سیره پیامبر خاتم در کارکردن چه بوده است؟ (پرسش)
| سیره پیامبر خاتم در کارکردن چه بوده است؟ | |
|---|---|
 | |
| موضوع اصلی | بانک جامع پرسش و پاسخ سیره خانوادگی معصومان |
| مدخل اصلی | شغل |
| تعداد پاسخ | ۱ پاسخ |
سیره پیامبر خاتم در کارکردن چه بوده است؟ یکی از پرسش‌های مرتبط به بحث سیره خانوادگی معصومان است که می‌توان با عبارت‌های متفاوتی مطرح کرد. برای بررسی جامع این سؤال و دیگر سؤال‌های مرتبط، یا هر مطلب وابسته دیگری، به مدخل اصلی سیره خانوادگی معصومان مراجعه شود.
پاسخ نخست
آقای دکتر سید حسین اسحاقی در کتاب «کانون محبت» در این‌باره گفته است:
«در مکتب نبوی، بیکاری، فقر و بیچارگی و در نتیجه دست نیاز به سوی این و آن دراز کردن از صفات بسیار زشت و ناپسند است، رسم پیامبر بر این بود که هرگاه با مردی ملاقات می‌کرد که نیرو و قوتش مایه شگفتی آن حضرت می‌شد، می‌پرسید: آیا به کاری اشتغال دارد؟ اگر پاسخ منفی بود می‌فرمود: «سَقَطَ مِنْ عَیْنِی»[۱]. پیامبر اکرم می‌فرمودند: «مَلْعُونٌ مَنْ أَلْقى كَلَّهُ عَلَى النَّاسِ»[۲]. ایشان در سخنی زیبا به همه مسلمانان توصیه می‌کردند که: «طَلَبُ الْحَلَالِ فَرِيضَةٌ عَلَى كُلِّ مُسْلِمٍ وَ مُسْلِمَةٍ»[۳]. و نیز می‌فرمودند: «الْفَقْرُ سَوَادُ الْوَجْهِ فِي الدَّارَيْنِ»[۴]. خدای متعال انسان را به گونه‌ای آفریده است که قادر است از قابلیت‌های وجودی و استعدادهای فراوان خویش در جهت برآوردن نیازهای خود بهره گیرد. بی‌تردید برخورداری از امکانات رفاهی در زندگی فردی و اجتماعی تنها و تنها بسته به میزان کار و تلاش است که فرد یا اجتماع بر خود هموار ساخته است خداوند متعال می‌فرماید: ﴿وَأَنْ لَيْسَ لِلْإِنْسَانِ إِلَّا مَا سَعَى * وَأَنَّ سَعْيَهُ سَوْفَ يُرَى * ثُمَّ يُجْزَاهُ الْجَزَاءَ الْأَوْفَى﴾[۵]. پیامبر اکرم (ص) در کلامی می‌فرمایند: «مَنْ أَكَلَ مِنْ كَدِّ يَدِهِ نَظَرَ اللَّهُ إِلَيْهِ بِالرَّحْمَةِ ثُمَّ لَا يُعَذِّبُهُ أَبَداً»[۶]. همچنین می‌فرماید: «مَنْ أَكَلَ مِنْ كَدِّ يَدِهِ حَلَالًا فُتِحَ لَهُ أَبْوَابُ الْجَنَّةِ يَدْخُلُ مِنْ أَيِّهَا شَاءَ»[۷]. امام صادق (ع) از پیامبراکرم (ص) روایت می‌کند: «مَنْ بَاتَ كَالًّا مِنْ طَلَبِ الْحَلَالِ بَاتَ مَغْفُوراً لَهُ»[۸]. رسول اکرم در حدیث دیگری می‌فرمایند: «مَنْ أَكَلَ مِنْ كَدِّ يَدِهِ مَرَّ عَلَى الصِّرَاطِ كَالْبَرْقِ الْخَاطِفِ»[۹]. در روایت آمده است که: روزی پیامبر اکرم با یاران خود نشسته بودند. پیامبر جوان نیرومندی را دید که اول صبح مشغول کار و کوشش می‌باشد، بعضی از حاضران گفتند، این جوان شایسته تمجید و ستایش بود اگر نیروی جوانی خود را در راه خدا به کار می‌انداخت. پیامبر فرمودند: چنین نگویید اگر این جوان کار می‌کند، تا نیازمندی‌های خود را تأمین کند و از دیگران بی‌نیاز گردد، در راه خدا گام برداشته و همچنین اگر به نفع پدر و مادر ناتوان و کودکان خردسالش کار کند، و آنها را از مردم بی‌نیاز سازد، باز هم در راه خدا قدم برداشته است[۱۰]. به رسول خدا (ص) خبر رسید که یکی از مسلمانان انصار (اهل مدینه) نیازمند و فقیر شده است. پیامبر به خانه او رفت و به او فرمود: در خانه چه داری؟ هر چه داری بیاور و آن را کوچک نشمار. او یک فرش کم‌ارزش و یک کاسه آورد. پیامبر به مردم فرمود: چه کسی اینها را می‌خرد؟ شخصی گفت: من آنها را به یک درهم خریدارم. پیامبر فرمود: چه کسی بیشتر می‌خرد؟ شخصی آنها را به دو درهم خرید. پیامبر دو درهم را گرفت و به آن مسلمان فقیر داد و فرمود: با یک درهم آن زندگی روزانه‌ات را تأمین کن و با درهم دیگر یک عدد تیشه خریداری کن. او رفت و تیشه‌ای خرید و نزد پیامبر آورد. پیامبر آن را محکم نمود و به او داد و فرمود: «این تیشه را بگیر و به بیابان برای خار کنی برو. هیچ‌گاه کار را کوچک و ناچیز نشمار و در بیابان هرگونه تیغ و خار و هیزم دیدی جمع کن و به فروش برسان». او پانزده روز هیزم جمع می‌کرد و به شهر می‌آورد و می‌فروخت تا اینکه از همین راه زندگیش سامان گرفت و توانست معاش خود و خانواده‌اش را تأمین کند.
پیامبر به او فرمود: «هَذَا خَيْرٌ مِنْ أَنْ تَجِي‌ءَ يَوْمَ الْقِيَامَةِ وَ فِي وَجْهِكَ كُدُوحُ الصَّدَقَةِ»[۱۱]. در مورد دیگری انس بن مالک می‌گوید: پس از آنکه رسول خدا (ص) از جنگ تبوک بازگشت، سعد انصاری به استقبال آن حضرت شتافت و با پیامبر دست داد و مصافحه کرد. پیامبر به او فرمود: چه صدمه و آسیبی به دست تو رسیده که دستت زبر و خشن شده است؟ سعد عرض کرد: ای رسول خدا! با طناب و بیل کار می‌کنم و درآمدی برای معاش خود و خانواده‌ام کسب می‌نمایم. ازاین رو دستم خشن شده است[۱۲]. پیامبر دست سعد را بوسید و فرمود: «هذا یَدٌ لا تَمَسُّها النّارُ»[۱۳]»[۱۴]
منبع‌شناسی جامع سیره خانوادگی معصومان
پانویس
- ↑ «از چشم من افتاد» بحار الانوار، ج۲۳، ص۹.
- ↑ «آن کس که بار زندگی خود را بر دوش دیگران بیفکند و از دسترنج مردم استفاده کند، ملعون و مطرود درگاه خدا است» تحف العقول، ص۳۷.
- ↑ «کسب روزی و رزق حلال (با کار و کوشش) بر هر مرد و زن مسلمان واجب است» بحارالانوار، ج۱۰۳، ص۹.
- ↑ «فقر و ناداری روسیاهی دو جهان است» مواعظ العددیه، ص۱۱۰.
- ↑ «و اینکه آدمی را چیزی جز آنچه (برای آن) کوشیده است نخواهد بود * و اینکه (بهره) کوشش وی زودا که دیده شود * سپس او را برابر آن کیفری هر چه تمام‌تر می‌دهند» سوره نجم، آیه ۳۹-۴۱.
- ↑ «آن که از دسترنج خود می‌خورد، خدا به او با نظر رحمت می‌نگرد و هرگز او را عذاب نمی‌کند» مستدرک الوسائل، ج۱۳، ص۲۴.
- ↑ «آن که از دسترنج خود می‌خورد درهای بهشت به روی او گشوده خواهد شد و از هر دری بخواهد وارد آن می‌شود» مستدرک الوسائل، ج۱۳، ص۲۴.
- ↑ «هر کس شب را برای دستیابی روزی حلال با خستگی به روز رساند، آمرزیده شده شب را به روز رسانده است» وسائل الشیعه، ج۱۷، ص۲۴.
- ↑ «کسی که از رزق و دسترنج خود بخورد مانند برق درخشنده از روی پل صراط عبور کند» مستدرک الوسائل، ج۱۳، ص۲۳.
- ↑ محجة البیضاء، ج۳، ص۱۴۰.
- ↑ «این کار برای تو بهتر از آن است که (صدقه‌بگیر شوی و در نتیجه) در روز قیامت وارد محشر شوی درحالی که در چهره‌ات خراش صدقه باشد» بحارالانوار، ج۱۰۳، ص۱۰؛ شیخ مفید، اختصاص، ص۲۴۹.
- ↑ اسدالغابه، ج۲، ص۲۶۹.
- ↑ «این دستی است که آتش دوزخ با آن تماس پیدا نمی‌کند» صدوق، امالی، ص۳۴۴.
- ↑ اسحاقی، سید حسین، کانون محبت ص ۶۷.