وحی نبوی (کتاب): تفاوت میان نسخه‌ها
HeydariBot (بحث | مشارکتها) جز (وظیفهٔ شمارهٔ ۲) |
HeydariBot (بحث | مشارکتها) |
||
| (۵ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{جعبه اطلاعات کتاب | {{جعبه اطلاعات کتاب | ||
| عنوان پیشین = | |||
| عنوان = وحی نبوی | | عنوان = وحی نبوی | ||
| عنوان | | عنوان پسین = (بررسی نقش پیامبر در پدیده وحی) | ||
| شماره جلد = | |||
| عنوان اصلی = | |||
| تصویر = 11373.jpg | | تصویر = 11373.jpg | ||
| اندازه تصویر = 200px | | اندازه تصویر = 200px | ||
| از مجموعه = | | از مجموعه = | ||
| زبان = فارسی | | زبان = فارسی | ||
| زبان اصلی = | | زبان اصلی = | ||
| نویسنده = [[علی ربانی گلپایگانی]] | | نویسنده = [[علی ربانی گلپایگانی]] | ||
| نویسندگان = | | نویسندگان = | ||
| تحقیق یا تدوین = | | تحقیق یا تدوین = | ||
| زیر نظر = | | زیر نظر = | ||
| به کوشش = | | به کوشش = | ||
| مترجم = | | مترجم = | ||
| مترجمان = | | مترجمان = | ||
| ویراستار = | | ویراستار = | ||
| ویراستاران = | | ویراستاران = | ||
| موضوع = [[مجاری علم لدنی]]، [[وحی]][[الهام]]، [[وحی در فلسفه دین]][[علم پیامبر]]، [[وحی در عرفان اسلامی]] | | موضوع = [[مجاری علم لدنی]]، [[وحی]] [[الهام]]، [[وحی در فلسفه دین]] [[علم پیامبر]]، [[وحی در عرفان اسلامی]] | ||
| مذهب = شیعه | | مذهب = شیعه | ||
| ناشر = | | ناشر = سازمان انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی | ||
| به همت = | | به همت = | ||
| وابسته به = | | وابسته به = | ||
| محل نشر = | | محل نشر = | ||
| سال نشر = ۱۳۹۱ | | سال نشر = ۱۳۹۱ | ||
| تعداد صفحات = ۳۱۹ | | تعداد صفحات = ۳۱۹ | ||
| خط ۳۱: | خط ۳۳: | ||
'''[[وحی نبوی]] (بررسی نقش [[پیامبر]] در پدیده [[وحی]])'''، کتابی است که با زبان فارسی به بررسی قدسی و ماوراءالطبیعی بودن [[وحی]] و آورده‌های وحیانی با نقد دیدگاه دکتر سروش می‌پردازد. این کتاب اثر [[علی ربانی گلپایگانی]] است و [[سازمان انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی]] انتشار آن را به عهده داشته است. | '''[[وحی نبوی]] (بررسی نقش [[پیامبر]] در پدیده [[وحی]])'''، کتابی است که با زبان فارسی به بررسی قدسی و ماوراءالطبیعی بودن [[وحی]] و آورده‌های وحیانی با نقد دیدگاه دکتر سروش می‌پردازد. این کتاب اثر [[علی ربانی گلپایگانی]] است و [[سازمان انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی]] انتشار آن را به عهده داشته است. | ||
==دربارهٔ کتاب== | == دربارهٔ کتاب == | ||
در معرفی این کتاب آمده است: «نویسنده در كتاب پژوهشی حاضر به نقد این نظریه دكتر عبدالكریم سروش می‌پردازد كه می‌گوید در پدیده [[وحی]]، [[پیامبران الهی]] «نقش فاعلی» دارند نه «نقش قابلی». دیدگاهی كه [[معتقد]] است نقش فاعلی [[پیامبر]] فراتر از قالب زبان است و به حوزه معنا و محتوای [[وحی]] نیز گسترش پیدا می‌كند. از پیامدهای این نظریه، بشری، نسبی و [[خطاپذیر]] بودن پدیده [[وحی]] و متن [[دینی]] است كه به تزلزل همه [[معارف]] و احكام [[دینی]] می‌انجامد. نقد این نظریه با بررسی نقش [[پیامبر]] در معنا و محتوا، قالب و ساختار زبانی و غیرزبانی [[وحی]] و همچنین نقش [[دانش]] و [[باور]] [[مردم]] [[عصر پیامبر]] در [[وحی]] و [[معارف]] و احكام [[دینی]] و تحلیل [[ماهیت وحی]] به سامان رسیده و این فرضیه اثبات شده است كه [[وحی]] از ویژگی‌های قدسیت و ماوراءالطبیعی، [[عصمت]] و [[جاودانگی]] برخوردار است». | در معرفی این کتاب آمده است: «نویسنده در كتاب پژوهشی حاضر به نقد این نظریه دكتر عبدالكریم سروش می‌پردازد كه می‌گوید در پدیده [[وحی]]، [[پیامبران الهی]] «نقش فاعلی» دارند نه «نقش قابلی». دیدگاهی كه [[معتقد]] است نقش فاعلی [[پیامبر]] فراتر از قالب زبان است و به حوزه معنا و محتوای [[وحی]] نیز گسترش پیدا می‌كند. از پیامدهای این نظریه، بشری، نسبی و [[خطاپذیر]] بودن پدیده [[وحی]] و متن [[دینی]] است كه به تزلزل همه [[معارف]] و احكام [[دینی]] می‌انجامد. نقد این نظریه با بررسی نقش [[پیامبر]] در معنا و محتوا، قالب و ساختار زبانی و غیرزبانی [[وحی]] و همچنین نقش [[دانش]] و [[باور]] [[مردم]] [[عصر پیامبر]] در [[وحی]] و [[معارف]] و احكام [[دینی]] و تحلیل [[ماهیت وحی]] به سامان رسیده و این فرضیه اثبات شده است كه [[وحی]] از ویژگی‌های قدسیت و ماوراءالطبیعی، [[عصمت]] و [[جاودانگی]] برخوردار است». | ||
== فهرست کتاب == | == فهرست کتاب == | ||
{{فهرست اثر}} | {{فهرست اثر}} | ||
====پیشگفتار==== | ==== پیشگفتار ==== | ||
====مقدمه==== | ==== مقدمه ==== | ||
* ساختار تحقیق. | * ساختار تحقیق. | ||
===بخش اول: نقش فاعلی [[پیامبر]] در پدیده [[وحی]]=== | === بخش اول: نقش فاعلی [[پیامبر]] در پدیده [[وحی]] === | ||
====فصل اول: فاعلیت [[پیامبر]] و [[خداوند]] در [[وحی]]==== | ==== فصل اول: فاعلیت [[پیامبر]] و [[خداوند]] در [[وحی]] ==== | ||
# فاعلیت [[پیامبر]] در [[وحی]]؛ | # فاعلیت [[پیامبر]] در [[وحی]]؛ | ||
# فاعلیت [[خداوند]] در [[وحی]]؛ | # فاعلیت [[خداوند]] در [[وحی]]؛ | ||
| خط ۴۶: | خط ۴۸: | ||
# توجیه [[عرفانی]] انتساب [[وحی]] به [[خداوند]]؛ | # توجیه [[عرفانی]] انتساب [[وحی]] به [[خداوند]]؛ | ||
# ارزیابی و نقد. | # ارزیابی و نقد. | ||
====فصل دوم: معنا و صورت [[وحی]]==== | ==== فصل دوم: معنا و صورت [[وحی]] ==== | ||
# '''نقد:''' | # '''نقد:''' | ||
* الف) فاعل صورت زبانی [[قرآن]]، [[خداوند]] است؛ | * الف) فاعل صورت زبانی [[قرآن]]، [[خداوند]] است؛ | ||
* ب) صورتگری جسمانی [[معارف]] متعالی، بدون | * ب) صورتگری جسمانی [[معارف]] متعالی، بدون [[تأویل]] نادرست است؛ | ||
* ج) نقش عرف در صورتگری [[احکام]] وحیانی. | * ج) نقش عرف در صورتگری [[احکام]] وحیانی. | ||
====فصل سوم: بررسی [[دلایل]] و شواهد دکتر سروش==== | ==== فصل سوم: بررسی [[دلایل]] و شواهد دکتر سروش ==== | ||
#'''استدلال‌های [[عقلی]]:''' | # '''استدلال‌های [[عقلی]]:''' | ||
* الف) هرچه در [[طبیعت]] رخ می‌دهد، [[علت]] طبیعی دارد؛ | * الف) هرچه در [[طبیعت]] رخ می‌دهد، [[علت]] طبیعی دارد؛ | ||
* ب) هر حادثی شرایط مادی و زمانی دارد؛ | * ب) هر حادثی شرایط مادی و زمانی دارد؛ | ||
| خط ۶۵: | خط ۶۷: | ||
* ب) [[متکلمان معتزلی]] و مخلوق‌بودن [[قرآن]]؛ | * ب) [[متکلمان معتزلی]] و مخلوق‌بودن [[قرآن]]؛ | ||
:۴. استشهادهای [[عرفانی]]. | :۴. استشهادهای [[عرفانی]]. | ||
====فصل چهارم: [[دلایل]] نادرستی نظریه دکتر سروش درباره [[وحی]]==== | ==== فصل چهارم: [[دلایل]] نادرستی نظریه دکتر سروش درباره [[وحی]] ==== | ||
# '''[[دلایل]] نفی فاعلیت [[پیامبر]] در معانی و الفاظ [[قرآن]]:''' | # '''[[دلایل]] نفی فاعلیت [[پیامبر]] در معانی و الفاظ [[قرآن]]:''' | ||
* الف) [[نزول قرآن]] بر [[پیامبر]]؛ | * الف) [[نزول قرآن]] بر [[پیامبر]]؛ | ||
| خط ۸۶: | خط ۸۸: | ||
* د) «قلنا»های [[قرآن]] | * د) «قلنا»های [[قرآن]] | ||
* ه) پاداش‌ها و کیفرهای [[الهی]]. | * ه) پاداش‌ها و کیفرهای [[الهی]]. | ||
===بخش دوم: [[وحی]] و تجربه‌های بشری=== | === بخش دوم: [[وحی]] و تجربه‌های بشری === | ||
====فصل اول: [[وحی]] و [[تجربه دینی]]==== | ==== فصل اول: [[وحی]] و [[تجربه دینی]] ==== | ||
# چیستی و ویژگی‌های [[تجربه دینی]]؛ | # چیستی و ویژگی‌های [[تجربه دینی]]؛ | ||
# بعد معرفتی [[تجربه دینی]]؛ | # بعد معرفتی [[تجربه دینی]]؛ | ||
| خط ۹۳: | خط ۹۵: | ||
# [[تجربه دینی]] و [[تعالیم]] واحکام [[دینی]]؛ | # [[تجربه دینی]] و [[تعالیم]] واحکام [[دینی]]؛ | ||
# [[پژوهش]] بالینی. | # [[پژوهش]] بالینی. | ||
====فصل دوم: [[وحی نبوی]] و تجربه‌های [[عرفانی]]==== | ==== فصل دوم: [[وحی نبوی]] و تجربه‌های [[عرفانی]] ==== | ||
# [[تبیین]] [[عرفانی]] [[وحی]]؛ | # [[تبیین]] [[عرفانی]] [[وحی]]؛ | ||
# [[وحی نبوی]] و [[کشف]] [[عرفانی]]. | # [[وحی نبوی]] و [[کشف]] [[عرفانی]]. | ||
====فصل سوم: [[وحی]] و [[شعر]]==== | ==== فصل سوم: [[وحی]] و [[شعر]] ==== | ||
# چیستی [[شعر]]؛ | # چیستی [[شعر]]؛ | ||
# [[شعر]] از نگاه [[قرآن]]؛ | # [[شعر]] از نگاه [[قرآن]]؛ | ||
| خط ۱۰۲: | خط ۱۰۴: | ||
# [[شعر]] و گشودن افق‌های تازه به [[جهان]]؛ | # [[شعر]] و گشودن افق‌های تازه به [[جهان]]؛ | ||
# زبان و سبک [[قرآنی]] وحیانی است. | # زبان و سبک [[قرآنی]] وحیانی است. | ||
====فصل چهارم: [[وحی]] و [[الهام]]==== | ==== فصل چهارم: [[وحی]] و [[الهام]] ==== | ||
# [[الهام]] در لغت؛ | # [[الهام]] در لغت؛ | ||
# [[الهام در قرآن]] از نگاه [[مفسران]]؛ | # [[الهام در قرآن]] از نگاه [[مفسران]]؛ | ||
| خط ۱۰۹: | خط ۱۱۱: | ||
# [[الهام]] در [[اخلاق]] و عرفان؛ | # [[الهام]] در [[اخلاق]] و عرفان؛ | ||
# کاربردهای [[عام و خاص]] عرفان؛ | # کاربردهای [[عام و خاص]] عرفان؛ | ||
# نسبت میان [[وحی]] | # نسبت میان [[وحی]] و [[الهام]]. | ||
===بخش سوم: نتایج‌ها و پیامدها=== | === بخش سوم: نتایج‌ها و پیامدها === | ||
====فصل اول: [[خطاپذیری]] [[وحی]]==== | ==== فصل اول: [[خطاپذیری]] [[وحی]] ==== | ||
# ارزیابی و نقد؛ | # ارزیابی و نقد؛ | ||
# خطای واقعی یا ناسازگاری با [[دانش]] [[بشر]]؛ | # خطای واقعی یا ناسازگاری با [[دانش]] [[بشر]]؛ | ||
| خط ۱۲۰: | خط ۱۲۲: | ||
* [[نکوهش]] [[رفتار]] [[مسلمانان]] درباره [[اسیر]] گرفتن در [[جنگ بدر]]؛ | * [[نکوهش]] [[رفتار]] [[مسلمانان]] درباره [[اسیر]] گرفتن در [[جنگ بدر]]؛ | ||
* رؤیای [[ابراهیم]] {{ع}} و [[ذبح]] [[عظیم]]. | * رؤیای [[ابراهیم]] {{ع}} و [[ذبح]] [[عظیم]]. | ||
====فصل دوم: محدودیت [[دانش]] [[پیامبر]]==== | ==== فصل دوم: محدودیت [[دانش]] [[پیامبر]] ==== | ||
# [[عقل]] [[کلامی]] و [[دانش]] [[پیامبر]]؛ | # [[عقل]] [[کلامی]] و [[دانش]] [[پیامبر]]؛ | ||
# [[عقل]] [[فلسفی]] و [[علم پیامبر]]؛ | # [[عقل]] [[فلسفی]] و [[علم پیامبر]]؛ | ||
| خط ۱۳۸: | خط ۱۴۰: | ||
# دیدگاه [[علامه طباطبایی]]؛ | # دیدگاه [[علامه طباطبایی]]؛ | ||
# ملاحظات در [[کلام]] دکتر سروش | # ملاحظات در [[کلام]] دکتر سروش | ||
====فصل سوم: استمرار [[وحی]] و [[تکامل]] تدریجی [[دین]]==== | ==== فصل سوم: استمرار [[وحی]] و [[تکامل]] تدریجی [[دین]] ==== | ||
# حاصل نظریه؛ | # حاصل نظریه؛ | ||
# ارزیابی و نقد؛ | # ارزیابی و نقد؛ | ||
| خط ۱۴۸: | خط ۱۵۰: | ||
# [[امامت]] [[شیعی]] و فرضیه بسط تجربه [[نبوی]]؛ | # [[امامت]] [[شیعی]] و فرضیه بسط تجربه [[نبوی]]؛ | ||
# [[علل]] پیدایش فرقه‌های مذهبی در دنیای [[اسلام]]. | # [[علل]] پیدایش فرقه‌های مذهبی در دنیای [[اسلام]]. | ||
====فصل چهارم: آیا [[پیامبر]] [[شارع]] [[احکام اسلامی]] بوده است؟==== | ==== فصل چهارم: آیا [[پیامبر]] [[شارع]] [[احکام اسلامی]] بوده است؟ ==== | ||
# تفکیک بدون [[دلیل]]؛ | # تفکیک بدون [[دلیل]]؛ | ||
# مقصود از [[شارع]] چیست؟ | # مقصود از [[شارع]] چیست؟ | ||
# تحقیق و [[تفسیر]]؛ | # تحقیق و [[تفسیر]]؛ | ||
# فرضیه‌های بی‌حاصل. | # فرضیه‌های بی‌حاصل. | ||
====فصل پنجم: مبنا و معیار [[تشریع]] چیست؟==== | ==== فصل پنجم: مبنا و معیار [[تشریع]] چیست؟ ==== | ||
# دکتر سروش و معیاربودن عرف در [[تشریع]] [[الهی]]؛ | # دکتر سروش و معیاربودن عرف در [[تشریع]] [[الهی]]؛ | ||
# نامعقولی مبنابودن عرف در [[تشریع]]؛ | # نامعقولی مبنابودن عرف در [[تشریع]]؛ | ||
| خط ۱۶۲: | خط ۱۶۴: | ||
# توجیهی بی‌اساس؛ | # توجیهی بی‌اساس؛ | ||
# مرز زمان یا شرط [[حاکم]]. | # مرز زمان یا شرط [[حاکم]]. | ||
====فصل ششم: [[منطق]] دوگانه در [[پیروی از پیامبر]] اکرم {{صل}}==== | ==== فصل ششم: [[منطق]] دوگانه در [[پیروی از پیامبر]] اکرم {{صل}} ==== | ||
# حاصل [[کلام]]؛ | # حاصل [[کلام]]؛ | ||
# '''ارزیابی و نقد:''' | # '''ارزیابی و نقد:''' | ||
* الف) ناسازگاری‌های درونی؛ | * الف) ناسازگاری‌های درونی؛ | ||
* ب) [[منطق]] [[پیروی]] از [[شریعت اسلام]]؛ | * ب) [[منطق]] [[پیروی]] از [[شریعت اسلام]]؛ | ||
* ج) مصلحت‌های | * ج) مصلحت‌های آشکار و پنهان؛ | ||
* '''کتاب‌نامه؛''' | * '''کتاب‌نامه؛''' | ||
* '''فهرست [[آیات]]؛''' | * '''فهرست [[آیات]]؛''' | ||
نسخهٔ کنونی تا ۲۳ اکتبر ۲۰۲۲، ساعت ۲۳:۵۳
| وحی نبوی (بررسی نقش پیامبر در پدیده وحی) | |
|---|---|
 | |
| زبان | فارسی |
| نویسنده | علی ربانی گلپایگانی |
| موضوع | مجاری علم لدنی، وحی الهام، وحی در فلسفه دین علم پیامبر، وحی در عرفان اسلامی |
| مذهب | شیعه |
| ناشر | انتشارات سازمان انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی |
| سال نشر | ۱۳۹۱ ش |
| تعداد صفحه | ۳۱۹ |
| شابک | ۹۷۸-۶۰۰-۱۰۸-۱۹۷-۲ |
| شماره ملی | ۳۰۰۶۰۱۳ |
وحی نبوی (بررسی نقش پیامبر در پدیده وحی)، کتابی است که با زبان فارسی به بررسی قدسی و ماوراءالطبیعی بودن وحی و آورده‌های وحیانی با نقد دیدگاه دکتر سروش می‌پردازد. این کتاب اثر علی ربانی گلپایگانی است و سازمان انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی انتشار آن را به عهده داشته است.
دربارهٔ کتاب
در معرفی این کتاب آمده است: «نویسنده در كتاب پژوهشی حاضر به نقد این نظریه دكتر عبدالكریم سروش می‌پردازد كه می‌گوید در پدیده وحی، پیامبران الهی «نقش فاعلی» دارند نه «نقش قابلی». دیدگاهی كه معتقد است نقش فاعلی پیامبر فراتر از قالب زبان است و به حوزه معنا و محتوای وحی نیز گسترش پیدا می‌كند. از پیامدهای این نظریه، بشری، نسبی و خطاپذیر بودن پدیده وحی و متن دینی است كه به تزلزل همه معارف و احكام دینی می‌انجامد. نقد این نظریه با بررسی نقش پیامبر در معنا و محتوا، قالب و ساختار زبانی و غیرزبانی وحی و همچنین نقش دانش و باور مردم عصر پیامبر در وحی و معارف و احكام دینی و تحلیل ماهیت وحی به سامان رسیده و این فرضیه اثبات شده است كه وحی از ویژگی‌های قدسیت و ماوراءالطبیعی، عصمت و جاودانگی برخوردار است».
فهرست کتاب
پیشگفتار
مقدمه
- ساختار تحقیق.
بخش اول: نقش فاعلی پیامبر در پدیده وحی
فصل اول: فاعلیت پیامبر و خداوند در وحی
- فاعلیت پیامبر در وحی؛
- فاعلیت خداوند در وحی؛
- تبیین فلسفی انتساب وحی به خداوند؛
- توجیه عرفانی انتساب وحی به خداوند؛
- ارزیابی و نقد.
فصل دوم: معنا و صورت وحی
- نقد:
- الف) فاعل صورت زبانی قرآن، خداوند است؛
- ب) صورتگری جسمانی معارف متعالی، بدون تأویل نادرست است؛
- ج) نقش عرف در صورتگری احکام وحیانی.
فصل سوم: بررسی دلایل و شواهد دکتر سروش
- استدلال‌های عقلی:
- الف) هرچه در طبیعت رخ می‌دهد، علت طبیعی دارد؛
- ب) هر حادثی شرایط مادی و زمانی دارد؛
- ج) اسناد تکلم به خداوند مجازی است؛
- د) اراده‌های متجدد در خدا محال است؛
- ه) خداوند فاعل بالقصد نیست؛
- ۲. دلایل قرآنی:
- ۴. استشهادهای عرفانی.
فصل چهارم: دلایل نادرستی نظریه دکتر سروش درباره وحی
- الف) نزول قرآن بر پیامبر؛
- ب) وحی قرآن به پیامبر؛
- ج) القای قرآن به پیامبر؛
- د) وحی‌رسانی جبرئیل؛
- ه) قرآن، کلام و کتاب خداوند است؛
- و) «قل»های قرآن؛
- ز) آیات خطابیه؛
- الف) آفریدگان خدا؛
- ب) بندگان خدا؛
- ج) ارسال پیامبران؛
- د) وحی الهی به پیامبران؛
- ۴. عطاها و سنت‌های الهی درباره پیامبران:
- الف) آمون‌های الهی؛
- ب) پیمان‌های الهی؛
- ج) عذاب کافران؛
- د) «قلنا»های قرآن
- ه) پاداش‌ها و کیفرهای الهی.
بخش دوم: وحی و تجربه‌های بشری
فصل اول: وحی و تجربه دینی
- چیستی و ویژگی‌های تجربه دینی؛
- بعد معرفتی تجربه دینی؛
- ویژگی‌های تجربه دینی پیامبر؛
- تجربه دینی و تعالیم واحکام دینی؛
- پژوهش بالینی.
فصل دوم: وحی نبوی و تجربه‌های عرفانی
فصل سوم: وحی و شعر
- چیستی شعر؛
- شعر از نگاه قرآن؛
- احساس شاعر و الهام شاعر؛
- شعر و گشودن افق‌های تازه به جهان؛
- زبان و سبک قرآنی وحیانی است.
فصل چهارم: وحی و الهام
- الهام در لغت؛
- الهام در قرآن از نگاه مفسران؛
- الهام در روایات؛
- الهام در علم کلام
- الهام در اخلاق و عرفان؛
- کاربردهای عام و خاص عرفان؛
- نسبت میان وحی و الهام.
بخش سوم: نتایج‌ها و پیامدها
فصل اول: خطاپذیری وحی
- ارزیابی و نقد؛
- خطای واقعی یا ناسازگاری با دانش بشر؛
- خطاپذیری وحی و مؤید و مطهر بودن پیامبر؛
- شواهد آقای سروش؛
- ارزیابی شواهد:
- الف: نهی پیامبر از لقاح درختان خرما ثابت نیست؛
- نکوهش رفتار مسلمانان درباره اسیر گرفتن در جنگ بدر؛
- رؤیای ابراهیم (ع) و ذبح عظیم.
فصل دوم: محدودیت دانش پیامبر
- عقل کلامی و دانش پیامبر؛
- عقل فلسفی و علم پیامبر؛
- قلمرو علم پیامبر از نگاه وحی؛
- دانش پیامبر (ص) به قوانین طبیعی؛
- مفسران و اعجاز علمی قرآن؛
- روش قرآن در بیان قوانین علمی؛
- پرهیز از افراط در تفسیر علمی قرآن؛
- اذعان و ایمان به عظمت قرآن؛
- قرآن و شهاب‌های آسمانی؛
- شهاب‌ها از نظر فلسفه و علم قدیم؛
- شهاب‌ها از نظر دانشمندان جدید؛
- مقایسه دیدگاه قرآن و علم جدید درباره شهاب‌ها؛
- شهاب‌ها و رجم شیاطین؛
- دیدگاه مفسران اسلامی؛
- نتیجه آرای مفسران اسلامی؛
- دیدگاه علامه طباطبایی؛
- ملاحظات در کلام دکتر سروش
فصل سوم: استمرار وحی و تکامل تدریجی دین
- حاصل نظریه؛
- ارزیابی و نقد؛
- پیدایش و تکامل تدریجی مستلزم تکامل همیشگیست؛
- تکامل نهایی دین اسلام در زمان پیامبر (ص)؛
- کسی بر پیامبر اکرم برتری ندارد؛
- بررسی منشأ خطا؛
- مقایسه«حسبنا تجربة النبی» به «حسبنا کتاب‌الله»؛
- امامت شیعی و فرضیه بسط تجربه نبوی؛
- علل پیدایش فرقه‌های مذهبی در دنیای اسلام.
فصل چهارم: آیا پیامبر شارع احکام اسلامی بوده است؟
فصل پنجم: مبنا و معیار تشریع چیست؟
- دکتر سروش و معیاربودن عرف در تشریع الهی؛
- نامعقولی مبنابودن عرف در تشریع؛
- عرف‌های تخطئه‌شده از سوی پیامبر؛
- حکمت الهی معیار تشریع دین؛
- جایگاه عارف در فقه اسلامی؛
- جهان‌شمولی و جاودانگی احکام اسلامی؛
- توجیهی بی‌اساس؛
- مرز زمان یا شرط حاکم.
فصل ششم: منطق دوگانه در پیروی از پیامبر اکرم (ص)
- حاصل کلام؛
- ارزیابی و نقد:
- الف) ناسازگاری‌های درونی؛
- ب) منطق پیروی از شریعت اسلام؛
- ج) مصلحت‌های آشکار و پنهان؛
- کتاب‌نامه؛
- فهرست آیات؛
- نمایه اعلام؛
- نمایه موضوعی.[۱]
دربارهٔ پدیدآورنده
