علم مستفاد معصوم: تفاوت میان نسخهها
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۴۰: | خط ۴۰: | ||
[[رده:مدخلهای اصلی دانشنامه]] | [[رده:مدخلهای اصلی دانشنامه]] | ||
[[رده:علم مستفاد معصوم]] | [[رده:علم مستفاد معصوم]] | ||
[[رده:مدخل برگرفته از پرسمان]] | |||
[[رده:مدخل برگرفته از پرسمان علم معصوم]] |
نسخهٔ ۱۳ ژانویهٔ ۲۰۱۹، ساعت ۱۲:۰۴
- اين مدخل از زیرشاخههای بحث علم معصوم است. "علم مستفاد معصوم" از چند منظر متفاوت، بررسی میشود:
- در این باره، تعداد بسیاری از پرسشهای عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل علم معصوم (پرسش) قابل دسترسی خواهند بود.
علم اکتسابی و موهوبی
- علم اکتسابی، علمی است که از راههای حسی و تجربی و عقلی میتوان به دست آورد. اینگونه علوم با توجه به شدت و ضعف یا صحت و سُقم حواس و دیگر ابزارها، شدت و ضعف میپذیرد.[۱] بخشی از علوم پیامبران و امامان(علیهم السلام)، به شیوههای عادی مانند حواس یا تعقل کسب میشود، تردیدی نیست که این بخش از دانش آنان اکتسابی است و دیگر مردم نیز میتوانند با استفاده از این شیوهها به دانشهای مشابه برسند.[۲]
- در مقابل علم اکتسابی علم اکتسابی غیر رسمی[۳] و به عبارتی علم موهوبی[۴] قرار دارد، علمی که ابزار آن را حق تعالی معرفی نموده است، به گونه ای که اگر معرفی نکرده بود، یا اصلاً قابل کسب نبود و یا به کمال و تمام قابل دسترسی نبود. مانند علمی که به وسیله تقوا میتوان به دست آورد: «إِن تَتَّقُواْ اللَّهَ يَجْعَل لَّكُمْ فُرْقَاناً»[۵] این علم اکتسابی است، ولی ابزار آن تقواست.[۶]
نظر برخی از بزرگان
- برخی از علما مانند سیدمرتضی به تبع شیخ مفید، علم مستفاد را علم مُحدَث می دانند یعنی علمی که از ابتدا نبوده و سپس ایجاد شده است.[۷] علم مستفاد اگر چه اصالتا برای اشاره به علوم غیرذاتی به کار میرود و معنای آن نفی ذاتی بودن علم امام است؛ اما به طور ضمنی به موهوبی بودن این علوم نیز اشاره دارد. در روایات آمده است ارواح امامان(علیهم السلام) در هر شب جمعه به عرش الهی عروج میکند و باز نمیگردند، مگر با علمی مستفاد. این علم هرچه باشد و به هر اندازه باشد، علمی موهوبی است؛ زیرا به روشهای عادی قابل اکتساب نیست و مخصوص امامان(علیهم السلام) است.[۸]
پرسشهای وابسته
جستارهای وابسته
منبعشناسی جامع علم معصوم
منابع
پانویس
- ↑ ر.ک. حسینی شاهرودی، سیدمرتضی، آشنایی با عرفان اسلامی، ص 44؛ هاشمی، سیدعلی، ماهیت علم امام بررسی تاریخی و کلامی، ص 98
- ↑ ر.ک. هاشمی، سیدعلی، ماهیت علم امام بررسی تاریخی و کلامی، ص 98 و ص 269
- ↑ ر.ک. حسینی شاهرودی، سیدمرتضی، آشنایی با عرفان اسلامی، ص 44
- ↑ ر.ک. هاشمی، سیدعلی، ماهیت علم امام بررسی تاریخی و کلامی، ص 269
- ↑ سورۀ انفال، آیۀ 29
- ↑ ر.ک. حسینی شاهرودی، سیدمرتضی، آشنایی با عرفان اسلامی، ص 44
- ↑ ر.ک. هاشمی، سیدعلی، ویژگی های علوم ائمه از دیدگاه علمای امامیه، صفحه؟؟؟
- ↑ ر.ک. هاشمی، سیدعلی، ویژگی های علوم ائمه از دیدگاه علمای امامیه، صفحه؟؟؟