حفیظ در فقه سیاسی: تفاوت میان نسخه‌ها
جز (ربات: جایگزینی خودکار متن (-''']] == پانویس == {{پانویس}} +''']] {{پایان منابع}} == پانویس == {{پانویس}})) |
HeydariBot (بحث | مشارکتها) |
||
| (۳ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{ | {{مدخل مرتبط | ||
| موضوع مرتبط = حفیظ | |||
| عنوان مدخل = [[حفیظ]] | |||
| مداخل مرتبط = [[حفیظ در قرآن]] - [[حفیظ در حدیث]] - [[حفیظ در فقه سیاسی]] | |||
| پرسش مرتبط = حفیظ (پرسش) | |||
}} | |||
==مقدمه== | == مقدمه == | ||
*مراقب و نگاه‌دار<ref>بهاءالدین خرمشاهی، قرآن کریم، ترجمه، توضیحات و واژه‌نامه، ص۷۴۷.</ref>. | * مراقب و نگاه‌دار<ref>بهاءالدین خرمشاهی، قرآن کریم، ترجمه، توضیحات و واژه‌نامه، ص۷۴۷.</ref>. | ||
*{{متن قرآن|قَالَ اجْعَلْنِي عَلَى خَزَائِنِ الْأَرْضِ إِنِّي حَفِيظٌ عَلِيمٌ}}<ref>«(یوسف) گفت: مرا بر گنجینه‌های این سرزمین بگمار که من نگاهبانی دانایم» سوره یوسف، آیه ۵۵.</ref>. | *{{متن قرآن|قَالَ اجْعَلْنِي عَلَى خَزَائِنِ الْأَرْضِ إِنِّي حَفِيظٌ عَلِيمٌ}}<ref>«(یوسف) گفت: مرا بر گنجینه‌های این سرزمین بگمار که من نگاهبانی دانایم» سوره یوسف، آیه ۵۵.</ref>. | ||
*[[حفیظ]] از [[صفات خداوند]] است: {{متن قرآن|وَرَبُّكَ عَلَى كُلِّ شَيْءٍ حَفِيظٌ}}<ref>«و پروردگار تو بر هر چیزی نگاهبان است» سوره سبأ، آیه ۲۱.</ref> و این صفت از [[بندگان]] از جمله [[رسول اکرم]]{{صل}} [[نفی]] شده است: {{متن قرآن|وَمَنْ تَوَلَّى فَمَا أَرْسَلْنَاكَ عَلَيْهِمْ حَفِيظًا}}<ref>«هر که رو گرداند (بگو بگرداند) ما تو را مراقب آنان نفرستاده‌ایم» سوره نساء، آیه ۸۰.</ref>. فقط در یک مورد [[حفیظ]] به عنوان صفت [[بنده]] مورد [[ستایش]] قرار گرفته و به عنوان [[ارزش]] مثبت تلویحاً به آن اشاره شده است: {{متن قرآن|اجْعَلْنِي عَلَى خَزَائِنِ الْأَرْضِ إِنِّي حَفِيظٌ عَلِيمٌ}}<ref>«مرا بر گنجینه‌های این سرزمین بگمار که من نگاهبانی دانایم» سوره یوسف، آیه ۵۵.</ref>. این [[آیه شریفه]] به [[ضرورت]] و اهمیت [[برنامه‌ریزی]] و [[نظامات]] [[مالی]] اشاره دارد تا میان اعتبارات و هزینه‌ها [[توازن]] برقرار گردد<ref>وهبة بن مصطفی زحیلی، التفسیر المنیر. ج۱۳، ص۹.</ref>. | * [[حفیظ]] از [[صفات خداوند]] است: {{متن قرآن|وَرَبُّكَ عَلَى كُلِّ شَيْءٍ حَفِيظٌ}}<ref>«و پروردگار تو بر هر چیزی نگاهبان است» سوره سبأ، آیه ۲۱.</ref> و این صفت از [[بندگان]] از جمله [[رسول اکرم]] {{صل}} [[نفی]] شده است: {{متن قرآن|وَمَنْ تَوَلَّى فَمَا أَرْسَلْنَاكَ عَلَيْهِمْ حَفِيظًا}}<ref>«هر که رو گرداند (بگو بگرداند) ما تو را مراقب آنان نفرستاده‌ایم» سوره نساء، آیه ۸۰.</ref>. فقط در یک مورد [[حفیظ]] به عنوان صفت [[بنده]] مورد [[ستایش]] قرار گرفته و به عنوان [[ارزش]] مثبت تلویحاً به آن اشاره شده است: {{متن قرآن|اجْعَلْنِي عَلَى خَزَائِنِ الْأَرْضِ إِنِّي حَفِيظٌ عَلِيمٌ}}<ref>«مرا بر گنجینه‌های این سرزمین بگمار که من نگاهبانی دانایم» سوره یوسف، آیه ۵۵.</ref>. این [[آیه شریفه]] به [[ضرورت]] و اهمیت [[برنامه‌ریزی]] و [[نظامات]] [[مالی]] اشاره دارد تا میان اعتبارات و هزینه‌ها [[توازن]] برقرار گردد<ref>وهبة بن مصطفی زحیلی، التفسیر المنیر. ج۱۳، ص۹.</ref>. | ||
*در چارچوب [[جامعه]] و [[حکومت]] [[قرآنی]]، صفت [[پسندیده]] برای افرادی که امکانات و بودجه [[بیت المال]] و [[خزانه]] [[دولت]] در [[اختیار]] آنها قرار دارد، "[[حفیظ]]" است؛ یعنی نگاه‌دار که علاوه بر [[مراقبت]]، از تلف و تضییع ([[اسراف]]) جلوگیری نماید<ref>[[عبدالله نظرزاده|نظرزاده، عبدالله]]، [[فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم (کتاب)|فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم]]، ص:۲۳۵.</ref>. | * در چارچوب [[جامعه]] و [[حکومت]] [[قرآنی]]، صفت [[پسندیده]] برای افرادی که امکانات و بودجه [[بیت المال]] و [[خزانه]] [[دولت]] در [[اختیار]] آنها قرار دارد، "[[حفیظ]]" است؛ یعنی نگاه‌دار که علاوه بر [[مراقبت]]، از تلف و تضییع ([[اسراف]]) جلوگیری نماید<ref>[[عبدالله نظرزاده|نظرزاده، عبدالله]]، [[فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم (کتاب)|فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم]]، ص:۲۳۵.</ref>. | ||
==منابع== | == منابع == | ||
{{منابع}} | {{منابع}} | ||
* [[پرونده:1379779.jpg|22px]] [[عبدالله نظرزاده|نظرزاده، عبدالله]]، [[فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم (کتاب)|'''فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم''']] | * [[پرونده:1379779.jpg|22px]] [[عبدالله نظرزاده|نظرزاده، عبدالله]]، [[فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم (کتاب)|'''فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم''']] | ||
نسخهٔ کنونی تا ۲۴ اوت ۲۰۲۲، ساعت ۲۳:۴۵
این مدخل زیرشاخهٔ بحث حفیظ است. حفیظ از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود: حفیظ در قرآن - حفیظ در حدیث - حفیظ در فقه سیاسی - پرسش‌های مرتبطمقدمه
- مراقب و نگاه‌دار[۱].
قَالَ اجْعَلْنِي عَلَى خَزَائِنِ الْأَرْضِ إِنِّي حَفِيظٌ عَلِيمٌ
[۲].- حفیظ از صفات خداوند است: وَرَبُّكَ عَلَى كُلِّ شَيْءٍ حَفِيظٌ[۳] و این صفت از بندگان از جمله رسول اکرم (ص) نفی شده است: وَمَنْ تَوَلَّى فَمَا أَرْسَلْنَاكَ عَلَيْهِمْ حَفِيظًا[۴]. فقط در یک مورد حفیظ به عنوان صفت بنده مورد ستایش قرار گرفته و به عنوان ارزش مثبت تلویحاً به آن اشاره شده است: اجْعَلْنِي عَلَى خَزَائِنِ الْأَرْضِ إِنِّي حَفِيظٌ عَلِيمٌ[۵]. این آیه شریفه به ضرورت و اهمیت برنامه‌ریزی و نظامات مالی اشاره دارد تا میان اعتبارات و هزینه‌ها توازن برقرار گردد[۶].
- در چارچوب جامعه و حکومت قرآنی، صفت پسندیده برای افرادی که امکانات و بودجه بیت المال و خزانه دولت در اختیار آنها قرار دارد، "حفیظ" است؛ یعنی نگاه‌دار که علاوه بر مراقبت، از تلف و تضییع (اسراف) جلوگیری نماید[۷].
منابع
پانویس
- ↑ بهاءالدین خرمشاهی، قرآن کریم، ترجمه، توضیحات و واژه‌نامه، ص۷۴۷.
- ↑ «(یوسف) گفت: مرا بر گنجینه‌های این سرزمین بگمار که من نگاهبانی دانایم» سوره یوسف، آیه ۵۵.
- ↑ «و پروردگار تو بر هر چیزی نگاهبان است» سوره سبأ، آیه ۲۱.
- ↑ «هر که رو گرداند (بگو بگرداند) ما تو را مراقب آنان نفرستاده‌ایم» سوره نساء، آیه ۸۰.
- ↑ «مرا بر گنجینه‌های این سرزمین بگمار که من نگاهبانی دانایم» سوره یوسف، آیه ۵۵.
- ↑ وهبة بن مصطفی زحیلی، التفسیر المنیر. ج۱۳، ص۹.
- ↑ نظرزاده، عبدالله، فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم، ص:۲۳۵.