خطبه ۱۸۴ نهج البلاغه: تفاوت میان نسخه‌ها

* [[خطبه]] ۱۸۴ [[نهج البلاغه]]، معروف به [[خطبه متقین]] از معروف‌ترین [[خطبه‌های نهج البلاغه]] (هم از نظر محتوا و هم از نظر [[بلاغت]] [[کلام]]) است. اما در پاسخ به سؤال یکی از [[یاران]] خویش، به‌نام همّام، که مردی پارسا و زنده‌ل بود، به بیان صفات [[پارسایان]] می‌پردازد. [[روح]] آماده سائل، آن‌گاه که از [[جایگاه]] والای [[پارسایان]] [[آگاه]] می‌شود، از [[جان]] برمی‌جهد و به [[دیدار]] معبود می‌شتابد. [[امام]] در [[کلام]] خویش به بیان پنجاه صفت [[متقین]] اشارت دارد.

* [[امام]] در ابتدای [[کلام]] به سهم‌های مختلف [[مردم]] از [[رزق و روزی]] [[الهی]] اشارت دارد. اما همه [[انسان‌ها]] در سطوح مختلف می‌توانند تقواپیشگی را [[انتخاب]] کنند و با پذیرش سختی‌های آن، [[سعادت]] را به‌دست آورند. آنان در [[دنیا]] نمونه [[فضیلت]] و برتری‌اند و در همه ارکان [[زندگی]] ([[لباس]]، پوشاک، [[خوراک]]، ارتباطات و...) [[اعتدال]] و [[میانه‌روی]] را برگزیده‌اند. سخن آنان [[ثواب]] و مشی آنان [[تواضع]] و [[فروتنی]] است. [[عظمت]] [[خداوند]] در عمق جانشان [[رسوخ]] کرده است و خود را همواره در محضر او می‌بینند. پس تنها از [[خداوند]] [[خوف]] دارند و تنها امیدشان به اوست و جز او از هیچ بنده‌ای [[بیم]] و امیدی به [[دل]] راه نمی‌دهند. آنان خود را از [[بندگی]] [[دنیا]] می‌رهانند و چند روزی در برابر [[حرام]] [[دنیا]] [[شکیبایی]] می‌گزینند و بدین‌سان [[سعادت]] جاودانی را می‌خرند. شباهنگام به [[نماز]] و [[تلاوت]]، [[تدبّر]] و [[تفکّر]] در [[آیات قرآن]] و نشانه‌های [[پروردگار]] و [[محاسبه]] [[نفس]] مشغول‌اند. [[دل]] به بشارت‌های [[الهی]] خوش کرده‌اند. آن‌گاه که [[آیات]] [[عذاب الهی]] را [[تلاوت]] کنند، گویی [[عذاب]] مهیب [[جهنم]] را با چشم [[دل]] می‌بینند و از آن هراسان و نالان، رو به درگاه [[خدا]] می‌آورند و از [[خداوند]] [[آزادی]] از [[عذاب الهی]] را می‌خواهند. روز آنان سرشار از [[نیکوکاری]] و [[شکیبایی]] و دانش‌اندوزی است. آنان همواره در صدد انجام اعمال نیک‌اند، اما [[کارهای نیک]] خود را برزگ نمی‌بینند و [[مغرور]] نمی‌شوند. [[تاریخ]] ایراد [[خطبه]] احتمالاً در ابتدای دوران [[خلافت امام]] {{ع}}، یعنی حدود نیمه دوم سال ۳۶ قمری بوده است.

== منابع ==