کشاورزی در معارف و سیره نبوی

این مدخل زیرشاخهٔ بحث کشاورزی است. کشاورزی از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود: کشاورزی در حدیث - کشاورزی در معارف و سیره نبوی - کشاورزی در معارف و سیره علوی - کشاورزی در معارف و سیره معصوم - کشاورزی در معارف مهدویت - کشاورزی در فقه اسلامی - پرسش مرتبط ندارد

پیامبر اکرم(ص) و کشاورزی

امام صادق(ع) فرمود: پیغمبر همیشه هسته‌های خرما را از دهن مکیده و می‌نشاند.

ابن اثیر می‌نویسد: عجوه یک نوع خرمایی است بزرگ‌تر از «صیحانی» که رنگش متمایل به سیاهی است و از چیزهایی است که پیغمبر(ص) با دست خود آن را کاشت.

سمهودی هم آنجا که انواع خرما را نام می‌برد، این مطلب را از ابن اثیر نقل می‌کند: در فدک یازده درخت خرما وجود داشت که پیغمبر(ص) آنها را به دست خود کاشته بود. فرزندان حضرت فاطمه(س) میوه آنها را به حجاج اهدا می‌کردند و از برکت آنها، ثروت سرشاری عاید آنها می‌شد تا این که در زمان متوکل عباسی «عبدالله بن عمر بازیار» شخصی به نام «بشران بن ابی امیه» ثقفی را به مدینه فرستاد و او این درخت‌ها را قطع کرد و چون به بصره بازگشت، فلج شد.

رسول اکرم(ص) به درختکاری و زراعت علاقه فراوانی داشت و در فرصت‌هایی که به دست می‌آمد خود شخصاً درخت می‌کاشت یا زمین را برای افشاندن بذر مهیا می‌کرد. که این مطلب ضمن روایات متعددی آمده است: حضرت علی(ع) باغچه‌ای را که پیغمبر اکرم(ص) برای آن حضرت درختکاری نموده بود و علی(ع) خود آن را به دست خویش آب می‌داد به دوازده هزار درهم فروخت.

تأمین مصرف سالیانه پیامبر از زراعت

عمر بن خطاب گفت: برای رسول خدا(ص) سه مورد غنیمت اختصاصی بود: غنایم بنی نضیر که معمولاً پیامبر(ص) خود مصرف می‌کرد، فدک که درآمد آن را به مصرف فقرای در راه مانده می‌رساند؛ و خییر که آن حضرت درآمد آن را به سه بخش تقسیم کرده بود: دو بخش آن برای مهاجران بود و یک بخش آن را بین خویشاوندان خود تقسیم می‌کرد و اگر چیزی از آنها زیاد می‌آمد میان مهاجران فقیر قسمت می‌کرد. موسی بن حارثی از ابی عفیر روایت کرد که پیامبر(ص) درآمد غنایم بنی نضیر را که ویژه خود آن حضرت بود بین خویشاوندان خود تقسیم می‌کرد و به هر کس که مصلحت می‌دانست لطف می‌کرد. در میان نخلستان‌های بنی نضیر مقدار زیادی زراعت می‌شد که معمولاً پیامبر(ص) مصرف سالیانه جو و خرمای همسران خود و فرزندان عبدالمطلب را از آنجا تأمین می‌کرد. و اضافه آن هم صرف خرید اسلحه و اسب برای جنگ می‌شد. پیامبر ابورافع را بر اموال بنی نضیر گماشته بود و او گاهی میوه‌های نورس و نوبر برای آن حضرت می‌آورد. صدقات آن حضرت از همین محل و همچنین از اموالی که مخیریق به آن حضرت هبه کرده بود تأمین می‌شد.

منابع

1. علیدوست خراسانی، نورالله، منابع مالی اهل بیت