مقتل در تاریخ اسلامی: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| (۳ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{مدخل مرتبط| موضوع مرتبط = مقتل| عنوان مدخل = مقتل| مداخل مرتبط = [[مقتل در لغت]] - [[مقتل در تاریخ اسلامی]]| پرسش مرتبط = | |||
{{مدخل مرتبط | |||
| موضوع مرتبط = | |||
| عنوان مدخل = مقتل | |||
| مداخل مرتبط = [[مقتل در | |||
| پرسش مرتبط = | |||
}} | }} | ||
== | == مقتل‌نویسی درباره امام حسین {{ع}} == | ||
[[مورخان]] از دیرباز به [[نوشتن]] درباره [[امام حسین]] {{ع}} توجه نشان داده‌اند که در قرون اولیه، بیشتر در قالب مقتل‌نگاری بوده است. [[ابن ندیم]] چهار کتاب [[مقتل]] را ثبت کرده که نوشته [[ابومخنف]]، [[نصر بن مزاحم]]، [[واقدی]] و [[محمد بن زکریای غلابی]] بوده است<ref>ر. ک: ابن ندیم، الفهرست، ص۱۰۵-۱۰۶، ۱۱۱، ۱۲۱.</ref>. [[نجاشی]]، رجالی [[قرن پنجم]]، از [[دوازده]] مقتل نام برده است که برخی از آنها عبارت‌انداز: مقتل [[جابر بن یزید جعفی]]<ref>نجاشی، احمد بن علی، رجال النجاشی، ص۱۲۸- ۱۲۹.</ref>، [[عبدالعزیز بن یحیی جلودی]]<ref>نجاشی، احمد بن علی، رجال النجاشی، ص۲۴۱ -۲۴۲.</ref>، [[ابراهیم بن سعید | [[مورخان]] از دیرباز به [[نوشتن]] درباره [[امام حسین]] {{ع}} توجه نشان داده‌اند که در قرون اولیه، بیشتر در قالب مقتل‌نگاری بوده است. [[ابن ندیم]] چهار کتاب [[مقتل]] را ثبت کرده که نوشته [[ابومخنف]]، [[نصر بن مزاحم]]، [[واقدی]] و [[محمد بن زکریای غلابی]] بوده است<ref>ر. ک: ابن ندیم، الفهرست، ص۱۰۵-۱۰۶، ۱۱۱، ۱۲۱.</ref>. [[نجاشی]]، رجالی [[قرن پنجم]]، از [[دوازده]] مقتل نام برده است که برخی از آنها عبارت‌انداز: مقتل [[جابر بن یزید جعفی]]<ref>نجاشی، احمد بن علی، رجال النجاشی، ص۱۲۸- ۱۲۹.</ref>، [[عبدالعزیز بن یحیی جلودی]]<ref>نجاشی، احمد بن علی، رجال النجاشی، ص۲۴۱ -۲۴۲.</ref>، [[ابراهیم بن سعید ثقفی کوفی]]<ref>نجاشی، احمد بن علی، رجال النجاشی، ص۱۶-۱۸.</ref>، [[محمد بن زکریا بن دینار]]<ref>نجاشی، احمد بن علی، رجال النجاشی، ص۳۴۷.</ref>، [[ابن اسحاق نهاوندی]]<ref>نجاشی، احمد بن علی، رجال النجاشی، ص۱۹.</ref>، [[محمد بن احمد بن یحیی اشعری قمی]]<ref>نجاشی، احمد بن علی، رجال النجاشی، ص۳۴۸-۳۴۹.</ref>، [[ابوجعفر محمد بن یحیی عطار قمی]]<ref>نجاشی، احمد بن علی، رجال النجاشی، ص۳۵۳.</ref>، [[نصر بن مزاحم منقری]]<ref>نجاشی، احمد بن علی، رجال النجاشی، ص۴۲۸.</ref> و [[هشام بن محمد بن سائب]]<ref>نجاشی، احمد بن علی، رجال النجاشی، ص۴۳۴-۴۳۵.</ref>. [[شیخ طوسی]] نیز از دوازده مقتل نام برده است، از جمله از مقتل [[اصبغ بن نباته]]، [[ابومخنف لوط بن یحیی]]، [[شیخ صدوق]]، [[علی بن محمد مدائنی]] و [[ابن ابی دنیا]]<ref>ر. ک: طوسی، محمد بن حسن، الفهرست، الفهرست، ج۱۶، ص۸۵-۱۵۹، ۱۷۰، ۲۰۴، ۲۳۷.</ref>. جلودی درباره [[امام حسن]] و امام حسین {{عم}} کتابی نوشته است<ref>نجاشی، احمد بن علی، رجال النجاشی، ص۲۴۱-۲۴۲.</ref>. | ||
در منابع کهن و عمومی نظیر [[الطبقات الکبری (کتاب)|الطبقات الکبری]]، [[ابن سعد]]؛ [[الامامة و السیاسیة (کتاب)|الامامة و السیاسیة]]، [[ابن قتیبه دینوری]]؛ [[تاریخ الامم و الملوک (کتاب)|تاریخ الامم و الملوک]]، [[طبری]]؛ [[انساب الاشراف (کتاب)|انساب الاشراف]]، [[بلاذری]] و الفتوح، [[ابن اعثم کوفی]]؛ بخش مهمی از وقایع [[عاشورا]] گزارش شده است. در [[اعلام الوری (کتاب)|اعلام الوری]]، [[طبرسی]]؛ [[مقتل الحسین (کتاب)|مقتل الحسین]] {{ع}}، [[خوارزمی]] [[تاریخ مدینه دمشق (کتاب)|تاریخ مدینه دمشق]]، [[ابن عساکر]]؛ [[کشف الغمه (کتاب)|کشف الغمه]]، [[اربلی]] و [[سیر اعلام النبلاء (کتاب)|سیر اعلام النبلاء]]، [[ذهبی]]؛ نیز گزارش‌های مفصلی درباره [[زندگی امام حسین]] {{ع}} آمده است. در دوره معاصر، تک‌نگاری‌های فراوانی درباره [[زندگی اجتماعی]] و [[سیاسی]] آن حضرت{{ع}} نوشته شده است. از مهم‌ترین تألیف‌های جدید، [[دانشنامه امام حسین]] {{ع}} است در چهارده مجلد، به [[زبان عربی]] و [[فارسی]] که در آن از منظر [[حدیثی]] و [[تاریخی]] به [[زندگی]] آن حضرت {{ع}} پرداخته شده است<ref>ر. ک: ری شهری، محمد، دانشنامه امام حسین {{ع}}.</ref><ref>[[سید علی رضا عالمی|عالمی، سید علی رضا]]، [[حسین بن علی (مقاله)| مقاله «حسین بن علی»]]، [[دانشنامه فاطمی ج۱ (کتاب)|دانشنامه فاطمی]]، ج۱، ص ۱۹۹.</ref> | در منابع کهن و عمومی نظیر [[الطبقات الکبری (کتاب)|الطبقات الکبری]]، [[ابن سعد]]؛ [[الامامة و السیاسیة (کتاب)|الامامة و السیاسیة]]، [[ابن قتیبه دینوری]]؛ [[تاریخ الامم و الملوک (کتاب)|تاریخ الامم و الملوک]]، [[طبری]]؛ [[انساب الاشراف (کتاب)|انساب الاشراف]]، [[بلاذری]] و الفتوح، [[ابن اعثم کوفی]]؛ بخش مهمی از وقایع [[عاشورا]] گزارش شده است. در [[اعلام الوری (کتاب)|اعلام الوری]]، [[طبرسی]]؛ [[مقتل الحسین (کتاب)|مقتل الحسین]] {{ع}}، [[خوارزمی]] [[تاریخ مدینه دمشق (کتاب)|تاریخ مدینه دمشق]]، [[ابن عساکر]]؛ [[کشف الغمه (کتاب)|کشف الغمه]]، [[اربلی]] و [[سیر اعلام النبلاء (کتاب)|سیر اعلام النبلاء]]، [[ذهبی]]؛ نیز گزارش‌های مفصلی درباره [[زندگی امام حسین]] {{ع}} آمده است. در دوره معاصر، تک‌نگاری‌های فراوانی درباره [[زندگی اجتماعی]] و [[سیاسی]] آن حضرت{{ع}} نوشته شده است. از مهم‌ترین تألیف‌های جدید، [[دانشنامه امام حسین]] {{ع}} است در چهارده مجلد، به [[زبان عربی]] و [[فارسی]] که در آن از منظر [[حدیثی]] و [[تاریخی]] به [[زندگی]] آن حضرت {{ع}} پرداخته شده است<ref>ر. ک: ری شهری، محمد، دانشنامه امام حسین {{ع}}.</ref><ref>[[سید علی رضا عالمی|عالمی، سید علی رضا]]، [[حسین بن علی (مقاله)| مقاله «حسین بن علی»]]، [[دانشنامه فاطمی ج۱ (کتاب)|دانشنامه فاطمی]]، ج۱، ص ۱۹۹.</ref> | ||
نسخهٔ کنونی تا ۳۱ ژوئیهٔ ۲۰۲۳، ساعت ۱۴:۱۶
این مدخل زیرشاخهٔ بحث مقتل است. مقتل از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود: مقتل در لغت - مقتل در تاریخ اسلامی - پرسش مرتبط نداردمقتلنویسی درباره امام حسین (ع)
مورخان از دیرباز به نوشتن درباره امام حسین (ع) توجه نشان داده‌اند که در قرون اولیه، بیشتر در قالب مقتل‌نگاری بوده است. ابن ندیم چهار کتاب مقتل را ثبت کرده که نوشته ابومخنف، نصر بن مزاحم، واقدی و محمد بن زکریای غلابی بوده است[۱]. نجاشی، رجالی قرن پنجم، از دوازده مقتل نام برده است که برخی از آنها عبارت‌انداز: مقتل جابر بن یزید جعفی[۲]، عبدالعزیز بن یحیی جلودی[۳]، ابراهیم بن سعید ثقفی کوفی[۴]، محمد بن زکریا بن دینار[۵]، ابن اسحاق نهاوندی[۶]، محمد بن احمد بن یحیی اشعری قمی[۷]، ابوجعفر محمد بن یحیی عطار قمی[۸]، نصر بن مزاحم منقری[۹] و هشام بن محمد بن سائب[۱۰]. شیخ طوسی نیز از دوازده مقتل نام برده است، از جمله از مقتل اصبغ بن نباته، ابومخنف لوط بن یحیی، شیخ صدوق، علی بن محمد مدائنی و ابن ابی دنیا[۱۱]. جلودی درباره امام حسن و امام حسین (ع) کتابی نوشته است[۱۲].
در منابع کهن و عمومی نظیر الطبقات الکبری، ابن سعد؛ الامامة و السیاسیة، ابن قتیبه دینوری؛ تاریخ الامم و الملوک، طبری؛ انساب الاشراف، بلاذری و الفتوح، ابن اعثم کوفی؛ بخش مهمی از وقایع عاشورا گزارش شده است. در اعلام الوری، طبرسی؛ مقتل الحسین (ع)، خوارزمی تاریخ مدینه دمشق، ابن عساکر؛ کشف الغمه، اربلی و سیر اعلام النبلاء، ذهبی؛ نیز گزارش‌های مفصلی درباره زندگی امام حسین (ع) آمده است. در دوره معاصر، تک‌نگاری‌های فراوانی درباره زندگی اجتماعی و سیاسی آن حضرت(ع) نوشته شده است. از مهم‌ترین تألیف‌های جدید، دانشنامه امام حسین (ع) است در چهارده مجلد، به زبان عربی و فارسی که در آن از منظر حدیثی و تاریخی به زندگی آن حضرت (ع) پرداخته شده است[۱۳][۱۴]
منابع
پانویس
- ↑ ر. ک: ابن ندیم، الفهرست، ص۱۰۵-۱۰۶، ۱۱۱، ۱۲۱.
- ↑ نجاشی، احمد بن علی، رجال النجاشی، ص۱۲۸- ۱۲۹.
- ↑ نجاشی، احمد بن علی، رجال النجاشی، ص۲۴۱ -۲۴۲.
- ↑ نجاشی، احمد بن علی، رجال النجاشی، ص۱۶-۱۸.
- ↑ نجاشی، احمد بن علی، رجال النجاشی، ص۳۴۷.
- ↑ نجاشی، احمد بن علی، رجال النجاشی، ص۱۹.
- ↑ نجاشی، احمد بن علی، رجال النجاشی، ص۳۴۸-۳۴۹.
- ↑ نجاشی، احمد بن علی، رجال النجاشی، ص۳۵۳.
- ↑ نجاشی، احمد بن علی، رجال النجاشی، ص۴۲۸.
- ↑ نجاشی، احمد بن علی، رجال النجاشی، ص۴۳۴-۴۳۵.
- ↑ ر. ک: طوسی، محمد بن حسن، الفهرست، الفهرست، ج۱۶، ص۸۵-۱۵۹، ۱۷۰، ۲۰۴، ۲۳۷.
- ↑ نجاشی، احمد بن علی، رجال النجاشی، ص۲۴۱-۲۴۲.
- ↑ ر. ک: ری شهری، محمد، دانشنامه امام حسین (ع).
- ↑ عالمی، سید علی رضا، مقاله «حسین بن علی»، دانشنامه فاطمی، ج۱، ص ۱۹۹.