کمیت بن زید اسدی
موضوع مرتبط ندارد - مدخل مرتبط ندارد - پرسش مرتبط ندارد
کمیت بن زید اسدی[۱] از شاعران برجستۀ شیعه که سروده‌هایش دربارۀ اهل بیت و مرثیۀ امام حسین (ع) معروف است.
مقدمه
کنیۀ او "ابو المستهل" و اهل کوفه بود. هواداری شدید از بنی هاشم می‌کرد و با سروده‌هایش آنان را می‌ستود. مشهورترین شعرش "هاشمیات" است. "در وی خصالی بود که هیچ شاعر نداشت: خطیب بنی اسد، فقیه شیعه، سوارکاری دلیر، بخشنده و تیرانداز بود و در میان قومش کسی مهارت او را در تیراندازی نداشت[۲]. ولادتش در سال ۶۰ و وفاتش در سال ۱۲۶ هجری بود. این شاعر برجسته، زبان شعری خویش را در راه دفاع از مکتب و ولایت و بیان فضایل عترت و مظالم دشمنان خاندان پیامبر به کار گرفت. مورد علاقه و محبّت شدید و دعای خاصّ ائمّه بود و از بزرگترین مرثیه‌سرایان عاشورا به شمار می‌رفت. قصیدۀ میمیّۀ مَنْ لِقَلْبٍ مُتَيَّمٍ مُسْتَهَام... او معروف است. وی در سال شهادت امام حسین (ع) به دنیا آمد و به برکت دعای امام سجاد (ع) پایان عمرش ختم به شهادت شد. او که مدّتی متواری بود، در ایّام خلافت مروان به شهادت رسید و در همان کوفه در مقبرۀ بنی اسد دفن شد[۳].
امام باقر (ع) در حق او دعا فرمود که: «لازِلتَ مُؤَيَّداً بِروحِ القُدُسِ ما ذَبَبتَ عَنّا أهلَ البَيتِ». یعنی همواره تا زمانی که از ما خاندان دفاع می‌کنی، مؤیّد به روح القدس باشی. همچنین روایت است که در ایّام تشریق، خدمت امام صادق (ع) رسید و اجازه خواست که دربارۀ آن خاندان شعری بخواند. حضرت اهل بیت را جمع کرد تا آنان هم بشنوند. کمیت اشعار خود را خواند و حاضران گریستند. امام صادق دست به دعا بلند کرد و گفت: «اللهم اغفر للكميت ما قدّم و ما اخّر و ما اسرّ و ما اعلن و اعطه حتّى يرضى»[۴]؛ خدایا، گذشته و آینده کمیت را ببخشای و از نهان و آشکار او در گذر و به او آن قدر عطا کن تا راضی گردد[۵].
کمیت بن زید اسدی
از شاعران بزرگ اسلام و آشنا به لغت عرب بوده است. زمانی از ابومسلم معاذ بن مسلم لغت‌دان مشهور، درباره وی سؤال کردند؛ گفت: «او در شعر از اولین و آخرین برتر است». عکرمه ضُبّی هم گفته است اگر شعر کمیت نبود، مترجمی برای لغت و بیانی برای زبان عرب نبود. کمیت، خطیب بنی اسد و فقیه شیعه و حافظ قرآن و نسب‌دان و خوشنویس بود. قصائد هاشمیات او، از بهترین نوع شعر عربی است. وی به شرف ملاقات امام زین العابدین و امام باقر و امام صادق(ع) رسیده و قصائدش را در مدح و رثای اهل بیت(ع) برای آنها خوانده و مورد توجه خاص آن ذوات مقدس واقع شده است. کمیت در سال ۱۲۶ به دست یوسف بن عمر حکمران کوفه به شهادت رسید[۶].[۷]
منابع
پانویس
- ↑ کمیت در لغت، به معنای اسب نیک سرخ فش و دم سیاه است، اسب سرخرنگ که به سیاهی بزند و یال و دم او سیاه باشد (لغت‌نامۀ دهخدا) و این که می‌گویند: کمیتش لنگ است، کنایه از عجز و ناتوانی است.
- ↑ لغت‌نامه، دهخدا.
- ↑ الغدیر، ج۲، ص۱۹۵؛ سفینة البحار، ج۲، ص۴۹۶. دربارۀ وی، از جمله ر. ک: «کمیت بن زیاد، شاعر العقیده».
- ↑ منتهی الآمال، ج۱، ص۲۱۳ (چاپ ۱۳۳۱ شمسی).
- ↑ محدثی، جواد، فرهنگ عاشورا، ص ۴۰۴.
- ↑ تأسیس الشیعه، ص۱۸۹.
- ↑ رجبی دوانی، محمد حسین، کوفه و نقش آن در قرون نخستین اسلامی ص ۴۸۳.