صبر در فقه اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱۷: خط ۱۷:
صبر بر [[بلاها]]، مصیبت‌ها و [[مرگ]] [[خویشاوندان]]، به‌ویژه فرزند و [[تأسی]] جستن به [[انبیا]] و [[اولیای الهی]] در مصائب [[مستحب]] است<ref>تذکرة الفقهاء، ج۲، ص ۱۱۷؛ وسائل الشیعة، ج۳، ص ۲۴۳ و ۲۵۵؛ العروة الوثقی، ج۲، ص ۱۲۵؛ توضیح المسائل مراجع، ج۱، ص ۳۴۷.</ref>.
صبر بر [[بلاها]]، مصیبت‌ها و [[مرگ]] [[خویشاوندان]]، به‌ویژه فرزند و [[تأسی]] جستن به [[انبیا]] و [[اولیای الهی]] در مصائب [[مستحب]] است<ref>تذکرة الفقهاء، ج۲، ص ۱۱۷؛ وسائل الشیعة، ج۳، ص ۲۴۳ و ۲۵۵؛ العروة الوثقی، ج۲، ص ۱۲۵؛ توضیح المسائل مراجع، ج۱، ص ۳۴۷.</ref>.


صبر بر طاعت به انجام دادن [[واجبات]] و نیز صبر از معصیت به ترک [[محرمات]]، [[واجب]] است.<ref>وسائل الشیعة، ج۱۵، ص ۲۳۶.</ref>.<ref> [[سید محمود هاشمی شاهرودی|هاشمی شاهرودی، سید محمود]]، [[فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت (کتاب)|فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت]] ج۵، صفحه ۴۴-۴۵.</ref>
صبر بر طاعت به انجام دادن [[واجبات]] و نیز صبر از معصیت به ترک [[محرمات]]، [[واجب]] است<ref>وسائل الشیعة، ج۱۵، ص ۲۳۶.</ref>.<ref> [[سید محمود هاشمی شاهرودی|هاشمی شاهرودی، سید محمود]]، [[فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت (کتاب)|فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت]] ج۵، صفحه ۴۴-۴۵.</ref>


== منابع ==
== منابع ==

نسخهٔ ‏۲ مهٔ ۲۰۲۳، ساعت ۱۱:۴۴

مقدمه

صبر در برابر جزَع در لغت به معنای خویشتن داری و بی‌تابی نکردن در برابر مصائب، ناملایمات و مکروهات است.[۱]

در حدیثی از رسول خدا (ص) آمده است: صبر بر سه قسم است: صبر بر مصائب که با بی‌تابی نکردن و زبان به شکوه نگشودن و مانند آن تحقق می‏‌یابد؛ صبر بر طاعت که با انجام دادن طاعت و استمرار بر آن و از مسیر شرع و دیانت خارج نشدن محقق می‏‌شود و صبر بر معصیت و گناه که با ترک گناه و بازداشتن نفس خود از گرایش به سوی آن تحقق می‏‌یابد[۲].

برترین اخلاق پسندیده که ریشه و اصل بسیاری از خوی‌ها و خصلت‌های نیکو است و در آیات و روایات فراوان به آن سفارش شده، صبر است. خداوند در قرآن کریم می‌‏فرماید: ﴿وَلَنَبْلُوَنَّكُمْ بِشَيْءٍ مِنَ الْخَوْفِ وَالْجُوعِ وَنَقْصٍ مِنَ الْأَمْوَالِ وَالْأَنْفُسِ وَالثَّمَرَاتِ وَبَشِّرِ الصَّابِرِينَ[۳]، ﴿الَّذِينَ إِذَا أَصَابَتْهُمْ مُصِيبَةٌ قَالُوا إِنَّا لِلَّهِ وَإِنَّا إِلَيْهِ رَاجِعُونَ[۴].

امام صادق (ع) می‌‏فرماید: «جایگاه صبر نسبت به ایمان، همچون جایگاه سر است نسبت به تن، که چون سر برود، تن نیز می‏رود، همچنین اگر صبر برود، ایمان هم خواهدرفت»[۵].

صبر بر بلاها، مصیبت‌ها و مرگ خویشاوندان، به‌ویژه فرزند و تأسی جستن به انبیا و اولیای الهی در مصائب مستحب است[۶].

صبر بر طاعت به انجام دادن واجبات و نیز صبر از معصیت به ترک محرمات، واجب است[۷].[۸]

منابع

پانویس

  1. مجمع البحرین، واژه «صبر»؛ مرآة العقول، ج۸، ص:۱۲۰.
  2. الکافی (کلینی)، ج۲، ص۹۱.
  3. «و بی‌گمان شما را با چیزی از بیم و گرسنگی و کاستی دارایی‌ها و کسان و فرآورده‌ها می‌آزماییم، و شکیبایان را نوید بخش!» سوره بقره، آیه ۱۵۵.
  4. «همان کسان که چون بدیشان مصیبتی رسد می‌گویند: «انّا للّه و انّا الیه راجعون» (ما از آن خداوندیم و به سوی او باز می‌گردیم)» سوره بقره، آیه ۱۵۶.
  5. الکافی (کلینی)، ج۲، ص ۸۷.
  6. تذکرة الفقهاء، ج۲، ص ۱۱۷؛ وسائل الشیعة، ج۳، ص ۲۴۳ و ۲۵۵؛ العروة الوثقی، ج۲، ص ۱۲۵؛ توضیح المسائل مراجع، ج۱، ص ۳۴۷.
  7. وسائل الشیعة، ج۱۵، ص ۲۳۶.
  8. هاشمی شاهرودی، سید محمود، فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل بیت ج۵، صفحه ۴۴-۴۵.