صفوان بن یحیی بجلی: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش |
|||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{مدخل مرتبط | موضوع مرتبط = | عنوان مدخل = | مداخل مرتبط = [[صفوان بن یحیی بجلی در تاریخ اسلامی]] - [[صفوان بن یحیی بجلی در معارف و سیره رضوی]]| پرسش مرتبط = }} | {{مدخل مرتبط | موضوع مرتبط = اصحاب امام کاظم| عنوان مدخل = | مداخل مرتبط = [[صفوان بن یحیی بجلی در تاریخ اسلامی]] - [[صفوان بن یحیی بجلی در معارف و سیره رضوی]]| پرسش مرتبط = }} | ||
== آشنایی اجمالی == | == آشنایی اجمالی == | ||
[[ابومحمد صفوان بن یحیی بجلی کوفی]]، ملقب به [[بیاع السابری]] [[اهل کوفه]] و از [[موالی]] [[بجیله]] بود<ref>الفهرست (طوسی)، ص۸۳.</ref> و از [[اصحاب]] [[امام کاظم]]، [[امام رضا]] و [[امام جواد]]{{عم}} بود.<ref>رجال الطوسی، ص۳۵۲، ۳۷۸ و۴۰۲.</ref> همچنین از وکلای امام کاظم و امام رضا{{عم}} به شمار می‌‌رفت<ref>رجال الطوسی، ص۳۵۲، ۳۷۸ و۴۰۲.</ref> که [[راوی]] از آنان هم می‌‌باشد.<ref>معجم رجال الحدیث، ج۹، ص۱۲۳.</ref> او با [[صفوان بن مهران جمّال]] تفاوت دارد و از [[عبدالله بن مسکان]]، [[اسحاق بن عمار]] و [[داود بن فرقد]] [[روایت]] نقل کرده است. | [[ابومحمد صفوان بن یحیی بجلی کوفی]]، ملقب به [[بیاع السابری]] [[اهل کوفه]] و از [[موالی]] [[بجیله]] بود<ref>الفهرست (طوسی)، ص۸۳.</ref> و از [[اصحاب]] [[امام کاظم]]، [[امام رضا]] و [[امام جواد]]{{عم}} بود.<ref>رجال الطوسی، ص۳۵۲، ۳۷۸ و۴۰۲.</ref> همچنین از وکلای امام کاظم و امام رضا{{عم}} به شمار می‌‌رفت<ref>رجال الطوسی، ص۳۵۲، ۳۷۸ و۴۰۲.</ref> که [[راوی]] از آنان هم می‌‌باشد.<ref>معجم رجال الحدیث، ج۹، ص۱۲۳.</ref> او با [[صفوان بن مهران جمّال]] تفاوت دارد و از [[عبدالله بن مسکان]]، [[اسحاق بن عمار]] و [[داود بن فرقد]] [[روایت]] نقل کرده است. | ||
| خط ۲۷: | خط ۲۷: | ||
[[رده:اعلام]] | [[رده:اعلام]] | ||
[[رده:اصحاب امام کاظم]] | |||
[[رده:اصحاب امام رضا]] | |||
[[رده:اصحاب امام جواد]] | |||
نسخهٔ ۱۳ فوریهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۱۱:۴۴
این مدخل زیرشاخهٔ بحث اصحاب امام کاظم است. صفوان بن یحیی بجلی از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود: صفوان بن یحیی بجلی در تاریخ اسلامی - صفوان بن یحیی بجلی در معارف و سیره رضوی - پرسش مرتبط نداردآشنایی اجمالی
ابومحمد صفوان بن یحیی بجلی کوفی، ملقب به بیاع السابری اهل کوفه و از موالی بجیله بود[۱] و از اصحاب امام کاظم، امام رضا و امام جواد(ع) بود.[۲] همچنین از وکلای امام کاظم و امام رضا(ع) به شمار می‌‌رفت[۳] که راوی از آنان هم می‌‌باشد.[۴] او با صفوان بن مهران جمّال تفاوت دارد و از عبدالله بن مسکان، اسحاق بن عمار و داود بن فرقد روایت نقل کرده است.
ابوعمرو کشّی، صفوان را از جمله کسانی دانسته که علمای شیعه به اتفاق، آنان را فقیه و دانشمند و سخن ایشان را درست می‌‌دانند.[۵] نجاشی نیز بیاع السابری را از بزرگان شیعه و فردی عابد و زاهد و محدثی کاملا موثق دانسته و می‌‌گوید: به رغم این که واقفی‌ها نسبت به صفوان بذل و بخشش بسیار داشتند، ولی او عقیده و مذهبش را حفظ کرد و واقفیه را نپذیرفت.
صفوان با عبدالله بن جندب و علی بن نعمان شراکت داشت و گزارش شده که این سه تن در مسجدالحرام با هم عهد بستند که هر کدام پیش‌تر مُرد، آن دو دیگر واجباتی چون نماز، روزه و زکاتش را به جای آورند. چنین بود که هر دو رفیق مردند و صفوان زنده ماند، از این رو هر روز ۱۵۰ رکعت نماز می‌‌گزارد. سالی سه ماه روزه می‌‌داشت و هر سال سه مرتبه زکات می‌‌پرداخت و هر گاه انفاق می‌‌کرد و صدقه‌ای می‌‌داد، به همان میزان هم از جانب آن دو چنین می‌‌کرد. در باب زهد و تقوایش نیز گفته شده که شخصی از او خواست تا مبلغی (شاید معونه‌ای) را در کوفه به خانواده‌اش برساند، ابومحمد به این سبب که شترانش در اجاره دیگران است و باید اجازه بگیرد، از پذیرش آن امتناع ورزید.[۶]
گروهی از محدثان و دانشمندان از ابومحمد حدیث فراگرفته و روایت کرده‌اند که عبارت‌اند از: فضل بن شاذان نیشابوری، احمد بن محمد بن ابی نصر بزنطی[۷] ابوعبدالله محمد بن خالد برقی، محمد بن عیسی یقطینی، محمد بن حمید عطار، نوح بن شعیب نیشابوری[۸]، ایوب بن نوح و محمد بن حسین بن ابی الخطاب زیّات.[۹]
صفوان نزد ائمه از جایگاه والایی برخوردار و مورد رضایت ایشان بود، به همین خاطر چون در سال ۲۱۰ه در مدینه از دنیا رفت، امام جواد(ع) حنوط و کفن برای تجهیز وی فرستاده و از اسماعیل بن موسی خواستند تا بر او نماز بخواند.[۱۰] آثار و تألیفات وی بالغ بر سی کتاب بوده که تنها نام تألیفات زیر ثبت شده است: مجموعه مسائلی از امام کاظم(ع)[۱۱] الآداب و بشارات المؤمن التجارات المحنة (المحبة) و الوظائف [۱۲] الوضوء الصلاة الصوم الحج الزکاة النکاح الطلاق الفرائض الوصایا الشراء و البیع العتق و التدبیر البشارات و النوادر[۱۳].[۱۴]
جستارهای وابسته
- اصحاب امام رضا
- ابان بن محمد بجلی (خواهرزاده)
- حسین بن خالد صیرفی
منابع
جمعی از پژوهشگران، فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی ج۱
پانویس
- ↑ الفهرست (طوسی)، ص۸۳.
- ↑ رجال الطوسی، ص۳۵۲، ۳۷۸ و۴۰۲.
- ↑ رجال الطوسی، ص۳۵۲، ۳۷۸ و۴۰۲.
- ↑ معجم رجال الحدیث، ج۹، ص۱۲۳.
- ↑ اختیار معرفة الرجال، ص۲۲۳، ۲۲۹، ۴۰۰ و ۵۵۶.
- ↑ رجال النجاشی، ج۱، ص۴۳۹.
- ↑ الکافی، ج۱، ص۵۷ و ۲۵۴.
- ↑ المحاسن، ج۱، ص۷۰ و ۲۵۹؛ ج۲، ص۳۶۴ و ۴۱۴.
- ↑ بصائر الدرجات، ص۱۵۵ و ۱۷۸.
- ↑ اختیار معرفة الرجال،ص ۲۲۳، ۲۲۹، ۴۰۰ و ۵۵۶.
- ↑ الفهرست (طوسی)، ص۸۳.
- ↑ الفهرست (الندیم)، ص۲۷۸.
- ↑ رجال النجاشی، ج۱، ص۴۳۹.
- ↑ جمعی از پژوهشگران، فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی ج۱، ص405 - 406.