دعوت اجتماعی معصوم
این مدخل از زیرشاخه‌های بحث فلسفه بعثت و مرتبط با مباحث تبلیغ، دعوت پیامبر و وظایف پیامبر است. "دعوت اجتماعی" از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:
در این باره، تعداد بسیاری از پرسش‌های عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل دعوت اجتماعی معصوم (پرسش) قابل دسترسی خواهند بود.
دعوت اجتماعی معصوم یکی از اهداف ارسال رسولان الهی و تبلیغ رسالت الهی است.
مقدمه
- پیامبران الهی با وجود این که هر یک متناسب با شرایط مکانی و زمانی و مقتضیات عصر خود وظایفی برعهده داشتند لکن از سنت‌های ثابتی پیروی می‌کردند و اصول مشترکی در دعوت ایشان حاکم بود. این اصول کلی و مشترک از یک سو ما را به خطوط اساسی ادیان الهی آشنا می‌سازد و از سوی دیگر حقانیت دعوت آنان را آشکار می‌کند. در آیاتی از قرآن کریم به این مطلب اشاره شده است؛ مانند: ﴿لاَ نُفَرِّقُ بَيْنَ أَحَدٍ مِّنْهُمْ وَنَحْنُ لَهُ مُسْلِمُونَ ﴾[۱] یا ﴿لاَ نُفَرِّقُ بَيْنَ أَحَدٍ مِّن رُّسُلِهِ ﴾[۲] آیات تأکید می‌کند مؤمنان واقعی کسانی هستند که میان پیامبران الهی تفاوتی نمی‌گذارند و به تعلیمات همه آنان ایمان دارند و این گواه روشنی است بر یگانگی اصول کلی تعلیمات انبیا و به همین دلیل کسی که نبوت یک پیامبر را انکار کند مثل آن است که نبوت همه انبیا را نپذیرفته است. قرآن در مورد قوم ثمود و لوط می‌فرماید همه رسولان را تکذیب می‌کردند[۳] با اینکه این دو قوم هر کدام بیش از یک پیامبر نداشتند و این به آن دلیل است که دعوت یک پیامبر دعوت همه انبیا است[۴].
- از جمله دعوتهای اجتماعی پیامبران و امامان معصوم:
- دعوت به عدالت اجتماعی: یکی دیگر از این اصول اساسی است[۵] زیرا بدون اقامه قسط و عدالت اجتماعی هرگز جامعه بشری به اهداف نهایی خود یعنی تکامل معنوی نخواهد رسید[۶][۷].
- شکستن سنت‌های غلط: که مایه انحراف و عقب ماندگی جوامع بشری است نیز از اصول کلی دعوت انبیا بوده است. چون برنامه اصلی همه انبیا تعلیم کتاب و حکمت و تحقیق درباره معارف آنهاست و جهل‌زدایی و رفع تقلید مقدمه ضروری هرگونه تعلیم و تحقیق به شمار می‌رود از این رو پیامبران با تقلید باطل و جهل و سنت‌های نادرست مبارزه کردند آیات متعدد قرآن[۸] نشان می‌دهد مبارزه با تقلید کورکورانه سیره قطعی هر پیامبر بوده و از لوازم رسالت عامه به شمار می‌رود. قرآن کریم از پیامبران نقل می‌کند که به قوم خویش می‌گفتند سخن ما را بسنجید اگر بهتر از سخن پیشینیان شما بود آن گاه بپذیرید و این نشان می‌دهد که دعوت به عقل و برهان و پرهیز از وهم و گمان، سنت مشترک همه انبیا بوده است [۹][۱۰].
مصادیق دعوت اجتماعی معصوم
- دعوت به عدالت اجتماعی؛
- دعوت به شکستن سنت‌های غلط؛
- دعوت به وحدت (پرهیز از تفرقه)؛
- دعوت به برپایی عدل؛
- دعوت به رهبری امام عادل؛
- دعوت به آزادی هدفمند؛
منابع
جستارهای وابسته
- برپا داشتن حجت
- اتمام حجت
- برانگیختن فطرت و عقل
- احیای انسان
- خارج ساختن مردم از تاریکی‌ها به نور
- دعوت به مصالح دین و دنیا
- دعوت به ایمان آوردن به غیب
- دعوت به ایمان آوردن به نبوت
- دعوت به ایمان اوردن به معاد
- دعوت به الفت و پرهیز از تفرقه
- دعوت به برپا داشتن قسط
- دعوت به رهبری امام عادل
- دعوت به آزادی هدفمند
- دعوت به شناخت اهل حق از راه شناخت حق
- دعوت به پروامندی و پرهیزگاری
- دعوت به ارزش‌های اخلاقی
- دعوت به کارهای نیکو
- دعوت به پرستش خداوند
- دعوت به دوست داشتن خداوند
- یادآوری کردن روزهای خدا
- تعلیم و تزکیه
- امر به معروف و نهی از منکر
- مبارزه با بدعت‌ها
- نوید و بیم دادن
- فراخواندن نزدیکان پیش از دعوت دیگران
پرسش‌های وابسته
منبع‌شناسی جامع نبوت
پانویس
- ↑ میان هیچ‌یک از آنان فرق نمی‌نهیم و ما فرمانبردار اوییم؛ سوره بقره، آیه:۱۳۶.
- ↑ میان هیچ یک از پیامبران وی، فرق نمی‌نهیم؛ سوره بقره، آیه:۲۸۵.
- ↑ سوره شعراء، آیه: ۱۴۱ و ۱۶۰.
- ↑ اصغری، محمد جواد، دانشنامه کلام اسلامی، ج۱، ص۸۶.
- ↑ سوره حدید، آیه:۲۵.
- ↑ المیزان، ج۱۹، ص ۱۷۱.
- ↑ اصغری، محمد جواد، دانشنامه کلام اسلامی، ج۱، ص۸۶.
- ↑ سوره بقره، آیه:۱۷۰؛ سوره مائده، آیه:۱۰۴؛ سوره اعراف، آیه:۲۸؛ سوره لقمان، آیه:۲۱ و سوره زخرف، آیه:۲۰ـ ۲۴.
- ↑ سوره انعام، آیه:۵۷ و سوره یوسف، آیه:۱۰۸.
- ↑ اصغری، محمد جواد، دانشنامه کلام اسلامی، ج۱، ص۸۶.