باطل‌گرایی

این مدخل زیرشاخهٔ بحث باطل است. مدخل مرتبط ندارد - پرسش مرتبط ندارد

مقدمه

آدمی به سبب نادانی، مهر شدن دل‌ها و کفر به سوی باطل گرایش داشته و علیه حق می‌‌ستیزد. این گونه است که وضع را برای خود و دیگران مشکل می‌‌سازد. حقیقت جویان، برای اثبات هر باطلی می‌‌بایست تلاش مضاعفی داشته باشند تا پس از بررسی و تحقیق کامل، بطلان امری را آشکار سازند؛ به ویژه آنکه همواره در این جهان حق و باطل در هم آمیخته است.

به عنوان نمونه، اشغالگرانی که مردمانی را از خانه و کاشانه خود آواره ساخته‌اند، قتل و کشتار آنان در مقام دفاع از خود معرفی می‌‌شوند و مردمان آواره خواهان حق خویش، به عنوان تروریست و جنگ طلب معرفی می‌‌شوند و مدال‌های صلح به اشغالگران داده می‌‌شود؛ چرا برخی تنها به وضعیت کنونی اشغالگران نگاه می‌‌کنند و واقعیت را همان حقیقت بر می‌‌شمارند. به این معنا که تن به واقعیت دادن عین پذیرش حق دانسته شده و مبارزه با اشغالگران عین ظلم و باطل معرفی می‌‌شود.

این در حالی است که عقل و خرد حکم می‌‌کند که نه تنها واقعیت را عین حق نشمرد بلکه می‌‌بایست به این نکته توجه داشت که اضطرار بالاختیار شخص را از اختیار بیرون نمی‌برد. به این معنا که اگر شخصی خود را به اختیار به اضطراری افکنده باشد نمی‌توان وی را مختار ندانست. آن چه بیان شد در حقیقت بیانگر این معناست که نمی‌توان به سادگی حقیقت را در میان واقعیت‌هایی شناخت که آمیخته با حق و باطل است.

ولی می‌‌بایست دانست که حقایق برای فطرت سالم و عقل سلیم روشن و آشکار است. به عنوان نمونه انسان سالم و خردمند، هرگز شکی در بطلان اموری چون آواره سازی، استکبارورزی، تجاوزگری، حرام خواری، رشوه، غنا و آهنگ‌های لهوی و مانند آن ندارد؛ ولی از آن جایی که انسان اهل توجیه است، حتی پس از شناخت حق از باطل، می‌‌کوشد تا این امور به گونه‌ای جلوه دهد که حق باشد. در این میان، انسان‌های کافر و ظالم، به سبب حق گریزی و باطل‌گرایی تلاش می‌‌کنند که این امور باطل را حق جلوه دهند. البته چنان که گفته شد، کسانی که مهر بر دلهایشان نهاده شده است به سبب نگرش واژگونه به امور، باطل را حق می‌‌پندارند و در تقویت و گسترش آن می‌‌کوشند.

کافران به سبب پیروی از باطل، موجبات تباهی حتی اعمال خوب را سبب می‌‌شوند. و ایمان به باطل زیان و خسارت ابدی ایشان را رقم می‌‌زند و سرزنش خداوندی را در قیامت به همراه خواهد داشت. این گونه است که شادمانی برخاسته از باطل‌گرایی ایشان دوامی نخواهد یافت و حتی بسیاری از باطل گرایان سرانجام بد و شومی را می‌‌بایست در این دنیا تجربه کنند.

خداوند در آیات ۷۱ تا ۷۶ سوره غافر تصویری از متکبران و مستکبران به نمایش می‌‌گذارد که در آن به شادمانی مشغول هستند ولی این شادمانی دیری نمی‌پاید که به عذاب و غم و اندوه تبدیل می‌‌شود.

کسانی که درباره خداوند سخنانی باطل بر زبان می‌‌آورند در همین دنیا هنگام جان کندن با عذابی سخت مواجه خواهند شد و در می‌‌یابند که این سخنان باطل و ناروا تا چه اندازه برای ایشان گران تمام شده است.

همچنین افرادی که به مجالس لهو و لعب و غنا می‌‌روند و چنین اعمال باطلی را انجام می‌‌دهند هم فرصت طلایی عمر کوتاه خود را در دنیا از دست می‌‌دهند و هم زمینه برای بسیاری از گناهان را در خود ایجاد می‌‌کنند.

عاقبت شوم باطل گرایان می‌‌بایست انسان‌های خردمند را بیدار و هوشیار کند و اجازه ندهد تا در دام باطل و باطل گرایان بیافتند. خداوند اهل باطل و باطل گرایان را انسان‌های زیانکار بر می‌‌شمارد؛ زیرا در قیامت چیزی در اختیار ندارند؛ چراکه باطل به معنای پوچی است و از این روست که باطل گرایان در قیامت وزنی ندارند؛ زیرا پوچ و باطل وزنی ندارد. این همان خسران و زیان آشکاری است که می‌‌بایست غم و اندوه را بر دل‌ها حاکم نماید.

به هر حال، باطل‌گرایی در انسان امری فطری نیست، بلکه فطرت انسان به سوی کمال و حق می‌‌رود ولی از آن جایی که انسان‌ها گرفتار یا جهالت یا توهم یا مهمور شدن دل می‌‌شوند و از فطرت خود بیرون می‌‌روند، به باطل گرایش می‌‌یابند.

بنابراین برای این که از این مشکل باطل‌گرایی رهایی یابیم می‌بایست همواره متوجه این امور شده و به دانش و آگاهی توجه کرده و اجازه ندهیم تا فطرت ما با کارهای زشت بسته و یا مهمور شود.

منابع

1. منصوری، خلیل، چرایی باطل‌گرایی در انسان