عبیدالله بن ابی رافع: تفاوت میان نسخه‌ها

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
جزبدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۱۳ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۵ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{امامت}}
{{مدخل مرتبط | موضوع مرتبط = اصحاب امام علی| عنوان مدخل = | مداخل مرتبط = [[عبیدالله بن ابی رافع در تاریخ اسلامی]]| پرسش مرتبط  = }}
<div style="background-color: rgb(252, 252, 233); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">این مدخل از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:</div>
<div style="background-color: rgb(255, 245, 227); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">[[عبیدالله بن ابی رافع در رجال و تراجم]] - [[عبیدالله بن ابی رافع در تاریخ اسلامی]]</div>


==مقدمه==
== آشنایی اجمالی ==
[[عبید الله]] از چهره‌های درخشان [[تاریخ]] [[تشیع]]، از پیشتازان در تألیف و تدوین [[دانش]]، کاتب [[علی]]{{ع}} و از [[یاران خاص]] آن بزرگوار است. او در جنگ‌های [[جمل]]، [[صِفین]] و [[نهروان]]، شرکت داشت. شرح‌حال‌نگاران و رجالیان، او را از آغازگران تألیف در [[فرهنگ اسلامی]] دانسته و از برخی آثار او یاد کرده‌اند، از جمله کتاب‌های: قضایا أمیرالمؤمنین و تسمیة من شهد مع [[أمیر المؤمنین]]{{ع}} الجمل و [[صفین]] و النهروان من الصحابة [[رضی]] [[الله]] عنهم<ref>گفتنی است که استاد محمد رضا حسینی جلالی، این کتاب ابن ابی رافع را بازسازی و منتشر کرده است (ر.ک: حوزه، ش ۳۸، تراثنا، ش ۱۵).</ref>. کتاب اخیر، نشان [[هوشمندی]] [[عبید الله]] و [[درک]] [[استوار]] وی از وقایع و بیان کننده توجه وی به [[ثبت]] و ضبط حوادث است. [[برادر]] او ([[علی بن ابی رافع]]) نیز کاتب [[امام علی]]{{ع}} بوده است<ref>[[محمد محمدی ری‌شهری|محمدی ری‌شهری، محمد]]، [[گزیده دانشنامه امیرالمؤمنین (کتاب)|گزیده دانشنامه امیرالمؤمنین]]، ص ۸۴۸.</ref>.
پدر عبیدالله از [[موالی]] [[پیامبر]]{{صل}} بود.<ref>اسد الغابه ۵/۱۹۱.</ref> عبیدالله بن ابی رافع [[اهل]] [[مدینه]] بود<ref>الثقات ۵/۶۸.</ref> و در شمار [[تابعین]] یاد شده است.<ref>الطبقات الکبری ۲۱۱ و ۲۸۲.</ref> از [[امیرمؤمنان علی]]{{ع}}<ref> تاریخ بغداد ۱۰/۳۰۴.</ref>، پدرش [[ابورافع]] و [[ابوهریره]] [[روایت]] کرده است و نیز افرادی مانند [[زید بن علی بن الحسین]]، [[حسن بن محمد بن حنفیه]]، [[حکم بن عتیبه]] و [[عبدالرحمن الاعرج]] و فرزندش [[محمد بن عبیدالله]] از او روایت کرده‌اند.<ref>تهذیب الکمال ۱۹/۳۴ و ۳۵.</ref> عبیدالله در زمره [[خواص]] [[اصحاب امیر مؤمنان علی]]{{ع}}بود.<ref>رجال البرقی ۴ رجال الطوسی ۴۷.</ref> همچنین کاتب آن حضرت<ref>الطبقات الکبری ۵/۲۸۲.</ref> در مدت [[خلافت]] ایشان در [[کوفه]]،<ref>المعارف ۱۴۵.</ref> محدثی [[امامی مذهب]]،<ref>الفهرست (طوسی) ۱۰۷.</ref> مورد [[اعتماد]]<ref>الجرح و التعدیل ۵/۳۰۷.</ref> و [[عادل]] و ضابط بود<ref>تنقیح المقال ۲/۲۳۸.</ref> و اولین کسی است که در [[مغازی]]، [[سیره]] و [[رجال]] در [[اسلام]] کتاب نوشت<ref>الذریعه ۱۷/۳۵۳.</ref> و در جنگ‌های [[جمل]]،<ref>فرهنگ زندگی نامه‌ها ۱/۲۲۹.</ref> [[صفین]]<ref>رجال البرقی ۴.</ref> و [[نهروان]]<ref>تاریخ بغداد ۱۰/۳۰۴.</ref> همراه [[حضرت علی]]{{ع}} حضور داشت. از آثار او کتاب [[قضایا امیرالمؤمنین]]{{ع}}، کتاب [[تسمیة من شهد الجمل و صفین و النهروان من الصحابة]]<ref>الفهرست (طوسی) ۱۰۷.</ref> و رجال [[ابن ابی رافع]] می‌‌باشد.<ref>الذریعه ۱۰/۸۳.</ref> در سال وفاتش [[اختلاف]] است: برخی به سال ۱۰۰ هـ <ref>فرهنگ زندگی نامه‌ها ۱/۲۲۹.</ref> برخی پس از ۱۰۰ هـ <ref>تقریب التهذیب ۱/۵۳۲.</ref> و برخی قبل از ۱۰۰ هـ نوشته‌اند.<ref>تأسیس الشیعه ۲۸۱ و ۲۸۲.</ref>.<ref>جمعی از پژوهشگران، [[فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی (کتاب)|فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی]] ج۱، ص۵۰۷ - ۵۰۸.</ref>


== جستارهای وابسته ==
== جستارهای وابسته ==
{{مدخل‌ وابسته}}
{{مدخل وابسته}}
* [[خاندان ابورافع]]
* [[خاندان ابورافع]]
* [[سلمی ام رافع]] (مادر)
* [[سلمی ام رافع]] (مادر)
خط ۱۴: خط ۱۲:
* [[صالح بن عبیدالله بن ابی رافع]] (فرزند)
* [[صالح بن عبیدالله بن ابی رافع]] (فرزند)
* [[فضل بن عبیدالله بن ابی رافع]] (فرزند)
* [[فضل بن عبیدالله بن ابی رافع]] (فرزند)
* [[محمد بن عبیدالله بن ابی رافع]] (فرزند)
* [[حسن بن ابی رافع]] (نواده)
* [[حسن بن ابی رافع]] (نواده)
* [[حسن بن علی بن ابی رافع]] (برادر زاده)
* [[حسن بن علی بن ابی رافع]] (برادر زاده)
خط ۲۳: خط ۲۲:
== منابع ==
== منابع ==
{{منابع}}
{{منابع}}
* [[پرونده:13681148.jpg|22px]] [[محمد محمدی ری‌شهری|محمدی ری‌شهری، محمد]]، [[گزیده دانشنامه امیرالمؤمنین (کتاب)|'''گزیده دانشنامه امیرالمؤمنین''']]
# [[پرونده: IM009687.jpg|22px]] جمعی از پژوهشگران، [[فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی ج۱ (کتاب)|'''فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی ج۱''']]
{{پایان منابع}}
{{پایان منابع}}


خط ۳۱: خط ۳۰:
{{یاران امام علی}}
{{یاران امام علی}}


[[رده:مدخل]]
[[رده:مدخل گزیده دانشنامه امیرالمؤمنین]]
[[رده:اعلام]]
[[رده:اعلام]]
[[رده:اصحاب امام علی]]
[[رده:اصحاب امام علی]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۱۲ اکتبر ۲۰۲۳، ساعت ۰۹:۴۷

آشنایی اجمالی

پدر عبیدالله از موالی پیامبر(ص) بود.[۱] عبیدالله بن ابی رافع اهل مدینه بود[۲] و در شمار تابعین یاد شده است.[۳] از امیرمؤمنان علی(ع)[۴]، پدرش ابورافع و ابوهریره روایت کرده است و نیز افرادی مانند زید بن علی بن الحسین، حسن بن محمد بن حنفیه، حکم بن عتیبه و عبدالرحمن الاعرج و فرزندش محمد بن عبیدالله از او روایت کرده‌اند.[۵] عبیدالله در زمره خواص اصحاب امیر مؤمنان علی(ع)بود.[۶] همچنین کاتب آن حضرت[۷] در مدت خلافت ایشان در کوفه،[۸] محدثی امامی مذهب،[۹] مورد اعتماد[۱۰] و عادل و ضابط بود[۱۱] و اولین کسی است که در مغازی، سیره و رجال در اسلام کتاب نوشت[۱۲] و در جنگ‌های جمل،[۱۳] صفین[۱۴] و نهروان[۱۵] همراه حضرت علی(ع) حضور داشت. از آثار او کتاب قضایا امیرالمؤمنین(ع)، کتاب تسمیة من شهد الجمل و صفین و النهروان من الصحابة[۱۶] و رجال ابن ابی رافع می‌‌باشد.[۱۷] در سال وفاتش اختلاف است: برخی به سال ۱۰۰ هـ [۱۸] برخی پس از ۱۰۰ هـ [۱۹] و برخی قبل از ۱۰۰ هـ نوشته‌اند.[۲۰].[۲۱]

جستارهای وابسته

منابع

  1. جمعی از پژوهشگران، فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی ج۱

پانویس

  1. اسد الغابه ۵/۱۹۱.
  2. الثقات ۵/۶۸.
  3. الطبقات الکبری ۲۱۱ و ۲۸۲.
  4. تاریخ بغداد ۱۰/۳۰۴.
  5. تهذیب الکمال ۱۹/۳۴ و ۳۵.
  6. رجال البرقی ۴ رجال الطوسی ۴۷.
  7. الطبقات الکبری ۵/۲۸۲.
  8. المعارف ۱۴۵.
  9. الفهرست (طوسی) ۱۰۷.
  10. الجرح و التعدیل ۵/۳۰۷.
  11. تنقیح المقال ۲/۲۳۸.
  12. الذریعه ۱۷/۳۵۳.
  13. فرهنگ زندگی نامه‌ها ۱/۲۲۹.
  14. رجال البرقی ۴.
  15. تاریخ بغداد ۱۰/۳۰۴.
  16. الفهرست (طوسی) ۱۰۷.
  17. الذریعه ۱۰/۸۳.
  18. فرهنگ زندگی نامه‌ها ۱/۲۲۹.
  19. تقریب التهذیب ۱/۵۳۲.
  20. تأسیس الشیعه ۲۸۱ و ۲۸۲.
  21. جمعی از پژوهشگران، فرهنگ‌نامه مؤلفان اسلامی ج۱، ص۵۰۷ - ۵۰۸.