بحث:آیا ذوالقرنین علم غیب داشت؟ (پرسش): تفاوت میان نسخه‌ها

خط ۱: خط ۱:
==پاسخ اجمالی==
==پاسخ اجمالی==
==[[وحی]] آسمانی پدیده‌ای غیبی است==
==[[وحی]] آسمانی پدیده‌ای غیبی است==
*[[وحی]] آسمانی که خود پدیده‌ای غیبی و فراتر از تجربه عادی است، دریچه‌های [[جهان غیب]] را به روی [[پیامبران الهی]] می‌گشاید و آنان را به حقایقی آشنا می‌سازد که ابزار ادراکی [[انسان]]، به خودی خود، [[توان]] دستیابی آنها را ندارد<ref>ر.ک. فائز باقری، سید محمد، بررسی علم اولیای الهی، صفحه؟؟؟</ref>. بر اساس [[آیات]]<ref>ر.ک. سوره کهف، آیات،۸۳ ـ ۹۸.</ref> و [[روایات]] جناب [[ذو القرنین]] با [[فرشتگان الهی]] ارتباط داشتند<ref>ر.ک. مکارم شیرازی، ناصر، پیام قرآن، ج۹، ص۱۱۹- ۱۲۶؛ عسکری امام‌خان، منشأ و قلمرو علم امام، فصل پنجم، صفحه؟؟؟</ref> و دارای [[علم غیب]] بودند<ref>ر.ک. شیخ‌زاده، قاسم علی، رابطه علم غیب امام حسین و حادثه عاشورا، ص ۴۱ ـ ۴۵. </ref> و حقایقی از [[عالم غیب]] به ایشان به صورت [[الهام]]<ref>ر.ک. مکارم شیرازی، ناصر، پیام قرآن، ج ۹، ص ۱۱۹ تا ۱۲۶.</ref> و [[تحدیث]] [[افاضه]] می‌شده است؛ چنین الهامی در [[قرآن کریم]]، تعبیر به [[وحی]] گردیده ولی منظور از آن، [[وحی]] [[نبوت]] نیست،<ref>ر.ک. مصباح یزدی، محمدتقی، آموزش عقاید، صفحه؟؟؟؛ امینی، ابراهیم، بررسی مسائل کلی امامت، ص ۲۵۶ ـ ۲۵۷؛ عسکری امام‌خان، منشأ و قلمرو علم امام، فصل پنجم، صفحه؟؟؟</ref> [[علم غیب]] جناب [[ذوالقرنین]] ممکن بوده و [[قرآن کریم]]<ref>ر.ک. سوره کهف، آیۀ ۸۳ ـ ۹۸.</ref> از رخ دادن آن در برخی موارد گزارش داده است<ref>ر.ک. هاشمی، سید علی، شیوه‌های ارتباط فرشتگان با ائمه، ص ۲۷۳. </ref>. [[خدای تعالی]] در آیۀ ۸۶ [[سوره کهف]] می‌‌فرماید: {{متن قرآن|قُلْنَا یَا ذَا الْقَرْنَیْنِ إِمَّا أَنْ تُعَذِّبَ وَإِمَّا أَنْ تَتَّخِذَ فِیهِمْ حُسْنًا}}<ref>«گفتیم:‌ای ذو القرنین! (خود دانی) یا آنان را عذاب می‌کنی و یا درباره آنان (راه) نیکی را در پیش می‌گیری» سوره کهف، آیه ۸۶.</ref> بعضی از مفسّران از تعبیر «قُلْنا» (ما به [[ذو القرنین]] گفتیم) می‌‌خواهند [[نبوّت]] او را استفاده کنند، ولی این احتمال، نیز وجود دارد که: منظور از این جمله [[الهام]] قلبی باشد، که در مورد غیر [[پیامبران]] نیز، وجود داشته، امّا نمی‌توان [[انکار]] کرد که: این تعبیر، بیشتر [[نبوّت]] را در نظر [[انسان]] مجسم می‌‌کند<ref>ر.ک. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ذیل آیه ۸۶ سوره کهف.</ref>.
*[[وحی]] آسمانی که خود پدیده‌ای غیبی و فراتر از تجربه عادی است، دریچه‌های [[جهان غیب]] را به روی [[پیامبران الهی]] می‌گشاید و آنان را به حقایقی آشنا می‌سازد که ابزار ادراکی [[انسان]]، به خودی خود، [[توان]] دستیابی آنها را ندارد<ref>ر.ک. فائز باقری، سید محمد، بررسی علم اولیای الهی، صفحه؟؟؟</ref>. بر اساس [[آیات]]<ref>ر.ک. سوره کهف، آیات،۸۳ ـ ۹۸.</ref> و [[روایات]] جناب [[ذو القرنین]] با [[فرشتگان الهی]] ارتباط داشتند<ref>ر.ک. مکارم شیرازی، ناصر، پیام قرآن، ج۹، ص۱۱۹- ۱۲۶؛ عسکری امام‌خان، منشأ و قلمرو علم امام، فصل پنجم، صفحه؟؟؟</ref> و دارای [[علم غیب]] بودند<ref>ر.ک. شیخ‌زاده، قاسم علی، رابطه علم غیب امام حسین و حادثه عاشورا، ص ۴۱ ـ ۴۵. </ref> و حقایقی از [[عالم غیب]] به ایشان به صورت [[الهام]]<ref>ر.ک. مکارم شیرازی، ناصر، پیام قرآن، ج ۹، ص ۱۱۹ تا ۱۲۶.</ref> و [[تحدیث]] [[افاضه]] می‌شده است؛ چنین الهامی در [[قرآن کریم]]، تعبیر به [[وحی]] گردیده ولی منظور از آن، [[وحی]] [[نبوت]] نیست،<ref>ر.ک. مصباح یزدی، محمدتقی، آموزش عقاید، صفحه؟؟؟؛ امینی، ابراهیم، بررسی مسائل کلی امامت، ص ۲۵۶ ـ ۲۵۷؛ عسکری امام‌خان، منشأ و قلمرو علم امام، فصل پنجم، صفحه؟؟؟</ref> [[علم غیب]] جناب [[ذوالقرنین]] ممکن بوده و [[قرآن کریم]]<ref>ر.ک. سوره کهف، آیۀ ۸۳ ـ ۹۸.</ref> از رخ دادن آن در برخی موارد گزارش داده است<ref>ر.ک. هاشمی، سید علی، شیوه‌های ارتباط فرشتگان با ائمه، ص ۲۷۳. </ref>. [[خدای تعالی]] در آیۀ ۸۶ [[سوره کهف]] می‌‌فرماید: {{متن قرآن|قُلْنَا يَا ذَا الْقَرْنَيْنِ إِمَّا أَن تُعَذِّبَ وَإِمَّا أَن تَتَّخِذَ فِيهِمْ حُسْنًا}}<ref>«گفتیم:‌ای ذو القرنین! (خود دانی) یا آنان را عذاب می‌کنی و یا درباره آنان (راه) نیکی را در پیش می‌گیری» سوره کهف، آیه ۸۶.</ref> بعضی از مفسّران از تعبیر «قُلْنا» (ما به [[ذو القرنین]] گفتیم) می‌‌خواهند [[نبوّت]] او را استفاده کنند، ولی این احتمال، نیز وجود دارد که: منظور از این جمله [[الهام]] قلبی باشد، که در مورد غیر [[پیامبران]] نیز، وجود داشته، امّا نمی‌توان [[انکار]] کرد که: این تعبیر، بیشتر [[نبوّت]] را در نظر [[انسان]] مجسم می‌‌کند<ref>ر.ک. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ذیل آیه ۸۶ سوره کهف.</ref>.
 
==دلائل [[روایی]] [[علم غیب]] [[ذوالقرنین]]==
==دلائل [[روایی]] [[علم غیب]] [[ذوالقرنین]]==
*در روایتی از حُمران بن اعین [[نقل]] شده، [[امام باقر]]  به من فرمود:<ref>صفّار، محمد بن حسن، بصائر الدرجات، ص۳۲۱ ـ ۳۲۲؛ مفید، محمد بن محمد، الإختصاص، ص ۲۸۶ ـ ۲۸۷؛ مجلسی، محمدباقر، بحار الأنوار، ج‏۲۶، ص ۷۳، ح۲۰؛ {{متن حدیث|«عَنْ حُمْرَانَ بْنِ أَعْیَنَ قَالَ: أَنَّ عَلِیّاً  کَانَ مُحَدَّثاً قَالَ: بَلَی قُلْتُ مَنْ کَانَ یُحَدِّثُهُ قَالَ: مَلَکٌ قُلْتُ فَأَقُولُ إِنَّهُ نَبِیٌّ أَوْ رَسُولٌ قَالَ لَا بَلْ قُلْ مَثَلُهُ مَثَلُ صَاحِبِ سُلَیْمَانَ وَ صَاحِبِ مُوسَی وَ مَثَلُهُ مَثَلُ ذِی الْقَرْنَیْنِ أَمَا سَمِعْتَ أَنَّ عَلِیّاً  سُئِلَ عَنْ ذِی الْقَرْنَیْنِ أَ نَبِیّاً کَانَ قَالَ لَا وَ لَکِنْ کَانَ عَبْداً أَحَبَّ اللَّهَ فَأَحَبَّهُ وَ نَاصَحَ اللَّهَ فَنَصَحَهُ فَهَذَا مَثَلُه»}}</ref> «[[علی]]  [[محدِّث]]<ref>یعنی فرشته‌ای با او سخن می‌‌گفت.</ref> بود. [[حمران]] نزد یارانش رفته و سخن [[امام باقر]]  را برایشان [[نقل]] می‌کند؛ آنان او را [[تشویق]] کردند از [[امام]] بپرسد چه کسی با [[امیرالمؤمنین]]  سخن می‌گفته است؟ [[حمران]] به نزد [[امام]] بازگشته و سؤال آنان را از [[حضرت]] می‌پرسد. [[امام باقر]]  می‌فرماید: فرشته‌ای با او سخن می‌گفت. [[حمران]] تعجب کرده و عرض می‌کند: یعنی او [[پیامبر]]  بود؟! [[امام]] می‌فرماید: خیر، بلکه همانند همراه [[موسی]] یا مانند [[ذوالقرنین]] بود. آیا به شما این خبر نرسیده است که در میان شما نیز مانند او هست؟<ref>ر.ک. هاشمی، سید علی، شیوه‌های ارتباط فرشتگان با ائمه، ص۲۷۳؛ اوجاقی، ناصرالدین، علم امام از دیدگاه کلام امامیه، ص۶۴؛ علوی، محمد حسن، صفات فرابشری امامان از نگاه اصحاب ائمه، فصلنامه معارف عقلی، ش ۲۷، ص ۱۳۷ ـ ۱۳۸؛ غلامی، اصغر، آفاق علم امام در الکافی، صفحه؟؟؟</ref>»
*در روایتی از حُمران بن اعین [[نقل]] شده، [[امام باقر]]  به من فرمود:<ref>صفّار، محمد بن حسن، بصائر الدرجات، ص۳۲۱ ـ ۳۲۲؛ مفید، محمد بن محمد، الإختصاص، ص ۲۸۶ ـ ۲۸۷؛ مجلسی، محمدباقر، بحار الأنوار، ج‏۲۶، ص ۷۳، ح۲۰؛ {{متن حدیث|«عَنْ حُمْرَانَ بْنِ أَعْیَنَ قَالَ: أَنَّ عَلِیّاً  کَانَ مُحَدَّثاً قَالَ: بَلَی قُلْتُ مَنْ کَانَ یُحَدِّثُهُ قَالَ: مَلَکٌ قُلْتُ فَأَقُولُ إِنَّهُ نَبِیٌّ أَوْ رَسُولٌ قَالَ لَا بَلْ قُلْ مَثَلُهُ مَثَلُ صَاحِبِ سُلَیْمَانَ وَ صَاحِبِ مُوسَی وَ مَثَلُهُ مَثَلُ ذِی الْقَرْنَیْنِ أَمَا سَمِعْتَ أَنَّ عَلِیّاً  سُئِلَ عَنْ ذِی الْقَرْنَیْنِ أَ نَبِیّاً کَانَ قَالَ لَا وَ لَکِنْ کَانَ عَبْداً أَحَبَّ اللَّهَ فَأَحَبَّهُ وَ نَاصَحَ اللَّهَ فَنَصَحَهُ فَهَذَا مَثَلُه»}}</ref> «[[علی]]  [[محدِّث]]<ref>یعنی فرشته‌ای با او سخن می‌‌گفت.</ref> بود. [[حمران]] نزد یارانش رفته و سخن [[امام باقر]]  را برایشان [[نقل]] می‌کند؛ آنان او را [[تشویق]] کردند از [[امام]] بپرسد چه کسی با [[امیرالمؤمنین]]  سخن می‌گفته است؟ [[حمران]] به نزد [[امام]] بازگشته و سؤال آنان را از [[حضرت]] می‌پرسد. [[امام باقر]]  می‌فرماید: فرشته‌ای با او سخن می‌گفت. [[حمران]] تعجب کرده و عرض می‌کند: یعنی او [[پیامبر]]  بود؟! [[امام]] می‌فرماید: خیر، بلکه همانند همراه [[موسی]] یا مانند [[ذوالقرنین]] بود. آیا به شما این خبر نرسیده است که در میان شما نیز مانند او هست؟<ref>ر.ک. هاشمی، سید علی، شیوه‌های ارتباط فرشتگان با ائمه، ص۲۷۳؛ اوجاقی، ناصرالدین، علم امام از دیدگاه کلام امامیه، ص۶۴؛ علوی، محمد حسن، صفات فرابشری امامان از نگاه اصحاب ائمه، فصلنامه معارف عقلی، ش ۲۷، ص ۱۳۷ ـ ۱۳۸؛ غلامی، اصغر، آفاق علم امام در الکافی، صفحه؟؟؟</ref>»
۱۱۷٬۲۱۳

ویرایش