نصرت: تفاوت میان نسخه‌ها

افزودن پیوند
از امامت‌پدیا، دانشنامهٔ امامت و ولایت
نمایش تاریخچه به صورت تعاملی
دیداریویکی‌متن
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۴۵ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۸ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{ویرایش غیرنهایی}}
{{مدخل مرتبط | موضوع مرتبط = فضایل اخلاقی | عنوان مدخل = | مداخل مرتبط = [[نصرت در قرآن]] | پرسش مرتبط  = }}
{{امامت}}
<div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;">
: <div style="background-color: rgb(252, 252, 233); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">اين مدخل از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:</div>
<div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;">
: <div style="background-color: rgb(255, 245, 227); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">[[نصرت در قرآن]] | [[نصرت در حدیث]] | [[نصرت در کلام اسلامی]] | [[نصرت در فلسفه اسلامی]] | [[نصرت در عرفان اسلامی]]| [[حق نصرت]]</div>
<div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;">
: <div style="background-color: rgb(206,242, 299); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">در این باره، تعداد بسیاری از پرسش‌های عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل '''[[نصرت (پرسش)]]''' قابل دسترسی خواهند بود.</div>
<div style="padding: 0.4em 0em 0.0em;">


==مقدمه ==
== مقدمه ==
*نصرت به معنی [[یاری]] کردن است؛ [[یاری]] کردن دارای مراتبی است که از مرتبه [[یاری قلبی]] یعنی همفکر بودن و [[همراهی]] [[قلبی]] تا مرتبه [[یاری زبانی]] و در نهایت [[یاری عملی]] در عرصه‌های مختلف [[فرهنگی]]، [[اجتماعی]]، [[اقتصادی]]، [[سیاسی]]؛ به صورت فردی و [[اجتماعی]] را شامل می‌گردد<ref>[[آرزو شکری|شکری، آرزو]]، [[حقوق اهل بیت (کتاب)|حقوق اهل بیت]]، ص۱۹۴.</ref>.
«نصرت» به معنای [[یاری دادن]]، [[پیروز]] کردن<ref>بهاءالدین خرمشاهی، قرآن کریم، ترجمه، توضیحات و واژه‌نامه، ص۸۲۳.</ref>، [[استیلا]] و [[غلبه]] دادن هنگام متعدی شدن به کلمه «علی»<ref>حسن مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، ج۱۲، ص۱۴۰.</ref> است. اصل آن به معنای [[یاری]] در مقابل [[مخالف]]<ref>حسن مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، ج۱۲، ص۱۴۰.</ref> و خیر دادن<ref>ابن‌فارس، معجم مقاییس اللغة، ج۵، ص۴۳۵.</ref>.<ref>[[عبدالله نظرزاده|نظرزاده، عبدالله]]، [[فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم (کتاب)|فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم]]، ص: ۴۹۹-۵۰۰.</ref>


==نصرت در [[قرآن]]==
== نصرت در آیات قرآنی ==
*[[خداوند متعال]] در [[قرآن کریم]] می‌فرماید: {{متن قرآن|يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِنْ تَنْصُرُوا اللَّهَ يَنْصُرْكُمْ وَيُثَبِّتْ أَقْدَامَكُمْ}}<ref>«ای مؤمنان! اگر (دین) خداوند را یاری کنید او نیز شما را یاری می‌کند و گام‌هایتان را استوار می‌دارد» سوره محمد، آیه ۷.</ref>.
{{اصلی|نصرت در قرآن}}
*کمک و [[یاری]] به [[بندگان]] خود را به کمک و [[یاری]] آنها نسبت به خودش قرار داده است و اما [[خداوند]] که [[واجب]] الوجود و [[غنی]] بالذات است و نیازی به غیر ندارد چرا این‌گونه گفته است، شاید به دو [[دلیل]] باشد:
[[خداوند متعال]] در [[قرآن کریم]] می‌فرماید: {{متن قرآن|يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِنْ تَنْصُرُوا اللَّهَ يَنْصُرْكُمْ وَيُثَبِّتْ أَقْدَامَكُمْ}}<ref>«ای مؤمنان! اگر (دین) خداوند را یاری کنید او نیز شما را یاری می‌کند و گام‌هایتان را استوار می‌دارد» سوره محمد، آیه ۷.</ref>.
#[[امتحان]] و ابتلای [[بندگان]] در [[اوامر]] و نواهیش که در [[قرآن]] توسط [[پیامبر]] و [[اهل بیت]] ایشان مطرح کرده است؛
#به سبب همین [[امتحان]]، قابلیت و [[استحقاق]] [[عنایات]] و [[الطاف]] او را پیدا کنند<ref>ر.ک: میرزا محمد باقر فقیه ایمانی، لواء الانتصار (شیوه‌های یاری رساندن به مهدی قائم آل محمد{{صل}})، ص۳.</ref>.
*از جمله مصادیق [[نصرت خداوند]]، نصرت [[پیامبر]] و اوصیای ایشان در امر [[تبلیغ دین]] است و با توجه به [[براهین]] قطعی [[عقلی]] و [[اخبار متواتره]] [[نقلی]]؛ [[ولایت الهی]] از وجود [[پیامبر]]{{صل}} به [[اهل بیت]] اختصاص دارد، بنابراین؛ اگر کسی بخواهد مورد نصرت و [[یاری]] [[خداوند]] قرار گیرد باید [[سعی]] در [[یاری]] و کمک به وجود [[مقدس]] آن حضرات نماید تا به این [[وسیله]] برای کمک و [[یاری]] از جانب [[خداوند]] قابل و لایق شود.
*هر [[قدر]] نصرت و [[یاری]] [[انسان]] نسبت به [[اهل بیت]] بیشتر باشد؛ نتیجه آنکه [[نصرت خداوند]] در [[حق]] او بیشتر خواهد بود؛ همچنین هر [[قدر]] [[مقام]] [[تعظیم]] [[اهل بیت]] و [[حقوق]] ایشان و ادای آنها بیشتر باشد، اثر [[نور هدایت]] بیشتر و آشکارتر خواهد بود<ref>[[آرزو شکری|شکری، آرزو]]، [[حقوق اهل بیت (کتاب)|حقوق اهل بیت]]، ص۱۹۵-۱۹۶.</ref>.


==[[نصرت اهل بیت]]{{عم}} در [[روایات]]==
کمک و [[یاری]] به [[بندگان]] خود را به کمک و [[یاری]] آنها نسبت به خودش قرار داده است و اما [[خداوند]] که [[واجب]] الوجود و [[غنی]] بالذات است و نیازی به غیر ندارد چرا این‌گونه گفته است، شاید به دو [[دلیل]] باشد:
*"[[خداوند]] فرمود محبوبترین [[خلق]] نزد من کسانی هستند که [[حق]] مرا برپا داشته‌اند، و [[افضل]] و اکرم آنان نزد من [[محمد]] است که [[سید]] و آقای خلائق است، و بعد از او [[افضل]] و اکرم آنها نزد من [[برادر]] مصطفی؛ [[علی]] [[مرتضی]] است، سپس بعد از او کسانی که [[امام]] بر [[حق]] هستند، آنهائی که برپا دارنده [[قسط]] هستند و [[افضل]] آنها بعد از ایشان کسانی هستند که آنها را برای حقشان [[یاری]] میکنند و محبوبترین [[خلق]] نزد من بعد از این [[یاری]] کنندگان کسانی هستند که آنها را [[دوست]] دارند و [[دشمنان]] آنها را [[دشمن]] میدارند و هر چند امکان [[یاری]] آنها را ندارند (به [[دلایل]] مثلاً بعد مکانی یا زمانی یا نداشتن امکانات نمی‌توانند آنها را [[یاری]] کنند"<ref>{{متن حدیث|قَالَ النَّبِيُّ{{صل}} عَنْ جَبْرَئِيلَ عَنِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ... أَحَبُّ الْخَلْقِ إِلَيَّ الْقَوَّامُونَ بِحَقِّي وَ أَفْضَلُهُمْ لَدَيَّ وَ أَكْرَمُهُمْ عَلَيَّ مُحَمَّدٌ سَيِّدُ الْوَرَى وَ أَكْرَمُهُمْ وَ أَفْضَلُهُمْ بَعْدَهُ عَلِيٌّ أَخُو الْمُصْطَفَى الْمُرْتَضَى ثُمَّ مَنْ بَعْدَهُ مِنَ الْقَوَّامِينَ بِالْقِسْطِ مِنْ أَئِمَّةِ الْحَقِّ وَ أَفْضَلُ النَّاسِ بَعْدَهُمْ مَنْ أَعَانَهُمْ عَلَى حَقِّهِمْ وَ أَحَبُّ الْخَلْقِ إِلَيَّ بَعْدَهُمْ مَنْ أَحَبَّهُمْ وَ أَبْغَضَ أَعْدَاءَهُمْ وَ إِنْ لَمْ يُمْكِنْهُ مَعُونَتُهُمْ}}؛ تفسیرالإمام العسکری، ص۴۳؛ استرآبادی، تأویل الآیات الظاهرة، ص۳۰.</ref>.
# [[امتحان]] و ابتلای [[بندگان]] در [[اوامر]] و نواهیش که در [[قرآن]] توسط [[پیامبر]] و [[اهل بیت]] ایشان مطرح کرده است؛
*در این باره [[روایات]] متعددی وجود دارد ما از باب نمونه به چند [[روایت]] اکتفا می‌کنیم:
# به سبب همین [[امتحان]]، قابلیت و [[استحقاق]] [[عنایات]] و [[الطاف]] او را پیدا کنند<ref>ر. ک: میرزا محمد باقر فقیه ایمانی، لواء الانتصار (شیوه‌های یاری رساندن به مهدی قائم آل محمد {{صل}})، ص۳.</ref>.
#[[حضرت امام حسن]]{{ع}} فرمود: "هر کس ما را با قلبش [[دوست]] داشته و با دست و زبانش [[یاری]] کند، او در غرفه‌های بهشتی که ما در آن ساکنیم با ما خواهد بود و هرکس ما را با قلبش [[دوست]] داشته و با زبانش [[یاری]] کند، پس او در [[بهشت]] یک [[درجه]] پائین‌تر از [[مقام]] ما جای دارد و هرکس ما را با قلبش [[دوست]] داشته و دست و زبانش را از [[ظلم]] بر ما باز دارد، پس او در [[بهشت]] خواهد بود"<ref>شیخ مفید، الامالی، ص۳۳.</ref>.
#[[امام سجاد]]{{ع}} از [[حضرت رسول]]{{صل}} [[روایت]] نموده که فرمودند: "در [[بهشت]] سه [[درجه]] و در [[جهنم]] سه درکه است، پس اعلی [[درجات بهشت]] مخصوص کسانی است که ما را با [[قلب]] خود [[دوست]] داشته و با زبان و دست خود [[یاری]] کنند و در [[درجه]] دوم کسانی‌اند که ما را با [[قلب]] خود [[دوست]] داشته و با زبانشان [[یاری]] کنند و در [[درجه]] سوم کسانی‌اند که ما را فقط با [[قلب]] خود [[دوست]] داشته باشد و در [[اسفل]] [[درک]] [[آتش]] کسانی هستند که ما را با [[قلب]] [[دشمن]] داشته و در [[ظلم]] بر ما با زبان و دست خود [[یاری]] کنند و در [[درک]] دوم از [[آتش]] کسانی‌اند که در [[قلب]] خود با ما [[دشمنی]] دارند و در [[ظلم]] بر ما با زبان خود [[یاری]] کنند، و در [[درک]] سوم کسانی‌اند که ما را با [[قلب]] خود [[دشمن]] بدارند"<ref>{{متن حدیث|عَنْ عَلِيِّ بْنِ الْحُسَيْنِ{{ع}} قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ{{صل}} فِي الْجَنَّةِ ثَلَاثُ دَرَجَاتٍ وَ فِي النَّارِ ثَلَاثُ دَرَكَاتٍ فَأَعْلَى دَرَجَاتِ الْجَنَّةِ لِمَنْ أَحَبَّنَا بِقَلْبِهِ وَ نَصَرَنَا بِلِسَانِهِ وَ يَدِهِ وَ فِي الدَّرَجَةِ الثَّانِيَةِ مَنْ أَحَبَّنَا بِقَلْبِهِ وَ نَصَرَنَا بِلِسَانِهِ وَ فِي الدَّرَجَةِ الثَّالِثَةِ مَنْ أَحَبَّنَا بِقَلْبِهِ وَ فِي أَسْفَلِ الدَّرْكِ مِنَ النَّارِ مَنْ أَبْغَضَنَا بِقَلْبِهِ وَ أَعَانَ عَلَيْنَا بِلِسَانِهِ وَ يَدِهِ وَ فِي الدَّرْكِ الثَّانِيَةِ مِنَ النَّارِ مَنْ أَبْغَضَنَا بِقَلْبِهِ وَ أَعَانَ عَلَيْنَا بِلِسَانِهِ وَ فِي الدَّرْكِ الثَّالِثَةِ مِنَ النَّارِ مَنْ أَبْغَضَنَا بِقَلْبِهِ}}. المحاسن، ج۱، ص۱۵۳.</ref>.
*[[حضرت امیر]]{{ع}} فرمودند: "یاری‌ کننده ما و [[دوستدار]] ما همیشه در معرض [[رحمت الهی]] است و [[دشمن]] ما و کسی که [[بغض]] ما را دارد همیشه در معرض [[عذاب]] شدید [[الهی]] است<ref>{{متن حدیث|...نَاصِرُنَا وَ مُحِبُّنَا يَنْتَظِرُ الرَّحْمَةَ وَ عَدُوُّنَا وَ مُبْغِضُنَا يَنْتَظِرُ السَّطْوَةَ}}؛ غرر الحکم، ص۷۲۴؛ نهج البلاغه (للصبحی صالح)، خطبه ۱۰۹.</ref><ref>[[آرزو شکری|شکری، آرزو]]، [[حقوق اهل بیت (کتاب)|حقوق اهل بیت]]، ص۱۹۶- ۱۹۸.</ref>.


==مصادیق نصرت==
از جمله مصادیق [[نصرت خداوند]]، نصرت [[پیامبر]] و اوصیای ایشان در امر [[تبلیغ دین]] است و با توجه به [[براهین]] قطعی [[عقلی]] و [[اخبار متواتره]] [[نقلی]]؛ [[ولایت الهی]] از وجود [[پیامبر]] {{صل}} به [[اهل بیت]] اختصاص دارد، بنابراین؛ اگر کسی بخواهد مورد نصرت و [[یاری]] [[خداوند]] قرار گیرد باید [[سعی]] در [[یاری]] و کمک به وجود [[مقدس]] آن حضرات نماید تا به این وسیله برای کمک و [[یاری]] از جانب [[خداوند]] قابل و لایق شود.
*مصادیق [[نصرت اهل بیت]] آنچنان که [[گذشت]] به سه شکل کلی است:
#نصرت [[قلبی]]: یعنی همراه، همفکر و همدل بودن با آنان است.
#نصرت زبانی: با [[احیاء]] [[علوم]] و [[معارف]] آنها و ذکر [[فضائل]] و [[مناقب]] و [[دعا برای فرج]] حاصل می‌شود؛ همان‌طور که شاعرانی چون [[حسان بن ثابت]]، [[دعبل خزاعی]] و [[سید حمیری]] با [[شعر]] خود به [[یاری]] [[اهل بیت]] شتافتند و اشخاصی مانند [[میثم تمار]] در بالای چوبه [[دار]] از [[فضائل علی]]{{ع}} گفتند.
#نصرت عملی ایشان، [[اجابت]] [[دعوت]] آنان برای [[دفاع]] و [[جهاد]] از [[کیان اسلام]]، حضور در مجالس آنان و تلاش برای عملی شدن آرمان‌های [[اهل بیت]] در [[جامعه]] مثل تحقق [[عدالت اجتماعی]] و [[اقتصادی]] و [[انتظار]] فرجشان است. اسباب و ابزار نصرت و [[یاری]] [[اهل بیت]] به عناوین دیگری مانند [[دعا]]، [[تقوا]] و [[ارشاد]] جاهلین یا با [[بخشش مال]] به [[مستمندان]] [[مسلمان]] و یا با تحصیل [[علوم]] و [[معارف دینی]] یا [[امر به معروف و نهی از منکر]] یا با [[مرابطه]]... در [[روایات]] آمده است که ما برای جلوگیری از اطاله [[کلام]] [[احادیث]] را ذکر نمی‌کنیم<ref>برای اطلاع بیشتر ر.ک: الکافی، ج۲، ص۸۱.</ref><ref>[[آرزو شکری|شکری، آرزو]]، [[حقوق اهل بیت (کتاب)|حقوق اهل بیت]]، ص۱۹۸.</ref>.


هر قدر نصرت و یاری [[انسان]] نسبت به [[اهل بیت]] بیشتر باشد؛ نتیجه آنکه [[نصرت خداوند]] در [[حق]] او بیشتر خواهد بود؛ همچنین هر قدر [[مقام]] [[تعظیم]] اهل بیت و [[حقوق]] ایشان و ادای آنها بیشتر باشد، اثر [[نور هدایت]] بیشتر و آشکارتر خواهد بود<ref>[[آرزو شکری|شکری، آرزو]]، [[حقوق اهل بیت (کتاب)|حقوق اهل بیت]]، ص۱۹۵-۱۹۶.</ref>.


==منابع==
== نصرت اهل بیت ==
* [[پرونده:1379781.jpg|22px]] [[آرزو شکری|شکری، آرزو]]، [[حقوق اهل بیت (کتاب)|'''حقوق اهل بیت''']]
{{اصلی|نصرت اهل بیت}}
یاری و نصرت [[اهل بیت]] [[عصمت]] و [[طهارت]] {{عم}} در همه حالات؛ چه در هنگام یارخواهی آنان<ref>{{متن حدیث|وَ أَمَّا حَقِّي عَلَيْكُمْ... وَ الْإِجَابَةُ حِينَ أَدْعُوكُمْ}}؛ بحارالأنوار، ج۳۴، ص۴۸.</ref> و چه در سکوتشان بر همه مسلمین واجب است. در [[زیارت جامعه کبیره]] [[اقرار]] می‌کنیم که خواست شما را بر مطالبات، نیازها و [[اراده]] خودم، در هر حالی که باشم، مقدم می‌کنم <ref>{{متن حدیث|وَ مُقَدِّمُكُمْ أَمَامَ طَلِبَتِي وَ حَوَائِجِي وَ إِرَادَتِي فِي كُلِّ أَحْوَالِي وَ أُمُورِي}}؛ مفاتیح الجنان، زیارت جامعه کبیره.</ref>.


==پانویس==
همه [[مؤمنان]] باید آماده نصرت [[اهل بیت]] {{عم}} باشند. این آمادگی را هم در [[قلب]]، هم در [[اراده]] و هم در میدان عمل پدید آورند و ابراز کنند<ref>{{متن حدیث|وَ قَلْبِي لَكُمْ سِلْمٌ وَ رَأْيِي لَكُمْ تَبَعٌ وَ نُصْرَتِي لَكُمْ مُعَدَّةٌ}}؛ مفاتیح الجنان، زیارت جامعه کبیره.</ref>.
{{یادآوری پانویس}}
{{پانویس2}}


در [[دعای عهد]] از [[خدا]] می‌خواهیم که ما را از [[انصار]] و اعوان [[امام زمان]] قرار دهد<ref>{{متن حدیث|اللَّهُمَّ اجْعَلْنِي مِنْ أَنْصَارِهِ وَ أَعْوَانِهِ وَ الذَّابِّينَ عَنْهُ وَ الْمُسَارِعِينَ إِلَيْهِ فِي قَضَاءِ حَوَائِجِهِ}}؛ مفاتیح الجنان، دعای عهد.</ref>.<ref>[[مهدی مقامی|مقامی، مهدی]]، [[وظایف امت نسبت به قرآن و عترت (کتاب)|وظایف امت نسبت به قرآن و عترت]]، ص۱۰۲.</ref>


{{امامت شناسی}}
== مراتب نصرت ==
[[رده:مدخل]]
یاری کردن دارای مراتبی است که از مرتبه [[یاری قلبی]] یعنی همفکر بودن و [[همراهی]] [[قلبی]] تا مرتبه [[یاری زبانی]] و در نهایت [[یاری عملی]] در عرصه‌های مختلف [[فرهنگی]]، [[اجتماعی]]، [[اقتصادی]]، [[سیاسی]]؛ به صورت فردی و [[اجتماعی]] را شامل می‌گردد<ref>[[آرزو شکری|شکری، آرزو]]، [[حقوق اهل بیت (کتاب)|حقوق اهل بیت]]، ص۱۹۴.</ref>.
[[رده:نصرت]]
 
[[رده:امامت]]
=== نخست: نصرت قلبی ===
یعنی همراه، همفکر و همدل بودن با آنان است.
=== دوم: نصرت زبانی ===
با [[احیاء]] [[علوم]] و [[معارف]] آنها و ذکر [[فضائل]] و [[مناقب]] و [[دعا برای فرج]] حاصل می‌شود؛ همان‌طور که شاعرانی چون [[حسان بن ثابت]]، [[دعبل خزاعی]] و [[سید حمیری]] با [[شعر]] خود به [[یاری]] [[اهل بیت]] شتافتند و اشخاصی مانند [[میثم تمار]] در بالای چوبه [[دار]] از [[فضائل علی]] {{ع}} گفتند.
=== سوم: نصرت عملی ===
ایشان، [[اجابت]] [[دعوت]] آنان برای [[دفاع]] و [[جهاد]] از کیان اسلام، حضور در مجالس آنان و تلاش برای عملی شدن آرمان‌های [[اهل بیت]] در [[جامعه]] مثل تحقق [[عدالت اجتماعی]] و [[اقتصادی]] و [[انتظار]] فرجشان است. اسباب و ابزار نصرت و [[یاری]] [[اهل بیت]] به عناوین دیگری مانند [[دعا]]، [[تقوا]] و [[ارشاد]] جاهلین یا با [[بخشش مال]] به [[مستمندان]] [[مسلمان]] و یا با تحصیل [[علوم]] و [[معارف دینی]] یا [[امر به معروف و نهی از منکر]] یا با [[مرابطه]]... در [[روایات]] آمده است که ما برای جلوگیری از اطاله [[کلام]] [[احادیث]] را ذکر نمی‌کنیم<ref>برای اطلاع بیشتر ر.ک: الکافی، ج۲، ص۸۱.</ref>.<ref>[[آرزو شکری|شکری، آرزو]]، [[حقوق اهل بیت (کتاب)|حقوق اهل بیت]]، ص۱۹۸.</ref>
 
== جستارهای وابسته ==
{{مدخل وابسته}}
* [[نصرت دین خدا]]
* [[جنود]]
* [[نصرت الهی]]
* [[امداد غیبی]]
{{پایان مدخل‌ وابسته}}
 
== منابع ==
{{منابع}}
# [[پرونده:1379781.jpg|22px]] [[آرزو شکری|شکری، آرزو]]، [[حقوق اهل بیت (کتاب)|'''حقوق اهل بیت''']]
# [[پرونده:IM010259.jpg|22px]] [[مهدی مقامی|مقامی، مهدی]]، [[وظایف امت نسبت به قرآن و عترت (کتاب)|'''وظایف امت نسبت به قرآن و عترت''']]
# [[پرونده:1379779.jpg|22px]] [[عبدالله نظرزاده|نظرزاده، عبدالله]]، [[فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم (کتاب)|'''فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم''']]
{{پایان منابع}}
 
== پانویس ==
{{پانویس}}
 
[[رده:فضایل اخلاقی]]
[[رده:حقوق امام]]
[[رده:مقاله‌های اولویت یک]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۷ اکتبر ۲۰۲۳، ساعت ۰۹:۱۱

این مدخل زیرشاخهٔ بحث فضایل اخلاقی است. نصرت از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود: نصرت در قرآن - پرسش مرتبط ندارد

مقدمه

«نصرت» به معنای یاری دادن، پیروز کردن[۱]، استیلا و غلبه دادن هنگام متعدی شدن به کلمه «علی»[۲] است. اصل آن به معنای یاری در مقابل مخالف[۳] و خیر دادن[۴].[۵]

نصرت در آیات قرآنی

مقالهٔ اصلی: نصرت در قرآن

خداوند متعال در قرآن کریم می‌فرماید: ﴿يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِنْ تَنْصُرُوا اللَّهَ يَنْصُرْكُمْ وَيُثَبِّتْ أَقْدَامَكُمْ﴾[۶].

کمک و یاری به بندگان خود را به کمک و یاری آنها نسبت به خودش قرار داده است و اما خداوند که واجب الوجود و غنی بالذات است و نیازی به غیر ندارد چرا این‌گونه گفته است، شاید به دو دلیل باشد:

  1. امتحان و ابتلای بندگان در اوامر و نواهیش که در قرآن توسط پیامبر و اهل بیت ایشان مطرح کرده است؛
  2. به سبب همین امتحان، قابلیت و استحقاق عنایات و الطاف او را پیدا کنند[۷].

از جمله مصادیق نصرت خداوند، نصرت پیامبر و اوصیای ایشان در امر تبلیغ دین است و با توجه به براهین قطعی عقلی و اخبار متواتره نقلی؛ ولایت الهی از وجود پیامبر (ص) به اهل بیت اختصاص دارد، بنابراین؛ اگر کسی بخواهد مورد نصرت و یاری خداوند قرار گیرد باید سعی در یاری و کمک به وجود مقدس آن حضرات نماید تا به این وسیله برای کمک و یاری از جانب خداوند قابل و لایق شود.

هر قدر نصرت و یاری انسان نسبت به اهل بیت بیشتر باشد؛ نتیجه آنکه نصرت خداوند در حق او بیشتر خواهد بود؛ همچنین هر قدر مقام تعظیم اهل بیت و حقوق ایشان و ادای آنها بیشتر باشد، اثر نور هدایت بیشتر و آشکارتر خواهد بود[۸].

نصرت اهل بیت

مقالهٔ اصلی: نصرت اهل بیت

یاری و نصرت اهل بیت عصمت و طهارت (ع) در همه حالات؛ چه در هنگام یارخواهی آنان[۹] و چه در سکوتشان بر همه مسلمین واجب است. در زیارت جامعه کبیره اقرار می‌کنیم که خواست شما را بر مطالبات، نیازها و اراده خودم، در هر حالی که باشم، مقدم می‌کنم [۱۰].

همه مؤمنان باید آماده نصرت اهل بیت (ع) باشند. این آمادگی را هم در قلب، هم در اراده و هم در میدان عمل پدید آورند و ابراز کنند[۱۱].

در دعای عهد از خدا می‌خواهیم که ما را از انصار و اعوان امام زمان قرار دهد[۱۲].[۱۳]

مراتب نصرت

یاری کردن دارای مراتبی است که از مرتبه یاری قلبی یعنی همفکر بودن و همراهی قلبی تا مرتبه یاری زبانی و در نهایت یاری عملی در عرصه‌های مختلف فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی، سیاسی؛ به صورت فردی و اجتماعی را شامل می‌گردد[۱۴].

نخست: نصرت قلبی

یعنی همراه، همفکر و همدل بودن با آنان است.

دوم: نصرت زبانی

با احیاء علوم و معارف آنها و ذکر فضائل و مناقب و دعا برای فرج حاصل می‌شود؛ همان‌طور که شاعرانی چون حسان بن ثابت، دعبل خزاعی و سید حمیری با شعر خود به یاری اهل بیت شتافتند و اشخاصی مانند میثم تمار در بالای چوبه دار از فضائل علی (ع) گفتند.

سوم: نصرت عملی

ایشان، اجابت دعوت آنان برای دفاع و جهاد از کیان اسلام، حضور در مجالس آنان و تلاش برای عملی شدن آرمان‌های اهل بیت در جامعه مثل تحقق عدالت اجتماعی و اقتصادی و انتظار فرجشان است. اسباب و ابزار نصرت و یاری اهل بیت به عناوین دیگری مانند دعا، تقوا و ارشاد جاهلین یا با بخشش مال به مستمندان مسلمان و یا با تحصیل علوم و معارف دینی یا امر به معروف و نهی از منکر یا با مرابطه... در روایات آمده است که ما برای جلوگیری از اطاله کلام احادیث را ذکر نمی‌کنیم[۱۵].[۱۶]

جستارهای وابسته

منابع

  1. شکری، آرزو، حقوق اهل بیت
  2. مقامی، مهدی، وظایف امت نسبت به قرآن و عترت
  3. نظرزاده، عبدالله، فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم

پانویس

  1. ↑ بهاءالدین خرمشاهی، قرآن کریم، ترجمه، توضیحات و واژه‌نامه، ص۸۲۳.
  2. ↑ حسن مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، ج۱۲، ص۱۴۰.
  3. ↑ حسن مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن الکریم، ج۱۲، ص۱۴۰.
  4. ↑ ابن‌فارس، معجم مقاییس اللغة، ج۵، ص۴۳۵.
  5. ↑ نظرزاده، عبدالله، فرهنگ اصطلاحات و مفاهیم سیاسی قرآن کریم، ص: ۴۹۹-۵۰۰.
  6. ↑ «ای مؤمنان! اگر (دین) خداوند را یاری کنید او نیز شما را یاری می‌کند و گام‌هایتان را استوار می‌دارد» سوره محمد، آیه ۷.
  7. ↑ ر. ک: میرزا محمد باقر فقیه ایمانی، لواء الانتصار (شیوه‌های یاری رساندن به مهدی قائم آل محمد (ص))، ص۳.
  8. ↑ شکری، آرزو، حقوق اهل بیت، ص۱۹۵-۱۹۶.
  9. ↑ «وَ أَمَّا حَقِّي عَلَيْكُمْ... وَ الْإِجَابَةُ حِينَ أَدْعُوكُمْ»؛ بحارالأنوار، ج۳۴، ص۴۸.
  10. ↑ «وَ مُقَدِّمُكُمْ أَمَامَ طَلِبَتِي وَ حَوَائِجِي وَ إِرَادَتِي فِي كُلِّ أَحْوَالِي وَ أُمُورِي»؛ مفاتیح الجنان، زیارت جامعه کبیره.
  11. ↑ «وَ قَلْبِي لَكُمْ سِلْمٌ وَ رَأْيِي لَكُمْ تَبَعٌ وَ نُصْرَتِي لَكُمْ مُعَدَّةٌ»؛ مفاتیح الجنان، زیارت جامعه کبیره.
  12. ↑ «اللَّهُمَّ اجْعَلْنِي مِنْ أَنْصَارِهِ وَ أَعْوَانِهِ وَ الذَّابِّينَ عَنْهُ وَ الْمُسَارِعِينَ إِلَيْهِ فِي قَضَاءِ حَوَائِجِهِ»؛ مفاتیح الجنان، دعای عهد.
  13. ↑ مقامی، مهدی، وظایف امت نسبت به قرآن و عترت، ص۱۰۲.
  14. ↑ شکری، آرزو، حقوق اهل بیت، ص۱۹۴.
  15. ↑ برای اطلاع بیشتر ر.ک: الکافی، ج۲، ص۸۱.
  16. ↑ شکری، آرزو، حقوق اهل بیت، ص۱۹۸.
برگرفته از «https://fa.imamatpedia.com/w/index.php?title=نصرت&oldid=1262716»