الگو:صفحهٔ اصلی/مدخل برگزیده: تفاوت میان نسخه‌ها

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
بدون خلاصۀ ویرایش
برچسب: پیوندهای ابهام‌زدایی
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۳۸ نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
'''[[عاشورا|عاشورا]]''' به معنای [[روز]] دهم است. پس از [[شهادت امام حسین]]{{ع}} و [[یاران]] حضرت در [[واقعه کربلا]] در [[روز دهم محرم]] سال ۶۱ هجری به آن روز «عاشورا» گفتند. عاشورا در [[تاریخ]] [[جاهلیّت]] [[عرب]]، از روز‌های [[عید]] رسمی و ملّی بوده و در آن روزگار، در چنین روزی [[روزه]] می‌گرفتند، روز جشن ملّی و مفاخره و [[شادمانی]] بوده است. در [[اسلام]]، با [[تشریع]] روزۀ [[رمضان]]، آن [[روزه]] [[نسخ]] شد.
'''[[امام جواد|امام جواد]]''' {{ع}} نهمین پیشوای [[مسلمانان]] ۱۰ رجب سال ۱۹۵ هجری در [[شهر]] [[مدینه]] دیده به [[جهان]] گشود. پدر ارجمندش [[امام رضا]] {{ع}} و مادرش [[خیزران سبیکه]] بود که از نظر [[فضایل اخلاقی]] در درجه والایی قرار داشت و از [[برترین]] [[زنان]] زمان خود بوده است. از القاب مشهور امام نهم {{ع}}: جواد و تقی و کنیه گرامی‌اش [[ابو جعفر ثانی]] است. [[سمانه مغربیه]]، [[مادر امام علی النقی]] {{ع}} یکی از کنیزانی است که به دستور امام جواد {{ع}} خریداری شد و حضرت با ایشان [[ازدواج]] کرد و حاصل این ازدواج، [[امام هادی]] {{ع}} است.  


در روز عاشورای سال ۶۱ هجری، [[امام حسین]] {{ع}} در سرزمین [[کربلا]] به دستِ نیروهای "[[ابن زیاد]]" به [[شهادت]] رسید. [[امام حسین]] {{ع}} که حاضر نبود [[تسلیم]] حکومتِ "[[یزید]]" شود، از [[شهر]] خود ([[مدینه]]) به [[مکه]] [[هجرت]] کرد و پس از چند ماه اقامت، به [[دعوت]] [[مردم کوفه]] عازم سرزمین [[عراق]] شد، ولی پیش از رسیدن به [[کوفه]]، در محاصره سربازان [[دشمن]] قرار گرفت. [[روز عاشورا]] میان [[امام]] و [[سپاه]] [[کوفه]] [[جنگ]] در گرفت و [[حسین بن علی]] {{ع}} و [[فرزندان]] و یارانش مظلومانه [[شهید]] شدند. از آن روز، عاشورا مظهر مظلومیت و [[مکتب]] درس‌های [[مقاومت]] و [[شجاعت]] و فداکاری در راه [[حق]] و [[آزادی]] گردید. [[مسلمانان]] به ویژه [[شیعیان]]، این روز بزرگ را به [[سوگواری]] [[امام حسین]] {{ع}} می‌پردازند و با [[اشک]] ریختن در عزای آن [[امام]] [[شهید]]، خاطره آن حماسه را زنده نگه می‌دارند.
[[امام جواد]] {{ع}} در ۸ سالگی به [[امامت]] رسید و مدت [[امامت]] ایشان حدود ۱۷ سال بوده است. مهم‌ترین برنامه [[امامت]] [[امام محمد تقی]] {{ع}} ادامه راه پدر و پیگیری برنامه‌های ایشان برای گسترش [[مذهب تشیع]] و [[هدایت]] [[امت]] بود. نخستین گام [[امام]] {{ع}} در این راه آن بود که پایتخت [[عباسیان]] را ترک کرد و به [[مدینه]] رفت. این کار به معنای رد مشروعیت حکومت عباسی و نوعی مقابله با آن تلقی می‌گشت. با حضور امام {{ع}} در [[مدینه]]، [[فقیهان]] و [[عالمان]] بسیاری پیرامونشان گرد آمدند و از محضر ایشان کسب فیض کردند.


در فرهنگ شیعی، به خاطر واقعۀ [[شهادت امام حسین]] {{ع}} در این روز، عظیم‌ترین روز [[سوگواری]] و ماتم به حساب می‌آید که بزرگترین فاجعه و [[ستم]] در مورد [[خاندان پیامبر]] انجام گرفته و دشمنان اسلام و [[اهل بیت]] این روز را [[خجسته]] شمرده به [[شادی]] می‌پرداختند، امّا [[پیروان]] [[خاندان رسالت]]، به سوگ و عزا می‌نشینند و بر کشتگان این روز می‌گریند.
در آغاز امامت [[حضرت جواد]] {{ع}}، [[مأمون]] تشکیل مجالس مناظره را ـ که در دوره [[امام رضا]] {{ع}} همگی به نفع [[اهل بیت]] تمام شد ـ دوباره تجربه کرد، به این [[دلیل]] که [[امام نهم]] خردسال است و تجربه پدر را ندارد بلکه بتواند به موقعیّت [[علمی]] او لطمه وارد کند؛ ولی نتیجه برعکس شد. در [[مجلسی]] که بزرگان علمای [[اهل سنت]] از جمله یحیی بن اکثم ـ قاضی القضاة ـ حضور داشتند، [[امام جواد]] را به مناظره فرا خواند؛ امّا [[شکست]] و انقطاع همگی، باعث ناکامی [[مأمون]] شد. به نقل مجلسی در فصل [[حجّ]] [[فقیهان]] [[بغداد]] و شهرهای دیگر و سایر دانشمندان بلاد که هشتاد تن بودند، به [[حجّ]] رفتند و سپس برای دیدار با امام راهی [[مدینه]] شدند.


با بررسی دقیق زمینه‌های [[قیام]]، می‌توان به صورت کلی فضای [[سیاسی]] ـ [[اجتماعی]] [[جامعه اسلامی]] در [[زمان]] مرگ معاویه را جامعه‌ای ترسیم کرد که از جهات مختلف دچار [[انحراف]] شده بود. بر این اساس و نیز با توجه به [[وظایف]] اصلی [[جایگاه امامت]]، اهداف قیام عاشورا را می‌توان مواردی، مانند تلاش برای [[حفظ دین]] از [[انحرافات]]، [[اصلاح]] [[امّت]]، [[امر به معروف و نهی از منکر]]، [[مبارزه با بدعت‌ها]] و [[برپایی عدالت]] دانست که در [[سخنان امام حسین]]{{ع}} نیز بدان‌ها اشاره شده است.
پس از [[مأمون]]، [[معتصم]] [[خلیفه]] شد و [[همسر]] [[امام]] را تحریک کرد تا [[حضرت جواد]] {{ع}} را [[مسموم]] کند. [[ام الفضل]]، با وسوسه شوهر جوانش را با انگور مسموم کرده و به [[شهادت]] رساند. [[حضرت جواد]] {{ع}} جوان‌ترین [[امام]] [[شیعه]] بود و هنگام [[شهادت]] ۲۵ سال داشت. روز آخر [[ذی قعده]] سال ۲۲۰ هجری، روز شهادت اوست. [[قبر]] مطهرش در [[کاظمین]]، از شهرهای [[عراق]]، زیارتگاه [[شیعیان]] است.


در نهضت عاشورای [[امام حسین]]{{ع}} درس‌های زیادی از ابعاد مختلف سیاسی، [[عبادی]] و [[اخلاقی]]، برای [[امت اسلامی]] و برای همه آزادی‌خواهان و حق‌طلبان [[جهان]] وجود دارد که به چند مورد از مهمترینِ آنها اشاره می‌شود: [[اخلاص]] و [[توکل]]؛ [[ایستادگی]] در برابر [[مشکلات]]؛ [[ایستادگی در برابر ظلم]] و نترسیدن و [[اتحاد]] [[امت اسلامی]].
<div class="mainpage_box_more">[[امام جواد|ادامه]]</div>
 
<div class="mainpage_box_more">[[عاشورا|ادامه]]</div>

نسخهٔ کنونی تا ‏۹ ژانویهٔ ۲۰۲۵، ساعت ۱۲:۴۶

امام جواد (ع) نهمین پیشوای مسلمانان ۱۰ رجب سال ۱۹۵ هجری در شهر مدینه دیده به جهان گشود. پدر ارجمندش امام رضا (ع) و مادرش خیزران سبیکه بود که از نظر فضایل اخلاقی در درجه والایی قرار داشت و از برترین زنان زمان خود بوده است. از القاب مشهور امام نهم (ع): جواد و تقی و کنیه گرامی‌اش ابو جعفر ثانی است. سمانه مغربیه، مادر امام علی النقی (ع) یکی از کنیزانی است که به دستور امام جواد (ع) خریداری شد و حضرت با ایشان ازدواج کرد و حاصل این ازدواج، امام هادی (ع) است.

امام جواد (ع) در ۸ سالگی به امامت رسید و مدت امامت ایشان حدود ۱۷ سال بوده است. مهم‌ترین برنامه امامت امام محمد تقی (ع) ادامه راه پدر و پیگیری برنامه‌های ایشان برای گسترش مذهب تشیع و هدایت امت بود. نخستین گام امام (ع) در این راه آن بود که پایتخت عباسیان را ترک کرد و به مدینه رفت. این کار به معنای رد مشروعیت حکومت عباسی و نوعی مقابله با آن تلقی می‌گشت. با حضور امام (ع) در مدینه، فقیهان و عالمان بسیاری پیرامونشان گرد آمدند و از محضر ایشان کسب فیض کردند.

در آغاز امامت حضرت جواد (ع)، مأمون تشکیل مجالس مناظره را ـ که در دوره امام رضا (ع) همگی به نفع اهل بیت تمام شد ـ دوباره تجربه کرد، به این دلیل که امام نهم خردسال است و تجربه پدر را ندارد بلکه بتواند به موقعیّت علمی او لطمه وارد کند؛ ولی نتیجه برعکس شد. در مجلسی که بزرگان علمای اهل سنت از جمله یحیی بن اکثم ـ قاضی القضاة ـ حضور داشتند، امام جواد را به مناظره فرا خواند؛ امّا شکست و انقطاع همگی، باعث ناکامی مأمون شد. به نقل مجلسی در فصل حجّ فقیهان بغداد و شهرهای دیگر و سایر دانشمندان بلاد که هشتاد تن بودند، به حجّ رفتند و سپس برای دیدار با امام راهی مدینه شدند.

پس از مأمون، معتصم خلیفه شد و همسر امام را تحریک کرد تا حضرت جواد (ع) را مسموم کند. ام الفضل، با وسوسه شوهر جوانش را با انگور مسموم کرده و به شهادت رساند. حضرت جواد (ع) جوان‌ترین امام شیعه بود و هنگام شهادت ۲۵ سال داشت. روز آخر ذی قعده سال ۲۲۰ هجری، روز شهادت اوست. قبر مطهرش در کاظمین، از شهرهای عراق، زیارتگاه شیعیان است.