سلاح امام مهدی: تفاوت میان نسخه‌ها
(←مقدمه) |
جز (جایگزینی متن - ']]↵↵{{پرسمان' به ']] == پرسش‌های وابسته == {{پرسمان') |
||
| (۲۹ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۹ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{مهدویت}} | {{مهدویت}} | ||
==مقدمه== | == مقدمه == | ||
*هنگام ظهور و قیام جهانی [[امام مهدی|حضرت مهدی]]{{ع}}، تمام قدرتهای باطل و | * [[هنگام ظهور]] و [[قیام جهانی]] [[امام مهدی|حضرت مهدی]] {{ع}}، تمام قدرتهای [[باطل]] و [[ستمگر]]، مقهور و مغلوب [[قدرت]] بیپایان [[امام مهدی|حضرت مهدی]] {{ع}} شده، مانند علفهای هرز از روی [[زمین]] برداشته میشوند، تا زمینه رشد و کمال انسانها، به صورت کامل فراهم آید و [[زمین]] پر از [[عدل]] وداد شود. | ||
*اما پرسش این است که این پیروزی به چه صورت است و به طور اساسی، [[امام مهدی|حضرت مهدی]]{{ع}} با چه ابزاری در این قیام بر آن قدرتها پیروز خواهد شد؟ | * اما پرسش این است که این [[پیروزی]] به چه صورت است و به طور اساسی، [[امام مهدی|حضرت مهدی]] {{ع}} با چه ابزاری در این [[قیام]] بر آن قدرتها پیروز خواهد شد؟ | ||
*در | * در [[روایات]]، کمتر سخن روشنی در این باره به چشم میخورد و یگانه ابزار و [[سلاح]] آن حضرت هنگام [[قیام]]، [[سیف]] "[[شمشیر]]" ذکر شده است<ref> محمد بن یعقوب کلینی، الکافی، ج ۱، ص ۴۰۷، ح ۱؛ ج ۸، ص ۵۰، ح ۱۳؛ شیخ صدوق، عیون اخبار الرضا علیه السّلام، ج ۱، ص ۵۹، ح ۲۹؛ همو، علل الشرایع، ج ۱، ص ۲۴۵، ح ۶؛ همو، کمال الدین و تمام النعمة، ج ۱، ص ۳۲۱، ح ۳؛ الاستبصار، ج ۳، ص ۱۰۸، ح ۵۳۸۳؛ التهذیب، ج ۶، ص ۱۵۴، ح ۲؛ نعمانی، الغیبة، ص ۱۶۴، ح ۵، و دهها کتاب دیگر</ref>. | ||
*در این باره که آیا این شمشیر بر معنای حقیقی حمل می‌شود یا معنای کنایی، دو دیدگاه وجود دارد: | * در این باره که آیا این [[شمشیر]] بر معنای حقیقی حمل می‌شود یا معنای کنایی، دو دیدگاه وجود دارد: | ||
===۱. معنای حقیقی === | |||
#برخی میگویند: اگر چه حضرت با شمشیر قیام میکند، خداوند سبحانه و تعالی در آن شمشیر قدرت و اعجازی نهفته است که تمام سلاح‌های موجود را مقهور نیروی خود میسازد<ref> ر. ک: شیخ صدوق، الخصال، ج ۲، ص ۶۴۹، ح ۴۳</ref>. | * عدهای بر این باورند که کاربرد کلمه [[شمشیر]] در معنای حقیقی است و مصداق آن، همان ابزار جنگی خاص است. البته این گروه درباره پیروز شدن حضرت با این [[سلاح]] بر [[دشمنان]]، توجیهات متفاوتی دارند: | ||
#دسته دیگر میگویند: خداوند در عصر | # برخی میگویند: اگر چه حضرت با [[شمشیر]] [[قیام]] میکند، [[خداوند]] سبحانه و تعالی در آن [[شمشیر]] [[قدرت]] و اعجازی نهفته است که تمام سلاح‌های موجود را مقهور نیروی خود میسازد<ref> ر. ک: شیخ صدوق، الخصال، ج ۲، ص ۶۴۹، ح ۴۳</ref>. | ||
#همه اسلحهها در اختیار حضرت قرار میگیرد؛ ولی از آنجا که استفاده از آنها به ناگزیر ستمگرانه نیز خواهد بود، حضرت فقط از سلاح شمشیر بهره خواهد برد. | # دسته دیگر میگویند: [[خداوند]] در [[عصر ظهور]]، تمام تسلیحات پیشرفته را از کار انداخته، [[مردم]] به ناگزیر در [[جنگ]]، از همان سلاح‌های ابتدایی "یعنی [[شمشیر]] و مانند آن" استفاده میکنند؛ بنابراین [[امام مهدی|حضرت مهدی]] {{ع}} با همان [[شمشیر]] میجنگد. | ||
#برخی دیگر گفته‌اند: به سبب جنگهای خونین فراوانی که در آستانه ظهور به وقوع میپیوندد، تمام سلاح‌های پیشرفته از بین خواهد رفت و از آن پس در جنگ فقط از ابزارهای ساده استفاده می‌شود. | # همه اسلحهها در [[اختیار]] حضرت قرار میگیرد؛ ولی از آنجا که استفاده از آنها به ناگزیر ستمگرانه نیز خواهد بود، حضرت فقط از [[سلاح]] [[شمشیر]] بهره خواهد برد. | ||
# برخی دیگر گفته‌اند: به سبب جنگهای خونین فراوانی که [[در آستانه ظهور]] به وقوع میپیوندد، تمام سلاح‌های پیشرفته از بین خواهد رفت و از آن پس در [[جنگ]] فقط از ابزارهای ساده استفاده می‌شود. | |||
#روایاتی که درباره سلاح [[امام مهدی|حضرت مهدی]]{{ع}} وجود دارد به صراحت از شمشیر سخن می‌‌گوید؛ از جمله روایاتی می‌‌گوید: "شمشیری که نزد [[امام مهدی|حضرت مهدی]]{{ع}} است، نزدیکی زمان | === دلیلهای این دیدگاه=== | ||
#معصومین{{عم}} میتوانستند از مدلول سلاح - که قدرت و قوّت است - یاد کنند. | # روایاتی که درباره [[سلاح]] [[امام مهدی|حضرت مهدی]] {{ع}} وجود دارد به صراحت از [[شمشیر]] سخن می‌‌گوید؛ از جمله روایاتی می‌‌گوید: "شمشیری که نزد [[امام مهدی|حضرت مهدی]] {{ع}} است، نزدیکی [[زمان قیام]]، با [[قدرت الهی]] به سخن درآمده، حضرت را از [[وقت ظهور]] [[آگاه]] میسازد"<ref> پیامبر اکرم {{صل}} فرمود:{{عربی|" وَ لَهُ سَيْفٌ مُغْمَدٌ فَإِذَا حَانَ وَقْتُ خُرُوجِهِ اقْتَلَعَ ذَلِكَ السَّيْفُ مِنْ غِمْدِهِ وَ أَنْطَقَهُ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَ فَنَادَاهُ السَّيْفُ اخْرُجْ يَا وَلِيَ اللَّهِ فَلَا يَحِلُ لَكَ أَنْ تَقْعُدَ عَنْ أَعْدَاءِ اللَّهِ فَيَخْرُجُ "}}، کمال الدین و تمام النعمة، ج ۱، ص ۱۵۵؛ ر. ک: شیخ صدوق، خصال، ج ۲، ص ۴۹؛ همو، عیون اخبار الرضا {{ع}}، ص ۵۹</ref>. [[روایات]] دیگری حکایت میکند: "[[امام مهدی|حضرت مهدی]] {{ع}} برای گسترش [[عدل و قسط]]، مدت هشت ماه [[شمشیر]] بر شانه خود دارد"<ref> {{عربی|" وَ يَضَعُ السَّيْفَ ثَمَانِيَةَ أَشْهُرٍ هَرْجاً هَرْجاً حَتَّى يَرْضَى اللَّهُ"}}، نعمانی، الغیبة، ص ۱۶۴، ح ۵</ref>. "که اگر مقصود نماد [[قدرت]] بود، تمام دوران [[قیام]] و [[حکومت]] ذکر میشد". | ||
#استفاده از سلاح‌های ساده همچون شمشیر - بر خلاف بهرهگیری از سلاح‌های پیشرفته - عادلانه بودن مبارزه با آن است. | # [[معصومین]] {{عم}} میتوانستند از مدلول [[سلاح]] - که [[قدرت]] و قوّت است - یاد کنند. | ||
*استفاده از سلاح‌های کشتار گروهی، شایسته رهبر آسمانی عدالتگستر نیست؛ چه این که سلاح‌های کشتار جمعی، علاوه بر انسانهای بیگناه، جانوران و طبیعت را نیز از بین خواهد برد. | # استفاده از سلاح‌های ساده همچون [[شمشیر]] - بر خلاف بهرهگیری از سلاح‌های پیشرفته - عادلانه بودن [[مبارزه]] با آن است. | ||
* استفاده از سلاح‌های [[کشتار]] گروهی، [[شایسته]] [[رهبر]] آسمانی عدالتگستر نیست؛ چه این که سلاح‌های [[کشتار]] جمعی، علاوه بر انسانهای بیگناه، جانوران و طبیعت را نیز از بین خواهد برد. | |||
*دستهای دیگر بر این اعتقادند که شمشیر در این | ===۲. معنای مجازی و کنایی === | ||
*آنان شمشیر را نماد قدرت دانسته، میگویند: هر ابزاری که قدرت حضرت را به نمایش بگذارد، میتواند مورد استفاده قرار گیرد. | * دستهای دیگر بر این اعتقادند که [[شمشیر]] در این [[روایات]]، کنایه از [[قدرت]] و نیروی نظامی است. این گروه، شواهد متعددی بر این ادعا از [[ادبیات]] محاورهای ذکر میکنند؛ ولی آنچه ایشان را به این قول وادار کرده، [[پیشرفت]] روزافزون جنگافزارها و فناوری دفاعی است. از آنجا که صاحبان این نگرگاه نتوانستهاند بین [[شمشیر]] و سلاح‌های فوق پیشرفته، نسبتی برقرار کنند، به چنین توجیهی دست زدهاند. | ||
*افزون بر آنچه یاد شد، ممکن است گفته شود: با تکامل خارق العاده علم در آن زمان، ممکن است سلاحهایی فراهم آید که هرگز در تصور انسانهای امروز قابل درک نباشد. بنابراین علم آن به اهلش واگذاشته شده است<ref>[[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]،[[فرهنگنامه مهدویت (کتاب)|فرهنگنامه مهدویت]]، ص: | * آنان [[شمشیر]] را نماد [[قدرت]] دانسته، میگویند: هر ابزاری که [[قدرت حضرت]] را به نمایش بگذارد، میتواند مورد استفاده قرار گیرد. | ||
* افزون بر آنچه یاد شد، ممکن است گفته شود: با [[تکامل]] خارق العاده [[علم]] در آن زمان، ممکن است سلاحهایی فراهم آید که هرگز در تصور انسانهای امروز قابل [[درک]] نباشد. بنابراین [[علم]] آن به اهلش واگذاشته شده است<ref>[[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[فرهنگنامه مهدویت (کتاب)|فرهنگنامه مهدویت]]، ص۲۶۱ - ۲۶۳.</ref>. | |||
== شمشیر امام مهدی در فرهنگنامه آخرالزمان == | |||
* زمانی که [[حضرت مهدی]] {{ع}} [[قیام]] نماید [[شمشیر رسول خدا]] {{صل}} را بر دوش خواهد داشت. در روایاتی نام [[شمشیر]] آن [[حضرت]] را [[ذوالفقار]] گفته‌اند. این [[شمشیر]] از امانت‌های [[امامت]] است که از امامی به [[امام]] دیگر می‌‌رسد و اکنون در نزد [[حضرت مهدی]] {{ع}} است. [[ذوالفقار]] شمشیری بود که [[امیرالمؤمنین]] {{ع}} در [[جنگ‌ها]] از آن استفاده می‌‌نمود و شمشیری اعجاب‌انگیز بود. در نحوه پیدایش این [[شمشیر]] و [[علت]] نامگذاری آن سخن‌ها بسیار متفاوت است. [[رسول خدا]] {{صل}} در [[جنگ احد]] زمانی که [[شمشیر]] [[امیرالمؤمنین]] بر اثر ضربات بسیار [[شکست]]، آن را به ایشان بخشید. [[امام صادق]] {{ع}} در [[حدیثی]] به [[ابوبصیر]] فرمودند: ای ابامحمد... زمانی که حضرت [[قائم]] {{ع}} [[ظهور]] نماید... [[زره]] و [[شمشیر]] [[ذوالفقار]] [[حضرت]] را از نیام کشیده و بر دوش می‌‌نهد و تا هشت [[ماه]] پیاپی [[کشتار]] و [[جنگ]] خواهد نمود.. .<ref>غیبت نعمانی: ص ۳۰۷.</ref>. | |||
* [[امام]] [[محمد]] جواد {{ع}} [[روایت]] میکند که [[رسول خدا]] فرمود: هنگامی که زمان قیام [[حضرت مهدی]] {{ع}} فرا رسد، [[شمشیر]] آن [[حضرت]] به [[اذن]] [[خدا]] از نیام بیرون می‌‌آید و به سخن آمده و می‌‌گوید: ای [[ولی خدا]]! [[قیام]] کن که دیگر وانهادن [[دشمنان]] [[خدا]] سزاوار نیست. آنگاه [[حضرت]] [[قیام]] خواهد کرد و [[دشمنان]] [[خدا]] را به [[قتل]] رسانده و [[احکام الهی]] را به [[اجرا]] خواهد گذاشت<ref>سید محمود موسوی دهسرخی، یأتی علی الناس زمان، ص ۴۰۱.</ref>. ۲ روز [[شنبه]] یکی از روزهایی است که به عنوان [[روز قیام حضرت مهدی]] [[عالیة]] تعیین شده است<ref>ر. ک: روز قیام حضرت مهدی {{ع}}.</ref><ref>[[عباس حیدرزاده|حیدرزاده، عباس]]، [[فرهنگنامه آخرالزمان (کتاب)|فرهنگنامه آخرالزمان]]، ص ۳۸۴.</ref>. | |||
== پرسش مستقیم == | |||
* [[با وجود پیشرفت علم و با وجود سلاح‌های مدرن آیا جنگ امام مهدی با شمشیر خواهد بود؟ (پرسش)]] | |||
== | == پرسش‌های وابسته == | ||
{{ | {{پرسمان ابزار جنگی امام مهدی}} | ||
== | == منابع == | ||
{{ | {{منابع}} | ||
{{ | * [[پرونده:134491.jpg|22px]] [[خدامراد سلیمیان|سلیمیان، خدامراد]]، [[فرهنگنامه مهدویت (کتاب)|'''فرهنگنامه مهدویت''']] | ||
* [[پرونده:13681151.jpg|22px]] [[عباس حیدرزاده|حیدرزاده، عباس]]، [[فرهنگنامه آخرالزمان (کتاب)|'''فرهنگنامه آخرالزمان''']]. | |||
{{پایان منابع}} | |||
{{ | == پانویس == | ||
{{پانویس}} | |||
[[رده:امام مهدی]] | [[رده:امام مهدی]] | ||
[[رده: | [[رده:مدخل فرهنگنامه آخرالزمان]] | ||
نسخهٔ کنونی تا ۷ دسامبر ۲۰۲۲، ساعت ۰۸:۵۸
مقدمه
- هنگام ظهور و قیام جهانی حضرت مهدی (ع)، تمام قدرتهای باطل و ستمگر، مقهور و مغلوب قدرت بیپایان حضرت مهدی (ع) شده، مانند علفهای هرز از روی زمین برداشته میشوند، تا زمینه رشد و کمال انسانها، به صورت کامل فراهم آید و زمین پر از عدل وداد شود.
- اما پرسش این است که این پیروزی به چه صورت است و به طور اساسی، حضرت مهدی (ع) با چه ابزاری در این قیام بر آن قدرتها پیروز خواهد شد؟
- در روایات، کمتر سخن روشنی در این باره به چشم میخورد و یگانه ابزار و سلاح آن حضرت هنگام قیام، سیف "شمشیر" ذکر شده است[۱].
- در این باره که آیا این شمشیر بر معنای حقیقی حمل می‌شود یا معنای کنایی، دو دیدگاه وجود دارد:
۱. معنای حقیقی
- عدهای بر این باورند که کاربرد کلمه شمشیر در معنای حقیقی است و مصداق آن، همان ابزار جنگی خاص است. البته این گروه درباره پیروز شدن حضرت با این سلاح بر دشمنان، توجیهات متفاوتی دارند:
- برخی میگویند: اگر چه حضرت با شمشیر قیام میکند، خداوند سبحانه و تعالی در آن شمشیر قدرت و اعجازی نهفته است که تمام سلاح‌های موجود را مقهور نیروی خود میسازد[۲].
- دسته دیگر میگویند: خداوند در عصر ظهور، تمام تسلیحات پیشرفته را از کار انداخته، مردم به ناگزیر در جنگ، از همان سلاح‌های ابتدایی "یعنی شمشیر و مانند آن" استفاده میکنند؛ بنابراین حضرت مهدی (ع) با همان شمشیر میجنگد.
- همه اسلحهها در اختیار حضرت قرار میگیرد؛ ولی از آنجا که استفاده از آنها به ناگزیر ستمگرانه نیز خواهد بود، حضرت فقط از سلاح شمشیر بهره خواهد برد.
- برخی دیگر گفته‌اند: به سبب جنگهای خونین فراوانی که در آستانه ظهور به وقوع میپیوندد، تمام سلاح‌های پیشرفته از بین خواهد رفت و از آن پس در جنگ فقط از ابزارهای ساده استفاده می‌شود.
دلیلهای این دیدگاه
- روایاتی که درباره سلاح حضرت مهدی (ع) وجود دارد به صراحت از شمشیر سخن می‌‌گوید؛ از جمله روایاتی می‌‌گوید: "شمشیری که نزد حضرت مهدی (ع) است، نزدیکی زمان قیام، با قدرت الهی به سخن درآمده، حضرت را از وقت ظهور آگاه میسازد"[۳]. روایات دیگری حکایت میکند: "حضرت مهدی (ع) برای گسترش عدل و قسط، مدت هشت ماه شمشیر بر شانه خود دارد"[۴]. "که اگر مقصود نماد قدرت بود، تمام دوران قیام و حکومت ذکر میشد".
- معصومین (ع) میتوانستند از مدلول سلاح - که قدرت و قوّت است - یاد کنند.
- استفاده از سلاح‌های ساده همچون شمشیر - بر خلاف بهرهگیری از سلاح‌های پیشرفته - عادلانه بودن مبارزه با آن است.
- استفاده از سلاح‌های کشتار گروهی، شایسته رهبر آسمانی عدالتگستر نیست؛ چه این که سلاح‌های کشتار جمعی، علاوه بر انسانهای بیگناه، جانوران و طبیعت را نیز از بین خواهد برد.
۲. معنای مجازی و کنایی
- دستهای دیگر بر این اعتقادند که شمشیر در این روایات، کنایه از قدرت و نیروی نظامی است. این گروه، شواهد متعددی بر این ادعا از ادبیات محاورهای ذکر میکنند؛ ولی آنچه ایشان را به این قول وادار کرده، پیشرفت روزافزون جنگافزارها و فناوری دفاعی است. از آنجا که صاحبان این نگرگاه نتوانستهاند بین شمشیر و سلاح‌های فوق پیشرفته، نسبتی برقرار کنند، به چنین توجیهی دست زدهاند.
- آنان شمشیر را نماد قدرت دانسته، میگویند: هر ابزاری که قدرت حضرت را به نمایش بگذارد، میتواند مورد استفاده قرار گیرد.
- افزون بر آنچه یاد شد، ممکن است گفته شود: با تکامل خارق العاده علم در آن زمان، ممکن است سلاحهایی فراهم آید که هرگز در تصور انسانهای امروز قابل درک نباشد. بنابراین علم آن به اهلش واگذاشته شده است[۵].
شمشیر امام مهدی در فرهنگنامه آخرالزمان
- زمانی که حضرت مهدی (ع) قیام نماید شمشیر رسول خدا (ص) را بر دوش خواهد داشت. در روایاتی نام شمشیر آن حضرت را ذوالفقار گفته‌اند. این شمشیر از امانت‌های امامت است که از امامی به امام دیگر می‌‌رسد و اکنون در نزد حضرت مهدی (ع) است. ذوالفقار شمشیری بود که امیرالمؤمنین (ع) در جنگ‌ها از آن استفاده می‌‌نمود و شمشیری اعجاب‌انگیز بود. در نحوه پیدایش این شمشیر و علت نامگذاری آن سخن‌ها بسیار متفاوت است. رسول خدا (ص) در جنگ احد زمانی که شمشیر امیرالمؤمنین بر اثر ضربات بسیار شکست، آن را به ایشان بخشید. امام صادق (ع) در حدیثی به ابوبصیر فرمودند: ای ابامحمد... زمانی که حضرت قائم (ع) ظهور نماید... زره و شمشیر ذوالفقار حضرت را از نیام کشیده و بر دوش می‌‌نهد و تا هشت ماه پیاپی کشتار و جنگ خواهد نمود.. .[۶].
- امام محمد جواد (ع) روایت میکند که رسول خدا فرمود: هنگامی که زمان قیام حضرت مهدی (ع) فرا رسد، شمشیر آن حضرت به اذن خدا از نیام بیرون می‌‌آید و به سخن آمده و می‌‌گوید: ای ولی خدا! قیام کن که دیگر وانهادن دشمنان خدا سزاوار نیست. آنگاه حضرت قیام خواهد کرد و دشمنان خدا را به قتل رسانده و احکام الهی را به اجرا خواهد گذاشت[۷]. ۲ روز شنبه یکی از روزهایی است که به عنوان روز قیام حضرت مهدی عالیة تعیین شده است[۸][۹].
پرسش مستقیم
پرسش‌های وابسته
- ابزار جنگی لشکر امام مهدی چیست؟ (پرسش)
- آیا امام مهدی با شمشیر قیام خواهد کرد؟ (پرسش)
- آیا شمشیر ذوالفقار نزد امام مهدی است؟ (پرسش)
- با وجود پیشرفت علم و با وجود سلاح‌های مدرن آیا جنگ امام مهدی با شمشیر خواهد بود؟ (پرسش)
- امام مهدی بعد از ظهور چه نوع سلاحی دارند؟ (پرسش)
- با توجه به سلاح‌های پیشرفته دشمنان امام مهدی چگونه با آنها مقابله کرده سرنوشت جهان و بشریت را تغییر می‌دهد؟ (پرسش)
- در زمان قیام سلاح و مرکب امام مهدی چیست؟ (پرسش)
- با توجه به کثرت سلاح‌های پیشرفته و قدرت نظامی دشمنان امام مهدی ایشان چگونه بر آنها غلبه میکند؟ (پرسش)
- چرا حضرت مهدی با شمشیر قیام میکند؟ (پرسش)
- آیا قیام مهدی مسلحانه است؟ و منظور از قیام با شمشیر چیست؟ (پرسش)
منابع
پانویس
- ↑ محمد بن یعقوب کلینی، الکافی، ج ۱، ص ۴۰۷، ح ۱؛ ج ۸، ص ۵۰، ح ۱۳؛ شیخ صدوق، عیون اخبار الرضا علیه السّلام، ج ۱، ص ۵۹، ح ۲۹؛ همو، علل الشرایع، ج ۱، ص ۲۴۵، ح ۶؛ همو، کمال الدین و تمام النعمة، ج ۱، ص ۳۲۱، ح ۳؛ الاستبصار، ج ۳، ص ۱۰۸، ح ۵۳۸۳؛ التهذیب، ج ۶، ص ۱۵۴، ح ۲؛ نعمانی، الغیبة، ص ۱۶۴، ح ۵، و دهها کتاب دیگر
- ↑ ر. ک: شیخ صدوق، الخصال، ج ۲، ص ۶۴۹، ح ۴۳
- ↑ پیامبر اکرم (ص) فرمود:" وَ لَهُ سَيْفٌ مُغْمَدٌ فَإِذَا حَانَ وَقْتُ خُرُوجِهِ اقْتَلَعَ ذَلِكَ السَّيْفُ مِنْ غِمْدِهِ وَ أَنْطَقَهُ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَ فَنَادَاهُ السَّيْفُ اخْرُجْ يَا وَلِيَ اللَّهِ فَلَا يَحِلُ لَكَ أَنْ تَقْعُدَ عَنْ أَعْدَاءِ اللَّهِ فَيَخْرُجُ "، کمال الدین و تمام النعمة، ج ۱، ص ۱۵۵؛ ر. ک: شیخ صدوق، خصال، ج ۲، ص ۴۹؛ همو، عیون اخبار الرضا (ع)، ص ۵۹
- ↑ " وَ يَضَعُ السَّيْفَ ثَمَانِيَةَ أَشْهُرٍ هَرْجاً هَرْجاً حَتَّى يَرْضَى اللَّهُ"، نعمانی، الغیبة، ص ۱۶۴، ح ۵
- ↑ سلیمیان، خدامراد، فرهنگنامه مهدویت، ص۲۶۱ - ۲۶۳.
- ↑ غیبت نعمانی: ص ۳۰۷.
- ↑ سید محمود موسوی دهسرخی، یأتی علی الناس زمان، ص ۴۰۱.
- ↑ ر. ک: روز قیام حضرت مهدی (ع).
- ↑ حیدرزاده، عباس، فرهنگنامه آخرالزمان، ص ۳۸۴.