الصراط‌ المستقیم الی مستحقی‌ التقدیم ج۱ (کتاب)

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
الصراط‌ المستقیم الی مستحقی‌ التقدیم ج۱
از مجموعهالصراط‌ المستقیم الی مستحقی‌ التقدیم
زبانعربی
نویسندهزین‌الدین بیاضی
موضوعاهل بیت
مذهبشیعه
ناشرانتشارات م‍رت‍ض‍وی‌
محل نشرتهران، ایران
سال نشر۱۳۸۴ق‌، ۱۳۴۲ ش
تعداد صفحه۳۴۹
شابک۹۷۸-۶۰۰-۵۴۸۶-۳۱-۵
شماره ملی۵۴۹۶۴۰

الصراط‌ المستقیم الی مستحقی‌ التقدیم، جلد اول از مجموعهٔ سه جلدی الصراط‌ المستقیم الی مستحقی‌ التقدیم است که با زبان عربی به بررسی و اثبات امامت ائمه اطهار می‌پردازد. پدیدآورندهٔ این اثر زین‌الدین بیاضی است و انتشارات م‍رت‍ض‍وی‌ انتشار آن را به عهده داشته است.

دربارهٔ کتاب

در معرفی این کتاب آمده است: «مؤلف در تألیف آن از ۵۲ کتاب بدون واسطه و از ۲۳۰ عنوان کتاب با واسطه استفاده کرده است. این کتاب دارای هفده باب است و در فصول متعدد هر باب، مسائل مهم کلامی مطرح و درباره آنها بحث شده است. سه باب اول آن در اثبات واجب و صفات او؛ جبر و تفویض و وجوب بعثت رسول خدا a است که در باب سوم به بیان عصمت انبیا و معجزه پرداخته است.

در ۱۴ باب بعدی به این موضوعات پرداخته شده است: اثبات وصی و صفات او؛ کراماتی که موجب اثبات امامت علی S است؛ شرایط امامت؛ آنچه از فضائل امیر المؤمنین S نقل شده؛ آیاتی که بر امامت دلالت دارند؛ نصّ پیامبر بر امامت علی و اولاد او (ع)؛ علائم ظهور امام مهدی S؛ ردّ شبهات وارد شده بر شیعه امامیّه».

فهرست کتاب

  • مقدّمة الکتاب

الباب الأوّل فی اثبات الواجب و صفاته

  • الفصل الأول فی أنّه تعالی یفعل لغرض هو مصلحة خلقه
  • الفصل الثانی فی أنّ استناد أفعالهم إلیهم لا بالجائه

الباب الثانی فی ابطال الجبر المنافی لعدله و رحمته

  • ‌الفصل الأول فی مباحث الجبر و التفویض و الأقوال فی ذلک
  • الفصل الثانی أقوی ما یقال لهم
  • الفصل الثالث فی إلزامات اخر
  • الفصل الرابع فی إلزامات اخر
  • الفصل الخامس فی إلزامات اخر

الباب الثالث فی اثبات النبیّ و صفاته‌

  • الفصل الأول فی إثبات وجوب البعثة
  • الفصل الثانی فی إثبات بعثة رسول اللّه a
  • الفصل الثالث فی ردّ الاعتراضات علی نبوّته
  • الفصل الرابع فی عصمة الأنبیاء (ع)
  • الفصل الخامس فی طرف من معاجزه a
  • الفصل السادس فی شی‌ء من البشارة به فی الکتب الماضیة
  • الفصل السابع فی مقالات المنکرین للنبوات الطاعنین علی المعجزات
  • الفصل الثامن فی أنّه a خاتم النبیّین

الباب الرابع فی اثبات الوصی و صفاته

  • الفصل الأول فی طریق إثباته
  • الفصل الثانی فی تکمیل شی‌ء ممّا سبق فی هذا الباب
  • الفصل الثالث شبهة من أوجب نصب الامام علی الامّة عقلا
  • الفصل الرابع فی إبطال الاختیار
  • الفصل الخامس فیما یرد علی الاختیار
  • الفصل السادس فیما یرد علی الاختیار
  • الفصل السابع فیما یرد علی الاختیار
  • الفصل الثامن و فیه مباحث من ذلک
  • الفصل التاسع و فیه أبحاث
  • الفصل العاشر فی ردّ اعتراضاتهم علی إمامته S بالنصّ

الباب الخامس فیما صدر عنه من الکرامات الموجبة لاستحقاقه الإمامة

  • الفصل الأول فی شی‌ء من معاجزه
  • الفصل الثانی فی مساواته S لجماعة من النبیّین
  • الفصل الثالث أیضاً فی شی‌ء من معاجزه

الباب السادس فی شرائطه‌ مقدّمة فی أنّ الإمامة لطف

  • الفصل الأول فی وجوب عصمة الإمام
  • الفصل الثانی من لم یکن معصوما لا یجوز إمامته
  • الفصل الثالث و فیه وجوه
  • الفصل الرابع فی وجوه اخر
  • الفصل الخامس فی وجوه اخر
  • الفصل السادس و فیه أمور
  • القطب الأول فی آیات متضمّنة للرحمة
  • القطب الثانی فی آیات متضمّنة للتقوی
  • القطب الثالث فی آیات متضمّنة للهدایة
  • القطب الرابع فی آیات متضمّنة للخوف
  • القطب الخامس فی آیات متضمّنة للهلاک
  • القطب السادس فی آیات متضمّنة للاستمرار علی الحقّ
  • القطب السابع فی آیات متضمّنة للحثّ علی العمل الصالح
  • القطب الثامن فی آیات متضمّنة لشفقة اللّه تعالی
  • القطب التاسع فی آیات متضمّنة لاخفاء الحقّ
  • القطب العاشر فی آیات متضمّنة للاستعاذة
  • القطب الحادی عشر فی قوله تعالی أفغیر دین اللّه یبغون
  • الفصل السابع فیه جواب اعتراضات للمخالف
  • الفصل الثامن فیه جواب اعتراضات للمخالف
  • الفصل التاسع فیه جواب اعتراضات للمخالف

الباب السابع فی شئ ممّا ورد فی فضائله S

  • الفصل الأول فی شطر من فضائله الّتی اعترف بها العدوّ
  • الفصل الثانی أیضاً من فضائله
  • الفصل الثالث فی شی‌ء من علمه
  • الفصل الرابع فی اعتقاد الناس الوهیّته
  • الفصل الخامس فی مصاهرته للنبیّ a
  • الفصل السادس فی مبیت علیّ S علی فراشی النبیّ a حین خرج إلی الغار
  • الفصل السابع فی حمله النبیّ لکسر الأصنام
  • الفصل الثامن فی عمله بآیة النجوی
  • الفصل التاسع فی نزول سورة هل أتی
  • الفصل العاشر فی نزول آیة التطهیر
  • الفصل الحادی عشر فی نزول آیة المودّة
  • الفصل الثانی عشر فی خبر الطائر المشویّ
  • الفصل الثالث عشر فی أنّ حبّه حسنة و بغضه سیّئة
  • الفصل الرابع عشر فی أنّه شبیه عیسی S
  • الفصل الخامس عشر فی حدیث ردّ الشمس
  • الفصل السادس عشر فی طیّ الأرض و المضیّ إلی مدائن لتجهیز سلمان رحمه اللّه
  • الفصل السابع عشر فی خبر المعراج
  • الفصل الثامن عشر فی أنّه S أفضل من اولی العزم من الرسل
  • الفصل التاسع عشر فی إحاطته بفضائل اولی الألباب
  • الفصل العشرون فی تکمیل ما سبق
  • الفصل الحادی و العشرون فی سدّ الأبواب دون بابه
  • الفصل الثانی و العشرون فی السبق إلی الإسلام
  • الفصل الثالث و العشرون فی کونه بمنزلة قل هو اللّه أحد
  • الفصل الرابع و العشرون فی أنّ وصایته کان معروفا فی السماء
  • الفصل الخامس و العشرون فی قوله وَاسْأَلْ مَنْ أَرْسَلْنَا مِنْ قَبْلِكَ مِنْ رُسُلِنَا
  • الفصل السادس و العشرون فی أنّه قسیم النار

الباب الثامن فیما جاء فی تعیینه من کلام ربّه‌ فی آیة المباهلة

  • فی قوله تعالی‌: أَطِيعُوا اللَّهَ وَأَطِيعُوا الرَّسُولَ وَأُولِي الْأَمْرِ مِنْكُمْ
  • فی قوله تعالی‌: كُونُوا مَعَ الصَّادِقِينَ
  • فی قوله تعالی‌: رِجَالٌ صَدَقُوا
  • فی قوله تعالی‌: بَلِّغْ مَا أُنْزِلَ إِلَيْكَ مِنْ رَبِّكَ
  • فی قوله تعالی‌: إِنَّمَا وَلِيُّكُمُ اللَّهُ
  • فی قوله تعالی‌: إِنِّي جَاعِلُكَ لِلنَّاسِ إِمَامًا
  • فی قوله تعالی‌: إِنَّمَا أَنْتَ مُنْذِرٌ وَلِكُلِّ قَوْمٍ هَادٍ

الباب التاسع فیما جاء فی النصّ علیه من رسول اللّه a‌ منها فی قوله a «عَلِيٌّ مَعَ اَلْحَقِّ وَ اَلْحَقُّ مَعَهُ»

  • منها فی قوله a: « مَنْ كُنْتُ مَوْلاَهُ فَهَذَا عَلِيٌّ مَوْلاَهُ »
  • تذنیب فی أنّ الإمامة رکن
  • تذنیب فی أنّ لفظة مولی مرادفة للأولی
  • منها فی قوله a: « أَنْتَ مِنِّي بِمَنْزِلَةِ هَارُونَ مِنْ مُوسَى »

دربارهٔ پدیدآورنده

زین‌الدین بیاضی
علی بن محمد بن یونس نباطی بَیاضی بقاعی (متولد ۷۹۱ ق، لبنان و متوفای ۸۷۷ ق)، متکلّم، مفسّر، منطقی، ادیب و شاعر امامی. تحصیلات دینی خود را در محضر اساتیدی؛ همچون: جمال‌الدین احمد بن حسین بن مطهر و سید زین‌الدین علی بن دقماق حسینی به اتمام رساند. او چندین جلد کتاب به رشته تحریر درآورده است. «الصراط‌ المستقیم الی مستحقی‌ التقدیم»، «عصرة المنجود»، «الکلمات‌ النافعات»، «المقام‌ الاسنی فی تفسیر اسماء الله الحسنی»، «الباب‌ المفتوح‌ الی ماقیل فی النفس و الروح» و «ذخیرة الایمان» برخی از این آثار است[۱]

کتاب‌های وابسته

پانویس