براساس منابع تاریخی امام حسین (ع) در طول زندگی با پنج زن ازدواج کرده است که عبارت‌اند از: شهربانو مادر امام سجاد (ع)؛ لیلی مادر مادر علی اکبر (ع)؛ رباب مادر حضرت علی اصغر (ع)؛ ام اسحاق و ام جعفر.

مقدمه

بر پایه گزارش منابع تاریخی، امام حسین (ع) در طول زندگی، با پنج زن، ازدواج کرده است که در این جا به شرح کوتاهی درباره آنان می‌پردازیم.

شهربانو

طبق نظر مشهور، شهربانو دختر یزدْگِرد، همسر امام حسین (ع) و مادر امام زین العابدین (ع) است. اختلاف در نام و نسب ایشان بسیار است و حتی برخی در اینکه شهربانو مادر امام سجاد (ع) بوده است نظری مخالف دارند. درباره زمان اسارت آن بانو که آیا در زمان حلیفه دوم بوده است یا خلیفه سوم و یا در زمان امیرالمؤمنین (ع) نیز اختلاف نظر وجود دارد و براساس منابع و ادله، قول سوم به واقع نزدیک‌تر است. شهربانو هنگام تولد امام سجاد (ع) از دنیا رفتند و لذا در کربلا حضور نداشته‌اند[۱].

لیلی

لیلی دختر ابو مره ثقفی، همسر امام حسین (ع) و مادر علی اکبر، از زنان فاضل عصر خویش بوده است[۲]. بر خلاف آنچه مشهور است، در کتاب‌های معتبر و مقتل‌ها نامی از ایشان در جریانات کربلا، کوفه و شام نیست[۳].[۴]

رباب

رباب دختر امرؤ القیس بن عدی است که پس از مسلمان شدن پدرش او را به امام حسین (ع) تزویج کرد[۵]. این بانوی با فضیلت از نظر عقل، ادب و جمال سرآمد زنان عصر خود بود[۶]. او مادر سکینه و عبدالله رضیع است[۷]. او در سفر کربلا همواره یار و یاور و همراه امام بود. او نماد محبت، وفا، صفا و صداقت و به تمام معنا قدردان نعمت وجود امام بود و پیروی از آن حضرت را بر خود وظیفه می‌دانست.

رباب در کربلا کودک شیرخواره‎اش در میان دستان امام حسین (ع) شربت شهادت نوشید و خود نیز به همراهی کاروان کربلا تا شام رفت. پس از بازگشت به مدینه، مدّت یک سال برای سید الشهدا (ع) عزاداری کرد. خواستگارانی از اشراف و بزرگان قریش را ردّ کرد و حاضر نشد با کسی ازدواج کند[۸].

ام اسحاق

اُم اسحاق، یکی از همسران امام حسین (ع) و از قبیله طَی است. او نخست با امام مجتبی (ع) ازدواج کرد که ثمره آن دو پسر و یک دختر به نام فاطمه بود. این فاطمه، همان همسر امام زین العابدین (ع) و مادر امام باقر (ع) است که در کربلا نیز حضور داشت. اما پس از شهادت امام مجتبی و به وصیتِ او، امام حسین (ع) با اُم اسحاق ازدواج کرد و از او صاحب دختری به نام فاطمه شد[۹].

ام جعفر

منابع

پانویس

  1. اکبر ذاکری، علی، درآمدی بر سیره معصومان در کتاب‌های چهارگانه شیعه، ص ۲۵۴ ـ ۲۵۷؛ خالقیان، فضل‌الله، مقاله «امام سجاد»، دانشنامه صحیفه سجادیه، ص ۷۸؛ محمدی ری‌شهری، محمد، گزیده دانشنامه امام حسین ص ۸۴.
  2. لغت‌نامه، دهخدا.
  3. منتهی الآمال، ج۱، ص۳۳۵.
  4. محدثی، جواد، فرهنگ عاشورا، ص ۴۲۴.
  5. ابوالفرج اصفهانی، الاغانی، ج۱۶، ص۱۴۱؛ انساب الاشراف، ج۲، ص۴۱۶؛ قندوزی، ینابیع الموده، ج۲، ص۳۸۷.
  6. ابوالفرج اصفهانی، الاغانی، ج۱۶، ص۱۴۱.
  7. ابوالفرج اصفهانی، الاغانی، ج۱۶، ص۱۴۰.
  8. مزینانی، محمد صادق، نقش زنان در حماسه عاشورا، ص۲۴۸-۲۵۱؛ محدثی، جواد، فرهنگ عاشورا، ص ۱۹۷؛ فخر روحانی، زهرا، مقاله «نقش زنان در نهضت حسینی»، فرهنگ عاشورایی ج۹ ص ۷۹.
  9. محمدی ری‌شهری، محمد، گزیده دانشنامه امام حسین ص ۸۴.