آیه

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
(تغییرمسیر از آیۀ قرآن)

آیه پاره‌ای از حروف یا کلمات یا جمله‌های قرآن، واقع در یک سوره با فاصله معیّن و جدا از قبل و بعد

مفهوم آیه

در ریشه آیه، میان لغویان اختلاف است. ابن فارس اصل آن را (اَیَیَ) به معنای مکث و انتظار می‌‌داند[۱].

جوهری و مصطفوی ریشه آن را "اَوی، یأوی" به معنای توجّه و قصد می‌‌دانند[۲].

"اَ اْ یَ" قول دیگری است که ابن فارس نقل می‌‌کند[۳].

ابن دُرَیْد می‌‌گوید: آیه از اَیْ به معنای آشکار کردن گرفته شده[۴].

راغب آن را با تشدید یاء (اَیّ) به صورت یک احتمال ذکر می‌‌کند و می‌‌گوید: درست آن است که از تَأَیّی، به معنای تثبُّت و پایداری[۵] أخذ شده باشد.

لغویان برای آیه چند معنا گفته‌اند:

  1. گروه؛
  2. شگفتی؛
  3. نشانه[۶]؛
  4. چیزی که برای رسیدن به هدف و مقصودی مورد توجّه و وسیله قرار گیرد[۷][۸].

آیه در قرآن

نخستین و واپسین

کوتاه‌ترین و بلندترین آیه

اقسام آیات

محکم و متشابه

ناسخ و منسوخ

تقسیمات دیگر

ترتیب آیات

تعداد آیات

تناسب آیات

ویژگی آیات قرآن

نقش و آثار آیات قرآن

برخورد با آیات قرآن

تلاوت آیات قرآن

جستارهای وابسته

منابع

پانویس

  1. مقاییس، ج ۱، ص ۱۶۷، «اَیی».
  2. الصحاح، ج ۶، ص ۲۲۷۵، «اَیی»؛ التحقیق، ج ۱، ص ۱۸۶، «آیه».
  3. مقاییس، ج ۱، ص ۱۶۷، «ا ی ی».
  4. جمهرة اللّغه، ج ۱، ص ۲۵۰، «آیه».
  5. مفردات، ص ۱۰۱، «ای».
  6. البرهان فی علوم القرآن، ج ۱، ص ۳۶۳.
  7. التحقیق، ج ۱، ص ۱۷۲، «آیه».
  8. اورعی، مرتضی، دائرةالمعارف قرآن کریم، ج۱، ص.