یوم التغابن: تفاوت میان نسخه‌ها

۹۹۸ بایت حذف‌شده ،  ‏۱۴ دسامبر ۲۰۲۴
جز (ربات: جایگزینی خودکار متن (-==منابع== +== منابع ==))
 
(۸ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۴ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{نبوت}}
{{مدخل مرتبط | موضوع مرتبط = قیامت | عنوان مدخل = | مداخل مرتبط = | پرسش مرتبط  = }}
<div style="background-color: rgb(252, 252, 233); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">اين مدخل از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:</div>
<div style="background-color: rgb(255, 245, 227); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">[[یوم التغابن در قرآن]] - [[یوم التغابن در حدیث]] - [[یوم التغابن در نهج البلاغه]] - [[یوم التغابن در کلام اسلامی]] - [[یوم التغابن در عرفان اسلامی]]</div>
<div style="background-color: rgb(206,242, 299); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">در این باره، تعداد بسیاری از پرسش‌های عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل '''[[یوم التغابن (پرسش)]]''' قابل دسترسی خواهند بود.</div>


==مقدمه==
== مقدمه ==
*از نام‌های [[قیامت]] در [[قرآن کریم]] است و یکی از سوره‌های [[قرآنی]] نیز به نام تغابن، نامبردار است<ref>{{متن قرآن|يَوْمَ يَجْمَعُكُمْ لِيَوْمِ الْجَمْعِ ذَلِكَ يَوْمُ التَّغَابُنِ وَمَن يُؤْمِن بِاللَّهِ وَيَعْمَلْ صَالِحًا يُكَفِّرْ عَنْهُ سَيِّئَاتِهِ وَيُدْخِلْهُ جَنَّاتٍ تَجْرِي مِن تَحْتِهَا الأَنْهَارُ خَالِدِينَ فِيهَا أَبَدًا ذَلِكَ الْفَوْزُ الْعَظِيمُ}}؛ سوره تغابن، آیه ۹.</ref>. "تغابن" برگرفته از "غبن" است به معنای [[فریب]] دادن و نیز [[فریب]] خوردن<ref>نثر طوبی‌، ۲- ۱/ ۲۰۸.</ref>. "غبن" در اصطلاح [[فقه]] بدین معنا است که فروشنده، [[مال]] خویش را به بیش از آنچه می‌ارزد، بفروشد. چنین کسی را "غابن" و خریدار را "مغبون" گویند<ref>فرهنگ معارف اسلامی‌، ۳/ ۳۹۸.</ref><ref>[[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]، ص 479.</ref>.
از نام‌های [[قیامت]] در [[قرآن کریم]] است و یکی از سوره‌های [[قرآنی]] نیز به نام تغابن، نامبردار است<ref>{{متن قرآن|يَوْمَ يَجْمَعُكُمْ لِيَوْمِ الْجَمْعِ ذَلِكَ يَوْمُ التَّغَابُنِ وَمَن يُؤْمِن بِاللَّهِ وَيَعْمَلْ صَالِحًا يُكَفِّرْ عَنْهُ سَيِّئَاتِهِ وَيُدْخِلْهُ جَنَّاتٍ تَجْرِي مِن تَحْتِهَا الأَنْهَارُ خَالِدِينَ فِيهَا أَبَدًا ذَلِكَ الْفَوْزُ الْعَظِيمُ}}؛ سوره تغابن، آیه ۹.</ref>. "تغابن" برگرفته از "غبن" است به معنای [[فریب]] دادن و نیز [[فریب]] خوردن<ref>نثر طوبی‌، ۲- ۱/ ۲۰۸.</ref>. "غبن" در اصطلاح [[فقه]] بدین معنا است که فروشنده، [[مال]] خویش را به بیش از آنچه می‌ارزد، بفروشد. چنین کسی را "غابن" و خریدار را "مغبون" گویند<ref>فرهنگ معارف اسلامی‌، ۳/ ۳۹۸.</ref>.
*[[قرآن کریم]]، [[رفتار]] و [[کردار]] [[آدمی]] را از آن رو که در [[قیامت]] عوض خواهد گرفت، به کالا [[تشبیه]] کرده است. زشتکاران در [[قیامت]] درمی‌یابند که در معامله [[زندگی دنیوی]] زیان‌دیده‌اند و فرایض و [[اعمال نیک]] را رها کرده و به [[بهایی]] اندک فروخته‌اند<ref>ر.ک: {{متن قرآن|إِنَّ الَّذِينَ يَشْتَرُونَ بِعَهْدِ اللَّهِ وَأَيْمَانِهِمْ ثَمَنًا قَلِيلاً أُوْلَئِكَ لاَ خَلاقَ لَهُمْ فِي الآخِرَةِ وَلاَ يُكَلِّمُهُمُ اللَّهُ وَلاَ يَنظُرُ إِلَيْهِمْ يَوْمَ الْقِيَامَةِ وَلاَ يُزَكِّيهِمْ وَلَهُمْ عَذَابٌ أَلِيمٌ}}؛ سوره آل عمران، آیه ۷۷.</ref>. غبن در معاملات [[دنیوی]]، بر اثر [[خطا]] در ارزیابی کالا پیش می‌آید. پس از وقوع معامله، خریدار یا فروشنده به [[خطا]] پی می‌برد و به غبن خویش واقف می‌گردد<ref>[[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]، ص 479.</ref>.
 
*غبن در وقایع [[معنوی]] بر اثر [[غفلت]] و نیندیشیدن و [[فریب]] شهوات [[نفس]] را خوردن رخ می‌دهد. در معاملات [[دنیوی]]، هم خطای ارزیابی و هم [[کشف]] آن در [[دنیا]] پیش می‌آید؛ اما در امور [[معنوی]]، خطای ارزیابی در [[دنیا]] رخ می‌دهد و [[کشف]] آن در [[قیامت]] حاصل می‌آید؛ روزی که [[تکلیف]] به پایان رسیده و جبران غبن ناممکن است<ref>معاد از نظر روح و جسم‌، ۲/ ۱۷۷.</ref>. [[روز قیامت]] را از آن روی "یوم التغابن" گویند که زیانکاران به زیانی که دیده‌اند، پی می‌برند<ref>دائرة المعارف تشیع‌، ۹/ ۳۹۳.</ref>. غبن در امور [[معنوی]] نیز همچون [[امور دنیوی]]، دو سویه است: در یک سوی غابن جای دارد؛ یعنی [[طایفه]] [[گمراه‌کننده]] و در سوی دیگر، [[طایفه]] [[گمراه]] شده که مغبون است. [[طایفه]] نخست آنان‌اند که [[پیروان]] خویش- یعنی [[طایفه]] مغبون- را به [[گمراهی]] می‌لغزانند. اما با نظری دقیق‌تر، هر دو گروه را می‌توان هم غابن دانست و هم مغبون؛ بدین معنا که گروه دوم نیز با [[پیروی]] کورکورانه از گروه نخست، بدانان در گمراه‌کنندگی و استکبارشان [[یاری]] می‌رسانند و بدین سان، آنان را مغبون می‌سازند<ref>المیزان‌، ۱۹/ ۳۰۱.</ref><ref>[[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]، ص 479-480.</ref>.
[[قرآن کریم]]، [[رفتار]] و [[کردار]] [[آدمی]] را از آن رو که در [[قیامت]] عوض خواهد گرفت، به کالا تشبیه کرده است. زشتکاران در [[قیامت]] درمی‌یابند که در معامله [[زندگی دنیوی]] زیان‌دیده‌اند و فرایض و [[اعمال نیک]] را رها کرده و به بهایی اندک فروخته‌اند<ref>ر.ک: {{متن قرآن|إِنَّ الَّذِينَ يَشْتَرُونَ بِعَهْدِ اللَّهِ وَأَيْمَانِهِمْ ثَمَنًا قَلِيلاً أُوْلَئِكَ لاَ خَلاقَ لَهُمْ فِي الآخِرَةِ وَلاَ يُكَلِّمُهُمُ اللَّهُ وَلاَ يَنظُرُ إِلَيْهِمْ يَوْمَ الْقِيَامَةِ وَلاَ يُزَكِّيهِمْ وَلَهُمْ عَذَابٌ أَلِيمٌ}}؛ سوره آل عمران، آیه ۷۷.</ref>. غبن در معاملات [[دنیوی]]، بر اثر [[خطا]] در ارزیابی کالا پیش می‌آید. پس از وقوع معامله، خریدار یا فروشنده به [[خطا]] پی می‌برد و به غبن خویش واقف می‌گردد.
 
غبن در وقایع [[معنوی]] بر اثر [[غفلت]] و نیندیشیدن و [[فریب]] شهوات [[نفس]] را خوردن رخ می‌دهد. در معاملات [[دنیوی]]، هم خطای ارزیابی و هم [[کشف]] آن در [[دنیا]] پیش می‌آید؛ اما در امور [[معنوی]]، خطای ارزیابی در [[دنیا]] رخ می‌دهد و [[کشف]] آن در [[قیامت]] حاصل می‌آید؛ روزی که [[تکلیف]] به پایان رسیده و جبران غبن ناممکن است<ref>معاد از نظر روح و جسم‌، ۲/ ۱۷۷.</ref>. [[روز قیامت]] را از آن روی "یوم التغابن" گویند که زیانکاران به زیانی که دیده‌اند، پی می‌برند<ref>دائرة المعارف تشیع‌، ۹/ ۳۹۳.</ref>. غبن در امور [[معنوی]] نیز همچون [[امور دنیوی]]، دو سویه است: در یک سوی غابن جای دارد؛ یعنی طایفه [[گمراه‌کننده]] و در سوی دیگر، طایفه [[گمراه]] شده که مغبون است. طایفه نخست آنان‌اند که [[پیروان]] خویش- یعنی طایفه مغبون- را به [[گمراهی]] می‌لغزانند. اما با نظری دقیق‌تر، هر دو گروه را می‌توان هم غابن دانست و هم مغبون؛ بدین معنا که گروه دوم نیز با [[پیروی]] کورکورانه از گروه نخست، بدانان در گمراه‌کنندگی و استکبارشان [[یاری]] می‌رسانند و بدین سان، آنان را مغبون می‌سازند<ref>المیزان‌، ۱۹/ ۳۰۱.</ref>.<ref>[[فرهنگ شیعه (کتاب)|فرهنگ شیعه]]، ص ۴۷۹-۴۸۰.</ref>


== منابع ==
== منابع ==
{{منابع}}
{{منابع}}
* [[پرونده:1414.jpg|22px]] [[فرهنگ شیعه (کتاب)|'''فرهنگ شیعه''']]
# [[پرونده:1414.jpg|22px]] [[فرهنگ شیعه (کتاب)|'''فرهنگ شیعه''']]
{{پایان منابع}}
{{پایان منابع}}
== جستارهای وابسته ==


== پانویس ==
== پانویس ==
خط ۲۰: خط ۱۷:


{{قیامت}}
{{قیامت}}
[[رده:مدخل]]
 
[[رده:نام‌های روز قیامت در قرآن]]
[[رده:نام‌های روز قیامت در قرآن]]
۱۱۷٬۳۴۶

ویرایش