امام صادق (ع) فرمودند: "بندهای بدکردار را در قیامت به محضر الهی میآورند. خداوند به او خطاب مینماید: آیا تو را امر نمودم که از من اطاعت کنی؟ آیا تو را از گناهنهی نکردم؟ آن بنده پاسخ میدهد: پروردگارا! آری! هم امر کردی و هم نهی فرمودی، امّا خواستهای نفسانیِ من بر من غالب شد، از اینرو اگر هماکنون مرا عذاب فرمائی ظلمی بر من روا نداشتهای. در این حال حضرت حقفرمان میدهد که او را به سوی آتش برند. آن بنده چون این فرمان شنود گوید: پرروردگارا! گمان من به تو اینگونه نبود! حضرت حق فرماید: چه گمانی در حق من داشتی؟ گوید: گمان من در حق تو نیکوترین و شایستهترین گمانها بود! حضرت حق نیز امر میفرماید تا او را به بهشت برند. آنگاه میفرماید: گماننیکی که در حق من داشتی، اکنون تو را فائده داد و از جهنم خلاصی بخشیده بهشت را نصیبت نمود!" [۲]؛
امام رضا (ع) فرمودند در حقخداوند ظن نیکو برید چرا که او میفرماید من همانگونهام که بنده مؤمنم تصورم مینماید اگر در حق من گمان خیر برد برای او خیر خواهم بود و اگر گمانناپسند برد برایش همانگونه خواهم بود. [۶]؛
امیرالمؤمنین (ع) فرمودند فرزند عزیزم چنان از خدا بترس که گوئی اگربا حسنات تمامی مردم روزگاران به درگاه او حاضر شوی آن را از تو نخواهد پذیرفت و چنان به او امیدوار باش که اگر گناهان تمامی مردمدنیا را به همراه داشته باشی تو را خواهد بخشید [۸]؛
به امام سجاد عرض شد حسن بصری گوید تعجبی از آنان که هلاک شدند رسیدند واز رحمتامامالهی دور ماندند نیست تعجب از آنان است که نجات یافتند و به رحمت الهی رسیدند امام فرمودند اما من میگویم تعجب، از آنان است که با وجود گستردگی رحمت الهی به هلاکت رسیدند و به آن رحمت بیمنتها دست نیافتند[۱۰].[۱۱].