سیره پیامبر خاتم در کارکردن چه بوده است؟ (پرسش)
| سیره پیامبر خاتم در کارکردن چه بوده است؟ | |
|---|---|
 | |
| موضوع اصلی | بانک جمع پرسش و پاسخ سیره اجتماعی معصومان |
| مدخل اصلی | شغل |
سیره پیامبر خاتم در کارکردن چه بوده است؟ یکی از پرسش‌های مرتبط به بحث سیره اجتماعی معصومان است که می‌توان با عبارت‌های متفاوتی مطرح کرد. برای بررسی جامع این سؤال و دیگر سؤال‌های مرتبط، یا هر مطلب وابسته دیگری، به مدخل اصلی سیره اجتماعی معصومان مراجعه شود.
عبارت‌های دیگری از این پرسش
پاسخ نخست
- آقای دکتر سید حسین اسحاقی در کتاب «کانون محبت» در این‌باره گفته است:
- «در مکتب نبوی، بیکاری، فقر و بیچارگی و در نتیجه دست نیاز به سوی این و آن دراز کردن از صفات بسیار زشت و ناپسند است، رسم پیامبر بر این بود که هرگاه با مردی ملاقات می‌کرد که نیرو و قوتش مایه شگفتی آن حضرت می‌شد، می‌پرسید: آیا به کاری اشتغال دارد؟ اگر پاسخ منفی بود می‌فرمود: «سَقَطَ مِنْ عَیْنِی»[۱]. پیامبر اکرم می‌فرمودند: «مَلْعُونٌ مَنْ أَلْقى كَلَّهُ عَلَى النَّاسِ»[۲]. ایشان در سخنی زیبا به همه مسلمانان توصیه می‌کردند که: «طَلَبُ الْحَلَالِ فَرِيضَةٌ عَلَى كُلِّ مُسْلِمٍ وَ مُسْلِمَةٍ»[۳]. و نیز می‌فرمودند: «الْفَقْرُ سَوَادُ الْوَجْهِ فِي الدَّارَيْنِ»[۴]. خدای متعال انسان را به گونه‌ای آفریده است که قادر است از قابلیت‌های وجودی و استعدادهای فراوان خویش در جهت برآوردن نیازهای خود بهره گیرد. بی‌تردید برخورداری از امکانات رفاهی در زندگی فردی و اجتماعی تنها و تنها بسته به میزان کار و تلاش است که فرد یا اجتماع بر خود هموار ساخته است خداوند متعال می‌فرماید: ﴿وَأَنْ لَيْسَ لِلْإِنْسَانِ إِلَّا مَا سَعَى * وَأَنَّ سَعْيَهُ سَوْفَ يُرَى * ثُمَّ يُجْزَاهُ الْجَزَاءَ الْأَوْفَى﴾[۵]. پیامبر اکرم(ص) در کلامی می‌فرمایند: «مَنْ أَكَلَ مِنْ كَدِّ يَدِهِ نَظَرَ اللَّهُ إِلَيْهِ بِالرَّحْمَةِ ثُمَّ لَا يُعَذِّبُهُ أَبَداً»[۶]. همچنین می‌فرماید: «مَنْ أَكَلَ مِنْ كَدِّ يَدِهِ حَلَالًا فُتِحَ لَهُ أَبْوَابُ الْجَنَّةِ يَدْخُلُ مِنْ أَيِّهَا شَاءَ»[۷]. امام صادق(ع) از پیامبراکرم(ص) روایت می‌کند: «مَنْ بَاتَ كَالًّا مِنْ طَلَبِ الْحَلَالِ بَاتَ مَغْفُوراً لَهُ»[۸]. رسول اکرم در حدیث دیگری می‌فرمایند: «مَنْ أَكَلَ مِنْ كَدِّ يَدِهِ مَرَّ عَلَى الصِّرَاطِ كَالْبَرْقِ الْخَاطِفِ»[۹]. در روایت آمده است که: روزی پیامبر اکرم با یاران خود نشسته بودند. پیامبر جوان نیرومندی را دید که اول صبح مشغول کار و کوشش می‌باشد، بعضی از حاضران گفتند، این جوان شایسته تمجید و ستایش بود اگر نیروی جوانی خود را در راه خدا به کار می‌انداخت. پیامبر فرمودند: چنین نگویید اگر این جوان کار می‌کند، تا نیازمندی‌های خود را تأمین کند و از دیگران بی‌نیاز گردد، در راه خدا گام برداشته و همچنین اگر به نفع پدر و مادر ناتوان و کودکان خردسالش کار کند، و آنها را از مردم بی‌نیاز سازد، باز هم در راه خدا قدم برداشته است[۱۰]. به رسول خدا(ص) خبر رسید که یکی از مسلمانان انصار (اهل مدینه) نیازمند و فقیر شده است. پیامبر به خانه او رفت و به او فرمود: در خانه چه داری؟ هر چه داری بیاور و آن را کوچک نشمار. او یک فرش کم‌ارزش و یک کاسه آورد. پیامبر به مردم فرمود: چه کسی اینها را می‌خرد؟ شخصی گفت: من آنها را به یک درهم خریدارم. پیامبر فرمود: چه کسی بیشتر می‌خرد؟ شخصی آنها را به دو درهم خرید. پیامبر دو درهم را گرفت و به آن مسلمان فقیر داد و فرمود: با یک درهم آن زندگی روزانه‌ات را تأمین کن و با درهم دیگر یک عدد تیشه خریداری کن. او رفت و تیشه‌ای خرید و نزد پیامبر آورد. پیامبر آن را محکم نمود و به او داد و فرمود: «این تیشه را بگیر و به بیابان برای خار کنی برو. هیچ‌گاه کار را کوچک و ناچیز نشمار و در بیابان هرگونه تیغ و خار و هیزم دیدی جمع کن و به فروش برسان». او پانزده روز هیزم جمع می‌کرد و به شهر می‌آورد و می‌فروخت تا اینکه از همین راه زندگیش سامان گرفت و توانست معاش خود و خانواده‌اش را تأمین کند.
- پیامبر به او فرمود: «هَذَا خَيْرٌ مِنْ أَنْ تَجِي‌ءَ يَوْمَ الْقِيَامَةِ وَ فِي وَجْهِكَ كُدُوحُ الصَّدَقَةِ»[۱۱]. در مورد دیگری انس بن مالک می‌گوید: پس از آنکه رسول خدا(ص) از جنگ تبوک بازگشت، سعد انصاری به استقبال آن حضرت شتافت و با پیامبر دست داد و مصافحه کرد. پیامبر به او فرمود: چه صدمه و آسیبی به دست تو رسیده که دستت زبر و خشن شده است؟ سعد عرض کرد: ای رسول خدا! با طناب و بیل کار می‌کنم و درآمدی برای معاش خود و خانواده‌ام کسب می‌نمایم. ازاین رو دستم خشن شده است[۱۲]. پیامبر دست سعد را بوسید و فرمود: «هذا یَدٌ لا تَمَسُّها النّارُ»[۱۳]»[۱۴]
پرسش‌های وابسته
منبع‌شناسی جامع سیره اجتماعی معصومان
پانویس
- ↑ «از چشم من افتاد» بحار الانوار، ج۲۳، ص۹.
- ↑ «آن کس که بار زندگی خود را بر دوش دیگران بیفکند و از دسترنج مردم استفاده کند، ملعون و مطرود درگاه خدا است» تحف العقول، ص۳۷.
- ↑ «کسب روزی و رزق حلال (با کار و کوشش) بر هر مرد و زن مسلمان واجب است» بحارالانوار، ج۱۰۳، ص۹.
- ↑ «فقر و ناداری روسیاهی دو جهان است» مواعظ العددیه، ص۱۱۰.
- ↑ «و اینکه آدمی را چیزی جز آنچه (برای آن) کوشیده است نخواهد بود * و اینکه (بهره) کوشش وی زودا که دیده شود * سپس او را برابر آن کیفری هر چه تمام‌تر می‌دهند» سوره نجم، آیه ۳۹-۴۱.
- ↑ «آن که از دسترنج خود می‌خورد، خدا به او با نظر رحمت می‌نگرد و هرگز او را عذاب نمی‌کند» مستدرک الوسائل، ج۱۳، ص۲۴.
- ↑ «آن که از دسترنج خود می‌خورد درهای بهشت به روی او گشوده خواهد شد و از هر دری بخواهد وارد آن می‌شود» مستدرک الوسائل، ج۱۳، ص۲۴.
- ↑ «هر کس شب را برای دستیابی روزی حلال با خستگی به روز رساند، آمرزیده شده شب را به روز رسانده است» وسائل الشیعه، ج۱۷، ص۲۴.
- ↑ «کسی که از رزق و دسترنج خود بخورد مانند برق درخشنده از روی پل صراط عبور کند» مستدرک الوسائل، ج۱۳، ص۲۳.
- ↑ محجة البیضاء، ج۳، ص۱۴۰.
- ↑ «این کار برای تو بهتر از آن است که (صدقه‌بگیر شوی و در نتیجه) در روز قیامت وارد محشر شوی درحالی که در چهره‌ات خراش صدقه باشد» بحارالانوار، ج۱۰۳، ص۱۰؛ شیخ مفید، اختصاص، ص۲۴۹.
- ↑ اسدالغابه، ج۲، ص۲۶۹.
- ↑ «این دستی است که آتش دوزخ با آن تماس پیدا نمی‌کند» صدوق، امالی، ص۳۴۴.
- ↑ اسحاقی، سید حسین، کانون محبت ص ۶۷.