اهبان بن صیفی غفاری
- این مدخل از چند منظر متفاوت، بررسی میشود:
مقدمه
برخی نام وی را وُهبان گفتهاند[۱]. کنیهاش «ابومسلم»[۲] و از تیره بنوحِرام غفاری است [۳]. ابن حبان[۴] برخلاف دیگران، وی را همان اهبان غفاری، خواهرزاده ابوذر دانسته، ولی ابن منده آنان را دو تن، ابن صیفی را صحابی و خواهرزاده ابوذر را تابعی شمرده است[۵] و ابن عبدالبر[۶] و ابن حجر[۷] نیز سخن او را تأیید کردهاند.
اهبان بن صیفی در شمار صحابهای بود که پس از رحلت پیامبر خدا به بصره رفت. در مقابل باب اصفهان این شهر[۸] خانهای خرید و در آن سکونت کرد [۹]. «عدیسه»[۱۰] دختر وی گوید: امام علی(ع) برای نبرد جمل[۱۱]، در بصره[۱۲] نزد پدرم آمد و او را به همراهی خود فراخواند. او در پاسخ گفت: حبیب من و پسرعموی تو به من دستور داده است هنگام بروز فتنه و اختلافات داخلی، شمشیر خود را بشکنم، شمشیری از چوب برگیرم و در خانه بنشینم [۱۳]. اینک شمشیری از چوب برگرفتهام. اگر بخواهی، با آن تو را همراهی میکنم. امیرمؤمنان(ع) با شنیدن این پاسخ وی را رها کرد[۱۴] و گفت: «به تو و شمشیرت نیازی نیست»[۱۵].
او روایت رسول خدا(ص) و خبر آمدن امام را به در خانهاش، برای زَهدم بن حارث غفاری نیز نقل کرده است[۱۶]. شبیه این خبر با اندک تفاوتی برای اقرع غفاری نیز آمده است[۱۷].
اهبان در بصره درگذشت[۱۸] و با اینکه وصیت کرده بود وی را در دو پارچه کفن کنند، او را در سه پارچه کفن کردند و فردای آن روز پارچه سوم را در خانهاش، روی بند لباس دیدند[۱۹].[۲۰]
منابع
پانویس
- ↑ ابن ابی عاصم، ج۲، ص۲۷۲؛ ر.ک: ابن ماکولا، ج۷، ص۱۰۵.
- ↑ ابن سعد، ج۷، ص۵۶.
- ↑ مزی، ج۳، ص۳۸۵؛ ابن اثیر، ج۱، ص۳۰۹.
- ↑ الثقات، ج۴، ص۵۴؛ مشاهیر، ص۷۲.
- ↑ ابن اثیر، ج۱، ص۱۳۸ و ۳۰۸؛ ابن حجر، ج۱، ص۲۹۰.
- ↑ ابن عبدالبر، ج۱، ص۲۰۵.
- ↑ ابن حجر، ج۱، ص۳۹۲.
- ↑ خلیفة بن خیاط، ص۷۲.
- ↑ ابن اثیر، ج۵، ص۴۳۲.
- ↑ یا در روایت بخاری [ج۲، ص۴۵] عایشه.
- ↑ ابن حبان، مشاهیر، ص۷۲.
- ↑ طبرانی، کبیر، ج۱، ص۲۹۵.
- ↑ ابن حماد مروزی، ص۴۹ و ۸۰.
- ↑ ابن سعد، ج۸، ص۳۵۱.
- ↑ طبرانی، کبیر، ج۱، ص۲۹۵. اعتزال هنگام جنگ قدرت با تبرد برای مال، گونههای دیگر این خبر است. همچنین ر.ک: طبرانی، اوسط، ج۵، ص۳۵۰.
- ↑ ابن ابی عاصم، ج۲، ص۲۷۲؛ طبرانی، کبیر، ج۲، ص۲۹۵؛ ابن عدی، ج۷، ص۲۴۲.
- ↑ حاکم، ج۳، ص۴۴۲.
- ↑ طبرانی، کبیر، ج۱، ص۲۹۳.
- ↑ ابن سعد، ج۷، ص۵۶؛ گونه دیگر این خبر را مبنی بر نهی او از کفن شدن در پارچه دوخته شده بنگرید: طبرانی، کبیر، ج۱، ص۲۹۳.
- ↑ حسینیان مقدم، حسین، مقاله «اهبان بن صیفی غفاری»، دانشنامه سیره نبوی ج۲، ص:۱۷۹.