اسم و ملیت و صفت اصحاب امام مهدی و سن آنها چیست؟ (پرسش)

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
اسم و ملیت و صفت اصحاب امام مهدی و سن آنها چیست؟
موضوع اصلیبانک جامع پرسش و پاسخ مهدویت
مدخل بالاترمهدویت / عصر ظهور امام مهدی / یاران امام مهدی / ملیت یاران امام مهدی
تعداد پاسخ۱ پاسخ

اسم و ملیت و صفت اصحاب امام مهدی و سن آنها چیست؟ یکی از پرسش‌های مرتبط به بحث مهدویت است که می‌توان با عبارت‌های متفاوتی مطرح کرد. برای بررسی جامع این سؤال و دیگر سؤال‌های مرتبط، یا هر مطلب وابسته دیگری، به مدخل اصلی مهدویت مراجعه شود.

پاسخ نخست

سید محمد کاظم قزوینی

آیت‌الله سید محمد کاظم قزوینی، در کتاب «امام مهدی از تولد تا بعد از ظهور» در این‌باره گفته است:

«تعداد یاران امام زمان (ع) و ویژگی آنها و اینکه در عدد سیصد و سیزده چه سری نهفته است را نمی‌دانیم؟ اصحاب پیامبر (ص) در جنگ بدر سیصد و سیزده نفر بودند و در برخی روایات آمده، اصحاب امام حسین (ع) در روز عاشورا سیصد و سیزده نفر بوده‌اند و نیز یاران امام زمان (ع) سیصد و سیزده نفر می‌باشند. روشن است که آنها، بهترین مردمان روی زمین در آن روز می‌باشند و در وجود آنها، لیاقت، شایستگی، کفایت اداره کره خاکی و تدبیر امور تمام جهان به فراوانی یافت می‌شود؛ تمامی آنها تحت رهبری، راهنمایی و تعالیم امام زمان (ع) قرار دارند. آنها کسانی هستند که خداوند آنها را از سرزمین‌های گوناگون و اقوام مختلف برمی‌گزیند؛ در خطبه "بیان"- که منسوب به امیر مؤمنان (ع) است- اسامی آنها و سرزمینشان بیان شده است؛ اسامی برخی از آنان برای ما شناخته شده است و برخی از اسامی، دارای غلطهای چاپی می‌باشند. ما به اندازه توانمان، اسامی یاران امام زمان (ع)، سرزمین‌ها قبایلشان را به ترتیب حروف الفبا می‌آوریم.

  1. ارمنستان[۱]: احمد و حسین؛ "۲ نفر"
  2. اسکندریه مصر: حسن، محسن، شبیل و شیبان؛ "۴ نفر"
  3. اصفهان: یونس؛ "۱ نفر"
  4. فرنگ[۲]: علی و احمد؛ "۲ نفر"
  5. الومه[۳]: معشر؛ "۱ نفر"
  6. انبار[۴]: علوان؛ "۱ نفر"
  7. انطاکیه[۵]: عبدالرحمان؛ "۱ نفر"
  8. بحرین (اوال) : عامر، جعفر، نصیر، بکیرو لیث؛ "۵ نفر"
  9. قبیله اوس: محمد؛ "۱ نفر"
  10. بالس[۶]: نصیر؛ "۱ نفر"
  11. صحرانشینان اعقیل: منبه، ضابطو غربان؛ "۳ نفر"
  12. صرانشینان اغیر: عمرو[۷]؛ "۱ نفر"
  13. صحرانشینان شیبان: نهراش؛ "۱ نفر"
  14. صحرانشینان قسین: جابر؛ "۱ نفر"
  15. صحرانشینان کلاب: مطر؛ "۱ نفر"
  16. صحرانشینان مصر: عجلان و دراج؛ "۲ نفر"
  17. برعه: یوسف، داوود و عبدالله؛ "۳ نفر"
  18. بصره: علی و محارب؛ "۲ نفر"
  19. بلخ[۸]: حسن؛ "۱ نفر"
  20. بلست[۹]: عبدالوارث؛ "۱ نفر"
  21. بلقا: صادق؛ "۱ نفر"
  22. بیت المقدس: بشر، داوود و عمران؛ "۳ نفر"
  23. بیضا[۱۰]: سعد، سعید؛ "۲ نفر"
  24. شوشتر: احمد و هلال؛ "۲ نفر"
  25. تفلیس[۱۱]: محمد؛ "۱ نفر"
  26. قبیله تمیم[۱۲]: ریان؛ "۱ نفر"
  27. ثقب[۱۳]: هارون؛ "۱ نفر"
  28. کوه لکام[۱۴]: عبدالله، عبیدالله، قادم و یحیی؛ "۵ نفر"
  29. جده (عربستان) : ابراهیم؛ "۱ نفر"
  30. جعاره: یحیی و احمد؛ "۲ نفر"
  31. اتیوپی: ابراهیم، عیسی، محمد و حمدان؛ "۴ نفر"
  32. حبش: کثیر؛ "۱ نفر"
  33. حلب (سوریه) : صبیح و محمد؛ "۲ نفر"
  34. حله (عراق) : محمد و علی؛ "۲ نفر"
  35. حمص: جعفر؛ "۱ نفر"
  36. قبیله حمیر: مالک و ناصر؛ "۲ نفر"
  37. خرشان (بحرین) : تکیه و مسنون؛ "۲ نفر"
  38. قطیف[۱۵]: عزیز و مبارک؛ "۲ نفر"
  39. خلاط[۱۶]: محمد و جعفر؛ "۲ نفر"
  40. خونج[۱۷]: محروز و نوح؛ "۲ نفر"
  41. دمشق: داوود و عبدالرحمان؛ "۲ نفر"
  42. دورق[۱۸]: عبدالغفور؛ "۱ نفر"
  43. دیار: شعیب؛ "۱ نفر"
  44. ذهاب[۱۹]: حسین؛ "۱ نفر"
  45. رمله[۲۰]: طلیق و موسی؛ "۲ نفر"
  46. رُهاط[۲۱]: جعفر؛ "۱ نفر"
  47. ری[۲۲]: مجمع؛ "۱ نفر"
  48. بغداد: عبدالمطلب، احمد و عبدالله؛ "۳ نفر"
  49. زید[۲۳]: محمد، حسن و فهد؛ "۳ نفر"
  50. ساده[۲۴]: صلیب، سعدان و شبیب؛ "۳ نفر"
  51. سجار[۲۵]: محمد؛ "۱ نفر"
  52. سرخس[۲۶]: ناجیه و حفص؛ "۲ نفر"
  53. سامرا: مرایی و عامر؛ "۲ نفر"
  54. سعداوه: احمد، یحیی و فلاح؛ "۳ نفر"
  55. سلماس[۲۷]: هارون؛ "۱ نفر"
  56. سمرقند[۲۸]: علی و مجاهد؛ "۲ نفر"
  57. سن[۲۹]: مقداد و هود؛ "۲ نفر"
  58. سنجار[۳۰]: ابان و علی؛ "۲ نفر"
  59. سند[۳۱]: عبدالرحمان؛ "۱ نفر"
  60. سهم: جعفر؛ "۱ نفر"
  61. سوس[۳۲]: شیبان و عبدالوهاب؛ "۲ نفر"
  62. سیراف[۳۳]: خالد، مالک، حوقل و ابراهیم؛ "۴ نفر"
  63. سیلان[۳۴]: نوح، حسن و جعفر؛ "۳ نفر"
  64. شوبک: عمیر؛ "۱ نفر"
  65. شیراز: عبدالله، صالح، جعفر و ابراهیم؛ "۴ نفر"
  66. شیزر[۳۵]: عبدالوهاب؛ "۱ نفر"
  67. صنعا: جبرییل، حمزه، یحیی و سمیع؛ "۴ نفر"
  68. ضیعه: زید و علی؛ "۲ نفر"
  69. ضیف[۳۶]: عالم و سهیل؛ "۲ نفر"
  70. طائف: علی، سبا و زکریا؛ "۳ نفر"
  71. طائف یمن: هلال؛ "۱ نفر"
  72. طالقان[۳۷]: صالح، جعفر، یحیی، هود، فالح، داوود، جمیل، فضیل، عیسی، جابر، خالد، لوان، عبدالله، ایوب، ملائب، عمر، عبدالعزیز، لقمان، سعد، قبضه، مهاجر، عبدون، عبدالرحمان و علی؛ "۲۴ نفر"
  73. طبریه[۳۸]: فلیح؛ "۱ نفر"
  74. عبادان[۳۹]: حمزه، شیبان، قاسم، جعفر، عمر، عامر، عبدالمهیمن، عبدالوارث،و احمد؛ "۱۰ نفر"
  75. عدن: عون و موسی؛ "۲ نفر"
  76. عرفه[۴۰]: فرج؛ "۱ نفر"
  77. عسقلان[۴۱]: محمد، یوسف، عمر، فهد و هارون؛ "۵ نفر"
  78. عسکر مکرم[۴۲]: طیب و میمون؛ "۲ نفر"
  79. عقر[۴۳]: احمد؛ "۱ نفر"
  80. عکا[۴۴]: مروان و سعد؛ "۲ نفر"
  81. عماره[۴۵]: مالک؛ "۱ نفر"
  82. عمان: محمد، صالح، داوود، هواشب، کوش و یونس. "۶ نفر"
  83. عنیزه[۴۶]: عمیر؛ "۱ نفر"
  84. فسطاط[۴۷]: احمد، عبدالله، یونس و طاهر؛ "۴ نفر"
  85. کاشان: عبدالله، عبیدالله؛ "۲ نفر"
  86. قادسیه[۴۸]: حصین؛ "۱ نفر"
  87. قزوین: هارون، عبدالله، جعفر، صالح، عمر، لیث، علی و محمد؛ "۸ نفر"
  88. یعقوب؛ "۱ نفر"
  89. کازرون[۴۹]: عمر، معمر و یونس؛ "۳ نفر"
  90. کبش[۵۰]: محمد؛ "۱ نفر"
  91. حسین، حسین و حسن؛ "۳ نفر"
  92. کرخ بغداد[۵۱]: قاسم؛ "۱ نفر"
  93. ref>روستایی در ایران که ۶۰ کیلومتر با اصفهان فاصله دارد.</ref>: عون؛ "۱ نفر"
  94. کرمان: عبدالله؛ "۱ نفر"
  95. کوره[۵۲]: ابراهیم؛ "۱ نفر"
  96. کوفه: محمد، غیاث، هود و عتاب؛ "۴ نفر"
  97. لنجویه[۵۳]: کوثر؛ "۱ نفر"
  98. علی، حمزه، جعفر، عباس، طاهر، حسن، حسین، قاسم، ابراهیم و محمد؛ "۱۰ نفر"
  99. ref>شهری در شمال ایران.</ref>: صدقه؛ "۱ نفر"
  100. ref>مرقیه، سرزمینی در اطراف شهر حمص در سوریه.</ref>: بشر و شعیب؛ "۲ نفر"
  101. مرو[۵۴]: حذیفه؛ "۱ نفر"
  102. معاذه: سوید، احمد، محمد، حسن، یعقوب، حسین، عبدالله، عبدالقدیم، نعیم، علی، حیان، ظاهر، تغلب و کثیر؛ "۱۴ نفر"
  103. عمرو، ابراهیم، محمد، عبدالله، عبدالرحمان، ملاعب محمد، عمر و مالک؛ "۴ نفر"
  104. منصوریه: محمد، عمر و مالک؛ "۲ نفر"
  105. مهجم[۵۵]: هارون و فهد؛ "۳ نفر"
  106. جعفر و محمد. "۲ نفر"
  107. نجف:........؛ "۲ نفر"
  108. نصیبین[۵۶]: احمد و علی؛ "۲ نفر"
  109. ref>منطقه‌ای در آفریقا که در ساحل رود نیل قرار دارد و قسمتی از آن در مصر و قسمت دیگر در سودان بود.</ref>: واصل و فاضل؛ "۲ نفر"
  110. علی و مهاجر؛ "۲ نفر"
  111. هَجَر[۵۷]: موسی و عباس؛ "۱ نفر"
  112. هُجر: عبدالقدوس؛ "۲ نفر"
  113. هرات[۵۸]: نهروش؛ "۱ نفر"
  114. همدان[۵۹]: علی و صالح؛ "۲ نفر"
  115. هونین[۶۰]: عبدالسلام، فارس و کلیب؛ "۳ نفر"
  116. ref>شهری در عراق، روستایی در یمن، منطقه‌ای در اطراف حلب و منطقه‌ای در اطراف بلخ.</ref>: عقیل؛ "۱ نفر"
  117. یمامه[۶۱]: ظافر و جمیل؛ "۲ نفر"
  118. یمن: جبیر، حویش، مالک، کعب، احمد، شیبان، عامر، عمار، فهد، عاصم، حجر، کلثوم، جابر و محمد؛ "۱۴ نفر"
  119. شش نفر از ابدال[۶۲] که نام همگی آنها عبدالله و سه نفر از دوستداران اهل بیت (ع) به نام های: "عبدالله، مخنف و براک و چهار نفر از دوستداران پیامبران، صباح، صیاح، میمون و هود و دو نفر غلام، عبدالله و ناصح که مجموع اینها سیصد و سیزده نفر می‌شود[۶۳]»[۶۴].

پاسخ‌ها و دیدگاه‌های متفرقه

۱. پژوهشگران مؤسسه آینده روشن؛
پژوهشگران مؤسسه آینده روشن، در کتاب «مهدویت پرسش‌ها و پاسخ‌ها» در این‌باره گفته‌اند:

«اصحاب اولیه امام زمان (ع) ۳۱۳ نفر هستند که نام بعضی از آنها در روایات آمده است که از آن جمله‌اند: اصحاب کهف، یوشع بن نون، مالک اشتر، مقداد و سلمان و ابو دجانه انصاری[۶۵] اما نام و مشخصات همه آنها را نداریم، البته تعدادی از کسانی که در گذشته تاریخ زندگی می‌کردند در میان اصحاب حضرت حضور خواهند داشت یعنی گروهی نیز زنده شده، در رکاب حضرت حاضر می‌شوند. امیرالمؤمنین (ع) در روایتی به نقل از پیامبر (ص)، نام افراد را شمرده و شهرهای آنها را نیز بیان کرده است اما این روایت قابل اعتماد نیست و نمی‌توان گفت حتماً همان‌ها یاران امام هستند. البته در بعضی موارد نام فرد ذکر نشده، مثلاً فرموده: مردی از سرخس. در این روایات نام بسیاری از شهرهای ایران ذکر شده است؛ مانند اهواز، شوشتر، شیراز، اصفهان، بروجرد، نهاوند، همدان، قم، خراسان، آمل، گرگان، دامغان، سرخس، ساوه، طالقان، قزوین، فارس، ابهر، اردبیل، مراغه، خوی، سلماس، عبادان، کازرون و مرو[۶۶] البته هم‌چنانکه تذکر دادیم این احادیث قابل اعتماد نیستند.

بنابراین، مشخصات دقیق اصحاب امام در دست نیست. مگر بعضی از اصحاب پیامبر (ص) و امیرالمؤمنین (ع) که نام آنها ذکر شده است»[۶۷].

پانویس

  1. ارمنستان، منطقه وسیعی است که قسمتی از ایران و قسمتی از اتحاد شوروی سابق را شامل می‌شود.
  2. به صورت خاص به فرانسوی‌ها و به صورت عموم به اروپایی‌ها اطلاق می‌شود.
  3. منطقه‌ای در سرزمین هذیل.
  4. سرزمینی در عراق که در نزدیکی سوریه قرار گرفته است.
  5. شهری در سوریه.
  6. منطقه‌ای در سوریه که بین حلب و رقه است.
  7. عمر نیز آمده است.
  8. شهری در افغانستان.
  9. روستایی از اسکندریه مصر.
  10. شهری در ایران، مغرب، لیبی و در جنوب یمن.
  11. شهری در گرجستان.
  12. قبیله‌ای عربی که نسبت آنها به تمیم بن مر بن الیاس بن مضر می‌رسد.
  13. روستایی از یمامه، واقع در منطقه نجد عربستان.
  14. کوهی مشرف به انطاکیه سوریه.
  15. شهری در عربستان.
  16. شهری بزرگ در ارمنستان.
  17. شهری در آذربایجان ایران.
  18. روستایی در خوزستان.
  19. سرزمینی در کرمانشاه.
  20. سرزمینی در شمال شرقی قدس.
  21. منطقه‌ای در اطراف مکه.
  22. شهری در اطراف تهران.
  23. مکانی در نزدیکی شهر بالس در سوریه.
  24. منطقه‌ای در یمامه، سرزمین نجد، واقع در عربستان.
  25. منطقه‌ای در اطراف شهر بخارا در سرزمین قفقاز.
  26. شهری در اطراف مشهد مقدس.
  27. منطقه‌ای در شمال ایران و نزدیک به تبریز.
  28. شهری بزرگ در ازبکستان.
  29. شهری در ساحل رودخانه دجله در عراق و نزدیک تکریت.
  30. سرزمینی در اطراف موصل در شمال عراق و در جای دیگر درباره سنجار آمده، روستایی در اطراف شهر حلب در سوریه است.
  31. منطقه‌ای وسیع در جنوب پاکستان.
  32. شهری در خوزستان به نام شوش و همچنین سوس، اسم سرزمینی در مغرب عربی است.
  33. سرزمینی در ایران که در نزدیکی خلیج فارس است و ۶ فرسخ با شیراز فاصله دارد.
  34. جزیره‌ای در جنوب شرقی هند.
  35. شهری در سوریه.
  36. شاید ضیق صحیح باشد که روستایی در منطقه نجد، واقع در عربستان می‌باشد.
  37. اسم منطقه‌ای است که بین قزوین و ابهر واقع شده، همچنین اسم شهر بزرگی در افغانستان است.
  38. شهری واقع بر دریاچه طبریه در فلسطین است.
  39. منظور از عبادان، مشخص نیست، کجا می‌باشد، شاید منظور آبادان است.
  40. روستایی نزدیک سرزمین عرفات در اطراف مکه.
  41. شهری در فلسطین همچنین روستایی در اطراف شهر بلخ در افغانستان.
  42. شهری در خوزستان.
  43. اسم مکانی در نزدیکی کربلا همچنین اسم روستایی بین تکریت و موصل و نیز روستایی در اطراف بغداد، همچنین روستایی در اطراف موصل و روستایی در اطراف رمله در فلسطین می‌باشد.
  44. شهری در فلسطین.
  45. شهری در جنوب عراق.
  46. شهری در منطقه نجد واقع در عربستان.
  47. شهری در مصر.
  48. شهری در عراق و اسم مکانی در نزدیکی نجف.
  49. شهری در ایران.
  50. منطقه‌ای در اطراف بغداد.
  51. نام محله‌ای در بغداد.
  52. سرزمینی در لبنان.
  53. جزیره‌ای در آفریقای شرقی.
  54. شهری در اتحاد شوروی و شهری در استان خراسان در ایران.
  55. سرزمینی در اطراف شهر زبید در یمن
  56. شهری در ترکیه همچنین روستایی در اطراف حلب در سوریه.
  57. روستایی در بحرین، یمن و در منطقه شرقی عربستان.
  58. شهری در شمال غربی افغانستان.
  59. قبیله عربی یمن، اسم شهری در یمن و شهری در ایران.
  60. منطقه‌ای در مصر.
  61. منطقه‌ای وسیع در عربستان.
  62. ابدال، گروهی از صالحان که دنیا از وجود آنها خالی نمی‌گردد و چنانچه کسی از آنها وفات نماید، خداوند کس دیگری را جانشین می‌نماید، همان طور که در مجمع البحرین، متعلق به طریحی بیان شده است.
  63. الزام الناصب؛ ج ۲، ص ۲۰۱ و نوائب الدهور؛ ج ۲، ص ۱۱۶.
  64. قزوینی، سید محمد کاظم، امام مهدی از تولد تا بعد از ظهور، ص ۳۵۲-۳۰.
  65. بحار الانوار، ج ۵۳، ص ۶۰
  66. سید بن طاووس، ملاحم، ص ۱۴۵، باب ۷۹
  67. مهدویت پرسش‌ها و پاسخ‌ها، ص ۴۱۸.