تفسیر انوار التنزیل و اسرار التاویل (کتاب): تفاوت میان نسخه‌ها

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۱۱ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۴ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{جعبه اطلاعات کتاب
{{جعبه اطلاعات مجموعه کتاب
| عنوان پیشین =
| عنوان = أنوار التنزیل و أسرار التأویل
| عنوان = أنوار التنزیل و أسرار التأویل
| عنوان پسین =
| عنوان اصلی =  
| عنوان اصلی =  
| تصویر = 2020303.jpg
| تصویر = 2020303.jpg
خط ۶: خط ۸:
| از مجموعه =  
| از مجموعه =  
| زبان = عربی
| زبان = عربی
| زبان اصلی =
| زبان اصلی =  
| نویسنده = [[عبدالله بن عمر بيضاوى]]
| نویسنده = [[عبدالله بن عمر بيضاوى]]
| نویسندگان =  
| نویسندگان =  
| تحقیق یا تدوین =
| تحقیق یا تدوین =  
| زیر نظر =  
| زیر نظر =  
| به کوشش =
| به کوشش =  
| مترجم =
| مترجم =  
| مترجمان =
| مترجمان =  
| ویراستار =
| ویراستار =  
| ویراستاران =
| ویراستاران =  
| موضوع =  
| موضوع =  
| مذهب =  
| مذهب =  
| ناشر = [[انتشارات دار إحیاء التراث العربی]]
| ناشر = دار احیاء التراث العربی
| به همت =
| به همت =  
| وابسته به =  
| وابسته به =  
| محل نشر = بیروت، لبنان
| محل نشر = بیروت، لبنان
| سال نشر = ۱۴۱۸ق، ۱۹۹۸م، ۱۳۷۷ش
| سال نشر = ۱۴۱۸ ق
| تعداد جلد = ۵
| تعداد جلد = ۵
| تعداد صفحات =  
| فهرست جلدها =  
| شابک =
| شابک =  
| شماره ملی =
| شماره ملی =
}}
}}
'''أنوار التنزیل و أسرار التأویل''' کتابی است به زبان عربی که مشتمل بر [[تأویل]] و [[تفسیر]] [[قرآن کریم]] می‌‏باشد. این کتاب اثر [[عبدالله بن عمر بيضاوى]] است و [[انتشارات دار إحیاء التراث العربی]] انتشار آن را به عهده داشته‌ است.<ref name=p1>[http://lib.eshia.ir/15391/1/2 کتابخانه مدرسه فقاهت]</ref>
'''أنوار التنزیل و أسرار التأویل''' کتابی است به زبان عربی که مشتمل بر [[تأویل]] و [[تفسیر]] [[قرآن کریم]] می‌‏باشد. این کتاب اثر [[عبدالله بن عمر بيضاوى]] است و [[انتشارات دار إحیاء التراث العربی]] انتشار آن را به عهده داشته‌ است.<ref name=p1>[http://lib.eshia.ir/15391/1/2 کتابخانه مدرسه فقاهت]</ref>


= ([[قرن هفتم]]) ذکر کرده‌اند، اما تاریخ [[وفات]] او را سال ۶۸۵ق و بعضی ۶۹۱ق در تبریز دانسته‌اند. او در [[شهر]] بیضا حدود هشت فرسخی شیراز [[چشم]] به [[جهان]] گشود و گفته‌اند حدود صد سال [[عمر]] کرده است. [[پدر]] و اجداد او همگی از بزرگان [[فقیهان]] شافعی [[مذهب]] زمان خود بوده‌اند. دوران [[زندگی]] بیضاوی مقارن با [[حکومت]] ایلخانان [[مغول]] در [[ایران]] بوده است. بنا به گزارش سُبکی، بیضاوی پس از شیراز به تبریز رفت<ref>طبقات الشافعیه الکبری، ج۸، ص۱۵۸.</ref>.
==درباره کتاب==
"[[انوار التنزیل و أسرار التأویل]]" معروف به "[[تفسیر بیضاوی]]" به [[زبان عربی]]، تألیف [[ناصرالدین ابوالخیر عبدالله بن عمر بن علی بیضاوی شیرازی]]، [[قاضی]] القضات [[زمان]] خود در [[شیراز]]، [[فقیه]]، ادیب و مفسری [[آگاه]] به [[فنون]] [[تفسیر]] [[شافعی]] [[اشعری]] است که [[تاریخ]] دقیق [[تولد]] او نامعلوم ([[قرن هفتم]]) ذکر کرده‌اند، اما تاریخ [[وفات]] او را سال ۶۸۵ق و بعضی ۶۹۱ق در تبریز دانسته‌اند. او در [[شهر]] بیضا حدود هشت فرسخی شیراز [[چشم]] به [[جهان]] گشود و گفته‌اند حدود صد سال [[عمر]] کرده است. [[پدر]] و اجداد او همگی از بزرگان [[فقیهان]] شافعی [[مذهب]] زمان خود بوده‌اند. دوران [[زندگی]] بیضاوی مقارن با [[حکومت]] ایلخانان [[مغول]] در [[ایران]] بوده است. بنا به گزارش سُبکی، بیضاوی پس از شیراز به تبریز رفت<ref>طبقات الشافعیه الکبری، ج۸، ص۱۵۸.</ref>.


گویند: بیضاوی در [[کلام]]، بر [[مذهب اشعری]] بوده و در [[فقه]]، نیز به مذهب شافعی [[گرایش]] داشته است. او در تفسیرش عملاً نشان داده که عالمی محقّق و [[معتدل]] و به دور از [[افراط]] و [[تفریط]] است و در [[مقام]] [[نقد]] هم، [[ادب]] کلام و [[عفت]] قلم را مد نظر دارد و تا حدودی از [[تعصب]] بی‌جا به دور است و حتی [[آقا بزرگ تهرانی]] در (الذریعه، ۲۴، ۱۹۲) اشاره‌ای به گرایش و [[تمایل]] او به [[تشیع]] دارد؛ شاید مکاتبه او با [[علامه حلی]] که معاصر وی بوده، حاکی از این امر باشد. به هر حال، بیضاوی از [[عالمان]] معتبر و [[مفسران]] نامی قرن هفتم است و تفسیر او [[ارزش]] [[علمی]] و ادبی فراوانی دارد. منبع اصلی و عمده بیضاوی در این اثر تفسیر [[الکشاف]] [[زمخشری]] و تفسیر کبیر [[امام]] [[فخر رازی]] و همچنین تفسیر راغب اصفهانی بوده است.
گویند: بیضاوی در [[کلام]]، بر [[مذهب اشعری]] بوده و در [[فقه]]، نیز به مذهب شافعی [[گرایش]] داشته است. او در تفسیرش عملاً نشان داده که عالمی محقّق و [[معتدل]] و به دور از [[افراط]] و [[تفریط]] است و در [[مقام]] [[نقد]] هم، [[ادب]] کلام و [[عفت]] قلم را مد نظر دارد و تا حدودی از [[تعصب]] بی‌جا به دور است و حتی [[آقا بزرگ تهرانی]] در [[الذریعه]] <ref>الذریعه، ص ۲۴، ۱۹۲.</ref> اشاره‌ای به گرایش و [[تمایل]] او به [[تشیع]] دارد؛ شاید مکاتبه او با [[علامه حلی]] که معاصر وی بوده، حاکی از این امر باشد. به هر حال، بیضاوی از [[عالمان]] معتبر و [[مفسران]] نامی قرن هفتم است و تفسیر او [[ارزش]] [[علمی]] و ادبی فراوانی دارد. منبع اصلی و عمده بیضاوی در این اثر تفسیر [[الکشاف]] [[زمخشری]] و تفسیر کبیر [[امام]] [[فخر رازی]] و همچنین تفسیر راغب اصفهانی بوده است.


{{عربی|"قلّت لفظ وكثرت معنى"}}، "[[نثر]] [[استوار]] و عبارت‌پردازی‌های ادیبانه و هنرمندانه" و "رسایی بیان و شیوایی عبارات" از ویژگی‌های این تفسیر فخیم و نفیس است. در ارزش و اعتبار این تفسیر همین بس که تاکنون پیش از پنجاه حاشیه و تعلیقه بر آن نگاشته شده است که از جمله آنها می‌توان به حاشیه عالمانه [[محمد بن قوجوی]] در هشت مجلد و حاشیه [[سیوطی]] و [[خطیب]] [[کازرونی]] و تعلیقات [[محمد بن فرامرز]] مشهور به [[ملاخسرو]] و ملا [[حسین خلخالی حسینی]] نام برد.
{{عربی|"قلّت لفظ وكثرت معنى"}}، "[[نثر]] [[استوار]] و عبارت‌پردازی‌های ادیبانه و هنرمندانه" و "رسایی بیان و شیوایی عبارات" از ویژگی‌های این تفسیر فخیم و نفیس است. در ارزش و اعتبار این تفسیر همین بس که تاکنون پیش از پنجاه حاشیه و تعلیقه بر آن نگاشته شده است که از جمله آنها می‌توان به حاشیه عالمانه [[محمد بن قوجوی]] در هشت مجلد و حاشیه [[سیوطی]] و [[خطیب]] [[کازرونی]] و تعلیقات [[محمد بن فرامرز]] مشهور به [[ملاخسرو]] و ملا [[حسین خلخالی حسینی]] نام برد.


[[بیضاوی]]، ضمن تبیین [[آیات]] به ذکر اقوال [[صحابه]] و [[تابعان]] و [[سلف صالح]] به صورت فشرده اشاره می‌کند. [[شیوه]] معمول او در [[تفسیر]]، بر اساس بیان لغات، اشتقاق، ترکیب نحوی آیات، آرایه‌های ادبی همراه با [[تعقل]] و [[استمداد]] از [[روایات تفسیری]] و گاه بیان [[شأن]] نزول‌ها [[استوار]] است. او به بیان نام [[سوره]] و [[مکی و مدنی]] بودن آن و حتی به نقل احادیثی که [[فضیلت]] سوره را از جهت [[ثواب]] قرائت آن اشاره دارد، توجه می‌کند. نام‌های متعددی که برای [[سوره‌ها]] ذکر شده یادآوری می‌شود و به [[اختلاف]] شماره‌های آیات هر سوره نیز اشاره می‌کند. بیضاوی، تفسیر کوتاه هر [[آیه]] را در ذیل آن می‌آورد و در [[فهم]] آیات پر نظر [[اجتهادی]] خویش نیز سخت پایبند است. بیضاوی در بیان نقل روایات تفسیری، [[روایات]] را بدون ذکر [[سند]] و با عنوان "رُوی" به صیغه مجهول از [[پیامبر]]{{صل}} و صحابه نقل می‌کند.  
[[بیضاوی]]، ضمن تبیین [[آیات]] به ذکر اقوال [[صحابه]] و [[تابعان]] و [[سلف صالح]] به صورت فشرده اشاره می‌کند. [[شیوه]] معمول او در [[تفسیر]]، بر اساس بیان لغات، اشتقاق، ترکیب نحوی آیات، آرایه‌های ادبی همراه با [[تعقل]] و [[استمداد]] از [[روایات تفسیری]] و گاه بیان [[شأن]] نزول‌ها [[استوار]] است. او به بیان نام [[سوره]] و [[مکی و مدنی]] بودن آن و حتی به نقل احادیثی که [[فضیلت]] سوره را از جهت [[ثواب]] قرائت آن اشاره دارد، توجه می‌کند. نام‌های متعددی که برای [[سوره‌ها]] ذکر شده یادآوری می‌شود و به [[اختلاف]] شماره‌های آیات هر سوره نیز اشاره می‌کند. بیضاوی، تفسیر کوتاه هر [[آیه]] را در ذیل آن می‌آورد و در [[فهم]] آیات پر نظر [[اجتهادی]] خویش نیز سخت پایبند است. بیضاوی در بیان نقل روایات تفسیری، [[روایات]] را بدون ذکر [[سند]] و با عنوان "رُوی" به صیغه مجهول از [[پیامبر]] {{صل}} و صحابه نقل می‌کند.  


او در فهم واژگان [[قرآن کریم]]، گاه به اشعار [[عرب]] نیز [[استشهاد]] نموده است. فشردگی این تفسیر و محتوای پر [[ارج]] آن سبب گردیده که این تفسیر در بسیاری از [[حوزه‌های علمیه]] به عنوان متن درسی [[تفسیر قرآن]] مورد [[تدریس]] واقع شود. عمده امتیاز آن هم مربوط به [[جامعیت]] و فشردگی و قلّت لفظ و کثرت معنای آن می‌باشد<ref>انوار التنزیل و اسرار التاویل، قاضی بیضاوی، به کوشش محمد عبدالرحمن المرعشلی، بیروت، دار احیاء التراث العربی، مؤسسه التاریخ العربی، ۱۴۱۸ق.</ref><ref>[[محمد علی کوشا|کوشا، محمد علی]]، [[تفسیر ابی السعود (مقاله)|مقاله «تفسیر ابی السعود»]]، [[دانشنامه معاصر قرآن کریم (کتاب)|دانشنامه معاصر قرآن کریم]].</ref>
او در فهم واژگان [[قرآن کریم]]، گاه به اشعار [[عرب]] نیز [[استشهاد]] نموده است. فشردگی این تفسیر و محتوای پر [[ارج]] آن سبب گردیده که این تفسیر در بسیاری از [[حوزه‌های علمیه]] به عنوان متن درسی [[تفسیر قرآن]] مورد [[تدریس]] واقع شود. عمده امتیاز آن هم مربوط به [[جامعیت]] و فشردگی و قلّت لفظ و کثرت معنای آن می‌باشد<ref>انوار التنزیل و اسرار التأویل، قاضی بیضاوی، به کوشش محمد عبدالرحمن المرعشلی، بیروت، دار احیاء التراث العربی، مؤسسه التاریخ العربی، ۱۴۱۸ق.</ref><ref>[[محمد علی کوشا|کوشا، محمد علی]]، [[تفسیر ابی السعود (مقاله)|مقاله «تفسیر ابی السعود»]]، [[دانشنامه معاصر قرآن کریم (کتاب)|دانشنامه معاصر قرآن کریم]].</ref>


== فهرست کتاب ==
== فهرست کتاب ==
خط ۵۵: خط ۵۸:


[[رده:کتاب]]
[[رده:کتاب]]
[[رده:منبع‌شناسى دانشنامه مجازی امامت و ولایت]]
[[رده:منبع‌شناسى دانشنامه مجازی امامت و ولایت به زبان عربی]]
[[رده:کتاب‌شناسی دانشنامه مجازی امامت و ولایت به زبان عربی]]
[[رده:کتاب‌های عبدالله بن عمر بيضاوى]]
[[رده:کتاب‌های عبدالله بن عمر بيضاوى]]
[[رده:آثار عبدالله بن عمر بيضاوى]]
[[رده:آثار عبدالله بن عمر بيضاوى]]
[[رده:کتاب‌شناسی امامت تک جلدی]]
[[رده:کتاب‌شناسی امامت با تعداد صفحات بیش از ۳۰۰]]
[[رده:کتاب‌شناسی کتاب‌های امامت منتشر‌شده در ۱۳۷۷]]
[[رده:کتاب‌شناسی کتاب‌های امامت انتشارات دار إحیاء التراث العربی]]
[[رده:کتاب‌های دارای چکیده]]
[[رده:کتاب‌های دارای چکیده]]
[[رده:کتاب‌های فاقد فهرست]]
[[رده:کتاب‌های فاقد فهرست]]
[[رده:کتاب‌های دارای متن دیجیتال]]
[[رده:کتاب‌های دارای متن دیجیتال]]
[[رده:کتاب‌های دارای متن PDF]]
[[رده:کتاب‌های دارای متن PDF]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۲ آوریل ۲۰۲۴، ساعت ۱۷:۵۸

أنوار التنزیل و أسرار التأویل
زبانعربی
نویسندهعبدالله بن عمر بيضاوى
ناشرانتشارات دار احیاء التراث العربی
محل نشربیروت، لبنان
سال نشر۱۴۱۸ ق، ۱۳۷۷ ش
تعداد جلد۵
فهرست جلدهاجلد اول، جلد دوم، جلد سوم، جلد چهارم، جلد پنجم

أنوار التنزیل و أسرار التأویل کتابی است به زبان عربی که مشتمل بر تأویل و تفسیر قرآن کریم می‌‏باشد. این کتاب اثر عبدالله بن عمر بيضاوى است و انتشارات دار إحیاء التراث العربی انتشار آن را به عهده داشته‌ است.[۱]

درباره کتاب

"انوار التنزیل و أسرار التأویل" معروف به "تفسیر بیضاوی" به زبان عربی، تألیف ناصرالدین ابوالخیر عبدالله بن عمر بن علی بیضاوی شیرازی، قاضی القضات زمان خود در شیراز، فقیه، ادیب و مفسری آگاه به فنون تفسیر شافعی اشعری است که تاریخ دقیق تولد او نامعلوم (قرن هفتم) ذکر کرده‌اند، اما تاریخ وفات او را سال ۶۸۵ق و بعضی ۶۹۱ق در تبریز دانسته‌اند. او در شهر بیضا حدود هشت فرسخی شیراز چشم به جهان گشود و گفته‌اند حدود صد سال عمر کرده است. پدر و اجداد او همگی از بزرگان فقیهان شافعی مذهب زمان خود بوده‌اند. دوران زندگی بیضاوی مقارن با حکومت ایلخانان مغول در ایران بوده است. بنا به گزارش سُبکی، بیضاوی پس از شیراز به تبریز رفت[۲].

گویند: بیضاوی در کلام، بر مذهب اشعری بوده و در فقه، نیز به مذهب شافعی گرایش داشته است. او در تفسیرش عملاً نشان داده که عالمی محقّق و معتدل و به دور از افراط و تفریط است و در مقام نقد هم، ادب کلام و عفت قلم را مد نظر دارد و تا حدودی از تعصب بی‌جا به دور است و حتی آقا بزرگ تهرانی در الذریعه [۳] اشاره‌ای به گرایش و تمایل او به تشیع دارد؛ شاید مکاتبه او با علامه حلی که معاصر وی بوده، حاکی از این امر باشد. به هر حال، بیضاوی از عالمان معتبر و مفسران نامی قرن هفتم است و تفسیر او ارزش علمی و ادبی فراوانی دارد. منبع اصلی و عمده بیضاوی در این اثر تفسیر الکشاف زمخشری و تفسیر کبیر امام فخر رازی و همچنین تفسیر راغب اصفهانی بوده است.

"قلّت لفظ وكثرت معنى"، "نثر استوار و عبارت‌پردازی‌های ادیبانه و هنرمندانه" و "رسایی بیان و شیوایی عبارات" از ویژگی‌های این تفسیر فخیم و نفیس است. در ارزش و اعتبار این تفسیر همین بس که تاکنون پیش از پنجاه حاشیه و تعلیقه بر آن نگاشته شده است که از جمله آنها می‌توان به حاشیه عالمانه محمد بن قوجوی در هشت مجلد و حاشیه سیوطی و خطیب کازرونی و تعلیقات محمد بن فرامرز مشهور به ملاخسرو و ملا حسین خلخالی حسینی نام برد.

بیضاوی، ضمن تبیین آیات به ذکر اقوال صحابه و تابعان و سلف صالح به صورت فشرده اشاره می‌کند. شیوه معمول او در تفسیر، بر اساس بیان لغات، اشتقاق، ترکیب نحوی آیات، آرایه‌های ادبی همراه با تعقل و استمداد از روایات تفسیری و گاه بیان شأن نزول‌ها استوار است. او به بیان نام سوره و مکی و مدنی بودن آن و حتی به نقل احادیثی که فضیلت سوره را از جهت ثواب قرائت آن اشاره دارد، توجه می‌کند. نام‌های متعددی که برای سوره‌ها ذکر شده یادآوری می‌شود و به اختلاف شماره‌های آیات هر سوره نیز اشاره می‌کند. بیضاوی، تفسیر کوتاه هر آیه را در ذیل آن می‌آورد و در فهم آیات پر نظر اجتهادی خویش نیز سخت پایبند است. بیضاوی در بیان نقل روایات تفسیری، روایات را بدون ذکر سند و با عنوان "رُوی" به صیغه مجهول از پیامبر (ص) و صحابه نقل می‌کند.

او در فهم واژگان قرآن کریم، گاه به اشعار عرب نیز استشهاد نموده است. فشردگی این تفسیر و محتوای پر ارج آن سبب گردیده که این تفسیر در بسیاری از حوزه‌های علمیه به عنوان متن درسی تفسیر قرآن مورد تدریس واقع شود. عمده امتیاز آن هم مربوط به جامعیت و فشردگی و قلّت لفظ و کثرت معنای آن می‌باشد[۴][۵]

فهرست کتاب

در این مورد اطلاعاتی در دست نیست.

دربارهٔ پدیدآورنده

عبدالله بن عمر بيضاوى
ناصرالدین‌ عبدالله‌ بن‌ عمر بن محمد بیضاوی شیرازی معروف به «بیضاوی» (متوفای ۶۹۱ یا ۶۹۵ - تبریز)، مکنّی به ابوالخیر و ابوسعید و ملقب به ناصرالدین، قاضی، فقیه شافعی، مفسر و متکلم اشعری در سده‌های ۷ و ۸ ق است، تحصیلات خود را در محضر اساتیدی همچون: «امام‌الدین عمر بن محمد بیضاوی» و «شرف‌الدین عمر بن‌ زکی بوشکانی» به اتمام رساند. او چندین جلد کتاب به رشته تحریر درآورده است. «طوالع‌الانوار»، «الغایة القصویٰ فی درایة الفتویٰ»، «منهاج الوصول الیٰ علم الاصول» و «تفسیر أنوار التنزیل و أسرار التأویل» برخی از این آثار است[۶]

پانویس

  1. کتابخانه مدرسه فقاهت
  2. طبقات الشافعیه الکبری، ج۸، ص۱۵۸.
  3. الذریعه، ص ۲۴، ۱۹۲.
  4. انوار التنزیل و اسرار التأویل، قاضی بیضاوی، به کوشش محمد عبدالرحمن المرعشلی، بیروت، دار احیاء التراث العربی، مؤسسه التاریخ العربی، ۱۴۱۸ق.
  5. کوشا، محمد علی، مقاله «تفسیر ابی السعود»، دانشنامه معاصر قرآن کریم.
  6. دانشنامه جهان اسلام ج۱، ص:۲۴۸۳

دریافت متن