علم مزبور معصوم: تفاوت میان نسخه‌ها
(صفحه‌ای تازه حاوی «==مقدمه== حضرت امام موسی کاظم{{ع}}، در کیفیت عالم شدن ائمه{{عم}} می‌فرماید: {{...» ایجاد کرد) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{خرد}} | |||
{{علم معصوم}} | |||
<div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;"> | |||
: <div style="background-color: rgb(252, 252, 233); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">اين مدخل از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:</div> | |||
<div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;"> | |||
: <div style="background-color: rgb(255, 245, 227); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">[[علم مزبور معصوم در قرآن]] | [[علم مزبور معصوم در حدیث]] | [[علم مزبور معصوم در کلام اسلامی]] | [[علم مزبور معصوم در فلسفه اسلامی]] | [[علم مزبور معصوم در عرفان اسلامی]]| [[مقام علمی معصوم]]</div> | |||
<div style="padding: 0.0em 0em 0.0em;"> | |||
: <div style="background-color: rgb(206,242, 299); text-align:center; font-size: 85%; font-weight: normal;">در این باره، تعداد بسیاری از پرسش‌های عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل '''[[علم مزبور معصوم (پرسش)]]''' قابل دسترسی خواهند بود.</div> | |||
<div style="padding: 0.4em 0em 0.0em;"> | |||
==مقدمه== | ==مقدمه== | ||
[[حضرت امام موسی کاظم]]{{ع}}، در کیفیت عالم شدن [[ائمه]]{{عم}} می‌فرماید: | *[[حضرت امام موسی کاظم]]{{ع}}، در کیفیت عالم شدن [[ائمه]]{{عم}} می‌فرماید: "[[علم]]، به سه وجه به ما می‌رسد: [[علم گذشته|گذشته]]، [[علم آینده|آینده]] و [[علم حادث|حادث]]. امّا [[علم گذشته]]، [[علمی]] است که [[تفسیر]] شده و [[علم آینده]]، [[علم مزبور]] و [[علم مکتوب|مکتوب]] است و امّا [[علم حادث]]، چیزی است که در [[قلب]] انداخته و در گوش خوانده می‌شود. و [[بهترین]] [[علم]] ما همین است و [[پیامبری]] بعد از [[پیامبر]] ما وجود ندارد"<ref>{{متن حدیث|مَبْلَغُ عِلْمِنَا ثَلاَثُ وُجُوهٍ مَاضٍ وَ غَابِرٌ وَ حَادِثٌ فَأَمَّا اَلْمَاضِي فَمُفَسَّرٌ وَ أَمَّا اَلْغَابِرُ فَمَزْبُورٌ وَ أَمَّا اَلْحَادِثُ فَقَذْفٌ فِي اَلْقُلُوبِ وَ نَقْرٌ فِي اَلْأَسْمَاعِ وَ هُوَ أَفْضَلُ عِلْمِنَا وَ لاَ نَبِيَّ بَعْدَ نَبِيِّنَا}}؛ بصائر الدرجات، ص ۳۱۸.</ref>. | ||
*[[نکت]] ([[افتادن در قلب]]) و [[نقر]] ([[خواندن در گوش]])، از خصوصیات [[ائمه]]{{عم}} است. [[ابو الخیر]] می‌گوید: "به [[امام صادق]]{{ع}} عرض کردم: من از [[عبدالله بن حسن]] سؤال کردم، او [[گمان]] می‌کند [[امام]]، در بین شما ([[اهل بیت]]) نیست! فرمود: قسم به [[خدا]] ای [[پسر نجاشی]]! به [[درستی]] که از ماست آنکه [[علم]] به [[قلب]] او انداخته می‌شود و به گوش او خوانده می‌شود و [[ملائکه]] با او [[مصافحه]] می‌کنند"<ref>{{متن حدیث|قُلْتُ لِأَبِي عَبْدِاللهِ{{ع}}: إِنِّي سَأَلْتُ عَبْدَاللهِ بْنَ اَلْحَسَنِ فَزَعَمَ أَنْ لَيْسَ فِيكُمْ إِمَامٌ، قَالَ: بَلَى واللهِ يَا ابْنَ اَلنَّجَاشِيِّ! إِنَّ فِينَا لَمَنْ يُنْكَتُ فِي قَلْبِهِ وَيُنْقَرُ فِي أُذُنِهِ وَتُصَافِحُهُ اَلْمَلاَئِكَةُ}}؛ بصائر الدرجات، ص ۳۱۸.</ref>. | |||
*[[حضرت امام رضا]]{{ع}} نیز [[روایت]] [[امام صادق]]{{ع}} را بدین صورت [[تفسیر]] می‌کند: "غابر، [[علمی]] است که از سابق بوده و مزبور، [[علمی]] است که در [[آینده]] به ما می‌رسد و [[افتادن در قلب]]، [[الهام]] است و کوبیدن در گوش، از سوی [[ملک]] است"<ref>{{متن حدیث|فَأَمَّا اَلْغَابِرُ فَمَا تَقَدَّمَ مِنْ عِلْمِنَا وَ أَمَّا اَلْمَزْبُورُ فَمَا يَأْتِينَا وَ أَمَّا اَلنَّكْتُ فِي اَلْقُلُوبِ فَإِلْهَامٌ وَ أَمَّا اَلنَّقْرُ فِي اَلْأَسْمَاعِ فَإِنَّهُ مِنَ اَلْمَلَكِ}}؛ بصائر الدرجات، ص ۳۱۸.</ref>. | |||
*با توجه به [[روایات]] فوق که می‌فرماید "[[نقر]]" از سوی [[ملک]] صورت می‌گیرد، می‌توان نتیجه گرفت که "[[نقر]]" معادل [[تحدیث]] است. در [[روایات]] دیگر، تصریح شده [[علم برتر ائمه]]{{عم}}، [[علمی]] است که هر [[صبح و شام]] و هر [[ساعت]] به [[ائمه]]{{عم}} [[تحدیث]] می‌شود<ref>الکافى، ج ۱، ص ۲۲۹.</ref>؛ لذا [[امام کاظم]]{{ع}} در مورد "[[نقر]]" می‌فرماید: {{متن حدیث|وَ هُوَ أَفْضَلُ عِلْمِنَا}}. و بعد از اشاره به این که "[[نقر]]" از سوی [[ملک]] است، تأکید می‌فرمایند: {{متن حدیث|وَ لاَ نَبِيَّ بَعْدَ نَبِيِّنَا}}. این تأکید، به لحاظ آن است که [[تحدیث]] به معنای [[وحی]] [[شریعت]] نیست. | |||
*مرحوم علّامه [[مجلسی]] می‌نویسد: اگر چنانچه از قول [[امام]]{{ع}}، توهم [[ادعای نبوّت]] (توسط [[ائمه]]) ایجاد شود؛ چرا که [[مردم]] [[خیال]] می‌کنند اِخبار از [[ملک]]، مخصوص انبیاست ـ [[امام]]{{ع}} این توهم را [[نفی]] کرده به واسطه این که فرموده: "[[پیامبری]] بعد از [[پیامبر]] ما نیست". و آن به خاطر فرق بین [[نبیّ]] و [[محدّث]] است که [[نبیّ]]، [[ملک]] را هنگام القای [[حکم]] می‌بیند و [[محدّث]] به واسطه اسماع، از مسئله [[آگاه]] می‌شود و [[ملک]] را نمی‌بیند و [[حکم شرع]] به او [[القاء]] می‌شود، چنانچه گذشت<ref>مرآة العقول، ج ۳، ص ۱۳۷.</ref>»<ref>[[آفاق علم امام در الکافی (مقاله)|آفاق علم امام در الکافی]] ص ؟؟.</ref>. | |||
==منابع== | |||
* [[پرونده:1103985.jpg|22px]] [[اصغر غلامی|غلامی، اصغر]]، [[آفاق علم امام در الکافی (مقاله)| مقاله «آفاق علم امام در الکافی»]]، [[مجموعه مقالات فارسی کنگره بین‌المللی ثقة‌الاسلام کلینی ج۴ (کتاب)|''مجموعه مقالات فارسی کنگره بین‌المللی ثقة‌الاسلام کلینی ج۴''']] | |||
==پانویس== | |||
{{پانویس2}} | |||
{{علم معصوم افقی}} | |||
[[رده:مدخل]] | |||
[[رده:علم]] | |||
[[رده:علم معصوم]] | |||
[[رده:علم مزبور معصوم]] | |||
نسخهٔ ۶ سپتامبر ۲۰۲۰، ساعت ۰۸:۰۳
 | این یک مقالهٔ خرد است. می‌توانید با گسترش آن به امامت‌پدیا کمک کنید. |
- اين مدخل از چند منظر متفاوت، بررسی می‌شود:
- در این باره، تعداد بسیاری از پرسش‌های عمومی و مصداقی مرتبط، وجود دارند که در مدخل علم مزبور معصوم (پرسش) قابل دسترسی خواهند بود.
مقدمه
- حضرت امام موسی کاظم(ع)، در کیفیت عالم شدن ائمه(ع) می‌فرماید: "علم، به سه وجه به ما می‌رسد: گذشته، آینده و حادث. امّا علم گذشته، علمی است که تفسیر شده و علم آینده، علم مزبور و مکتوب است و امّا علم حادث، چیزی است که در قلب انداخته و در گوش خوانده می‌شود. و بهترین علم ما همین است و پیامبری بعد از پیامبر ما وجود ندارد"[۱].
- نکت (افتادن در قلب) و نقر (خواندن در گوش)، از خصوصیات ائمه(ع) است. ابو الخیر می‌گوید: "به امام صادق(ع) عرض کردم: من از عبدالله بن حسن سؤال کردم، او گمان می‌کند امام، در بین شما (اهل بیت) نیست! فرمود: قسم به خدا ای پسر نجاشی! به درستی که از ماست آنکه علم به قلب او انداخته می‌شود و به گوش او خوانده می‌شود و ملائکه با او مصافحه می‌کنند"[۲].
- حضرت امام رضا(ع) نیز روایت امام صادق(ع) را بدین صورت تفسیر می‌کند: "غابر، علمی است که از سابق بوده و مزبور، علمی است که در آینده به ما می‌رسد و افتادن در قلب، الهام است و کوبیدن در گوش، از سوی ملک است"[۳].
- با توجه به روایات فوق که می‌فرماید "نقر" از سوی ملک صورت می‌گیرد، می‌توان نتیجه گرفت که "نقر" معادل تحدیث است. در روایات دیگر، تصریح شده علم برتر ائمه(ع)، علمی است که هر صبح و شام و هر ساعت به ائمه(ع) تحدیث می‌شود[۴]؛ لذا امام کاظم(ع) در مورد "نقر" می‌فرماید: «وَ هُوَ أَفْضَلُ عِلْمِنَا». و بعد از اشاره به این که "نقر" از سوی ملک است، تأکید می‌فرمایند: «وَ لاَ نَبِيَّ بَعْدَ نَبِيِّنَا». این تأکید، به لحاظ آن است که تحدیث به معنای وحی شریعت نیست.
- مرحوم علّامه مجلسی می‌نویسد: اگر چنانچه از قول امام(ع)، توهم ادعای نبوّت (توسط ائمه) ایجاد شود؛ چرا که مردم خیال می‌کنند اِخبار از ملک، مخصوص انبیاست ـ امام(ع) این توهم را نفی کرده به واسطه این که فرموده: "پیامبری بعد از پیامبر ما نیست". و آن به خاطر فرق بین نبیّ و محدّث است که نبیّ، ملک را هنگام القای حکم می‌بیند و محدّث به واسطه اسماع، از مسئله آگاه می‌شود و ملک را نمی‌بیند و حکم شرع به او القاء می‌شود، چنانچه گذشت[۵]»[۶].
منابع
غلامی، اصغر، مقاله «آفاق علم امام در الکافی»، مجموعه مقالات فارسی کنگره بین‌المللی ثقة‌الاسلام کلینی ج۴'
پانویس
- ↑ «مَبْلَغُ عِلْمِنَا ثَلاَثُ وُجُوهٍ مَاضٍ وَ غَابِرٌ وَ حَادِثٌ فَأَمَّا اَلْمَاضِي فَمُفَسَّرٌ وَ أَمَّا اَلْغَابِرُ فَمَزْبُورٌ وَ أَمَّا اَلْحَادِثُ فَقَذْفٌ فِي اَلْقُلُوبِ وَ نَقْرٌ فِي اَلْأَسْمَاعِ وَ هُوَ أَفْضَلُ عِلْمِنَا وَ لاَ نَبِيَّ بَعْدَ نَبِيِّنَا»؛ بصائر الدرجات، ص ۳۱۸.
- ↑ «قُلْتُ لِأَبِي عَبْدِاللهِ(ع): إِنِّي سَأَلْتُ عَبْدَاللهِ بْنَ اَلْحَسَنِ فَزَعَمَ أَنْ لَيْسَ فِيكُمْ إِمَامٌ، قَالَ: بَلَى واللهِ يَا ابْنَ اَلنَّجَاشِيِّ! إِنَّ فِينَا لَمَنْ يُنْكَتُ فِي قَلْبِهِ وَيُنْقَرُ فِي أُذُنِهِ وَتُصَافِحُهُ اَلْمَلاَئِكَةُ»؛ بصائر الدرجات، ص ۳۱۸.
- ↑ «فَأَمَّا اَلْغَابِرُ فَمَا تَقَدَّمَ مِنْ عِلْمِنَا وَ أَمَّا اَلْمَزْبُورُ فَمَا يَأْتِينَا وَ أَمَّا اَلنَّكْتُ فِي اَلْقُلُوبِ فَإِلْهَامٌ وَ أَمَّا اَلنَّقْرُ فِي اَلْأَسْمَاعِ فَإِنَّهُ مِنَ اَلْمَلَكِ»؛ بصائر الدرجات، ص ۳۱۸.
- ↑ الکافى، ج ۱، ص ۲۲۹.
- ↑ مرآة العقول، ج ۳، ص ۱۳۷.
- ↑ آفاق علم امام در الکافی ص ؟؟.