ذکر در معارف و سیره نبوی: تفاوت میان نسخه‌ها

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱۹: خط ۱۹:
ایشان بر همین اساس می‌فرماید:
ایشان بر همین اساس می‌فرماید:
{{متن حدیث|لَا تَخْتَارَنَّ عَلَى ذِكْرِ اللَّهِ شَيْئاً فَإِنَّهُ يَقُولُ {{متن قرآن|وَلَذِكْرُ اللَّهِ أَكْبَرُ}}<ref>«و به راستی یادکرد خداوند (از هر چیز) بزرگ‌تر است» سوره عنکبوت، آیه ۴۵.</ref>}}<ref>«هیچ چیزی را بر یاد خدا ترجیح مده؛ زیرا خداوند می‌فرماید: «و ذکر خدا بزرگ‌تر است» میزان الحکمه، ج۴، ص۱۸۳۸.</ref>.
{{متن حدیث|لَا تَخْتَارَنَّ عَلَى ذِكْرِ اللَّهِ شَيْئاً فَإِنَّهُ يَقُولُ {{متن قرآن|وَلَذِكْرُ اللَّهِ أَكْبَرُ}}<ref>«و به راستی یادکرد خداوند (از هر چیز) بزرگ‌تر است» سوره عنکبوت، آیه ۴۵.</ref>}}<ref>«هیچ چیزی را بر یاد خدا ترجیح مده؛ زیرا خداوند می‌فرماید: «و ذکر خدا بزرگ‌تر است» میزان الحکمه، ج۴، ص۱۸۳۸.</ref>.
<ref>[[سید حسین اسحاقی|اسحاقی، سید حسین]]، [[کانون محبت (کتاب)|کانون محبت]] ص ۹.</ref>
<ref>[[سید حسین اسحاقی|اسحاقی، سید حسین]]، [[نگین رسالت (کتاب)|نگین رسالت]] ص ۹.</ref>


== جستارهای وابسته ==
== جستارهای وابسته ==

نسخهٔ ‏۱ نوامبر ۲۰۲۱، ساعت ۱۳:۵۱

اين مدخل از زیرشاخه‌های بحث ذکر است. "ذکر" از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:

مقدمه

رسول خدا(ص) در مقام بندگی، همواره خود را در محضر خداوند می‌دید و یاد الله با تمام وجودش عجین شده بود و جز با یاد او کاری انجام نمی‌داد. امام حسین(ع) می‌فرماید از پدرم درباره چگونگی مجلس رسول خدا(ص) پرسیدم. ایشان فرمود: «كَانَ رَسُولُ اللَّهِ(ص) لَا يَجْلِسُ وَ لَا يَقُومُ إِلَّا عَلَى ذِكْرِ اللَّهِ‌»[۱]. امام صادق(ع) نیز فرموده است: شیوه رسول خدا چنان بود که روزی سیصد و شصت بار خدا را حمد و ستایش می‌کرد و چنین می‌فرمود: «الْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِ الْعالَمِينَ كَثِيراً عَلَى كُلِّ حَالٍ»[۲].

یاد خداوند، آدمی را از غفلت و بی‌خبری وا می‌رهاند. پیامبر خدا می‌فرماید: «مَا مِنْ سَاعَةٍ تَمُرُّ بِابْنِ آدَمَ لَمْ يَذْكُرِ اللَّهَ فِيهَا بِخَيْرٍ إِلَّا حَسِرَ عِنْدَهَا يَوْمَ الْقِيَامَةِ»[۳].

حضرت محمد(ص) در تشبیهی چنین می‌فرماید: «الذَّاكِرُ فِي الْغَافِلِينَ كَالْمُقَاتِلِ فِي الْفَارِّينَ‌»[۴]. رسول الله(ص) در جایی دیگر به این نکته اشاره دارد که ذاکران خداوند سیراب می‌میرند: «كُلُّ أَحَدٍ يَمُوتُ عَطْشَانَ إِلَّا ذَاكِرَ اللَّهِ»[۵]. ایشان، یاد خدا را شفای دل‌ها می‌داند: «ذِكْرُ اللَّهِ شِفَاءُ الْقُلُوبِ‌»[۶] و می‌فرماید هر که بسیار به یاد خدا باشد، خداوند دوستش می‌دارد: «مَنْ أَكْثَرَ ذِكْرَ اللَّهِ أَحَبَّهُ‌»[۷].

پیامبر گرامی اسلام، یاد خدا را در مواقع خاص، لازم و ضروری می‌شمارد و می‌فرماید: «اذْكُرِ اللَّهَ عِنْدَ هَمِّكَ إِذَا هَمَمْتَ وَ عِنْدَ لِسَانِكَ إِذَا حَكَمْتَ وَ عِنْدَ يَدِكَ إِذَا قَسَمْتَ»[۸].

رسول الله(ص) در فضیلت یاد خدا می‌فرماید: هیچ کاری نزد خداوند متعال، محبوب‌تر و هیچ عاملی در نجات بنده از هر گناهی در دنیا و آخرت، مؤثرتر از ذکر خدا نیست. عرض شد: حتی جنگ در راه خدا؟ فرمود: اگر یاد خدا در میان نبود، دستور جنگ داده نمی‌شد[۹]. ایشان بر همین اساس می‌فرماید: «لَا تَخْتَارَنَّ عَلَى ذِكْرِ اللَّهِ شَيْئاً فَإِنَّهُ يَقُولُ وَلَذِكْرُ اللَّهِ أَكْبَرُ[۱۰]»[۱۱]. [۱۲]

جستارهای وابسته

منابع

پانویس

  1. «رسول خدا(ص) این گونه بود که در هیچ مجلسی نشست و برخاست نمی‌کرد مگر به یاد خدا» علامه طباطبایی، سنن النبی، ترجمه: حسین استاد ولی، ص۳۷۲.
  2. «در هر حال ستایش بسیار شایسته پروردگار جهانیان است» اصول کافی، کتاب الدعا، باب التحمید، ح۳.
  3. «هیچ لحظه‌ای نیست که بر فرزند آدم بگذرد و او در آن لحظه به یاد خدا نباشد، مگر آنکه در روز رستاخیز برای آن لحظه افسوس می‌خورد». متقی هندی، کنزالعمال، ج۱، ص۴۲۴، ح۱۸۱۹.
  4. «کسی که در میان غافلین به یاد خدا باشد، مانند کسی است که در میان فراریان می‌جنگد» مکارم الاخلاق، ج۲، ص۳۷۳.
  5. «تمام انسان‌ها لب تشنه می‌میرند، مگر ذاکر خدا» بحارالانوار، ج۸۱، ص۲۴۰.
  6. کنزالعمال، ج۱، ص۴۱۴، ح۱۷۵۱.
  7. میزان الحکمه، ج۴، ص۱۸۵۲.
  8. «هنگامی که قصد انجام امر مهمی را داری و نیز هنگام بیان حکم در مقام قضاوت و زمانی که تقسیم کردن چیزی به دست توست، خدا را یاد کن». میزان الحکمه، ج۴، ص۱۸۵۴.
  9. میزان الحکمه، ج۴، ص۱۸۳۸.
  10. «و به راستی یادکرد خداوند (از هر چیز) بزرگ‌تر است» سوره عنکبوت، آیه ۴۵.
  11. «هیچ چیزی را بر یاد خدا ترجیح مده؛ زیرا خداوند می‌فرماید: «و ذکر خدا بزرگ‌تر است» میزان الحکمه، ج۴، ص۱۸۳۸.
  12. اسحاقی، سید حسین، نگین رسالت ص ۹.