امیدواری به خدا در حدیث

متن این جستار آزمایشی و غیرنهایی است. برای اطلاع از اهداف و چشم انداز این دانشنامه به صفحه آشنایی با دانشنامه مجازی امامت و ولایت مراجعه کنید.

اين مدخل از زیرشاخه‌های بحث امیدواری به خدا است. "امیدواری به خدا" از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:

امیدواری به خدا در قرآن | امیدواری به خدا در حدیث | امیدواری به خدا در نهج البلاغه | امیدواری به خدا در اخلاق اسلامی | امیدواری به خدا در معارف دعا و زیارات

در این باره، تعداد بسیاری از پرسش‌های عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل امیدواری به خدا (پرسش) قابل دسترسی خواهند بود.

روایات مرتبط

1. امام صادق(ع) فرمودند: "چون روز قیامت فرارسد، خداوند رحمت خود را می‌‌گسترد، آنچنان که شیطان نیز در رحمت او طمع می‌‌ورزد تا از جهنّم خلاصی یابد"؛
2. امام صادق(ع) فرمودند: "بند‌ه‌ای بدکردار را در قیامت به محضر الهی می‌‌آورند. خداوند به او خطاب می‌نماید: آیا تو را امر نمودم که از من اطاعت کنی؟ آیا تو را از گناه نهی نکردم؟ آن بنده پاسخ می‌دهد: پروردگارا! آری! هم امر کردی و هم نهی فرمودی، امّا خواست‌های نفسانیِ من بر من غالب شد، از این‌رو اگر هم‌اکنون مرا عذاب فرمائی ظلمی بر من روا نداشته‌ای. در این حال حضرت حق فرمان می‌‌دهد که او را به سوی آتش برند. آن بنده چون این فرمان شنود گوید: پرروردگارا! گمان من به تو اینگونه نبود! حضرت حق فرماید: چه گمانی در حق من داشتی؟ گوید: گمان من در حق تو نیکوترین و شایسته‌ترین گمانها بود! حضرت حق نیز امر می‌‌فرماید تا او را به بهشت برند. آنگاه می‌‌فرماید: گمان نیکی که در حق من داشتی، اکنون تو را فائده داد و از جهنم خلاصی بخشیده بهشت را نصیبت نمود!" ؛
3. امام باقر(ع) فرمودند: "اگر بهشتیان تنها بواسطه اعمال خود به بهشت وارد شوند، پس آنان که خداوند از آتش رهائیشان بخشیده است، کجا خواهند بود؟!"؛
4. ابوعبیده گوید: به یکی از ائمه هدی(ع) عرض کردم: فدایت شوم! در حق من دعای خیر فرما که مرا گناهان بسیاری است. امام فرمودند: ابوعبیده! ساکت شو تا شیطان کمک کار نفست نباشد!، عفو خدا با هیچ چیزی قابل قیاس نیست، نه با گناهان تو و نه با غیر آن"؛
5. امام باقر(ع) فرمود: "در کتاب علی(ع) یافتیم که پیامبر اکرم(ص) بر فراز منبر فرمود: قسم به آنکه هیچ خدائی جز او نیست، هیچ مؤمنی به هیچ یک از خیرات دنیا و آخرت دست نمی‌یابد، مگر بواسطه اعتقاد نیکویش در حق حضرت حق، و امیدش به او، و نیکوئی اخلاقش، و بازداشتن خویشتن از غیبت مؤمنان. قسم به آنکه هیچ خدائی جز او نیست خداوند هیچ مؤمنی را بعد از توبه و استغفار از گناهان به عذاب مبتلا نمی‌سازد، مگر بواسطه سوء ظن و قطع امیدش از درگاه الهی، و بدی اخلاقش، و دست یازیدن به غیب مؤمنین؛ چرا که خداوند بخشنده و بزرگوار است، و تمامی نیکی‌ها به‌دست اوست؛ او حیا می‌کند که بندة مؤمنش به او امید نیک برد اما او با این امید مخالفت ورزیده گمان نیک بنده‌اش را باطل نماید. از این‌رو به خداوند حسن ظن ببرید، و به رحمت و بزرگواریش رغبت نمائید" ؛
6. امام رضا(ع) فرمودند در حق خداوند ظن نیکو برید چرا که او می‌‌فرماید من همانگونه‌ام که بنده مؤمنم تصورم می‌‌نماید اگر در حق من گمان خیر برد برای او خیر خواهم بود و اگر گمان ناپسند برد برایش همانگونه خواهم بود. ؛
7. پیامبر اکرم(ص) فرمودند هیچیک از شما نباید پیش از آنکه به خداوند ظن نیکو یابد از این دنیا خارج شود چراکه حسن ظن به خدا بهای بهشت است؛
8. امیرالمؤمنین(ع) فرمودند فرزند عزیزم چنان از خدا بترس که گوئی اگربا حسنات تمامی مردم روزگاران به درگاه او حاضر شوی آن را از تو نخواهد پذیرفت و چنان به او امیدوار باش که اگر گناهان تمامی مردم دنیا را به همراه داشته باشی تو را خواهد بخشید ؛
9. پیامبر اکرم(ص) فرمودند خداوند به حضرت داود وحی فرمود که ‌ای داود همانگونه که هرکس زیر نور خورشید بنشیند جا برای او تنگ نخواهد شد هرکس هم در رحمت من بنشیند رحمت من کم نشده همچنان فراخ خواهد ماند؛
10. به امام سجاد عرض شد حسن بصری گوید تعجبی از آنان که هلاک شدند رسیدند واز رحمت امام الهی دور ماندند نیست تعجب از آنان است که نجات یافتند و به رحمت الهی رسیدند امام فرمودند اما من می‌گویم تعجب، از آنان است که با وجود گستردگی رحمت الهی به هلاکت رسیدند و به آن رحمت بی‌منتها دست نیافتند.

منابع

• مظاهری، حسین، دانش اخلاق اسلامی ج۱

پانویس

 با کلیک بر فلش ↑ به محل متن مرتبط با این پانویس منتقل می‌شوید: