دستاوردهای امام مهدی در زمینه‌های اجتماعی و اقتصادی چیست؟ (پرسش)

دستاوردهای امام مهدی در زمینه‌های اجتماعی و اقتصادی چیست؟
موضوع اصلی	بانک جامع پرسش و پاسخ مهدویت
مدخل بالاتر	مهدویت / عصر پس از ظهور / حکومت جهانی امام مهدی / آثار و برکات حکومت امام مهدی
مدخل اصلی	برکت در عصر ظهور
تعداد پاسخ	۱ پاسخ

دستاوردهای امام مهدی در زمینه‌های اجتماعی و اقتصادی چیست؟ یکی از پرسش‌های مرتبط به بحث مهدویت است که می‌‌توان با عبارت‌های متفاوتی مطرح کرد. برای بررسی جامع این سؤال و دیگر سؤال‌های مرتبط، یا هر مطلب وابسته دیگری، به مدخل اصلی مهدویت مراجعه شود.

پاسخ نخست

سید محمد صدر

آیت‌ الله شهید سید محمد صدر در کتاب «تاریخ پس از ظهور» در این‌باره گفته‌ است:

«در این باره منابع امامیه و اهل سنت، هر دو اخبار فراوانی را نقل کرده‌اند.

الف). روایات اهل سنت: بخاری به سند خود از ابو موسی نقل کرده است که پیامبر اکرم (ص) فرمود: " ليأتيَنَّ عَلى النَّاسِ زَمَانٌ يَطُوفُ الرَّجُلُ فِيهِ بِالصَّدَقَة مِنَ الذَّهَبِ؛ ثمّ يَجِدُ أحَدًا يَأْخُذُهَا مِنْهُ ... ". قطعا زمانی بر مردم می‌آید که فرد می‌گردد تا طلایی را صدقه دهد؛ اما کسی را نمی‌یابد که آن را بگیرد ... همو از ابو هریره روایت کرده است که رسول خدا (ص) فرمود: " لاَ تَقُومُ اَلسَّاعَةُ...حَتَّى يَكْثُرَ فیکم اَلْمَالُ فيَفِيضَ حتی یهم رب المال من یقبل صدقته. و حتی یعرضه فیقول الذی یعرضه علیه: لا أرب لی به". قیامت برپا نمی‌شود ... مگر آن که ثروت در میان شما افزون از نیاز گردد تا آنجا که صاحب ثروت دنبال کسی می‌گردد که صدقه‌اش را بپذیرد و وقتی آن را به شخصی می‌دهد؛ وی می‌گوید: نیازی به آن ندارم.

مسلم به سند خود از ابو هریره نقل کرده است که نبی اکرم (ص) فرمود: "والله لینزلنّ ابن مریم... لیدعون الی المال فلا یقبله احد". به خدا سوگند، پسر مریم (حضرت مسیح) فرود خواهد آمد ... او مردم را برای گرفتن اموال فرا می‌خواند اما کسی آن را نمی‌پذیرد. همو به سند خود از ابو سعید روایت کرده است که پیامبر (ص) فرمود: "مِنْ خُلَفَائِكُمْ خَلِيفَةٌ يَحْثُو اَلْمَالَ حَثْياً لاَ يَعُدُّهُ عَدّاً ". از میان خلیفه‌های شما، خلیفه‌ای است که اموال را بدون شمارش بذل و بخشش می‌کند. همچنین او در خبر دیگری از ابو سعید و جابر بن عبد الله نقل کرده است که رسول خدا (ص) فرمود: "يَكُونُ فِي آخِرِ اَلزَّمَانِ خَلِيفَةٌ يَقْسِمُ اَلْمَالَ وَ لاَ يَعُدُّهُ ". در آخر الزمان خلیفه‌ای خواهد بود که اموال را بی‌آنکه بشمارد تقسیم می‌نماید.

مسلم برای این حدیث دو سند آورده و حاکم نیز به همین مضمون بیش از یک روایت ذکر کرده است. نیز حاکم از ابو سعید حدیثی را نقل کرده است که پیامبر اکرم (ص) که در آن می‌فرماید: "فَيَبْعَثُ اَللَّهُ رَجُلاً مِنْ عِتْرَتِي فَيَمْلَأُ بِهِ اَلْأَرْضَ قِسْطاً وَ عَدْلاً كَمَا مُلِئَتْ ظُلْماً وَ جَوْراً يَرْضَى عَنْهُ سَاكِنُ اَلسَّمَاوَاتِ وَ اَلْأَرْضِ لاَ تَدَعُ اَلسَّمَاءُ مِنْ قَطْرِهَا شَيْئاً إِلاَّ صَبَّتْهُ مِدْرَاراً ...يَتَمَنَّى اَلْأَحْيَاءُ اَلْأَمْوَاتَ مِمَّا صَنَعَ اَللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ بِأَهْلِ اَلْأَرْضِ مِنَ اَلْخَيْرِ ". خداوند مردی از خاندانم را بر می‌انگیزد تا زمین را از عدل و داد لبریز سازد همان طور که از ستم و بیداد پر شده باشد. ساکنان آسمان و زمین از او خشنودند. [در آن زمان‌] زمین هیچ‌ دانه‌ای را در خود نگه نداشته مگر آن که با جوانه زدن بیرونش می‌آورد و در آسمان قطره‌ای آب نمی‌ماند جز آن که سیل‌آسا فرو می‌ریزد. مردگان آرزو می‌کنند کاش زنده بودند زیرا می‌نگرند که خداوند چه خیراتی به اهل زمین ارزانی داشته است. حاکم می‌نویسد این حدیث سندی صحیح دارد.

ب) روایات امامیه: شیخ مفید از حضرت باقر (ع) روایتی را درباره امام مهدی (ع) و نخستین سخنرانی آن حضرت در مسجد کوفه نقل کرده است که امام در ضمن آن می‌فرماید: " فَإِذَا كَانَتِ اَلْجُمُعَةُ اَلثَّانِيَةُ سَأَلَهُ اَلنَّاسُ أَنْ يُصَلِّيَ بِهِمْ اَلْجُمُعَةَ فَيَأْمُرُ أَنْ يُخَطَّ لَهُ مَسْجِدٌ عَلَى اَلْغَرِيِّ وَ يُصَلِّي بِهِمْ هُنَاكَ ثُمَّ يَأْمُرُ مَنْ يَحْفِرُ مِنْ ظَهْرِ مَشْهَدِ اَلْحُسَيْنِ عَلَيْهِ السَّلاَمُ نَهَراً يَجْرِي إِلَى اَلْغَرِيَّيْنِ حَتَّى يَنْزِلَ اَلْمَاءُ إِلَى اَلنَّجَفِ وَ يَعْمَلُ عَلَى فُوهَتِهِ اَلْقَنَاطِرَ وَ اَلْأَرْحَاءَ فَكَأَنِّي بِالْعَجُوزِ عَلَى رَأْسِهَا مِكْتَلٌ فِيهِ بُرٌّ تَأْتِي تِلْكَ اَلْأَرْحَاءَ فَتَطْحَنُهُ بِلاَ كِرَاءٍ". آنگاه که دومین جمعه [حضور امام در کوفه‌] فرا رسد، مردم در خواست می‌کنند که نماز جمعه را به امامت ایشان بخوانند، پس امام دستور مرزبندی مسجدی را [برای بنای آن‌] در "غری" می‌دهند و در آنجا با مردم نماز می‌گذارند. پس دستور حفر کانال آبی را از پشت کربلا می‌دهند که تا غریین (نجف) در جریان باشد و آب را به آنجا برساند. [امام‌] در دهانه این رود پل‌ها و در کنار آن آسیاهایی خواهد ساخت. گوییا پیر مردی را می‌بینم که بر سرش ظرفی از گندم حمل می‌کند و به یکی از آن آسیاها می‌رود و به رایگان آرد می‌کند.

همو از مفضل بن عمر روایت کرده است که گفت شنیدم امام صادق (ع) فرمود: "إِذَا قَامَ قَائِمُ آلِ مُحَمَّدِ بَنَى فِي ظَهْرِ اَلْكُوفَةِ مَسْجِداً لَهُ أَلْفُ بَابٍ وَ اِتَّصَلَتْ بُيُوتُ اَلْكُوفَةِ بِنَهْرِ كَرْبَلاَءَ". وقتی قائم آل محمد ظهور نماید در پشت مسجد کوفه، مسجدی با هزار در می‌سازد و خانه‌های اهل کوفه به دو نهر کربلا متصل می‌شود. او همچنین از مفضل بن عمر نقل کرده است که حضرت صادق (ع) فرمود: " إِنَّ قَائِمَنَا إِذَا قَامَ أَشْرَقَتِ اَلْأَرْضُ بِنُورِ رَبِّهَا...وَ تُظْهِرُ اَلْأَرْضُ مِنْ كُنُوزِهَا حَتَّى يَرَاهَا اَلنَّاسُ عَلَى وَجْهِهَا، وَ يَطْلُبُ اَلرَّجُلُ مِنْكُمْ مَنْ يَصِلُهُ بِمَالِهِ وَ يَأْخُذُ مِنْهُ زَكَاتَهُ فَلاَ يَجِدُ أَحَداً يَقْبَلُ مِنْهُ ذَلِكَ، وَ اِسْتَغْنَى اَلنَّاسُ بِمَا رَزَقَهُمُ اَللَّهُ مِنْ فَضْلِهِ»". قائم ما که ظهور کند، زمین به نور پروردگارش روشن خواهد شد ... گنج‌های زمین را آشکار می‌سازد و مردم بر روی زمین آن را خواهند دید، برخی از شما دنبال کسی می‌گردد که صدقه و زکاتی به او دهد اما کسی را نمی‌یابد که از او بپذیرد و مردم به آنچه خداوند از فضلش روزیشان ساخته، بی‌نیاز می‌شوند.

نیز شیخ مفید از ابو بصیر روایت کرده است که امام صادق (ع) فرمود: "إِذَا قَامَ اَلْقَائِمُ هَدَمَ اَلْمَسْجِدَ اَلْحَرَامَ حَتَّى يَرُدَّهُ إِلَى أَسَاسِهِ وَ حَوَّلَ اَلْمَقَامَ إِلَى اَلْمَوْضِعِ اَلَّذِي كَانَ فِيهِ". قائم که ظهور فرماید، مسجد الحرام را تخریب می‌کند تا به محدوده نخستش بازگرداند و مقام ابراهیم را به جای اصلی‌اش منتقل خواهد ساخت. همچنین او حدیث بلندی را از امام باقر (ع) نقل کرده است که حضرت در آن می‌فرماید: "إِذَا قَامَ اَلْقَائِمُ سَارَ إِلَى اَلْكُوفَةِ فَهَدَمَ بِهَا أَرْبَعَةَ مَسَاجِدَ وَ لَمْ يَبْقَ مَسْجِدٌ عَلَى اَلْأَرْضِ لَهُ شُرَفٌ إِلاَّ هَدَمَهَا وَ جَعَلَهَا جَمَّاءَ وَ وَسَّعَ اَلطَّرِيقَ اَلْأَعْظَمَ وَ كَسَرَ كُلَّ جَنَاحٍ خَارِجٍ عَنِ اَلطَّرِيقِ وَ أَبْطَلَ اَلْكُنُفَ وَ اَلْمَيَازِيبَ إِلَى اَلطُّرُقَاتِ وَ لاَ يَتْرُكُ بِدْعَةً إِلاَّ أَزَالَهَا وَ لاَ سُنَّةً إِلاَّ أَقَامَهَا". هنگامی که قائم ظهور نماید، به کوفه رفته، چهار مسجد را تخریب خواهد کرد و مسجد مرتفعی را بر روی زمین باقی نمی‌گذارد و راه بزرگی را می‌گشاید و هر بالکنی را می‌شکند و لوله‌های فاضلاب و ناودان را که بر سر راه مردم قرار داده شده، می‌بندد. هیچ بدعتی را باقی نخواهد گذاشت و همه سنت‌ها را برپا خواهد ساخت..