بحث:اثبات ولادت امام مهدی
مقدمه
- ولادت حضرت مهدی(ع)، به دلایلی پنهانی صورت گرفت و باعث شد برخی، آن را انکار کنند؛ اما شیعه برای اثبات ولادت آن حضرت، دلیلهای فراوانی آورده است.
نخست: نوید امام عسکری(ع) به ولادت مهدی(ع)
- امام حسن عسکری(ع) گاهی، نوید مولودش را به یاران خاص میداد[۱]. و نیز در نویدی به همسر بزرگوار خود داد، چنین فرمود: در آیندهای نزدیک دارای فرزندی خواهی شد. نامش محمد است. او قائم از بعد من است[۲].
دوم: خبر دادن امام عسکری(ع) از ولادت مهدی(ع)
- امام حسن عسکری(ع) برای یاران ویژه، ولادت فرزند خود را گزارش کرد. احمد بن اسحاق گوید: از امام عسکری(ع) شنیدم که فرمود: "سپاس از آن خدایی است که مرا از دنیا نبرد، تا آنکه جانشین مرا به من نشان داد. او از نظر آفرینش و اخلاق، شبیهترین مردم به رسول خدا است. خدای تعالی، او را در غیبتش حفظ فرماید؛ سپس او را آشکار کند. او زمین را از عدل وداد آکنده سازد؛ همچنانکه آکنده از جور و ستم شده باشد"[۳]. ابراهیم بن ادریس نیز گوید: امام عسکری(ع) گوسفندی به من داد و فرمود: "این را برای فرزندم فلان عقیقه کن و خود و نزدیکانت از آن بخورید. سپس دو گوسفند داد و فرمود: این دو گوسفند را از مولای خود عقیقه کن و بخور که خداوند سبحانه و تعالی بر تو گوارا نماید و به برادران دینی خود نیز از آن بده"[۴].
سوم: خبر حکیمه (عمه امام عسکری) از ولادت آن حضرت
- حکیمه دختر امام جواد(ع) و عمه امام حسن عسکری(ع)، از زنان والا مقام نزد امامان(ع) بود. وی به دستور مستقیم امام عسکری(ع)، شب ولادت حضرت مهدی(ع) حضور داشت و بخش فراوانی از روایات ولادت آن حضرت، از سوی این بانوی بزرگوار نقل شده است.
چهارم: خبر نسیم و ماریه (خادمان بیت امام عسکری)
- ایشان، دو تن از خدمتگزاران خانه امام عسکری(ع) بودند و از برخی روایات استفاده میشود که آنان نیز در شب ولادت در خانه امام عسکری(ع) حضور داشتهاند [۵].
پنجم: گزارش عده فراوانی از بزرگان شیعه
- ابو الادیان، از خدمتکاران خانه امام حسن عسکری(ع) بود که علاوه بر حضور در بیت آن بزرگوار، سرپرست امور نامههای آن حضرت و بردن آنها به شهرهای مختلف بود. او، یکی از کسانی است که روایت شهادت امام عسکری(ع) و نماز خواندن حضرت مهدی(ع) بر پیکر آن حضرت را ذکر کرده است[۶].
ششم: گزارش برخی از دانشمندان اهل سنت
- بیشتر اهل سنت - آنگونه که شیعه باور دارد- اعتقادی به زاده شدن مهدی موعود ندارند؛ اما دانشمندانی چند از ایشان، علاوه بر تصریح یا اشاره به ولادت آن حضرت در سال ۲۵۵ ق، او را همان موعود در کلام پیامبر اکرم(ص) دانستهاند.
- افرادی از اهل سنت که در نوشتههای خود به ولادت حضرت مهدی(ع) اشاره کرده‌اند، دو دسته هستند[۷]:
هفتم: گزارش کسانی که ولادت حضرت مهدی(ع) را گزارش کرده‌اند
- عده‌ای ولادت حضرت را گزارش کرده‌اند اما در باره موعود بودن او ساکت ماندهاند[۸]. ابن اثیر، در الکامل فی التاریخ درباره حوادث سال ۲۶۰ ق چنین مینویسد: در این سال، ابو محمد علوی عسکری وفات کرد. او یکی از دوازده امام مذهب امامیه و پدر محمّد است که معتقدند او منتظر میباشد[۹]. ابن خلکان در وفیات الاعیان[۱۰] و ذهبی در کتاب العبر[۱۱] چنین گزارشی ارائه کرده‌اند.
هشتم: گزارش کسانی که علاوه بر گزارش ولادت آن حضرت، به موعود بودن آن حضرت تصریح کرده‌اند
- البته این دسته کم شمارند": کمال الدین محمد بن طلحه شافعی در کتاب مطالب السؤول گوید: ابو القاسم محمد بن حسن خالص، پسر علی متوکل، پسر قانع، پسر علی رضا، پسر موسی کاظم، پسر جعفر صادق، پسر محمد باقر، پسر علی زین العابدین، پسر حسین زکی، پسر علی مرتضی امیر المؤمنین، پسر ابو طالب، مهدی، حجت، خلف، صالح، منتظر(ع) و رحمت و برکات خداوند سبحانه و تعالی بر او باد[۱۲].
- نور الدین علی بن محمد بن صباغ مالکی فصل دوازدهم از کتاب الفصول المهمّة را با این عنوان آورده است: "در شرح حال ابو القاسم حجت، خلف صالح، پسر ابو محمد حسن خالص، او امام دوازدهم است"[۱۳][۱۴]
پانویس
- ↑ " سيرزقني اللّه ولدا بمنّه و لطفه"، محمد باقر مجلسی، بحار الانوار، ج ۵۰، ص ۳۱۳
- ↑ " سَتَحْمِلِينَ وَلَداً وَ اسْمُهُ مُحَمَّدٌ وَ هُوَ الْقَائِمُ مِنْ بَعْدِي"، شیخ صدوق، کمال الدین و تمام النعمة، ج۲، ص ۴۰۸، ح ۴
- ↑ " الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِي لَمْ يُخْرِجْنِي مِنَ الدُّنْيَا حَتَّى أَرَانِي الْخَلَفَ مِنْ بَعْدِي أَشْبَهَ النَّاسِ بِرَسُولِ اللَّهِ (ص) خَلْقاً وَ خُلْقاً يَحْفَظُهُ اللَّهُ تَبَارَكَ وَ تَعَالَى فِي غَيْبَتِهِ ثُمَّ يُظْهِرُهُ فَيَمْلَأُ الْأَرْضَ عَدْلًا وَ قِسْطاً كَمَا مُلِئَتْ جَوْراً وَ ظُلْماً"، شیخ صدوق، کمال الدین و تمام النعمة، ج۲، ص ۴۰۸، ح ۴
- ↑ محمد باقر مجلسی، بحار الانوار، ج ۵۱، ص ۲۲؛ ر. ک: شیخ طوسی، کتاب الغیبة، ص ۲۴۵
- ↑ شیخ صدوق، کمال الدین و تمام النعمة، ج۲، ص ۴۳۰، ح ۵
- ↑ شیخ صدوق، کمال الدین و تمام النعمة، ج۲، ص ۴۷۵؛ باب ۴۳، ح ۲۵.همچنین ر.ک: نیلی نجفی، منتخب الانوار المضیئة، ص ۱۵۷؛ الخرائج و الجرائح، ج ۳، ص ۱۱۰۱
- ↑ اینجا فقط به موارد اندکی اشاره شده است. برای تفصیل بیشتر، ر.ک: سید ثامر هاشم العمیدی، مهدی منتظر در اندیشه اسلامی، ص ۱۸۵- ۲۰۰؛ همو، در انتظار ققنوس، مهدی علیزاده، ص ۱۸۸- ۱۹۸
- ↑ برخی اهل سنّت که ولادت حضرت مهدی(ع) را گزارش کرده‌اند، فقط آن را از دیدگاه شیعه بیان کرده‌اند، در حالی که عده‌ای گمان کرده‌اند کسانی که ولادت آن حضرت را نقل کرده‌اند بر این باور هستند که آن حضرت به دنیا آمده است
- ↑ سید ثامر هاشم العمیدی، مهدی منتظر در اندیشه اسلامی، ص ۱۸۶، به نقل از: ابن اثیر، الکامل فی التاریخ، ج ۷، ص ۲۷۴ در پایان حوادث سال ۲۶۰ قمری
- ↑ وفیات الاعیان، ج ۴، ص ۱۷۶، ح ۵۶۲
- ↑ وفیات الاعیان، ج ۴، ص ۱۷۶، ح ۵۶۲
- ↑ طلحه شافعی، مطالب السؤول، ج ۲، ص ۷۹، باب ۱۲
- ↑ ابن صباغ مالکی، الفصول المهمة، ص ۲۸۷
- ↑ سلیمیان، خدامراد، فرهنگ‌نامه مهدویت، ص۴۷۰-۴۷۳؛ درسنامه مهدویت ج۱، ص۱۸۷-۱۹۱.