آزادی فرهنگی
این مدخل زیرشاخهٔ بحث آزادی مدنی است. آزادی فرهنگی از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود: آزادی فرهنگی در قرآن - آزادی فرهنگی در فرهنگ و معارف انقلاب اسلامی - پرسش‌های مرتبطآزادی فرهنگی به معنای معیار واقعی بودن آزادی در عرصه فرهنگی و قرار گرفتن آزادی در مسیر رشد و تعالی انسان در اسلام مورد پذیرش قرار گرفته است و از این نوع از آزادی به آزادی معنوی نیز تعبیر شده است. مقصود از آزادی معنوی، آزادی انسان و رستگاری و تعالی اخلاقی اوست.
مقدمه
در حوزه اجتماعی، فرهنگ هر جامعه‌ای متشکل از هنجارها و ارزش‌هایی از نوع باورها، اعتقادات، رسوم، آداب و دین و ملیت است که نوع فرهنگ هر جامعه و هویت آن جامعه را تشکیل می‌دهد. همچنین فرهنگ ملی به خودی خود ارزش ذاتی ندارد، بلکه در صورتی ارزشمند است که هنجارها و ارزش‌های آن در جهت کمال واقعی انسان و با پشتوانه عقل و منطق باشد. هنجارها و ارزش‌های جامعه باید به گونه‌ای باشد که انسان را به کمال معنوی و فرهنگی برساند[۱].
اسلام و آزادی فرهنگی
در اسلام، آزادی فرهنگی به معنای واقعی مورد پذیرش قرار گرفته است و معیار واقعی بودن آزادی در عرصه فرهنگی، قرار گرفتن آزادی در مسیر رشد و تعالی انسان است. از این گونه آزادی که در رهایی انسان از هوی و هوس به دست می‌آید، به آزادی معنوی نیز تعبیر شده است.
مقصود از آزادی معنوی، آزادی انسان و به دیگر سخن، رستگاری انسان و تعالی اخلاقی انسان و عروج معنوی انسان است[۲] و به همین دلیل، این آزادی، برترین فضیلت‌های انسان است. آزادی معنوی، زمینه‌ساز آزادی اجتماعی است. آزادی انسان در اخلاق و معنویت، رعایت موازین و اصول آزادی اجتماعی را در پی خواهد داشت[۳]. آزادی معنوی در دو معنا نمود پیدا می‌کند، یکی تقرب الی الله و پیش رفتن در وادی توحید بوده و دیگری رهایی از هوای نفس و قیود درونی و وابستگی‌های نفسانی است. آزادی یعنی رها شدن و نترسیدن از محدودیت‌ها[۴].[۵]
جستارهای وابسته
منابع
پانویس
- ↑ حسن‌زاده، علی، مقاله «آزادی اسلامی»، منظومه فکری امام خمینی، ص ۸۰۳.
- ↑ حسینی خامنه‌ای، سید علی، بیانات، ۱۴/۲/۱۳۸۷.
- ↑ مطهری، مرتضی، مجموعه آثار، ج۲۳، ص۴۳۴، ۴۴۰-۴۴۹.
- ↑ حسینی خامنه‌ای، سید علی، بیانات، ۲۳/۸/۱۳۹۱.
- ↑ میراحمدی و اسفندیار، مقاله «آزادی»، مقالاتی از اندیشه‌نامه انقلاب اسلامی، ص ۹.