تواضع در فقه سیاسی
این مدخل زیرشاخهٔ بحث تواضع است. تواضع از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود: تواضع در قرآن - تواضع در حدیث - تواضع در نهج البلاغه - تواضع در اخلاق اسلامی - تواضع در سیره پیامبر خاتم - تواضع در معارف دعا و زیارات - تواضع در معارف و سیره سجادی - تواضع در معارف و سیره رضوی - پرسش‌های مرتبطمقدمه
فروتنی، تواضع مقارن با عطوفت و رحمت[۱] در مقابل رفع (تکبر و بزرگ‌نمایی)[۲].
- ﴿وَلَا تَحْزَنْ عَلَيْهِمْ وَاخْفِضْ جَنَاحَكَ لِلْمُؤْمِنِينَ﴾[۳].
"خفض جناح" از اوصاف پسندیده‌ای است که خداوند رسولش را به آن امر می‌کند و به معنای تحمل‌پذیری و صبر در برخورد با مؤمنین، همراهی کردن با آنان، همت گماشتن بر معاشرت و تربیت و تأدیب آنها به آداب الهی یا کنایه از مردم‌آمیزی و عدم مفارقت از آنان[۴].
از تأکیدات فراوان قرآن کریم حفض جناح در مقابل والدین است که اساس اخلاق در جامعه را تشکیل می‌دهد: ﴿وَاخْفِضْ لَهُمَا جَنَاحَ الذُّلِّ مِنَ الرَّحْمَةِ﴾[۵].
در فرهنگ سیاسی، مردم داری یا مردم آمیزی خصوصیت و حالت کسی است که به مشارکت با اعضای جامعه علاقه‌مند است و زندگی در جامعه را دوست دارد و در پناه آن آرام می‌گیرد[۶].[۷].
منابع
پانویس
- ↑ حسن مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، ج۳، ص۸۸.
- ↑ حسین راغب اصفهانی، مفردات الفاظ القرآن، ص۲۸۹.
- ↑ «برای آنان اندوه مخور و برای مؤمنان افتادگی کن!» سوره حجر، آیه ۸۸.
- ↑ سید محمد حسین طباطبایی، المیزان، ج۱۲، ص۱۹۳.
- ↑ «و از سر مهر برای آنان به خاکساری افتادگی کن و بگو پروردگارا! بر آنان بخشایش آور چنان که آنها مرا در کودکی پروردند» سوره اسراء، آیه ۲۴.
- ↑ علی‌اکبر آقابخشی و مینو افشاری‌راد، فرهنگ علوم سیاسی، ص۳۹۲.
- ↑ نظرزاده، عبدالله، فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم، ص: ۲۵۹-۲۶۰.