اسم اصلی امام مهدی
مقدمه
نام اصلی حضرت، "محمد" است. نامی که پیامبر اکرم(ص) برای ایشان گذارده و فرمود: "مهدی از فرزندان من است. اسم او اسم من و کنیه او کنیه من است"[۱]. در اینکه آیا می‌توان به نام اصلی حضرت، یعنی "محمد" تصریح کرد یا نه، در میان علمای شیعه اختلاف‌نظر است. و اما یاد کردن نام شریف معهود آن حضرت بر چندگونه متصوّر است:
- یاد کردن آن در کتاب‌ها، که در جایز بودنش تردید نیست؛ زیرا دلایل منع، شامل آن نمی‌شود و نیز شیوه علمای صالح و عامل از زمان کلینی تاکنون بر این بوده که نام آن حضرت را در کتاب‌های خود ذکر کرده‌اند؛ بدون اینکه کسی بر آنان اعتراض نماید.
- یاد کردن نام آن حضرت با اشاره و کنایه، مانند اینکه گفته شود: اسم او، اسم رسول خدا(ص) است، و کنیه‌اش، کنیه آن حضرت می‌باشد؛ این نیز جایز است، به همان دلایلی که در گونه اول گذشت. به اضافه روایات متعدّدی از طرق شیعه و سنی از پیامبر اسلام(ص) که در آنها تصریح فرموده است: "مهدی از فرزندان من است. نام او نام من و کنیه‌اش کنیه من می‌باشد"[۲]. گفتنی است که جایز بودن در این دو مورد مذکور، به غیر حال ترس اختصاص دارد؛ زیرا ترس از جمله عناوین عارضی است که مایه حرام شدن هر جایزی می‌گردد.
- یاد کردن آن حضرت در دعا و مناجات که ظاهرا در این مورد نیز جایز است.
- یاد کردن آن حضرت در مجامع و غیره به‌طور سرّی و به‌عنوان درددل، که در این صورت نیز جایز است؛ زیرا دلایل منع از این قسم منصرف است، پس اصل جواز و دلایل جواز، بدون معارض باقی می‌مانند. ضمن این که در روایت نبوی آمده: "اوست کسی که نامش به‌طور آشکارا پیش از قیامش نبرد مگر کافر به او"[۳].
- یاد کردن این اسم شریف در مواقع ترس، مانند: محافل و مجالس دشمنان دین که تقیّه با آنان واجب است. در حرمت این نوع هیچ اختلافی وجود ندارد، چنان‌که در روایات متعدّدی بر این حرمت، تصریح شده است.
- یاد کردن نام آن حضرت در مجالس و مجامعی که ترس و تقیّه‌ای در آنها نباشد. این مورد است که معرکه آراء و جای بحث و گفت‌وگو است. بعضی می‌گویند: اخبار گوناگونی در دست است که دلالت بر حرمت این نوع دارد. از جمله روایات، این است که امام هادی(ع) فرموده: "جانشین بعد از من، پسرم حسن است، پس چگونه خواهید بود در جانشین پس از جانشین من؟" راوی می‌گوید: عرض کردم: خداوند مرا فدای شما گرداند، چرا؟ فرمود: "زیرا شما شخص او را نمی‌بینید و بردن نامش برای شما روا نیست. " گفتم: پس چگونه او را یاد کنیم؟ فرمود: "بگویید حجت آل محمد(ع). "[۴] نیز در توقیع آن حضرت است که: "ملعون است ملعون است کسی که در محفلی از مردم، اسم مرا ببرد"[۵].
عده‌ای می‌گویند: منظور از حرمت بردن اسم صریح امام، در مورد تقیّه است؛ زیرا روایاتی داریم که به جهت جایز دانستن ذکر نام آن امام، در مقابل روایاتحرمت قرار دارند، و تنها راه جمع بین روایاتحرمت و جواز همین است. و دلایل دیگری هم می‌آورند که منطقی می‌نماید.
در این رابطه عالم بزرگ تشیع، علی بن عیسی اربلی می‌گوید: فتوای من این است که منع تلفظ به نام مهدی(ع) از روی تقیّه بوده است، ولی اکنون اشکال ندارد. [۶] همان‌گونه که محدث کبیر شیخ حر عاملی در وسایل الشیعه اختیار کرده است. پس ذکر نام شریف حضرت مهدی(ع) که عبارت از امام محمد فرزند امام حسن عسکری(ع) می‌باشد، در امثال زمان ما که تقیه لازم نیست، جایز است. [۷] البته با توجّه به فتوای علمای بزرگی به حرمت مسأله، جای احتیاط است و اصولاً از مسائل فقهی و اجتهادی محل اختلاف می‌باشد[۸].
عبدالله اسم مبارک حضرت مهدی(ع) است. رسول خدا(ص) فرمود: "اسم مهدی، احمد و عبدالله و مهدی(ع) است"[۹].[۱۰]
پرسش مستقیم
پرسش‌های وابسته
- نام اصلی امام مهدی چیست؟ (پرسش)
- آیا بردن نام امام مهدی حرام است؟ (پرسش)
- نام امام مهدی به چه معناست؟ (پرسش)
- نام‌های امام مهدی چیستند؟ (پرسش)
- آیا در قرآن کریم به امام مهدی اشاره شده است؟ (پرسش)
- چرا نام امام مهدی در قرآن نیامده است؟ (پرسش)
- چرا به امام مهدی شریک القرآن میگوییم؟ آیا این لقب را به ائمه دیگر هم می‌توان نسبت داد؟ (پرسش)
- نام امام مهدی در کتاب‌ها و ملل گوناگون چیست؟ (پرسش)
- آیا نام بردن اسم امام مهدی یعنی محمد جایز است؟ (پرسش)
- چرا می‌گویند به زبان آوردن و گفتن اسم واقعی امام مهدی حرام است؟ (پرسش)
- چرا نام امام مهدی برده نمی‌شود و به صورت م ح م د نوشته می‌شود؟ (پرسش)
- علت نهی از ذکر اسم خاص امام مهدی چیست؟ (پرسش)
