اصحاب امام مهدی
متن این جستار آزمایشی است؛ امید می رود در آینده نه چندان دور آماده شود. برای اطلاع از جزئیات بیشتر به بانک جامع پرسش و پاسخ مهدویت مراجعه کنید.
- اين مدخل از چند منظر متفاوت، بررسی میشود:
- در این باره، تعداد بسیاری از پرسشهای عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل یاران امام مهدی (پرسش) قابل دسترسی خواهند بود.
مقدمه
- یاران ویژه حضرت مهدی(ع) سیصد و سیزده نفرند. احادیث فراوانی در ستایش این گروه ممتاز وارد شده و در قرآن کریم آیاتی است که تأویل به آنان شده است:
- از امام باقر(ع) و امام صادق(ع) در تأویل سخن خدای متعال: ﴿وَلَئِنْ أَخَّرْنَا عَنْهُمُ الْعَذَابَ إِلَى أُمَّةٍ مَّعْدُودَةٍ لَّيَقُولُنَّ مَا يَحْبِسُهُ أَلاَ يَوْمَ يَأْتِيهِمْ لَيْسَ مَصْرُوفًا عَنْهُمْ وَحَاقَ بِهِم مَّا كَانُواْ بِهِ يَسْتَهْزِؤُونَ﴾[۱] نقل شده که فرمودند: مراد از امت معدود، یاران مهدی در آخر الزماناند؛ سیصد و سیزده نفر به شمار افراد جنگ بدر. آنان، در ساعتی جمع شوند؛ مانند ابرهایی که در پاییز جمع میشوند"[۲].
- امام صادق(ع) در وصف یاران خاصّ حضرت مهدی(ع) فرمود: "مردانی که گویی قلبهایشان مانند پارههای آهن است. هیچ چیز نتواند دلهای آنان را درباره ذات خداوند گرفتار شک سازد. سختتر از سنگ هستند. اگر بر کوهها حمله کنند، آنها را از هم خواهند پاشید ... گویی که بر اسبان خود، مانند عقاب هستند. بر زین اسب امام دست میکشند و از این کار برکت میجویند. گرد امام خویش چرخیده، در جنگها، جان خود را سپر او میسازند و هرچه را بخواهد برایش انجام میدهند. مردانی که شبها نمیخوابند؛ در نمازشان همهمهای چون صدای زنبور عسل دارند. شبها بر پای خویش ایستاده و صبح بر مرکبهای خود سوارند. پارسایان شبند و شیران روز. اطاعت آنان برابر امامشان، از اطاعت کنیز برای آقایش زیادتر است. مانند چراغها هستند ... گویی که دلهایشان قندیل است. از ترس خدا بیمناک و خواهان شهادتند. تمنایشان شهید شدن در راه خدا است. شعارشان این است: ای مردم! برای خونخواهی حسین به پا خیزید. وقتی حرکت میکنند، پیشاپیش آنان به فاصله یک ماه وحشت حرکت کند. آنان، دسته دسته به سوی مولا میروند. خدا به وسیله آنان امام راستین را یاری میفرماید"[۳].
فرق بین یاران خاصّ و یاوران
- بین یاران ویژه حضرت مهدی(ع) و یاوران آن حضرت تفاوتی هست؛ اصحاب و یاران خاص سیصد و سیزده نفرند. آنان کسانیاند که حضرات امام علی(ع) و امام صادق(ع) از آنان به پرچمداران تعبیر فرمودهاند و هریک از این یاران خاص، نقش عظیمی در فرماندهی سپاه و گشودن شهرها و اداره امور و ... دارند.
- یاوران، مؤمنان صالحیاند که به حضرت مهدی(ع) در مکه و غیر آن ملحق میشوند. زیر پرچمش گرد میآیند و با دشمنان خدا و پیامبر خدا(ص) میجنگند.
- حضرت مهدی(ع) از مکه خارج نخواهد شد؛ مگر آنکه همراه او ده هزار نفر از یاوران خواهند بود[۴]. البته این شمار، گروهی از یاوران ایشانند، نه همه آنان، برای نمونه فقط سید هاشمی با دوازده هزار نیرو در عراق به حضرت مهدی(ع) ملحق میشوند ... این همه، غیر از یاورانی است که از فرشتگانند. آنان نیز یاوران حضرت بوده و اوامر آن بزرگوار و آموزههایش را فرمانبردار خواهند بود.
ویژگیهای یاران خاص
- بیشتر یاران خاصّ حضرت در سن جوانیاند و بزرگسالان میان آنان کم هستند. این یاران، دارای افکاری متحد و آرایی یکنواخت بوده و دلهایشان به هم پیوسته است.
- حضرت علی(ع) در این باره فرمود: "همانا یاران قائم(ع) همگی جوانند و پیر میانشان نیست؛ مگر به اندازه سرمه در چشم یا به قدر نمک در توشه راه و کمترین چیز در توشه راه، نمک است[۵].
- لازم یادآوری است در تشکیل هسته اصلی آن پیکار بزرگ و جهاد مقدس، زنان نیز نقش بسزایی دارند و طبق تعبیر برخی از احادیث، حدود پنجاه زن، از یاران اصلی امام و همراه هسته مرکزی آن قیام میباشند. این موضوع، دو نکته را روشن میسازند:
- زنان که در طول تاریخ، از حقوق خویش محروم بودند و شخصیت آنان تحقیر گشته بود، در دوران آن انقلاب بزرگ، شخصیت واقعی خویش را باز خواهند یافت و به عنوان کارگزاران اصلی آن تحوّل عظیم، در جامعه جهانی شرکت خواهند داشت. این موضوع، اهمیت ویژهای دارد که ارزش واقعی و پایه قدرت و توانمندی نوع زن و ارزشیابی استعدادهای او را- در صورتی که خود را ساخته باشد- مشخص میسازد.
- زنان اگر در جهاد و رویارویی مستقیم شرکت نکنند، در دیگر پستها و مسؤولیتها و سازندگیها، میتوانند مشارکت داشته باشند.
- همچنین در گسترش فرهنگ اسلامی، تبیین خطوط اصلی دین، آموزش معارف الهی و جایگزین ساختن معیارها و اصول انقلاب مهدوی، میتوانند کارامد باشند و نقشهای اصلی و برجستهای را بر عهده گیرند. در مسائل پشت جبهه و دیگر مسائل اجتماعی، فرهنگی و تربیتی نیز میتوانند نقش سازندهای داشته باشند.
- امام باقر(ع) فرمود: "... به خدا سوگند سیصد و چند تن از مردان نزد او میآیند، که با آنان پنجاه زن نیز هست .... "[۶].
- این موضوع، ارجمندی جایگاه زن و بلندای رشد و تکامل او را روشن میکند. اثر تربیتی این موضوع مهم، در جامعه کنونی- که جامعه منتظر است- میتواند خودآیی زنان و بازشناسی توان رشد و بازیابی شخصیت آنان باشد.
- برای شرکت در آن دگرگونی و انقلاب بزرگ و جهانی، زنان از هم اکنون باید با معیارهای دقیق اسلامی و اخلاقی، شخصیت خود را بسازند و در بعد علم و عمل تکامل یابند، و بدانند که هماکنون و در آینده، مسؤولیتهای بزرگی بر عهده دارند و در آینده نقشهای اصولیتری را به انجام خواهند رساند. پس ناگزیر از هم اکنون به شناخت دقیق و درست اسلام بپردازند و در تربیت خویش بکوشند، تا پیش از ظهور، در جامعه زنان منتظر قرار گیرند، و در دوران ظهور شایستگی شرکت در آن حرکت بزرگ و کمک رساندن به داعی حق را داشته باشند[۷][۸].
مقدمه
- همان ۳۱۳ نفرى هستند که امیر مؤمنان و امام صادق(ع) آنان را پرچمدار یاوران آن گرامى تعبیر کردهاند و این بیانگر این واقعیت است که آنان داراى توانایىها، کارآیىها، آگاهىها، کفایتها، مدیریتها و صلاحیتهاى لازم و بالایى براى فرماندهى و سازمان بخشیدن به نیروهاى طرفدار حقاند، که امام صادق(ع) از آنان تعبیر به «حُكَّامُ اللَّهِ فِي أَرْضِهِ»[۹] مىکند[۱۰][۱۱].
اصحاب عام امام مهدی
اصحاب خاص امام مهدی
پرسشهای وابسته
منابع
پانویس
- ↑ و اگر عذاب را از آنان چندگاهی پس افکنیم به یقین میگویند: چه آن را باز داشت؟ آگاه باشید روزی که به آنان برسد از ایشان بازگردانده نمیشود و آنچه به ریشخند میگرفتند آنها را فرا میگیرد؛ سوره هود، آیه: ۸.
- ↑ " أُمَّةٍ مَعْدُودَةٍ يَعْنِي عِدَّةً كَعِدَّةِ بَدْرٍ قَالَ يَجْمَعُونَ لَهُ فِي سَاعَةٍ وَاحِدَةٍ قَزَعاً كَقَزَعِ الْخَرِيفِ "، محمد باقر مجلسی، بحار الانوار، ج ۵۱، ص ۵۵، ح ۴۲؛ نیز: ر.ک: نعمانی، الغیبة، ص ۲۴۱
- ↑ محمد باقر مجلسی، بحار الانوار، ج ۵۲، ص ۳۰۸
- ↑ محمد باقر مجلسی، بحار الانوار، ج ۵۲، ص ۳۰۷، ح ۸۱
- ↑ " إِنَ أَصْحَابَ الْقَائِمِ شَبَابٌ لَا كُهُولَ فِيهِمْ إِلَّا كَالْكُحْلِ فِي الْعَيْنِ أَوْ كَالْمِلْحِ فِي الزَّادِ وَ أَقَلُّ الزَّادِ الْمِلْحُ "، نعمانی، الغیبة، ص ۳۱۵، ح ۱۰
- ↑ " وَ يَجِيءُ وَ اللَّهِ ثَلَاثُ مِائَةٍ وَ بِضْعَةَ عَشَرَ رَجُلًا فِيهِمْ خَمْسُونَ امْرَأَة "، عیاشی، تفسیر عیاشی، ج ۱، ص ۶۵.
- ↑ محمد حکیمی، عصر زندگی، ص ۵۷- ۷۶( با تصرف).
- ↑ سلیمیان، خدامراد،فرهنگنامه مهدویت، ص ۴۹۳ -۴۹۶.
- ↑ بحار الانوار، ج ۵۲، ص ۳۲۶.
- ↑ امام مهدى از ولادت تا ظهور، سید محمد کاظم قزوینى، ص ۶۰۱.
- ↑ تونهای، مجتبی، موعودنامه، ص۱۰۵.