الگو:صفحهٔ اصلی/مدخل برگزیده: تفاوت میان نسخه‌ها

نسخهٔ کنونی تا ‏۹ ژانویهٔ ۲۰۲۵، ساعت ۱۲:۴۶

امام جواد (ع) نهمین پیشوای مسلمانان ۱۰ رجب سال ۱۹۵ هجری در شهر مدینه دیده به جهان گشود. پدر ارجمندش امام رضا (ع) و مادرش خیزران سبیکه بود که از نظر فضایل اخلاقی در درجه والایی قرار داشت و از برترین زنان زمان خود بوده است. از القاب مشهور امام نهم (ع): جواد و تقی و کنیه گرامی‌اش ابو جعفر ثانی است. سمانه مغربیه، مادر امام علی النقی (ع) یکی از کنیزانی است که به دستور امام جواد (ع) خریداری شد و حضرت با ایشان ازدواج کرد و حاصل این ازدواج، امام هادی (ع) است.

امام جواد (ع) در ۸ سالگی به امامت رسید و مدت امامت ایشان حدود ۱۷ سال بوده است. مهم‌ترین برنامه امامت امام محمد تقی (ع) ادامه راه پدر و پیگیری برنامه‌های ایشان برای گسترش مذهب تشیع و هدایت امت بود. نخستین گام امام (ع) در این راه آن بود که پایتخت عباسیان را ترک کرد و به مدینه رفت. این کار به معنای رد مشروعیت حکومت عباسی و نوعی مقابله با آن تلقی می‌گشت. با حضور امام (ع) در مدینه، فقیهان و عالمان بسیاری پیرامونشان گرد آمدند و از محضر ایشان کسب فیض کردند.

در آغاز امامت حضرت جواد (ع)، مأمون تشکیل مجالس مناظره را ـ که در دوره امام رضا (ع) همگی به نفع اهل بیت تمام شد ـ دوباره تجربه کرد، به این دلیل که امام نهم خردسال است و تجربه پدر را ندارد بلکه بتواند به موقعیّت علمی او لطمه وارد کند؛ ولی نتیجه برعکس شد. در مجلسی که بزرگان علمای اهل سنت از جمله یحیی بن اکثم ـ قاضی القضاة ـ حضور داشتند، امام جواد را به مناظره فرا خواند؛ امّا شکست و انقطاع همگی، باعث ناکامی مأمون شد. به نقل مجلسی در فصل حجّ فقیهان بغداد و شهرهای دیگر و سایر دانشمندان بلاد که هشتاد تن بودند، به حجّ رفتند و سپس برای دیدار با امام راهی مدینه شدند.

پس از مأمون، معتصم خلیفه شد و همسر امام را تحریک کرد تا حضرت جواد (ع) را مسموم کند. ام الفضل، با وسوسه شوهر جوانش را با انگور مسموم کرده و به شهادت رساند. حضرت جواد (ع) جوان‌ترین امام شیعه بود و هنگام شهادت ۲۵ سال داشت. روز آخر ذی قعده سال ۲۲۰ هجری، روز شهادت اوست. قبر مطهرش در کاظمین، از شهرهای عراق، زیارتگاه شیعیان است.

ادامه

@@ خط ۱: / خط ۱: @@
-'''[[حدیث دوات و قلم| حدیث دوات و قلم]]''' اشاره به داستانی دارد که [[پیامبر اسلام]]{{صل}} در [[سال یازدهم هجرت]]، چهار [[روز]] پیش از [[ارتحال]] خویش [[تصمیم]] گرفت سندی مکتوب درباره موضوع [[خلافت]] و تثبیت [[موقعیت]] و [[جانشینی]] [[امیرالمؤمنین]] علی{{ع}} به یادگار بگذارد؛ چراکه از توطئه‌هایی که دور از چشم ایشان برای [[غصب]] [[مقام خلافت]] [[حضرت]] صورت می‌گرفت به خوبی [[آگاه]] بود. به همین دلیل روزی که سران [[صحابه]] برای [[عیادت]] ایشان آمده بودند، به حاضران فرمود: "کاغذ و دواتی بیاورید تا برای شما چیزی بنویسم که پس از آن [[گمراه]] نشوید".
+'''[[امام جواد|امام جواد]]''' {{ع}} نهمین پیشوای [[مسلمانان]] ۱۰ رجب سال ۱۹۵ هجری در [[شهر]] [[مدینه]] دیده به [[جهان]] گشود. پدر ارجمندش [[امام رضا]] {{ع}} و مادرش [[خیزران سبیکه]] بود که از نظر [[فضایل اخلاقی]] در درجه والایی قرار داشت و از [[برترین]] [[زنان]] زمان خود بوده است. از القاب مشهور امام نهم {{ع}}: جواد و تقی و کنیه گرامی‌اش [[ابو جعفر ثانی]] است. [[سمانه مغربیه]]، [[مادر امام علی النقی]] {{ع}} یکی از کنیزانی است که به دستور امام جواد {{ع}} خریداری شد و حضرت با ایشان [[ازدواج]] کرد و حاصل این ازدواج، [[امام هادی]] {{ع}} است.
-روشن است که [[هدف]] [[پیامبر]]{{صل}} چیزی جز [[تحکیم]] و تثبیت خلافت [[امیرمؤمنان علی]]{{ع}} و [[لزوم]] [[پیروی]] از [[اهل‌بیت]] خود نبود و این مطلب با توجه به [[حدیث ثقلین]] مشخص می‌شود که [[مورد اتفاق]] جمیع [[محدثان]] از [[اهل تسنن]] و [[تشیع]] است.
+[[امام جواد]] {{ع}} در ۸ سالگی به [[امامت]] رسید و مدت [[امامت]] ایشان حدود ۱۷ سال بوده است. مهم‌ترین برنامه [[امامت]] [[امام محمد تقی]] {{ع}} ادامه راه پدر و پیگیری برنامه‌های ایشان برای گسترش [[مذهب تشیع]] و [[هدایت]] [[امت]] بود. نخستین گام [[امام]] {{ع}} در این راه آن بود که پایتخت [[عباسیان]] را ترک کرد و به [[مدینه]] رفت. این کار به معنای رد مشروعیت حکومت عباسی و نوعی مقابله با آن تلقی می‌گشت. با حضور امام {{ع}} در [[مدینه]]، [[فقیهان]] و [[عالمان]] بسیاری پیرامونشان گرد آمدند و از محضر ایشان کسب فیض کردند.
-[[روایت]] شده است که [[عمر بن خطاب]] در [[دیدار]] با [[ابن‌عباس]] گفت: "[[رسول]] [[الله]]، هنگام [[بیماری]]، قصد داشت تا به اسم علی{{ع}} تصریح کند؛ اما من به خاطر [[اسلام]] از این کار ممانعت کردم". [[ابن عباس]]، همۀ [[مصیبت]] و فاجعه را در آن روز [[پنج‌شنبه]] می‌داند که نگذاشتند پیامبر آنچه را می‌خواهد به [[صراحت]] بنویسد. در [[منابع حدیثی]] و [[تاریخی]] از این واقعه به {{عربی|"رَزِیَّةُ یَوْمَ الْخَمِیسِ"}} هم یاد شده است.
+در آغاز امامت [[حضرت جواد]] {{ع}}، [[مأمون]] تشکیل مجالس مناظره را ـ که در دوره [[امام رضا]] {{ع}} همگی به نفع [[اهل بیت]] تمام شد ـ دوباره تجربه کرد، به این [[دلیل]] که [[امام نهم]] خردسال است و تجربه پدر را ندارد بلکه بتواند به موقعیّت [[علمی]] او لطمه وارد کند؛ ولی نتیجه برعکس شد. در [[مجلسی]] که بزرگان علمای [[اهل سنت]] از جمله یحیی بن اکثم ـ قاضی القضاة ـ حضور داشتند، [[امام جواد]] را به مناظره فرا خواند؛ امّا [[شکست]] و انقطاع همگی، باعث ناکامی [[مأمون]] شد. به نقل مجلسی در فصل [[حجّ]] [[فقیهان]] [[بغداد]] و شهرهای دیگر و سایر دانشمندان بلاد که هشتاد تن بودند، به [[حجّ]] رفتند و سپس برای دیدار با امام راهی [[مدینه]] شدند.
-[[پیامبر خاتم|رسول خدا]]{{صل}} در مسألۀ [[تعیین جانشین]] و روشن ساختن [[تکلیف]] [[امت]] پس از خود، در طول ۲۳ سال [[پیامبری]] از هیچ [[فرصت]] و موقعیتی فروگذار نکرده بود و امر [[امامت]] را بیان کرده بود. امّا می‌دانست که [[فتنه‌انگیزان]] قدرت‌ [[طلب]] مانع خواهند شد که [[امام علی|امیر المؤمنین]] به خلافت برسد. برای آخرین‌بار و برای اتمام [[حجت]] و اینکه شبهه‌ای نماند و امامت و خلافت و [[وصی]] آن حضرت روشن باشد، در روزهای آخر [[عمر]] خویش فرمود که قلم و کاغذی بیاورند... برخی [[حدس]] می‌زدند که این نکته دربارۀ خلافت است، ازاین‌رو شلوغ کردند و نگذاشتند. [[پیامبر خاتم|پیامبر اسلام]]{{صل}} فرموده بود: {{متن حدیث|هَلُمَّ أَکْتُبَ لَکُمْ کِتَاباً لَا تَضِلُّوا بَعْدَهُ}} یا {{متن حدیث|ائْتُونِی بِدَوَاةٍ وَ کَتِفٍ أَکْتُبْ لَکُمْ کِتَاباً لَا تَضِلُّوا بَعْدَهُ أَبَداً}} و با عبارت‌های دیگر.
+پس از [[مأمون]]، [[معتصم]] [[خلیفه]] شد و [[همسر]] [[امام]] را تحریک کرد تا [[حضرت جواد]] {{ع}} را [[مسموم]] کند. [[ام الفضل]]، با وسوسه شوهر جوانش را با انگور مسموم کرده و به [[شهادت]] رساند. [[حضرت جواد]] {{ع}} جوان‌ترین [[امام]] [[شیعه]] بود و هنگام [[شهادت]] ۲۵ سال داشت. روز آخر [[ذی قعده]] سال ۲۲۰ هجری، روز شهادت اوست. [[قبر]] مطهرش در [[کاظمین]]، از شهرهای [[عراق]]، زیارتگاه [[شیعیان]] است.
-پس از درخواست [[رسول خدا]]{{صل}} برای آوردن قلم و دوات، برخی گفتند: "قلم و دوات را بیاورید" و برخی گفتند: "نیازی نیست". در پاره‌ای از [[روایات]]، نام آنان که [[مخالفت]] کرده‌اند نیامده است؛ ولی در بخشی از آنها تصریح شده است که [[عمر بن خطاب]] به مخالفت برخاست و گفت: "[[بیماری]] بر [[پیامبر]]{{صل}} چیره شده است (که چنین سخنانی می‌گوید). [[قرآن]] نزد شماست و [[کتاب خدا]] برای ما کافی است". بنابر [[نقلی]] او گفت: "این [[مرد]] (پیامبر) [[هذیان]] می‌گوید".
+<div class="mainpage_box_more">[[امام جواد|ادامه]]</div>
-عکس‌العملی که رسول خدا{{صل}} در برابر برخوردهای ناروای جمعی از [[صحابه]] و [[نزاع]] و درگیری آنان از خود نشان داد نیز در خور توجه است. مطابق روایات، پیامبر{{صل}} فرمود: "از پیش من برخیزید (و دور شوید) که نزد من نزاع و [[کشمکش]] سزاوار نیست"؛ این [[روایت]] مشخص می‌کند که رسول خدا{{صل}} تا چه اندازه از [[اختلاف]] و سخنان جسارت‌آمیز آنان ناراحت شده است.
-<div class="mainpage_box_more">[[حدیث دوات و قلم|ادامه]]</div>