مبارزه با فساد: تفاوت میان نسخه‌ها
(←مبارزه) |
برچسب: پیوندهای ابهام‌زدایی |
||
| خط ۱۰: | خط ۱۰: | ||
== مبارزه با فساد سیاسی == | == مبارزه با فساد سیاسی == | ||
{{همچنین|فساد سیاسی}} | {{همچنین|فساد سیاسی}} | ||
«فساد سیاسی»، یا [[سوءاستفاده از قدرت]]، برای تأمین منافع فردی یا گروهی، آفت ویرانگر همه [[جوامع]] و [[نظام‌های سیاسی]] است. برای مقابله با آن، شیوه‌ها، راهکارها و رویکردهای مختلفی به کار گرفته شده که ملاک و [[میزان]] آنها، برای ارزیابی بودن و نبودن [[فساد]] [[قانون]] است. بر این اساس، وقتی [[رفتار]] [[کارگزاران]] [[سیاسی]] در چارچوب قانون است، دیگر فسادی رخ نخواهد بود و در چنین وضعی [[جامعه]] عاری از فساد و سوءاستفاده از قدرت خواهد بود. در حالی که ممکن است علی‌رغم رعایت قانون، [[صاحبان قدرت]] سیاسی از [[قدرت]] سوءاستفاده کرده و آن را در جهت منافع خود به کار گرفته باشند. | |||
مقابله با فساد سیاسی و سوءاستفاده از قدرت، برای تأمین منافع فردی از این جهت ضرورت دارد که با وجود شایع شدن آن در [[جامعه]] و شبکه قدرت سیاسی، امکان رسیدن به [[رفاه عمومی]] که زمینه [[رستگاری]] همگانی است، از بین خواهد رفت؛ زیرا وقتی منابع و امکانات عمومی، با لطایف الحیل و شیوههای گوناگون، به وسیله [[کارگزاران]] [[سیاسی]] و [[خویشان]] و وابستگان آنها به یغما می‌رود، دیگر چیزی باقی نمیماند که صرف نیازهای اولیه [[مردم]] شود و شرایط ابتدایی یک [[زندگی]] طبیعی را برای آنها فراهم کند<ref>[[محمد قدسی]] و [[عمار قدسی]]، [[پدیدارشناسی فساد سیاسی در پرتو قرآن و سنت (مقاله)|پدیدارشناسی فساد سیاسی در پرتو قرآن و سنت]]، ص۶۰ ـ ۷۳.</ref>. | |||
== مبارزه با فساد اداری == | == مبارزه با فساد اداری == | ||
نسخهٔ ۲۶ دسامبر ۲۰۲۳، ساعت ۱۳:۰۲
این مدخل زیرشاخهٔ بحث مبارزه است. مبارزه با فساد از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود: مبارزه با فساد در قرآن - مبارزه با فساد در معارف و سیره نبوی - مبارزه با فساد در معارف و سیره علوی - پرسش مرتبط نداردمعناشناسی
فساد
«فساد» در لغت در معنای تباهی و ضد صلاح به کار رفته است[۱]. برخی لغویان گفتهاند: فساد عبارت است از خروج از حدّ اعتدال؛ کم باشد یا زیاد[۲].[۳]
«فساد» و «افساد» - همچون: محاربه - هر چند به حسب اطلاق، همه بدی‌ها و شرور از جنایات و فجایع بزرگ گرفته تا کم‌فروشی و تقلب در معامله را شامل می‌گردد، لکن به قرینه، بیشتر منصرف به گناهانی است که باعث سلب امنیت در اموال، اعراض و نفوس اجتماع می‌شود. راهزنی، سرقت، قتل، تجاوزهای ناموسی، و امثال آن، از مصداق‌های بارز آن شمرده می‌شوند[۴].[۵]
مبارزه با فساد سیاسی
«فساد سیاسی»، یا سوءاستفاده از قدرت، برای تأمین منافع فردی یا گروهی، آفت ویرانگر همه جوامع و نظام‌های سیاسی است. برای مقابله با آن، شیوه‌ها، راهکارها و رویکردهای مختلفی به کار گرفته شده که ملاک و میزان آنها، برای ارزیابی بودن و نبودن فساد قانون است. بر این اساس، وقتی رفتار کارگزاران سیاسی در چارچوب قانون است، دیگر فسادی رخ نخواهد بود و در چنین وضعی جامعه عاری از فساد و سوءاستفاده از قدرت خواهد بود. در حالی که ممکن است علی‌رغم رعایت قانون، صاحبان قدرت سیاسی از قدرت سوءاستفاده کرده و آن را در جهت منافع خود به کار گرفته باشند.
مقابله با فساد سیاسی و سوءاستفاده از قدرت، برای تأمین منافع فردی از این جهت ضرورت دارد که با وجود شایع شدن آن در جامعه و شبکه قدرت سیاسی، امکان رسیدن به رفاه عمومی که زمینه رستگاری همگانی است، از بین خواهد رفت؛ زیرا وقتی منابع و امکانات عمومی، با لطایف الحیل و شیوههای گوناگون، به وسیله کارگزاران سیاسی و خویشان و وابستگان آنها به یغما می‌رود، دیگر چیزی باقی نمیماند که صرف نیازهای اولیه مردم شود و شرایط ابتدایی یک زندگی طبیعی را برای آنها فراهم کند[۶].
مبارزه با فساد اداری
مبارزه با فساد اقتصادی
منابع
پانویس
- ↑ کتاب العین و لسان العرب، واژه «فسد».
- ↑ المفردات (راغب)، واژه «فسد».
- ↑ هاشمی شاهرودی، سید محمود، فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت ج۵، ص ۶۹۳.
- ↑ ر.ک: سیدمرتضی حسین زبیدی، تاج العروس من جواهر القاموس، ج۲، ص۴۵۳؛ جمال‌الدین محمد ابن‌منظور مصری، لسان العرب، ج۱۰، ص۲۶۸.
- ↑ شرف‌الدین، سید حسین، ارزش‌های اجتماعی از منظر قرآن کریم، ص ۱۷۱.
- ↑ محمد قدسی و عمار قدسی، پدیدارشناسی فساد سیاسی در پرتو قرآن و سنت، ص۶۰ ـ ۷۳.