شهر

متن این جستار آزمایشی و غیرنهایی است. برای اطلاع از اهداف و چشم انداز این دانشنامه به صفحه آشنایی با دانشنامه مجازی امامت و ولایت مراجعه کنید.

اين مدخل از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:

شهر در قرآن | شهر در حدیث | شهر در کلام اسلامی

در این باره، تعداد بسیاری از پرسش‌های عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل شهر (پرسش) قابل دسترسی خواهند بود.

مقدمه

• آبادانی و شهریت در مفهوم اجتماعی گاه با وصف اخلاقی و معنوی و مسائلی است که موجب تداوم آیادانی و رشد و ایجاد یا حفظ تمدن است. بسا شهرهایی با وصف آبادانی و رونق بوده، اما به نکات اخلاقی و عدالت و معنویت توجه نکرده و همین باعث تزلزل و زوال تدریجی آنان شده است. در این مدخل به آیاتی اشاره می‌گردد که در خطاب به پیامبر به این گذشته‌ها و یا نکات ایمنی معنوی اشاره می‌گردد.

1. ﴿لَا يَغُرَّنَّكَ تَقَلُّبُ الَّذِينَ كَفَرُوا فِي الْبِلَادِ * مَتَاعٌ قَلِيلٌ ثُمَّ مَأْوَاهُمْ جَهَنَّمُ وَبِئْسَ الْمِهَادُ﴾
2. ﴿وَالْمُؤْتَفِكَةَ أَهْوَى﴾
3. ﴿وَكَانَ فِي الْمَدِينَةِ تِسْعَةُ رَهْطٍ يُفْسِدُونَ فِي الْأَرْضِ وَلَا يُصْلِحُونَ﴾؛ ﴿فَتِلْكَ بُيُوتُهُمْ خَاوِيَةً بِمَا ظَلَمُوا إِنَّ فِي ذَلِكَ لَآيَةً لِقَوْمٍ يَعْلَمُونَ﴾
4. ﴿لَا يُقَاتِلُونَكُمْ جَمِيعًا إِلَّا فِي قُرًى مُحَصَّنَةٍ أَوْ مِنْ وَرَاءِ جُدُرٍ بَأْسُهُمْ بَيْنَهُمْ شَدِيدٌ تَحْسَبُهُمْ جَمِيعًا وَقُلُوبُهُمْ شَتَّى ذَلِكَ بِأَنَّهُمْ قَوْمٌ لَا يَعْقِلُونَ﴾
5. ﴿وَجَعَلْنَا بَيْنَهُمْ وَبَيْنَ الْقُرَى الَّتِي بَارَكْنَا فِيهَا قُرًى ظَاهِرَةً وَقَدَّرْنَا فِيهَا السَّيْرَ سِيرُوا فِيهَا لَيَالِيَ وَأَيَّامًا آمِنِينَ﴾

نکات

در آیات فوق این موضوعات مطرح گردیده است:

1. شهرهای اطراف مکه، محل تجارت کافران در زمان پیامبر: ﴿لَا يَغُرَّنَّكَ تَقَلُّبُ الَّذِينَ كَفَرُوا فِي الْبِلَادِ * مَتَاعٌ قَلِيلٌ ثُمَّ مَأْوَاهُمْ جَهَنَّمُ وَبِئْسَ الْمِهَادُ﴾
2. بصره شهری آباد در زمان‌های گذشته و زیرو شدن آن، با عذاب الهی: ﴿وَالْمُؤْتَفِكَةَ أَهْوَى﴾» در برخی از روایات از مؤتفکه به عنوان شهر بصره یاد شده و دلیل آن در خطبه حضرت است که در خطاب به مردم بصره می‌گوید: یا أهل المؤتفکة". (نورالثقلین ج ۵، ص ۱۷۲ ح ۱۰۵-۱۰۶).
3. وجود بقایای شهر حِجر تا عصر پیامبر اکرم و امکان مشاهده آن برای مردم: «﴿وَكَانَ فِي الْمَدِينَةِ تِسْعَةُ رَهْطٍ يُفْسِدُونَ فِي الْأَرْضِ وَلَا يُصْلِحُونَ﴾....؛ ﴿فَتِلْكَ بُيُوتُهُمْ خَاوِيَةً بِمَا ظَلَمُوا إِنَّ فِي ذَلِكَ لَآيَةً لِقَوْمٍ يَعْلَمُونَ﴾.
4. یهود و منافقان فقط ازپشت دیوارهای قریه‌ها وقلعه‌هایشان جرئت جنگیدن باپیامبر ومسلمین را دارند و از جنگیدن در فضای باز خودداری می‌کنند و از پیامبر و مسلمانان می‌ترسند: «﴿لَا يُقَاتِلُونَكُمْ جَمِيعًا إِلَّا فِي قُرًى مُحَصَّنَةٍ أَوْ مِنْ وَرَاءِ جُدُرٍ﴾.

پرسش‌های وابسته

جستارهای وابسته

منابع

1. سعیدیان‌فر و ایازی، فرهنگ‌نامه پیامبر در قرآن کریم

پانویس

 با کلیک بر فلش ↑ به محل متن مرتبط با این پانویس منتقل می‌شوید: