الصواعق المحرقة فی الرد علی اهل البدع و الزندقة (کتاب)

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
الصواعق المحرقه
فی الرد علی اهل البدع و الزندقه
زبانعربی
نویسندهشهاب‌ الدین احمد بن حجر هیتمی
ناشرانتشارات مكتبة القاهرة
محل نشرقاهره، مصر
سال نشر۱۳۴۳ش، ۱۹۶۵م‌، ۱۳۸۵ق‌ ش
تعداد صفحه۲۶۳

الصواعق المحرقه (فی الرد علی اهل البدع و الزندقه) کتابی است به زبان عربی که مشتمل بر بررسی عقیده‌ اهل سنت درباره‌ امام زمان می‌‏باشد. این کتاب اثر شهاب‌ الدین احمد بن حجر هیتمی است و انتشارات مكتبة القاهرة انتشار آن را به عهده داشته‌ است.[۱]

دربارهٔ کتاب

کتاب حاضر برای ردّ و ابطال عقاید و تاریخ تشیّع نگاشته شده است.

نویسنده کتاب که شیعه را اهل بدعت و ضلالت می‌‌داند، علی‌رغم داشن اطلاعات کافی از منابع و ادلّه معتبر مبنی بر حقانیت ولایت و خلافت اهل بیت پیامبر (ص)، به مخالفت با کتاب خدا و سنت رسول خدا برخاسته و ضروری‌ترین حقایق قرآنی و نبوی را نیز انکار کرده و حتی آنها را بدعت معرفی کرده است. او با استناد به تعدادی احادیث ضعیف و حتی جعلی درباره فضایل و عدالت صحابه رسول خدا، به توهین و اسائه ادب به پیشگاه اهل بیت پیامبر (ع) و شیعیان آن بزرگواران پرداخته است. از آنجا که مراد از اهل البدع و الضلال شیعه است، معاصران اهل سنت در تصحیح و چاپ این کتاب، عنوان الصواعق المحرقة علی اهل الرفض و الضلال و الزندقة را انتخاب کرده‌اند. او در این کتاب سه مقدمه به ترتیب زیر نگاشته و سپس به اصل مطالب خود پرداخته است:

مقدمه اول، انگیزه تألیف کتاب که احادیثی درباره سبّ و لعن اصحاب پیامبر و مجازات دنیوی و اخروی آن جمع کرده است، مقدمه دوم، درباره وجوب نصب امام توسط خود اصحاب رسول خدا پس از رحلت ایشان (و البته بلافاصله بعد از رحلت که هنوز بدن مطهر آن بزرگوار تجهیز نشده!!!) است، مقدمه سوم، روش‌های نصب امام ونقد نظر شیعه در این باره است.

او پس از این سه مقدمه، کتاب خود را در یازده باب تنظیم کرده و در ذیل هر باب چند فصل آورده است. سپس تتمّه‌ای را در تحت چند باب ذکر کرده است. عناوین باب‌های اصلی کتاب به ترتیب زیر است:

باب اول: کیفیت خلافت ابوبکر و استدلال بر درستی آن،

باب دوم: که عنوان مخصوصی برای آن ذکر نشده است،

باب سوم: اثبات افضل بودن ابوبکر از سایر صحابه،

باب چهارم: خلافت عمر،

باب پنجم: اثبات فضایل و خصوصیات عمر،

باب ششم: خلافت عثمان،

باب هفتم: فضایل عثمان،

باب هشتم: خلافت علی (ع) که این باب در فهرست کتاب نیامده و در متن کتاب نیز مشخص نیست و هیتمی به طور عمدی عنوان آن را با مسئله قتل عثمان ترکیب کرده است،

باب نهم: حالات و فضایل علی (ع)،

باب دهم: خلافت امام حسن و فضایل ایشان،

باب یازدهم: فضایل اهل بیت پیامبر (ع) و آیات نازل شده در حق ایشان.

از بزرگترین تناقض گویی‌های او در این کتاب این است که: به نقل از احمد بن حنبل مدعی است برای هیچ کس مثل علی (ع) فضائل و مناقب نقل نشده است و از طرفی ابوبکر را افضل صحابه معرفی کرده است.

البته او هیچ ملاک صریح و صحیحی برای تشخیص افضل بودن صحابه به دست نداده و صرفاً اجماع را ملاک دانسته و مدعی اجماع شده است. در حالی که اجماع علمای اسلام بر این است که علی بن ابی طالب (ع) دارای فضائلی است که هیچ یک از اصحاب آن فضائل را دارا نیستند. با این وصف دیگر نوبت به مقایسه بین اصحاب و تعیین افضل نمی‌رسد. وانگهی هیتمی برای فرار از قبول افضلیت آن حضرت به نشر فضایل درباره اشخاص دیگری مثل ابوبکر و عمر پرداخته است با این توجیه که این کار به خاطر مصالح عمومی مسلمین و دوری از فتنه‌های احتمالی صورت می‌‌گیرد و این در واقع نوعی انکار فضائل امیرالمؤمنین (ع) است[۲].

فهرست کتاب

در این مورد اطلاعاتی در دست نیست.

دربارهٔ پدیدآورنده

شهاب‌ الدین احمد بن حجر هیتمی
شهاب‌ الدین احمد بن حجر هیتمی، فقیه‌، عالم‌ و مؤلف‌ شافعی‌ (متولد ۹۰۹ ق مصر، و متوفای ۹۷۴ ق)، تحصیلات خود را در محضر اساتیدی همچون: «ابن‌ حجر عسقلانی‌»، «عبدالحق‌ سنباطی‌»، «محمد بن‌ سالم‌ طبلاوی» به اتمام رساند. او چندین جلد کتاب به رشته تحریر درآورده است. «اعلام‌ بقواطع‌ الاسلام‌»، «تحفة المحتاج‌ فی‌ شرح‌ المنهاج‌»، «الجوهر المنظم‌ فی‌ زیارة القبر المکرم‌»، «الزواجر عن‌ افتراف‌ الکبائر»، «حسن المحاضرة فی اخبار مصر و القاهره»، «الفتاوی الحدیثیة» و «الصواعق المحرقه فی الرد علی اهل البدع و الزندقه» برخی از این آثار است.[۳]

پانویس

دریافت متن