بنی نمرة بن سعد العشیره

از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت

مقدمه

بنی نمره از قحطانیان[۱] و از شاخه‌های قبیله سعد العشیره هستند که نسب از نَمِرة بن سعدالعشیرة بن مالک (مذحج) می‌برند[۲]. نمره، دو پسر بن نام سلهم و حدّاء[۳] - که برخی قرائت صحیح آن را حدا[۴] و حدأ[۵] نیز گفته‌اند - داشت که هر یک بعدها، سرشاخه طوایفی با همین نام شدند[۶]. ابن کلبی (م۲۰۴) بر این اعتقاد است که بنی نمرة بن سعد به قبیله بنی مراد مذحج پیوستند و از این‌رو علاوه بر بخش نسب «سعدالعشیره»[۷]، در بخش نسب «بنی ناجیة بن مراد»[۸] هم، از آنها سخن گفته است.

از تاریخ جاهلی این قوم می‌توان به حمله بنی حدا - یکی از دو شاخه اصلی بنی نمرة بن سعد العشیره - اشاره کرد. در این تهاجم که علیه بنی بُندقه - پسر عموهای بنی حدا - انجام گرفت، جمعی از بنی بندقی‌ها کشته شدند. این حمله، بلافاصله یورش تلافی‌جویانه بنی بندقه به بنی حدأ را به همراه داشت[۹] که این امر، موجب نابودی کامل بنی حدا گردید[۱۰]. عکس العمل بنی بندقه در قبال این عمل و نابودی طایفه بنی حدأ، در عرب مثل شد؛ چندان که گفتند: حدأ حدأ وراءك بندقة[۱۱]. اما بنا بر برخی دیگر از نقل‌ها، گروهی از فرزندان سعدالعشیره موسوم به «بنی حدأ» در کوفه سکونت داشتند[۱۲] که این می‌تواند حکایت از آن داشته باشد که - بر فرض وقوع چنین نبردی در جاهلیت - این جنگ منجر به نابودی کامل بنی حدأ بن نمره نشده است. بنی سِلهِم بن نمره هم از دیگر شاخه‌های اصلی این قوم است[۱۳]. لازم به ذکر است که علاوه بر «بنی سلهم بن نمرة بن سعدالعشیره» طایفه معروف دیگری با نام مشابه «بنی سلهم بن حکم بن سعدالعشیره» وجود دارد که عدم خلط مطالب آنها و اجتناب از وقوع اشتباه، دقت مضاعف محققین محترم را می‌طلبد. بنا بر برخی نقل منابع، این طایفه به بنی مراد پیوست از این‌رو در این منابع، علاوه بر نسب «سعدالعشیره» در ذیل نسب «بنی مراد» نیز از آن بحث شده است[۱۴].[۱۵].

منابع

پانویس

  1. عمر رضا کحاله، معجم قبائل العرب، ج۳، ص۱۱۹۳.
  2. ابن کلبی، نسب معد و الیمن الکبیر، ج‌۱، ص۳۰۱. قلقشندی از این طایفه با نام «نمیرة بن سعدالعشیره» نام برده است. (قلقشندی، نهایة الارب فی معرفة انساب العرب، ج۱، ص۴۳۲).
  3. ابن کلبی، نسب معد و الیمن الکبیر، ج‌۱، ص۳۰۱. ابن حزم از این دو پسر با نام «حدأ» و «سلیم» یاد کرده است. (ابن حزم، جمهرة أنساب العرب، ص۴۰۸).
  4. دار قطنی، المؤتلف و المختلف، ج۲، ص۸۱۱؛ سمعانی، الانساب، ج۴، ص۸۶؛ ابن ماکولا، اکمال الکمال، ج۲، ص۴۰۷.
  5. ابن منظور، لسان العرب، ج۱، ص۵۵؛ ابن حزم، جمهرة أنساب العرب، ص۴۰۸.
  6. ابن کلبی، نسب معد و الیمن الکبیر، ج‌۱، ص۳۰۱.
  7. ابن کلبی، نسب معد و الیمن الکبیر، ج‌۱، ص۳۰۱.
  8. ابن کلبی، نسب معد و الیمن الکبیر، ج‌۱، ص۳۳۴.
  9. ابن منظور، لسان العرب، ج۱، ص۵۵؛ عمر رضا کحاله، معجم قبائل العرب، ج۱، ص۱۰۸.
  10. ابن حزم، جمهرة أنساب العرب، ص۴۰۸.
  11. ابن کلبی، نسب معد و الیمن الکبیر، ج‌۱، ص۳۰۱؛ قلقشندی، نهایة الارب فی معرفة انساب العرب، ج۱، ص۱۸۱؛ فیروزآبادی، قاموس المحیط، ج۱، ص۱۱.
  12. دار قطنی، المؤتلف و المختلف، ج۲، ص۸۱۱؛ سمعانی، الانساب، ج۴، ص۸۶؛ ابن اثیر، اللباب فی تهذیب الانساب، ج۱، ص۳۴۷.
  13. ابن کلبی، نسب معد و الیمن الکبیر، ج‌۱، ص۳۰۱.
  14. ابن کلبی، نسب معد و الیمن الکبیر، ج‌۱، ص۳۳۴.
  15. حسینی ایمنی، سید علی اکبر، مکاتبه اختصاصی با دانشنامه مجازی امامت و ولایت.