استبصار: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{مدخل مرتبط| موضوع مرتبط = | عنوان مدخل = | مداخل مرتبط = [[استبصار در فقه اسلامی]]| پرسش مرتبط = }} | {{مدخل مرتبط| موضوع مرتبط = | عنوان مدخل = | مداخل مرتبط = [[استبصار در فقه اسلامی]]| پرسش مرتبط = }} | ||
'''استبصار''' به معنای [[بینا]] شدن، [[هدایت]] گشتن، از [[باطل]] به [[حق]] گرویدن، [[بصیرت]] یافتن و [[شناخت]] | '''استبصار''' به معنای [[بینا]] شدن، [[هدایت]] گشتن، از [[باطل]] به [[حق]] گرویدن، [[بصیرت]] یافتن و [[شناخت]] حقانیّت [[شیعه]] و [[مذهب]] [[اهل بیت]] و به آن گرویدن. آنان که [[اهل بیت]] را رها کرده و [[پیروی]] از دیگران کرده‌اند، در واقع کوردلانی‌اند که چشم بصیرتشان نابیناست. | ||
== مقدمه == | == مقدمه == | ||
وقتی به [[حق]] بودن [[تشیع]] و تبعیّت از [[عترت]] و [[ائمه]] [[معصوم]] پی می‌برند، [[چشم]] دلشان به روی [[حقیقت]] گشوده می‌شود. این همان استبصار است. در [[روایات]] فراوانی از [[شیعه]] با عناوینی همچون: [[مؤمن]]، [[عارف]]، [[بصیر]]، [[مستبصر]] یاد شده است. در زیارتنامه‌های متعددی نیز، [[آگاهی]] و [[ایمان]] و [[شناخت]] [[فضایل]] و [[مقامات]] و [[جایگاه]] [[امامان]] و قبول امامتشان با {{ | وقتی به [[حق]] بودن [[تشیع]] و تبعیّت از [[عترت]] و [[ائمه]] [[معصوم]] پی می‌برند، [[چشم]] دلشان به روی [[حقیقت]] گشوده می‌شود. این همان استبصار است. در [[روایات]] فراوانی از [[شیعه]] با عناوینی همچون: [[مؤمن]]، [[عارف]]، [[بصیر]]، [[مستبصر]] یاد شده است. در زیارتنامه‌های متعددی نیز، [[آگاهی]] و [[ایمان]] و [[شناخت]] [[فضایل]] و [[مقامات]] و [[جایگاه]] [[امامان]] و قبول امامتشان با {{متن حدیث|مستبصر بشأنکم، بفضلکم و... عارفا بحقّک مستبصرا...}} بیان شده است. [[امام علی|حضرت علی]] {{ع}} به [[سلمان]] فرمود: [[شیعیان]] ما وقتی به حدّ استبصار می‌رسند که فروغ [[معنوی]] و [[نورانیت]] [[علمی]] و [[غیبی]] ما را پذیرفته باشند<ref>{{متن حدیث|لا یبلغ أحد من شیعتنا حدّ الاستبصار حتّی یعرفنی بالنّورانیّة، فإذا عرفنی بها کان مستبصرا بالغا کاملا قد خاض بحرا من العلم...}}؛ بحارالأنوار، ج ۲۶ ص ۷.</ref> در [[حدیث]] دیگری آن حضرت فرمود: مقصود از خاشعین در آیۀ [[قرآن]] [[شیعیان]] مستبصرند: {{متن حدیث|الخاشعون هم الشّیعة المستبصرون...}}، چراکه [[پیروان]] [[عقاید]] دیگری مثل [[مرجئه]]، قدریّه، [[خوارج]] و دیگرانی چون [[نواصب]]، [[پیامبر]] [[خدا]] را قبول دارند و اختلافی میانشان نیست، اختلافشان دربارۀ [[ولایت]] من است که آن را [[انکار]] می‌کنند مگر اندکی<ref>بحار الأنوار، ج ۲۶ ص ۲.</ref>. گذشته از این موارد، که استبصار و [[بینایی دل]] و [[فکر]] را در [[ایمان]] به [[اهل بیت]] و [[خلافت]] [[ائمه]] [[شیعه]] می‌داند، پیوسته در طول [[تاریخ]] کسانی ابتدا در [[مذهب]] [[اهل سنت]] بوده‌اند، امّا به [[برکت]] [[عنایت الهی]] و در سایۀ [[کسب معرفت]] و مطالعۀ کتاب و مناظرات با [[علما]] یا به اسباب دیگر، [[شیعه]] و [[مستبصر]] شده و حتّی کتاب در [[حقانیت]] [[مذهب شیعه]] نگاشته‌اند، یا دست از عناد با [[شیعه]] برداشته، علیه تهمت‌های سنّی‌ها به [[افشاگری]] پرداخته‌اند<ref>از جمله ر.ک: "شرف الدین" محمّد رضا حکیمی ص ۱۳۹ بحث استبصار</ref>. | ||
امروز این حرکت [[نورانی]] و [[مقدّس]] رو به افزایش و گسترش است و نمونه‌های فراوانی دیده می‌شود که [[تشیّع]] را به عنوان [[مذهب]] [[حق]] می‌پذیرند. کسانی چون: [[محمد تیجانی]] و [[احمد حسین یعقوب الأردنی]] (مؤلف "[[عدالة الصحابة (کتاب)|عدالة الصحابة]]"، "[[الخطط السیاسیه (کتاب)|الخطط السیاسیّه]]"، "[[النظام السیاسی فی الأسلام (کتاب)|النظام السیاسی فی الأسلام]]"، "[[مرتکزات الفکر السیاسی (کتاب)|مرتکزات الفکر السیاسی]]") و [[محمّد امین انطاکی]] (مؤلف "[[لماذا اخترت مذهب الشیعه (کتاب)|لماذا اخترت مذهب الشیعه]]" و "[[فی طریقی الی الشیعه (کتاب)|فی طریقی الی الشیعه]]") [[شیخ سلیم بشری]]، طرف بحث با [[سید شرف الدین]] در [[المراجعات (کتاب)|المراجعات]]، [[شیخ محمود ابو ریه]] (مؤلف "[[اضواء علی السنة المحمدیه (کتاب)|اضواء علی السنّة المحمّدیّه]]")، و [[معتصم سید احمد]] (مؤلف [[کتاب]]"[[الحقیقة الضائعه (کتاب)|الحقیقة الضائعه]]" با ترجمۀ "[[حقیقت گمشده (کتاب)|حقیقت گمشده]]" در دو جلد و "[[رحلتی نحو مذهب آل البیت (کتاب)|رحلتی نحو مذهب آل البیت]]" و [[مروان]] خلیفات (مؤلف "[[و رکبت السفینة (کتاب)|و رکبت السفینة]]")، [[ادریس حسینی مغربی]] (مؤلف "[[لقد شیعنی الحسین (کتاب)|لقد شیّعنی الحسین]]"، "[[الخلافة المغتصبه (کتاب)|الخلافة المغتصبه]]" و "[[هکذا عرفت الشیعه (کتاب)|هکذا عرفت الشیعه]]")، و [[صائب عبد الحمید]] (مؤلف "[[منهج فی الانتماء المذهبی (کتاب)|منهج فی الانتماء المذهبی]]")، [[سعید ایوب]] (مؤلف "[[عقیدة المسیح الدجال (کتاب)|عقیدة المسیح الدجال]]" و "[[معالم الفتن (کتاب)|معالم الفتن]]")، [[اسعد وحید القاسم فلسطینی]] (مؤلف "[[حقیقة الشیعة الاثنی عشریه (کتاب)|حقیقة الشیعة الاثنی عشریه]])، [[صالح الوردانی مصری]] (مؤلف "[[الخدعه (کتاب)|الخدعه]]"، "[[رحلتی من السنة الی الشیعه (کتاب)|رحلتی من السنّة الی الشیعه]]"، "[[حرکة اهل البیت (کتاب)|حرکة اهل البیت]]"، "[[عقائد السنه و عقائد الشیعه (کتاب)|عقائد السنّه و عقائد الشیعه]]"، "[[السیف و السیاسة (کتاب)|السیف و السّیاسة]]"، و "[[دفاع عن الرسول (کتاب)|دفاع عن الرسول]]")، [[محمد عبد الحفیظ مصری]] (مؤلف "[[لماذا انا جعفری (کتاب)|لماذا انا جعفریّ]]")، [[سید عبد المنعم محمد حسن سودانی]] (مؤلف "[[بنور فاطمة اهتدیت (کتاب)|بنور فاطمة اهتدیت]]")، [[شیخ عبد اللّه ناصر]] از [[کشور]] [[کنیا]] (مؤلف "[[الشیعة و القرآن (کتاب)|الشیعة و القرآن]]"، "[[الشیعه و الحدیث (کتاب)|الشیعه و الحدیث]]"، "[[الشیعة و الصحابه (کتاب)|الشیعة و الصّحابه]]"، "[[الشیعة و التقیه (کتاب)|الشیعة و التقیّه]]" و "[[الشیعة و الإمامة (کتاب)|الشیعة و الإمامة]]")، [[عبد المحسن عبد اللّه السراوی]] (مؤلف "[[القطوف الدانیه (کتاب)|القطوف الدانیه]]")، [[سید علی بدری]] (مؤلف "[[احسن المواهب فی حقایق المذاهب (کتاب)|احسن المواهب فی حقایق المذاهب]]")، [[سید یاسین معیوف البدری]] (مؤلف "[[یا لیت قومی یعلمون (کتاب)|یا لیت قومی یعلمون]]")<ref>تعدادی از این کتاب‌ها به فارسی نیز ترجمه شده است، مانند کتاب‌های تیجانی، احمد یعقوب، صالح الوردانی، مروان خلیفات</ref> و صدها [[مستبصر]] دیگر از این قبیل، که [[نور]] [[ولایت]] [[اهل بیت]] دلشان را روشن ساخته و بر تعصب‌های [[کورکورانه]] و باورهای [[جاهلی]] [[غلبه]] یافته‌اند و با حرّیت و [[آزادگی]]، [[تشیّع]] را پذیرفته و اعلام کرده، یا تهمت‌های بی‌اساس به [[شیعه]] را پاسخ داده‌اند | امروز این حرکت [[نورانی]] و [[مقدّس]] رو به افزایش و گسترش است و نمونه‌های فراوانی دیده می‌شود که [[تشیّع]] را به عنوان [[مذهب]] [[حق]] می‌پذیرند. کسانی چون: [[محمد تیجانی]] و [[احمد حسین یعقوب الأردنی]] (مؤلف "[[عدالة الصحابة (کتاب)|عدالة الصحابة]]"، "[[الخطط السیاسیه (کتاب)|الخطط السیاسیّه]]"، "[[النظام السیاسی فی الأسلام (کتاب)|النظام السیاسی فی الأسلام]]"، "[[مرتکزات الفکر السیاسی (کتاب)|مرتکزات الفکر السیاسی]]") و [[محمّد امین انطاکی]] (مؤلف "[[لماذا اخترت مذهب الشیعه (کتاب)|لماذا اخترت مذهب الشیعه]]" و "[[فی طریقی الی الشیعه (کتاب)|فی طریقی الی الشیعه]]") [[شیخ سلیم بشری]]، طرف بحث با [[سید شرف الدین]] در [[المراجعات (کتاب)|المراجعات]]، [[شیخ محمود ابو ریه]] (مؤلف "[[اضواء علی السنة المحمدیه (کتاب)|اضواء علی السنّة المحمّدیّه]]")، و [[معتصم سید احمد]] (مؤلف [[کتاب]]"[[الحقیقة الضائعه (کتاب)|الحقیقة الضائعه]]" با ترجمۀ "[[حقیقت گمشده (کتاب)|حقیقت گمشده]]" در دو جلد و "[[رحلتی نحو مذهب آل البیت (کتاب)|رحلتی نحو مذهب آل البیت]]" و [[مروان]] خلیفات (مؤلف "[[و رکبت السفینة (کتاب)|و رکبت السفینة]]")، [[ادریس حسینی مغربی]] (مؤلف "[[لقد شیعنی الحسین (کتاب)|لقد شیّعنی الحسین]]"، "[[الخلافة المغتصبه (کتاب)|الخلافة المغتصبه]]" و "[[هکذا عرفت الشیعه (کتاب)|هکذا عرفت الشیعه]]")، و [[صائب عبد الحمید]] (مؤلف "[[منهج فی الانتماء المذهبی (کتاب)|منهج فی الانتماء المذهبی]]")، [[سعید ایوب]] (مؤلف "[[عقیدة المسیح الدجال (کتاب)|عقیدة المسیح الدجال]]" و "[[معالم الفتن (کتاب)|معالم الفتن]]")، [[اسعد وحید القاسم فلسطینی]] (مؤلف "[[حقیقة الشیعة الاثنی عشریه (کتاب)|حقیقة الشیعة الاثنی عشریه]])، [[صالح الوردانی مصری]] (مؤلف "[[الخدعه (کتاب)|الخدعه]]"، "[[رحلتی من السنة الی الشیعه (کتاب)|رحلتی من السنّة الی الشیعه]]"، "[[حرکة اهل البیت (کتاب)|حرکة اهل البیت]]"، "[[عقائد السنه و عقائد الشیعه (کتاب)|عقائد السنّه و عقائد الشیعه]]"، "[[السیف و السیاسة (کتاب)|السیف و السّیاسة]]"، و "[[دفاع عن الرسول (کتاب)|دفاع عن الرسول]]")، [[محمد عبد الحفیظ مصری]] (مؤلف "[[لماذا انا جعفری (کتاب)|لماذا انا جعفریّ]]")، [[سید عبد المنعم محمد حسن سودانی]] (مؤلف "[[بنور فاطمة اهتدیت (کتاب)|بنور فاطمة اهتدیت]]")، [[شیخ عبد اللّه ناصر]] از [[کشور]] [[کنیا]] (مؤلف "[[الشیعة و القرآن (کتاب)|الشیعة و القرآن]]"، "[[الشیعه و الحدیث (کتاب)|الشیعه و الحدیث]]"، "[[الشیعة و الصحابه (کتاب)|الشیعة و الصّحابه]]"، "[[الشیعة و التقیه (کتاب)|الشیعة و التقیّه]]" و "[[الشیعة و الإمامة (کتاب)|الشیعة و الإمامة]]")، [[عبد المحسن عبد اللّه السراوی]] (مؤلف "[[القطوف الدانیه (کتاب)|القطوف الدانیه]]")، [[سید علی بدری]] (مؤلف "[[احسن المواهب فی حقایق المذاهب (کتاب)|احسن المواهب فی حقایق المذاهب]]")، [[سید یاسین معیوف البدری]] (مؤلف "[[یا لیت قومی یعلمون (کتاب)|یا لیت قومی یعلمون]]")<ref>تعدادی از این کتاب‌ها به فارسی نیز ترجمه شده است، مانند کتاب‌های تیجانی، احمد یعقوب، صالح الوردانی، مروان خلیفات</ref> و صدها [[مستبصر]] دیگر از این قبیل، که [[نور]] [[ولایت]] [[اهل بیت]] دلشان را روشن ساخته و بر تعصب‌های [[کورکورانه]] و باورهای [[جاهلی]] [[غلبه]] یافته‌اند و با حرّیت و [[آزادگی]]، [[تشیّع]] را پذیرفته و اعلام کرده، یا تهمت‌های بی‌اساس به [[شیعه]] را پاسخ داده‌اند<ref>[[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ غدیر (کتاب)|فرهنگ غدیر]]، ص۶۷.</ref>. | ||
== منابع == | == منابع == | ||
{{منابع}} | {{منابع}} | ||
#[[پرونده:1368987.jpg|22px]] [[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ غدیر (کتاب)|'''فرهنگ غدیر''']] | # [[پرونده:1368987.jpg|22px]] [[جواد محدثی|محدثی، جواد]]، [[فرهنگ غدیر (کتاب)|'''فرهنگ غدیر''']] | ||
{{پایان منابع}} | {{پایان منابع}} | ||
| خط ۱۶: | خط ۱۶: | ||
{{پانویس}} | {{پانویس}} | ||
[[رده: | [[رده:اصطلاحات سیاسی]] | ||
[[رده:مدخل فرهنگ غدیر]] | [[رده:مدخل فرهنگ غدیر]] | ||
نسخهٔ کنونی تا ۱ ژوئن ۲۰۲۴، ساعت ۱۳:۲۰
استبصار از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود: استبصار در فقه اسلامی - پرسش مرتبط ندارداستبصار به معنای بینا شدن، هدایت گشتن، از باطل به حق گرویدن، بصیرت یافتن و شناخت حقانیّت شیعه و مذهب اهل بیت و به آن گرویدن. آنان که اهل بیت را رها کرده و پیروی از دیگران کرده‌اند، در واقع کوردلانی‌اند که چشم بصیرتشان نابیناست.
مقدمه
وقتی به حق بودن تشیع و تبعیّت از عترت و ائمه معصوم پی می‌برند، چشم دلشان به روی حقیقت گشوده می‌شود. این همان استبصار است. در روایات فراوانی از شیعه با عناوینی همچون: مؤمن، عارف، بصیر، مستبصر یاد شده است. در زیارتنامه‌های متعددی نیز، آگاهی و ایمان و شناخت فضایل و مقامات و جایگاه امامان و قبول امامتشان با «مستبصر بشأنکم، بفضلکم و... عارفا بحقّک مستبصرا...» بیان شده است. حضرت علی (ع) به سلمان فرمود: شیعیان ما وقتی به حدّ استبصار می‌رسند که فروغ معنوی و نورانیت علمی و غیبی ما را پذیرفته باشند[۱] در حدیث دیگری آن حضرت فرمود: مقصود از خاشعین در آیۀ قرآن شیعیان مستبصرند: «الخاشعون هم الشّیعة المستبصرون...»، چراکه پیروان عقاید دیگری مثل مرجئه، قدریّه، خوارج و دیگرانی چون نواصب، پیامبر خدا را قبول دارند و اختلافی میانشان نیست، اختلافشان دربارۀ ولایت من است که آن را انکار می‌کنند مگر اندکی[۲]. گذشته از این موارد، که استبصار و بینایی دل و فکر را در ایمان به اهل بیت و خلافت ائمه شیعه می‌داند، پیوسته در طول تاریخ کسانی ابتدا در مذهب اهل سنت بوده‌اند، امّا به برکت عنایت الهی و در سایۀ کسب معرفت و مطالعۀ کتاب و مناظرات با علما یا به اسباب دیگر، شیعه و مستبصر شده و حتّی کتاب در حقانیت مذهب شیعه نگاشته‌اند، یا دست از عناد با شیعه برداشته، علیه تهمت‌های سنّی‌ها به افشاگری پرداخته‌اند[۳].
امروز این حرکت نورانی و مقدّس رو به افزایش و گسترش است و نمونه‌های فراوانی دیده می‌شود که تشیّع را به عنوان مذهب حق می‌پذیرند. کسانی چون: محمد تیجانی و احمد حسین یعقوب الأردنی (مؤلف "عدالة الصحابة"، "الخطط السیاسیّه"، "النظام السیاسی فی الأسلام"، "مرتکزات الفکر السیاسی") و محمّد امین انطاکی (مؤلف "لماذا اخترت مذهب الشیعه" و "فی طریقی الی الشیعه") شیخ سلیم بشری، طرف بحث با سید شرف الدین در المراجعات، شیخ محمود ابو ریه (مؤلف "اضواء علی السنّة المحمّدیّه")، و معتصم سید احمد (مؤلف کتاب"الحقیقة الضائعه" با ترجمۀ "حقیقت گمشده" در دو جلد و "رحلتی نحو مذهب آل البیت" و مروان خلیفات (مؤلف "و رکبت السفینة")، ادریس حسینی مغربی (مؤلف "لقد شیّعنی الحسین"، "الخلافة المغتصبه" و "هکذا عرفت الشیعه")، و صائب عبد الحمید (مؤلف "منهج فی الانتماء المذهبی")، سعید ایوب (مؤلف "عقیدة المسیح الدجال" و "معالم الفتن")، اسعد وحید القاسم فلسطینی (مؤلف "حقیقة الشیعة الاثنی عشریه)، صالح الوردانی مصری (مؤلف "الخدعه"، "رحلتی من السنّة الی الشیعه"، "حرکة اهل البیت"، "عقائد السنّه و عقائد الشیعه"، "السیف و السّیاسة"، و "دفاع عن الرسول")، محمد عبد الحفیظ مصری (مؤلف "لماذا انا جعفریّ")، سید عبد المنعم محمد حسن سودانی (مؤلف "بنور فاطمة اهتدیت")، شیخ عبد اللّه ناصر از کشور کنیا (مؤلف "الشیعة و القرآن"، "الشیعه و الحدیث"، "الشیعة و الصّحابه"، "الشیعة و التقیّه" و "الشیعة و الإمامة")، عبد المحسن عبد اللّه السراوی (مؤلف "القطوف الدانیه")، سید علی بدری (مؤلف "احسن المواهب فی حقایق المذاهب")، سید یاسین معیوف البدری (مؤلف "یا لیت قومی یعلمون")[۴] و صدها مستبصر دیگر از این قبیل، که نور ولایت اهل بیت دلشان را روشن ساخته و بر تعصب‌های کورکورانه و باورهای جاهلی غلبه یافته‌اند و با حرّیت و آزادگی، تشیّع را پذیرفته و اعلام کرده، یا تهمت‌های بی‌اساس به شیعه را پاسخ داده‌اند[۵].
منابع
پانویس
- ↑ «لا یبلغ أحد من شیعتنا حدّ الاستبصار حتّی یعرفنی بالنّورانیّة، فإذا عرفنی بها کان مستبصرا بالغا کاملا قد خاض بحرا من العلم...»؛ بحارالأنوار، ج ۲۶ ص ۷.
- ↑ بحار الأنوار، ج ۲۶ ص ۲.
- ↑ از جمله ر.ک: "شرف الدین" محمّد رضا حکیمی ص ۱۳۹ بحث استبصار
- ↑ تعدادی از این کتاب‌ها به فارسی نیز ترجمه شده است، مانند کتاب‌های تیجانی، احمد یعقوب، صالح الوردانی، مروان خلیفات
- ↑ محدثی، جواد، فرهنگ غدیر، ص۶۷.