
5. احترام به متعلم

• سیره اهل بیت(ع) در تعلیم آداب به مخاطبین

1. سکوت و استماع
2. حفظ
3. عمل به آموزه ها
4. نشر علم
5. احترام به معلم

فصل ششم: مکان و زمان تعلیم

• مکان‌های تعلیم

1. خانه ها

• مکان‌های عبادی

1. مساجد
2. عرفات
3. مشعر الحرام
4. منی

• بازار
• معابر
• میادین جنگ
• دیگر مکانها

1. اوقات نماز
2. موسم حج
3. مسافرتها
4. دیگر زمان ها

• نتیجه
• فهرست منابع و مآخذ

دربارهٔ پدیدآورنده

در این مورد اطلاعاتی در دست نیست.