علم الیقین معصوم

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت

نسخه‌ای که می‌بینید نسخه‌ای قدیمی از صفحه‌است که توسط Bahmani (بحث | مشارکت‌ها) در تاریخ ‏۲۰ نوامبر ۲۰۱۸، ساعت ۱۵:۲۶ ویرایش شده است. این نسخه ممکن است تفاوت‌های عمده‌ای با نسخهٔ فعلی بدارد.

اين مدخل از زیرشاخه‌های بحث علم معصوم است. "علم الیقین معصوم" از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:
در این باره، تعداد بسیاری از پرسش‌های عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل علم معصوم (پرسش) قابل دسترسی خواهند بود.

چیستی علم الیقین و برخورداری امام از آن

  • یقین عبارت است از علم صد در صدی که هیچ شک و تردیدی در آن راه نداشته باشد.[۱] علم الیقین عبارت است از علم به چیزی غایب از چشم و دل بر اساس دلایل عقلی و نظری، مانند علم به وجود آتش به واسطه دیدن دود.[۲] و عین الیقین عبارت است از دیدن آتش بدون واسطه و حق الیقین عبارت است از افتادن در آتش و سوختن در آن؛ یا مانند علم به مرگ که علم الیقین است، مشاهده مرگ و ملایکه آن، که عین الیقین و چشیدن مرگ که حق الیقین است.[۳] خداوند در قرآن کریم امامان(علیهم السلام) را به صبر و یقین توصیف می‌کند: «وَجَعَلْنَا مِنْهُمْ أَئِمَّةً يَهْدُونَ بِأَمْرِنَا لَمَّا صَبَرُوا وَكَانُوا بِآيَاتِنَا يُوقِنُونَ»[۴] و از طرف دیگر رؤیت ملکوت آسمان‌ها و زمین را مقدّمۀ حصول مقام یقین قرار می‌دهد: «وَكَذَلِكَ نُرِي إِبْرَاهِيمَ مَلَكُوتَ السَّمَاوَاتِ وَالأَرْضِ وَلِيَكُونَ مِنَ الْمُوقِنِينَ»[۵] لذا علم یقینی لازمه‌اش، کشف حجاب غیب، و برچیدن بساط اعتبار و کثرت، و دخول در عالم توحید و وحدت ذات حقّ است: «كَلاَّ لَوْ تَعْلَمُونَ عِلْمَ الْيَقِينِ لَتَرَوُنَّ الْجَحِيم[۶]»[۷] به تعبیری دیگر مقصود از رؤیت، مشاهدهٔ عاملان و کارگزان الهی در آسمانها و زمین و دیدن حقیقت زمین و آسمان و ساکنان پیدا و پنهان آن می‌باشد که بیانی دیگر از فهم و مشاهدهٔ رابطهٔ مخلوقات الهی و علل و اسباب آن و کارفرمایان تجلی حوادث می‌باشد و ثمرهٔ رؤیت ملکوت در آیهٔ قرآن یقین تعریف شده است.[۸]
  • باید دانست علم لدنی که امامان(علیهم السلام) از آن برخوردار هستند، یقین تام می‌آورد که انسان نمی‌تواند چیز دیگری اراده کند و یکی از استلزاماتش عصمت است، علمی که به مرحله باور برسد، آدم را معصوم می‌کند.[۹] بنابراین امام به آن معنایی که قرآن آنرا استعمال می‏‌کند، کسی است که حجاب از پیش رویش برداشته شده و با مشاهده ملکوت آسمان‌ها و زمین به باطن امور آگاه است، یعنی به اذن خداوند از علم غیب آگاه می شود.[۱۰]

پرسش‌های وابسته

جستارهای وابسته

منبع‌شناسی جامع علم معصوم

منابع

پانویس

 با کلیک بر فلش ↑ به محل متن مرتبط با این پانویس منتقل می‌شوید:  

  1. ر.ک. شاکر، محمدتقی، منابع علم امامان در قرآن و روایات، ص 30
  2. ر.ک. حسینی شاهرودی، سیدمرتضی، آشنایی با عرفان اسلامی، ص 46
  3. ر.ک. حسینی شاهرودی، سیدمرتضی، آشنایی با عرفان اسلامی، ص 46
  4. سورۀ سجده، آیۀ 24
  5. سورۀ انعام، آیۀ 75
  6. سورۀ تکاثر، آیۀ 5 و 6
  7. ر.ک. حسینی طهرانی، سیدمحمد حسین، امام شناسی، ص 2
  8. ر.ک. شاکر، محمدتقی، منابع علم امامان در قرآن و روایات، ص 30
  9. ر.ک. رستم نژاد، مهدی، سخنرانی با موضوع: یکی از استلزامات علم لدنی عصمت است، خبرگزاری ابنا
  10. ر.ک. هاشمی، سیدعلی، مکاتبۀ اختصاصی با دانشنامۀ مجازی امامت و ولایت، مرکز پاسخگویی به سؤالات دینی انوار طاها